آیا احداث بیمارستان صحرایی لازم است؟

آفتاب یزد_ یگانه شوق الشعرا: بار دیگر نام بیمارستان‌های صحرایی وارد ادبیات کنترل بیماری کرونا شده است. بیمارستان صحرایی در شرایط حادی به پا می‌شود که سایر بیمارستان‌ها ظرفیت پذیرش بیمار را نداشته باشند. این روزها برخی از نظامیان از جمله سخنگو و مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای برپایی بیمارستان صحرایی اعلام آمادگی کرده‌اند. سردار رمضان شریف در خصوص آمادگی سپاه برای افزایش ظرفیت بیمارستان‌های ثابت و احداث بیمارستان‌های صحرایی در موج چهارم کرونا گفت: «مجموعه بیمارستان‌های ثابت، سیار و صحرایی سپاه آماده هستند تا متناسب با نیازمندی و درخواست وزارت بهداشت گسترش پیدا کنند و افزایش ظرفیت داشته باشند. از ابتدای همه‌گیری بیماری کرونا، بیمارستان‌های ثابت سپاه در تمام کشور ظرفیت خود را برای پذیرش بیماران کرونایی افزایش داده و بیمارستان‌های سیار و صحرایی سپاه نیز آماده هستند در صورت درخواست وزارت بهداشت در کمترین زمان ممکن در اقصی نقاط کشور برپا شوند. همچنین نقاهتگاه‌هایی که ما در ابتدای همه‌گیری کرونا احداث کرده بودیم نیز هم‌اکنون آماده هستند در صورت نیاز به مردم خدمت‌رسانی کنند.» بیمارستان سیار، یک مرکز درمانی یا یک بیمارستان کوچک با تجهیزات پزشکی لازم است که می‌توان آن را در زمان کوتاهی به مکان مورد نظر حمل و راه‌اندازی و شروع به بهره‌برداری کرد. بیمارستان سیار بایستی بتواند حداقل خدمات پزشکی و درمانی را برای بیماران یا زخمی‌ها در شرایط بحرانی همچون جنگ و بلایای طبیعی فراهم نماید. با توضیحاتی که از بیمارستان صحرایی یا سیار ارائه شد ما در مورد مفید فایده واقع شدن و همچنین احتیاجاتی که با این شیوه در شرایط فعلی، مرتفع خواهد شد با کارشناسان گفتگو کردیم.
>باید بیمارستان‌های سفید را نگه داریم
بابک قرائی مقدم پزشک متخصص در این باره به آفتاب یزد گفت: «ما بر اساس آمارها روزانه حدود 3 هزار بستری داریم. مردم باید در نظر داشته باشند که وقتی روزانه هزاران نفر در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند هر مریضی که بستری می‌شود به طور متوسط حدود یک هفته در بیمارستان‌ها می‌ماند. همچنین مریض‌های بدحال بستری شده در آی سی یو ممکن است چندین هفته در بیمارستان بستری باشند. بنابراین وقتی ما این را حساب کنیم که روزانه 3 هزار بستری داشته باشیم و این افراد هر روز به همان اندازه از بیمارستان‌ها خارج نشوند و شاید تنها یک ششم الی یک هفتم این تعداد بیماران کرونایی بهبود پیدا کنند و خارج شوند، اگر این سیر صعودی 3 هزار بستری روزانه و بیشتر ادامه پیدا کند قطعا در بسیاری از جاهای کشور نیاز به بیمارستان‌های صحرایی به وجود می‌آید. بنابراین مردم باید این را در نظر داشته باشند که خدایی نکرده با جان خودشان بازی نکنند. در بسیاری از بیمارستان‌ها در حال حاضر بخش‌های مربوط به کرونا پر شده یا در حال پر شدن هستند. ما بیمارستان‌هایی را بعد از ماه‌های اول کرونا به عنوان بیمارستان‌های سفید در نظر گرفتیم؛ به این معنی که بستری بیماران کرونایی نداشته باشند و یکسری را نیز به عنوان بیمارستان‌هایی در نظر گرفتیم که بخش‌های مربوط به کرونا دارند. هرروز تعداد زیادی از مردم در اثر اتفاقات مختلف از جمله تصادفات نیاز به بستری در بیمارستان‌ها دارند بنابراین اگر مجبور شویم بیمارستان‌های سفید خودمان را از حالت سفید خارج کنیم و بیماران کرونایی را در آن‌ها بستری کنیم این خطر برای همه مریض‌ها به وجود خواهد آمد و مردم زیادی که موارد اورژانسی دارند و جانشان در خطر است ممکن است از ترس کرونا به بیمارستان نروند.»
>نیاز به بیمارستان در صورت ادامه روند صعودی بستری‌ها


وی در ادامه افزود: «نهادهای نظامی کشور تجربه خوبی برای تاسیس بیمارستان‌های صحرایی دارند. به نظر من البته به جز بعضی موارد در برخی از استان‌های کشور که درگیر شرایط بحرانی هستند فکر نمی‌کنم کار به بیمارستان‌های صحرایی بکشد زیرا بیمارستان‌های نظامی حاضر هستند در صورت نیاز، بیماران کرونایی را بستری کنند. به نظر نمی‌رسد شرایط به حدی برسد که نیاز باشد بیمارستان صحرایی درست شود اما باید برنامه ریزی صورت بگیرد. خواهش ما از مردم این است که مراعات کنند و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند. در بسیاری از روستاها برگزاری بسیاری از مراسم‌ها مانند عروسی و عزاداری و همچنین مسافرت‌های نوروزی باعث انتقال بیماری شد. این که طی یکی دو روز اخیر آمار بستری‌ها کاهش پیدا کرده امیدوار‌کننده است و به نظر می‌رسد محدودیت‌ها یک مقدار تاثیر‌گذار باشند زیرا ابتلای موارد بسیار حاد اندکی کاهش پیدا کرده است. قطعا وقتی شرایط بحرانی شود نیاز به خدمات بیمارستان صحرایی بسیار زیاد احساس می‌شود. الان در برخی از بیمارستان‌ها ما شاهد هستیم که بخش‌های اورژانس مجبور شده‌اند بیماران را در راهروها بستری کنند که خود این کار بسیار خطرزا است. تلاش ما این است که دوباره میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی بالا برود و در روند واکسیناسیون تسریع قابل توجهی به وجود بیاید. خوشبختانه از هفته گذشته با ورود حدود 1 میلیون دوز واکسن از طرح کوواکس و 400 هزار دوز که صلیب سرخ چین اهدا کرده است روند واکسیناسیون در حال تسریع است. تسریع واکسیناسیون یک خواسته عمومی است که نیازمند همکاری و همدلی مردم هم می‌باشد. اگر روند صعودی بستری‌ها ادامه پیدا کند کار به بیمارستان صحرایی خواهد کشید اما من امیدوار هستم که این اتفاق در کشور ما رخ ندهد.»
> بیمارستان صحرایی خیلی تجربه خوبی نیست
همچنین دکتر سلمانی سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی یزد و دکترای تخصصی سلامت در حوادث و بلایا در خصوص بیمارستان صحرایی به آفتاب یزد گفت: «در خصوص بیمارستان صحرایی من یک مقداری تردید دارم که این بیمارستان‌ها بتوانند موثر باشند چون بر اساس تجربه خود ما در استان یزد، ما در موج دوم و سوم در خصوص بیمارستان صحرایی تجربه موفقی نداشتیم. البته بیمارستان صحرایی باید تعریف شود و مشخص شود منظور چیست. برخی از اوقات بیمارستان صحرایی نقاهتگاهی است که بیماران قبل از آن که ترخیص شوند در آن بخش‌ها مورد مراقبت‌های دوره‌ای قرار می‌گیرند؛ یعنی مراقبت‌ها در آن نقاهتگاه‌ها کمتر است اما شرایط بیمار به گونه‌ای نیست که بتوان او را به منزل هدایت کرد. پس بر اساس این تعریف این نقاهتگاه‌ها جایی است که بعد از بیمارستان و قبل از خانه قابل استفاده است. بعضی از اوقات این نقاهتگاه‌ها یا بیمارستان‌های صحرایی به جایی تبدیل می‌شوند که بعد از خانه و قبل از بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ یعنی برای برخی از بیمارانی هستند که هنور آنقدر بدحال نشده‌اند که در بیمارستان بستری شوند و حالشان به گونه‌ای نیست که بشود در خانه به آن‌ها خدمات ارائه داد بلکه باید در جایی مورد مراقبت باشند که اگر دچار حملات تنفسی شدند به سرعت به بخش‌های بیمارستانی با امکانات پیشرفته‌تر منتقل شوند. پس اولا باید مشخص شود که منظور ما از بیمارستان صحرایی کدام از این دو تعریف است. ولی در خصوص نقاهتگاهی که مد نظر وزارت بهداشت است به نظر من ما در موج اول و دوم در شهری مانند یزد تجربه خوبی از بیمارستان صحرایی نداشتیم به این دلیل که
بر خلاف توصیه‌های اکید برای انتقال بیماران، قبل از ترخیص به این مکان‌ها
اما خیلی از این بیمارستان‌ها استقبال نشد و نمی‌دانم که در موج چهارم قرار است استقبال به چه صورت باشد. اما در خصوص اینکه آیا استانی مانند استان یزد نیاز به بیمارستان صحرایی داشته باشد به نظر من این اتفاق نمی‌افتد به این دلیل که نسبت تعداد تخت‌ها به جمعیت در این استان خوب است. همچنین به دلیل تجربه‌های به دست آمده در خصوص این بیماری، کمتر نیاز به بیمارستان‌های صحرایی احساس می‌شود. اما سایر شهرها باید آمادگی داشته باشند که اگر تخت‌های بیمارستان‌ها پر شد بتوانند از سازه‌های مدیریت بحران خود و بیمارستان‌های صحرایی استفاده کنند. به نظر من بیمارستان صحرایی خیلی تجربه خوبی نیست و ما باید تا جایی که امکان دارد از به وجود آمدن شرایطی که ما را مجبور به ایجاد بیمارستان‌های صحرایی کند جلوگیری کنیم. بیمارستان‌های صحرایی به دلایل متفاوتی مثل تاثیر روانی بد روی بیماران و کیفیت پایین خدمات این بیمارستان‌ها نمی‌توانند تجربه خیلی موفقی در جامعه باشند.»
> این هزینه‌ها باید صرف آموزش و معیشت می‌شد
در انتها دکتر زهره آخوندی متخصص بیماری‌های عفونی در این خصوص به خبرنگار آفتاب یزد گفت: «بیمارستان‌های خیلی از شهرها دیگر ظرفیت پذیرش بیماران را ندارند و باید در خصوص استفاده از بیمارستان‌های صحرایی تصمیم‌گیری کنند اما تاسیس این بیمارستان‌ها هزینه‌های بسیار زیادی دارد و بهتر بود این هزینه‌ها در جاهای دیگر مثل آموزش مردم یا معیشت آن‌ها صرف می‌شد تا کار به استفاده از بیمارستان‌های صحرایی نکشد. زیرا به نظر می‌رسد این موج‌ها با این روند ادامه دارد و هر روز باید بیمارستان‌های صحرایی جدیدی تاسیس شود که هزینه‌های بسیار بالایی دارند اما اگر به معیشت مردم کمک می‌شد یا در زمینه سفرهای نوروزی به آن‌ها آموزش داده می‌شد کارایی بالاتری را داشت و نیازی به این
بیمارستان‌ها نبود.»