دلواپسان دست از سر برجام برنمي‌دارند

آرمان ملی- محمدهادی علیمردانی: با وجود دستاوردهای بسیار برجام برای روابط خارجی ایران، حالا دلواپسانی که از حضور ترامپ در کاخ سفید شادمان بودند، باز هم به حمله علیه دولت و تیم مذاکر‌ه‌کننده ادامه می‌دهند. این شرایط در حالی جاری می‌شود که مردم و فعالان سیاسی اقبال گسترده‌ای به نامزدی وزیر امور خارجه در انتخابات نشان داده‌اند.   مشکل برجام بود یا انتخابات؟! برجام تصویب شد و کشور از حالت رکودی که در اثر تحریم‌ها ایجاد شده بود، بیرون آمد. با این حال به قدرت رسیدن فردی غیردیپلمات در کاخ سفید واشنگتن، سبب برهم خوردن بسیاری از روابط دیپلماتیک ایالات‌متحده شد. دونالد ترامپ حتی رابطه دیرینه اتحادیه اروپا با آمریکا را نیز دگرگون کرد و از جمله اقدامات او خروج از معاهده برجام بود. با این وجود هیچ‌کس فراموش نکرد که تیم مذاکره‌کننده ایران به سرپرستی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، چه خدمات ارزنده‌ای را در راستای گسترش روابط ایران و سایر کشورهای دنیا انجام داد. بسیاری از کشورهایی مانند چین که در سیاست‌های خود ضدیت علنی با ایران را نشان داده بودند، پس از مشاهده تلاش و حسن نیت ایران در تنش‌زدایی از روابط خارجی، به حمایت از کشور ما پرداختند. با وجود این معادلات عینی، افرادی که رقابت انتخاباتی را به دولت تدبیر و امید باخته و حتی پیش از آغاز مذاکرات، با رفع تحریم‌ها مخالف بودند، پس از اقدامات ترامپ پیرامون معاهده برجام، دولت را به ضعف در عملکرد متهم کردند. اگرچه دولت نیز ادعا ندارد که هیچ خطایی در طول بیش از 7 سال گذشته انجام نداده است اما مخالفت مخالفان با برجام و رفع تحریم‌ها، که به نام کاسبان تحریم شناخته می‌شوند، بیش از هر چیز به مبارزات انتخاباتی شبیه بوده و هست.   از مرد دیپلماسی به آقای رئیس‌جمهور؟ با تمامی این احوال پس از اتمام دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، انتخاب جو بایدن به عنوان رئیس‌جمهوری جدید آمریکا و نزدیکی به زمان انتخابات ایران، برخی از چهره‌های منتفع از تحریم‌ها به فکر کسب جایگاه ریاست‌جمهوری افتاده‌اند تا با امتداد تندروی‌ها، مانع بازگشت آمریکا به تعهدات برجامی و رفع تحریم شوند. این در حالی است که پایان دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، بهترین زمان برای حل مشکلات ایران خواهد بود. با این وجود روند اقبال عمومی مردم و سیاست‌مداران به نامزدی مرد دیپلماسی ایران در انتخابات ریاست‌جمهوری ادامه دارد.   خواسته مردم موثر است در همین راستا، روز گذشته سیدمحمد صدر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگویی ضمن اشاره به صلاحیت وزیر امور خارجه برای کسب جایگاه ریاست‌جمهوری، در پاسخ به این سوال که در شرایط فعلی نظر خود آقای ظریف برای آمدن چیست؟ گفت: «تا حالا که در موضع‌گیری‌ها کاملا رد کرده و گفته من شایستگی برای این چیزها ندارم و قصد آمدن ندارم. ما بارها شنیده‌ایم که افراد گفته‌اند نمی‌آییم و شاید واقعا در باطن قصدشان نیامدن بوده ولی لحظه آخر آمدند. همین خواسته مردم، احزاب، گروه‌ها، افراد صاحب‌نظر و کسانی که آن فرد قبولشان دارد، طبیعتا می‌تواند موثر باشد.»  ترامپ فردی نامعتدل بود او در ادامه سیاست‌های ترامپ را مورد انتقاد قرار داد و اظهار کرد: «برجام نتیجه یک دیپلماسی برد-برد بود و به همین دلیل قرارداد یا توافقنامه خوبی بود. برد-برد این بود که اروپا و آمریکا می‌گفتند ما نگران دسترسی ایران به سلاح‌های اتمی هستیم و اگر به سلاح‌های اتمی دست پیدا کند اول اسرائیل، بعد اروپا و بعد هم خود آمریکا در خطر قرار می‌گیرد و باید این نگرانی برطرف شود. ایران هم می‌گفت ما اصلا دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و به شما تضمین هم می‌دهیم ولی شما باید شش قطعنامه‌ای را که آقای احمدی‌نژاد برای ایران گرفته بود کنار بگذارید. این خلاصه برجام است؛ و برد-برد هم شد. یعنی تحریم‌ها برداشته شد و ایران هم شروع به همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کرد و بازرسان بررسی کردند و فکر می‌کنم سیزده، چهارده بار هم آژانس بیانیه داد و گفت برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز و در چهارچوب NPT و پروتکل الحاقی و توافقاتی است که بر مبنای برجام انجام شده است. هر دو طرف هم راضی بودند و هیچ طرفی هم احساس ضرر و خطر نکرد و خیلی هم خوب داشت پیش می‌رفت. در این شرایط دیوانه‌ای به نام ترامپ بر سر کار آمد و زیر میز زد و تمام توافقات را زیر پا گذاشت. ترامپ غیر از اینکه به لحاظ روانی آدم متعادلی نبود و آدم افراطی و تند و نژادپرستی بود، اصلا نه دیپلمات بود، نه سیاسی بود و نه سابقه حکومتی داشت. فقط یک آدم موفق در تجارت و اقتصاد بود. آنجا تجربه کرده بود که همیشه برای اینکه سود بیشتر ببری باید اول به طرف مقابل فشار بیاوری و خوب که فشار آوردی طرف مقابل تسلیم خواسته‌های تو می‌شود و پیشنهاداتت را می‌پذیرد و تو سود بیشتر می‌بری.»