بورس در جلسه سران

سرویس اقتصادی جوان آنلاین: در حالی که در حد فاصل آذر ماه سال ۹۸ تا آذرماه ۹۹ پایه پولی با ۹۳ هزار میلیارد تومان رشد به ۴۰۷ هزار میلیارد تومان رسیده‌است، مقامات دولتی به صراحت می‌گویند اگر بازار سرمایه در سال ۹۹ به کمک دولت نمی‌آمد، دولت مجبور بود پول بیشتری چاپ کند و از این ناحیه شاهد تشدید هر چه بیشتر تورم می‌بودیم.
بورس نبود، چاپ پول بیداد می‌کرد
لازم به توضیح است که طی سال‌های ۹۷ تا ۹۹ افزایش خالص دارایی‌های دولت نشان از آن دارد که بانک مرکزی با خرید ارز‌های بلوکه نفتی دولت در بانک‌های خارجی با چاپ پول به دولت ریال پرداخت کرده‌است، از همین‌رو شاهد نقش ویژه خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در رشد پایه پولی هستیم.
با وجودی که افزایش ۹۳ هزار میلیارد تومانی پایه پولی در یکسال خیلی زیاد است، اما تحریم و شیوع کرونا شرایطی پدید آورد که دولت علاوه بر چاپ پول و استقراض از نظام بانکی تحت قالب وام بانکی از بازار سرمایه نیز برای تأمین مالی کمک گرفت که فروش اوراق بدهی، عرضه سهام باقی مانده دولت در شرکت‌های مشمول سهام عدالت در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری و عرضه مستقیم سهام توسط شرکت‌های دولتی و وابسته به دولت بخشی از شیوه‌های تأمین مالی ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی دولت از بازار سرمایه است.


در این میان اگر چه بازار سرمایه برای دولت در سال ۹۹ بسیار پر برکت بوده‌باشد، اما این بازار بسیاری از سهامداران را به جرگه مالباختگان هدایت کرده‌است، به طوری که امروز ۵۷‌میلیون سهامدار به شکل روزانه تحولات بازار سرمایه را پیگیری می‌کنند تا ببینند چه زمانی زیان آن‌ها جبران خواهد شد.
نقش ویژه بازار سرمایه در انتخابات ریاست جمهوری
برخی از تحلیلگران اقتصاد سیاسی بر این باورند که بازار سرمایه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ یکی از موضوعاتی است که باید نامزد‌های ریاست جمهوری سیاست‌های خود را بهبود وضعیت این بازار برای مردم تشریح کنند، به ویژه آنکه نظام تأمین مالی بانک محور برای اقتصاد ایران به یک چالش تبدیل شده‌است، زیرا هم اکنون ۲ هزارو ۵۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده بلند‌مدت در سیستم بانکی وجود دارد که بخش قابل‌ملاحظه‌ای از سپرده‌ها در گیر و دار مطالبات معوق و سوخت شده قرار دارند و کفایت سرمایه سیستم بانکی آنقدر ناچیز است که دیر یا زود باید برای اصلاح نظام بانکی آستین‌ها را بالا زد.
خلق نقدینگی برای پرداخت سود سپرده‌های دیگر امروز بر کسی پوشیده نیست، این بدان معنی است بانک‌ها نمی‌توانند سودی را که به سپرده‌های ۲ هزارو ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی پرداخت می‌کنند، در عالم واقع محقق کنند بدین ترتیب مردم جامعه با خلق نقدینگی بدون پشتوانه برای پرداخت سود بانکی به سپرده‌گذاران دچار خسران کاهش ارزش پول ملی می‌شوند.
افزایش هشدار به سپرده‌گذاران بانکی
در چنین شرایطی دبیر کانون بانک‌های خصوصی اخیراً به سپرده‌گذاران هشدار داده که به خاطر یکی دو درصد سود بانکی بیشتر در بانک‌هایی که از پرداخت اصل و سود سپرده عاجزند سپرده‌گذاری نکنند، این هشدار را وقتی کنار هشدار وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی به بانک‌ها برای رعایت نرخ سود مصوب سپرده می‌گذاریم، مشخص می‌شود که به دنبال ادغام بانک‌های نظامی، امکان دارد برخی از بانک‌های خصوصی که به شکل حقیقی وضعیت مالی بسیار نامناسبی دارند در سالجاری پروسه ادغام یا انحلال را طی کنند از همین رو سپرده‌گذاران باید صورت‌های مالی بانک‌ها را مورد مطالعه قرار دهند و از بانک‌هایی که پر ریسک هستند، فاصله بگیرند.
البته رئیس سازمان بورس اوراق بهادار در نامه‌ای به بانک مرکزی از این نهاد خواسته است تا در رابطه با نرخ تسعیر دارایی‌های ارزی بانک‌های بورسی شفاف‌سازی کند در سال ۹۹ نرخ دلار ۱۱ هزار تومان و نرخ یورو کمتر از ۱۳ هزار تومان در صورت‌های مالی بانک‌های بورسی قید شد و حالا که نرخ ارز نسبت به سال گذشته حداقل دو برابر شده‌است، به نظر می‌رسد دارایی‌های ارزی بانک‌های بورسی باید تجدید ارزیابی شود.
در این میان باید گفت علاوه بر بانک که به عنوان محور اصلی تأمین مالی اقتصاد دچار مشکلات ساختاری و مدیریتی جدی است، بازار سرمایه نیز امروز به یک مشکل برای اقتصاد ایران بدل شده‌است، زیرا در سال گذشته میلیون‌ها سهامدار وارد بازاری شدند که دانش کافی و لازم را برای سرمایه‌گذاری در این بازار نداشتند، از این‌رو امروز میلیون‌ها سهامدار با تکیه بر این مورد که ما به دعوت دولت وارد این بازار شده‌ایم، خواستار پاسخگویی دولت در مورد ریزش بسیار قابل ملاحظه بازار سهام هستند.
خروج در اوج
امیر‌حسین قاضی‌زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: طبق تحقیقات صورت گرفته بیش از ۱۳۰ هزار میلیارد تومان توسط ۲۰۰ کد حقوقی در اوج شاخص کل بورس از بازار خارج شده‌است. از اهتمام رئیس دادسرای جرائم اقتصادی و بازپرس پرونده برای تسریع در رسیدگی به تخلفات این پرونده تشکر می‌شود.
از سوی دیگر رئیس مجلس شورای اسلامی از بررسی مشکلات بورس در جلسه امروز شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا خبر داد.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده شاهین‌شهر در نشست علنی دیروز (یک‌شنبه ۲۹ فروردین) قوه مقننه خطاب به محمدباقر قالیباف رئیس مجلس گفت: خوشحالم که با پیگیری مجلس و جنابعالی قرار است موضوع بورس و مشکلات مردم در این حوزه در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه مطرح شود.
وی افزود: در حال حاضر ۴۶ میلیون نفر از هموطنانمان درگیر مشکلات بورس هستند و باید زمینه‌ای فراهم شود که نگرانی و دغدغه آن‌ها رفع شود؛ یکی از رسالت‌های سران قوا و مجلس تحقق این مهم است.
نگرانی سهامداران را برطرف می‌کنیم
قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این نماینده گفت: از آنجا که بورس موضوع مهمی است، با اولویت در دستور اولین جلسه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا است.
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان اضافه کرد: به همه همکاران و مردم عزیز اطمینان می‌دهم که همه سعی و تلاش خود را به کار گیریم تا بتوانیم با اخذ تصمیماتی به این حوزه کمک کرده و نگرانی سهامداران بازار سرمایه و بورس را برطرف کنیم.