گروه مسکن: از ۵ روز دیگر همه دارندگان املاک با هر تعدادی، باید نسبت به ثبت ملک خود در سامانه املاک اقدام کنند و وزیر راه به کنترل قیمت مسکن با مالیات سِتانی از خانه های خالی امیدوار است.

یکی از مهمترین اقدامات مجلس یازدهم که از همان ابتدا با قدرت تمام، به سرانجام رسیدن آن را پیگیری میکرد، اصلاح ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم با موضوع مالیات سِتانی از مالکان خانههای خالی بود. اتفاقی که اگرچه به دلیل ایرادات شورای نگهبان و دو مرتبه رفت و برگشت میان این شورا با مجلس، عملاً به یک ماراتن حدوداً ۴ ماهه برای اصلاح یک ماده از قانون مالیاتهای مستقیم تبدیل شد، اما در نهایت با اعمال برخی اصلاحات مهم که با موافقت معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی به نمایندگی از وزارت اقتصاد همراه بود، این مصوبه نهایتاً در ۵ آذر ۹۹ با تبدیل شدن به قانون، به یکی از بهترین پایههای مالیاتیِ مغفول مانده در سالهای گذشته بدل گشت. این اصلاحیه در حالی در آذرماه سال ۹۹ به قانون تبدیل شد که در آن الزامات و ضمانتهای قانونی جهت برقراری مالیات بر خانههای خالی لحاظ گردیده است؛ جالب است بدانید که قانون مالیات بر خانههای خالی از خرداد سال ۹۳ به وزارتین راه و شهرسازی و اقتصاد ابلاغ شده بود؛ اما به دلیل فقدان ضمانتها و الزامات قانونی محکم، به سرانجام نرسید و به طور مشخص، به دلیل عدم راه اندازی و تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان از سوی وزارت راه و شهرسازی در دوره وزیر سابق این وزارتخانه، خبری از اجرای آن نبود.

پیگیریهای اسلامی برای راه اندازی سامانه اسکان

اگرچه قانون ابلاغی سال ۹۳ فاقد ضمانتهای اجرایی لازم بود اما محمد اسلامی زمانی که به عنوان وزیر وارد وزارت راه و شهرسازی شد، برخلاف وزیر قبلی پیگیر راه اندازی این سامانه املاک و اسکان شد؛ به این ترتیب سامانهای که قرار است بانک اطلاعاتی بخش املاک کشور را پشتیبانی کند شاهد بارگذاری اطلاعات و آمار مربوط به حوزه املاک کشور اعم از مسکونی و… بود و حال قرار است جزئیات اطلاعات املاک توسط مردم در سامانه بارگذاری شود.

طی یک سال و نیم اخیر، وزارت راه و شهرسازی توانست با استفاده از سامانههای اطلاعاتی دستگاههای دارنده اطلاعات ملکی شامل سازمانهای آب و برق، سازمان ثبت اسناد و املاک، شهرداریها و… سامانه اسکان را تا حدود زیادی تکمیل کند و از این پس همه دارندگان ملک یا مستأجران میبایست از ۱۹ فروردین به سامانه ملی املاک و اسکان وارد شده و اطلاعات هویتی، اطلاعات ملکی یا استیجاری خود را در آن درج کنند.

برای ثبت اطلاعات به کجا مراجعه کنیم؟

به گفته محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی، در راستای اجرای «ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم» مصوب ۵ آذر ۹۹ مجلس شورای اسلامی ضرورت دارد همه مالکان و سرپرستان خانوار، املاک تحت تملک و محل اقامت خانوار خود را از ۱۹ فروردین ۱۴۰۰ با مراجعه به سامانه ملی املاک و اسکان کشور به نشانی amlak.mrud.ir ثبت کنند.

به این ترتیب اولین مالیات تنظیمگر در بازار مسکن از ۵ روز دیگر کلید خواهد خورد؛ البته مالیات بر خانههای لوکس هم برای اولین بار در قانون بودجه ۱۳۹۹ لحاظ شده بود اما به اجرا نرسید؛ اما نمیتوان آن را یک مالیات تنظیم گر در بازار مسکن تلقی کرد.

نحوه محاسبه رقم مالیات متعلق به خالی ماندن یک واحد مسکونی

با توجه به ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم، درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار میگردد عبارت است از کل مالالاجاره، اعم از نقدی و غیر نقدی که پس از کسر ۲۵ درصد بابت هزینهها و استهلاکات و تعهدات مالک نسبت به مورد اجاره، از مالک (دریافت کننده درآمد از محل عرضه املاک در بازار اجاره مسکن) اخذ خواهد شد. اگرچه بر اساس ماده ۵۳ قانون مذکور، این مالیات به واحدهای بالای ۱۵۰ متر در تهران و ۲۰۰ متر در سایر شهرها تعلق میگرفت، با این حال در اصلاحیه جدید، معافیت مذکور حذف شده و همه واحدهای مسکونی خالی با هر متراژی که باشند، مشمول مالیات بر اجاره خواهند بود. حال میزان مالیاتی که دارنده یک واحد ۵۰ متری خالی مثلاً در مناطق میانی تهران که میتواند فرضا با ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه و اجاره ماهانه ۲ میلیون تومان به مستأجر واگذار شود ولی فعلاً خالی مانده را با هم محاسبه میکنیم: طبق مواد ۵۳ و ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، مالک این واحد خالی ۲۴ میلیون تومان از محل اجاره ماهانه یک سال این واحد و ۱۵ درصد مبلغ ودیعه (یعنی ۱۵ میلیون تومان از ودیعه ۱۰۰ میلیونی) در پایان سال (نرخ سود سپرده بانکی یک ساله، اعلام شده از سوی شورای پول و اعتبار) درآمد دارد که مجموعاً به ۳۹ میلیون تومان میرسد. ۲۵ درصد آن بابت هزینههای نگهداری، معاف از مالیات است که درنتیجه به ۲۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان آن مالیات تعلق میگیرد. طبق ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم، به درآمدهای حاصل از اجاره ملک بین ۲۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان در سال، ۳۰ درصد مالیات تعلق میگیرد. ۳۰ درصدِ ۲۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان، ۸ میلیون و ۷۷۵ هزار تومان است.