همان «همیشگی»ها!
پولاد امین، روزنامه شهروند: روز گذشته بنیاد سینمایی فارابی در ادامه سیاست شفافسازی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی جزئیات عملکرد مالی این بنیاد را در سال جاری منتشر کرد. این گزارش که شامل پرداختهای مالی بنیاد سینمایی فارابی در حمایت از فیلمنامهها و فیلمهای پرشماری است، اما، با انتقادات و اعتراضات زیادی مواجه شده است.
فهرست پرانتقادسایت رسمی بنیاد سینمایی فارابی در راستای سیاست شفافسازی و در چارچوب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات جزئیات گزارش عملکرد مالی فارابی را در یازده ماه سال 99 تا اول اسفند منتشر کرده است.
اطلاعات این گزارش که شامل عملکرد مالی فارابی در زمینه حمایت از تحقیق، نگارش و تقویت فیلمنامه، حمایت از تولید فیلم و سریال، مشارکت در تولید فیلم سینمایی و تولید مشترک با دیگر کشورها، کمک به تألیف و ترجمه کتب و مقالات تخصصی سینمای حرفهای، حمایت از برگزاری جشنواره ملی فیلم فجر، حمایت از برگزاری همزمان جشنواره فیلم فجر در مراکز استانها، حمایت از اجرای طرح سیمرغ و پروانهها، حمایت از برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر، کمک به برگزاری جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، حمایت از آمادهسازی و بازاریابی و عرضه فرهنگی و تجاری آثار و اعزام سینماگران به مجامع بینالمللی، کمک به برگزاری شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت و هزینههای جاری و پشتیبانی است با انتقادات پرشماری مواجه شده و سوالات بیپاسخ زیادی را در رسانهها و فضای مجازی به وجود آورده است.
حمایت بینتیجه
در شرایطی که سینمای مستقل و سینماگران مستقل واقعی دنبال مبالغی ناچیز و گاه شگفتانگیز برای پیشبرد پروژههایشان هستند، انتشار آمار و اطلاعات حمایت فارابی از فیلمسازانی که در تمام این سالها به طور مستمر مورد حمایت بودهاند، میتواند بیاعتمادی حاکم بر سینمای ایران را تشدید کند؛ بهخصوص که در یکی از دشوارترین سالهای اقتصادی مردم حمایتها بیشتر از آثاری به انجام رسیده که چشمانداز مثبتی برای تولید یا اکرانشان به چشم نمیخورد. یا همان طور که یکی از رسانههای منتقد نوشته «حمایتها شامل کلی فیلمنامه به تولید نرسیده و پروژه اکراننشده هستند»!
پرسشهای بیپاسخ
در فهرست فارابی شاهد استمرار حمایت و کمکهای همیشگی به یکسری نامهای آشنا و فیلمسازان ارگانی هستیم که همهساله نامشان در این فهرست و البته فهرست دیگر سازمانها و نهادهای مرتبط با سازمان سینمایی تکرار میشود. این امر پرسشهای بیپاسخ زیادی به وجود آورده است؛ از جمله اینکه:
-دلیل حمایت از بهرام توکلی، کارگردانی که در دو سال اخیر دو پروژه کاملا ارگانی «تختی» و «تنگه ابوقریب» را جلوی دوربین برده و در کنار آن فیلمنامه سریال پرهزینه «نهنگ آبی» را نوشته، چه بوده است؟ این سینماگر برای فیلمنامه تا کنون تولیدنشده «اقبال لاهوری» دویست میلیون تومان گرفته است!
-این پرسش را میتوان درباره مسعود جعفری جوزانی نیز تکرار کرد که در کنار حمایت دو و نیم میلیاردی بابت مشارکت 25درصدی در فیلم «بهشت تبهکاران» برای فیلمنامه «یعقوب لیث صفار» نیز دویست میلیون تومان گرفته است!
-حمایت چهار میلیاردی از رضا میرکریمی آن هم تنها بابت نیمی از فیلم «نگهبان شب» چه توجیهی دارد؟ یعنی این فیلم حداقل سی میلیارد تومان خواهد فروخت تا هزینه تولید هشت میلیارد تومانی فیلم جبران شود؟ راستی کدام یک از فیلمهای این کارگردان سه میلیارد (نه سی میلیارد) فروختهاند که این یکی هم موفق به تکرار این رکورد شود؟
-آیا بعد از ساخت حدود 20 فیلم (کاری با اکراننشدنشان نداریم) ابوالفضل جلیلی باید مورد حمایت قرار گیرد؟ آن هم بیش از هفتصد میلیون تومان؟!
-چگونه ممکن است فیلمی مانند «رمانتیسم عماد و طوبی» کاوه صباغزاده با حمایت یکونیم میلیارد تومانی تولید شده باشد؟ آن هم تنها بابت 50درصد از این فیلم؟
-علی عطشانی طبق کدام منطق باید مورد حمایت نهصد میلیون تومانی بنیاد سینمایی فارابی قرار گیرد؟ آن هم بابت مشارکت 25درصدی در فیلم «سلفی با دموکراسی». راستی فارابیچیها به یاد دارند آخرین فیلم عطشانی که یا فروخته یا مورد توجه انتقادی قرار گرفته کدام فیلم بوده؟ آقای الف؟ نقش نگار؟ پارادایس؟ یادم تو رو فراموش؟ اولین تولد؟
-آیا میدانید علی روئینتن که بعد از دو فیلم «دلشکسته» و «زمهریر» در 12 سال اخیر فیلمی نساخته (شاید به خاطر مسائلی که برای زمهریر پیش آمد) با حمایت صدوبیست میلیون تومانی فارابی مواجه شده است؟ آیا آن عده بسیاری که این حمایت را نوعی دلجویی از این سینماگر میدانند، اشتباه فکر میکنند؟
-آیا میدانید نیما جاویدی کارگردان «ملبورن» و «سرخپوست» مورد حمایت 120 میلیون تومانی قرار گرفته است؟
-آیا میدانید هر دو فیلم تولیدی محمد پیرهادی در فهرست حمایتها قرار دارند؟ این سینماگر بابت فیلمنامه «افسانه نیست» صد میلیون تومان و بابت مشارکت در فیلم «مهران» نهصد میلیون تومان مورد حمایت مالی قرار گرفته است.
فهرست طولانیفهرست حمایتها را میتوان ادامه داد؛ مثلا میتوان گفت برادران محمودی بیش از نیم میلیارد تومان دریافت کردهاند و روحالله برادری نیز بابت مشارکت سی درصدی پروژه جدیدش حدود یکونیم میلیارد تومان از فارابی گرفته است. آزیتا موگویی برای یک پروژه دفاع مقدسی با حمایت بیش از سه میلیارد تومانی مواجه شده و مجید برزگر هم دو میلیارد تومان گرفته است. محمدمهدی توحیدی مقدم برای فیلمنامه حضرت خدیجه دویست میلیون تومان گرفته و علی قویتن نیز مشارکت دویست میلیون تومانی فارابی را به دست آورده است.