روزنامه ابتکار
1399/12/27
چرا جشن چهارشنبه آخر سال به یک شب خطرناک تبدیل شد؟ از رسم‌های کهن تا تیغ دو لبه چهارشنبه‌سوری امروزی
چهارشنبه‌سوری امسال شبیه به یک تیغ دولبه بود که از هر طرفش راه بروی ممکن است دست و پایت را ببرد. یک طرفش کرونا و طرف دیگرش مصدومیت‌های ناشی از انفجار مواد محترقه و منفجره است. صدماتی جبران‌ناپذیر که افراد پیش از درگیر آن شدن حتی تصور درد و رنجش را هم ندارند. در سال‌های گذشته فرهنگ‌سازی و برخورد با متخلفان و فروشندگان مواد آسیب‌زا به دفعات صورت گرفته اما افزایش آمارها در این روزها که جهان با بیماری کرونا دست و پنجه نرم می‌کند تلنگری بود برای آتش‌بس این جنگ و بازگشت به آیین کهن چهارشنبه‌سوری.به گزارش ایسنا، تا ظهر روز سه‌شنبه ۲۶ اسفند ماه، حدود ۳۰۰ نفر در سطح کشور دچار مصدومیت‌های ناشی از حوادث چهارشنبه‌سوری شدند. از این تعداد ۱۳ درصد دچار قطع عضو، ۲۷ درصد دچار آسیب به چشم، ۳۴ درصد سوختگی و بقیه دچار سایر آسیب‌های جسمی شده‌اند. همچنین 6 نفر که در بین آنها یک دختر شش ساله در تبریز هم بود، جان خود را از دست دادند. بهار نشان از آغاز است، اما چهارشنبه‌سوری، آغازی تلخ و دردناک برای خانواده‌های داغدار را رقم زد.
سوی دیگر این چهارشنبه‌سوری همزمان شدن آن با کرونا و خستگی کادر درمان است که فشار بیشتری را به آنها تزریق می‌کند و اورژانس بیمارستان که بیش از یک سال است شاهد افزایش بیماران کرونا، مرگ جوانان و ریه‌های سفیده بوده حالا باید با جان‌های سوخته، عضو‌های قطع شده و چشم‌های سیاه دست و پنجه نرم کند. نه تنها صدمات چهارشنبه‌سوری کادر درمان را بیش از پیش تحت فشار قرار خواهد داد بلکه حضور در محافل و مراسم چهارشنبه‌سوری افراد را قدم به قدم به ابتلای خود و عزیزان‌شان به کرونا نزدیک‌تر کرده و فشار به کادر درمان را بیش از پیش افزایش داد.
از سال‌های گذشته سازمان آتش‌نشانی تهران، اورژانس و سایر متولیان حوادث برای رسیدن به چهارشنبه‌سوری آرام تلاش کردند، اطلاع‌رسانی بسیاری در این زمینه انجام شده و پیش از کرونا در این موقع از سال مدارس شاهد حضور نیروهای امدادی برای صحبت با دانش‌آموزان بودند اما حالا با تعطیلی مدارس گفته میشود که این اقدامات به صورت مجازی انجام شده است. در این میان، با وجود اقدامات و برخورد‌های بسیاری که انجام شده همچنان می‌بینیم که در این روز از نارنجک‌ها، بمب‌های دست‌ساز و.. استفاده میشود و این امر نشان می‌دهد که شاید بازگشت به آیین کهن چهارشنبه‌سوری، آخرین راه باقی‌مانده و احتمالا موثرترین راه باشد.
محمدرضا مرشد دوست، یک کارشناس ایمنی، در این‌باره اظهار می‌کند: شعار ما نگاهی خلاقانه برای حفظ ایمنی برای آیین کهن چهارشنبه‌سوری است.
وی می گوید: اگر تمام سنت‌های چهارشنبه‌سوری هر شهری به صورت کامل انجام گیرد ناخودآگاه به سمت ایمنی حرکت خواهیم کرد. این کارشناس ایمنی با بیان اینکه از رسم کهن چهارشنبه‌سوری فقط از آتش پریدن آن باقی مانده است، ادامه می‌دهد: اگر این رسم آتش پریدن نیز به صورت کامل حفظ می‌شد به سمت نا‌ایمنی حرکت نمی‌کردیم.
به گفته وی، در جشن‌های مشابه چهارشنبه‌سوری در کل جهان، دو اقدام نورافشانی و آتش‌بازی انجام میشود؛ بر اساس همین تجربیات مشخص شده که اگر این اقدامات و محیط انجام آنها کنترل شده باشد شاهد برگزار شدن جشن خوبی خواهیم بود، این در حالی است که در جشن‌های ایمن چیزی تحت عنوان استفاده از مواد محترقه یا ترقه‌های بسیار پر صدا دیده نمی‌شود.
مرشد دوست اظهار می‌کند: در همین راستا دو رویکرد برای کاهش صدمات چهارشنبه‌سوری وجود دارد که یکی از آنها اقدامات پیشگیرانه و برخورد با افرادی است که در این زمینه‌ها اقدام می‌کنند که نتایج این رویکرد دیده شده است، اما رویکرد دیگر فرهنگ‌سازی و زنده نگه داشتن کل آیین چهارشنبه‌سوری است که از جمله قاشق‌زنی، شال‌اندازی، کوزه‌شکن و.. است.
این کارشناس ایمنی با اشاره به نقش بزرگان خانواده‌ها در برگزار شدن شیوه سنتی چهارشنبه‌سوری می‌افزاید: در قدیم در خانه بزرگان خانواده جمع می‌شدند و ضمن برگزار کردن مراسم چهارشنبه‌سوری کهن، مسافرت و برنامه نوروز را تعیین می‌کردند. یکی از این رسم‌ها کوزه‌شکن است. در زمانهای گذشته در روز چهارشنبه‌سوری روی کوزه و ظروف ترشی قدیمی بدی‌های هر سال را می‌نوشتند و پس از آن کوزه را می‌شکستند، همین موجب خوشحالی افراد بوده و از طرفی هم هیجانات را تخلیه می‌کرده است.
این کارشناس ایمنی ادامه می دهد: اگر این دسته از اقدامات برای کودکان انجام و این دسته از آیین‌های کهن زنده نگه داشته شود می‌توان به افزایش فرهنگ ایمنی امیدوار بود.
مرشد دوست با بیان اینکه یکی از آیین کهن نیز پریدن از آتش بوده است، می‌گوید: در زمانهای گذشته برای روشن کردن آتش از چوب و خاشاک استفاده می‌کردند و آتش کنترل شده بود، اما متاسفانه این روزها برای درست کردن آتش از بنزین و مایعات قابل اشتعال استفاده میشود که همین کار موجب گسترش و ایجاد حریق میشود.
وی با بیان اینکه همراهی خانواده و زنده نگه داشتن آیین کهن، رکن اصلی چهارشنبه‌سوری است، ادامه می‌دهد: هر چه به سمت این برویم که آیین کهن را کمرنگ کنیم با حوادث بیشتری رو‌به‌رو خواهیم بود.
این کارشناس ایمنی پیشنهادی هم برای این شب به خانواده‌ها داده و ادامه می‌دهد: اولا نظارت بر رفتار فرزندان خود را داشته باشند، همچنین مکان‌هایی که در دسترس نیستند، مثل زیرپله‌ها، انباری، کمدها، زیر تخت و .. را بازدید کنند که اگر فرزندان‌شان وسایل محترقه یا منفجره‌ای را در این محل‌ها نگهداری می‌کنند والدین نسبت به این موضوع آگاه شوند، چرا که مواردی مشاهده شده که فرزند خانواده یک بطری بنزین یا مواد خطرناکی را زیر تختش نگه داشته که همین می‌تواند موجب حوادث شدید و تلخی شود.
وی با تاکید بر اینکه خوب است که نگهبانان برج‌ها و خانه‌ها بر رفت و آمد کودکان و نوجوانان حساسیت بیشتری داشته باشند، می‌افزاید: در این روزها رفت و آمد‌ها می‌تواند زنگ خطری را فعال کند و توصیه میشود که در این روزها بیشتر ساختمان‌ها خاموش‌کننده‌های خود را از پیش بررسی کنند و بر محل پارک خودروی خود و.. نظارت کنند.
سایر اخبار این روزنامه
محمد یوسفی آرامش
بورس و اقتصاد در چشم انداز 1400
روابط آمریکا و ترکیه به کدام سو خواهد رفت؟
مسیر پرسنگلاخ روابط آنکارا – ریاض
چرا جشن چهارشنبه آخر سال به یک شب خطرناک تبدیل شد؟
از رسم‌های کهن تا تیغ دو لبه چهارشنبه‌سوری امروزی
وزیر بهداشت:
برخی فکر می‌کنند واکسن را حراج کردند و ما نمی‌خریم
حکم اکبر طبری تایید شد
31 سال حبس قطعی
«ابتکار» عوامل موثر بر شاخص بورس ۱۴۰۰ را بررسی کرد
اوج گیری در روزهای پایانی
قالیباف:
کرامت مردم در توزیع کالا حفظ نمی شود
پاسخ محسن رضایی به روحانی بروید در صف مرغ بمانید
حمله مجدد انصارالله به پایگاه هوایی ملک خالد در عربستان
یک منبع امنیتی در گفت‌وگو با شبکه «پرس تی‌وی» مطرح کرد
رد ادعای آمریکا درباره در جریان بودن دیپلماسی غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن
تئاتر در سال 1399 چه فرازها و فرودهایی داشت؟
سال سخت نمایش
