گروه صنعت و تجارت: بررسی مهمترین برنامههای وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال ۱۴۰۰ حاکی از برنامهریزی برای تولید ۳۲ میلیون تن فولاد خام است، آماری که در مقایسه با عملکرد سال گذشته، رشد ۲۷.۷ درصدی را نشان میدهد. سال گذشته فولادسازان داخلی موفق به تولید ۲۸ میلیون و ۳۷۴ هزار و ۹۰۰ تن فولاد خام شده بودند. در این برنامه تولید ۲۳ میلیون تن انواع محصولات فولادی برای سال ۱۴۰۰ برنامهریزی شده است، این در حالی است که عملکرد سال ۹۹ فولادسازان حاکی از تولید بیش از ۲۵ میلیون تن از این محصولات است.

در آهن اسفنجی برپایه نقشه راه معدن و صنایع معدنی کشور، امسال تولید ۳۳ میلیون تن محصول برنامهریزی شده است. در این زمینه سال گذشته شاهد تولید بیش از ۳۰.۵ میلیون تنی از سوی واحدها بودیم. در کاتد مس گرچه رکورد تولید ۲۹۰ هزار و ۸۰۰ تنی در سال ۹۹ محقق شد، اما هدفگذاری سال ۱۴۰۰ در این حوزه ۲۷۰ هزار تن است. در شمش آلومینیوم هم وضعیت مشابهی را شاهد هستیم و اگرچه واحدهای تولیدکننده در سالی که گذشت ۴۴۶ هزار و ۶۰۰ تن از این محصول تولید داشتند، اما برای سال جاری ۳۷۰ هزار تن تولید برای آنها برنامهریزی شده است.

در تولید پودر آلومینا (ماده اولیه تولید آلومینیوم) برپایه نقشه راه معدن و صنایع معدنی، امسال
دستیابی به تولید ۲۴۰ هزار تنی برنامهریزی شده، در حالی که پارسال تنها واحد تولیدی شاخص پودر آلومینا در کشور در منطقه جاجرم خراسان شمالی ۲۲۹ هزار و ۱۰۰ تن محصول تولید کرد.

همچنین بر پایه تازهترین گزارش آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، مجموع صادرات فولاد ایران (فولاد میانی و محصولات فولادی) در سال گذشته ۹ میلیون تن بوده که نسبت سال ۹۸، کاهش ۱۳.۱ درصدی نشان میدهد. این کاهش صادرات از نظر وزنی یک میلیون و ۳۶۲ هزار تن بوده است. پارسال صادرات فولاد میانی کشور ۶ میلیون و ۱۶۲ هزار تن بوده که کاهش ۱۱ درصدی را نسبت به سال ۹۸ نشان میدهد.

از صادرات فولاد میانی در سال گذشته، سهم صادرات بیلت و بلوم چهار میلیون و ۵۶۴ هزار تن و سهم صادرات اسلب یک میلیون و ۵۹۸ هزار تن بوده است. صادرات اسلب در سال ۹۹، کاهش ۲۳ درصدی را تجربه کرده و صادرات بیلت و بلوم، ۶ درصد کاهش یافته است. برپایه این گزارش، پارسال کل صادرات محصولات فولادی کشور ۲ میلیون و ۸۳۹ هزار تن بوده که نسبت به سال ۹۸، کاهش ۱۸ درصدی نشان میدهد. از بین محصولات فولادی، سهم صادرات مقاطع طویل فولادی ۲ میلیون و ۱۹۴ هزار تن بوده و صادرات این مقاطع، در سال گذشته ۱۷ درصد کاهش یافته است. صادرات میلگرد که بیشترین سهم را از میان صادرات کل محصولات فولادی دارد، در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸، کاهش ۱۸ درصدی داشته و به یک میلیون و ۸۳۵ هزار تن رسیده است.

صادرات مقاطع تخت فولادی نیز با کاهش ۲۰ درصدی در سال ۹۹ به ۶۴۵ هزار تن رسیده است. با توجه به نیاز داخلی کشور، کاهش صادرات در بخش محصولات تخت، کاملاً قابل پیشبینی بود.

همچنین صادرات آهن اسفنجی در سال گذشته با کاهش ۱۱ درصدی به ۸۴۳ هزار تن رسیده است. نکته قابل تامل این است که در سال ۹۹، صادرات محصولات فولادی، فولاد میانی و آهن اسفنجی همگی نزولی بوده و با وجود رشد قابل توجه تولیدات و رکود داخلی در بخش ساختمان، شاهد افزایش صادرات نبودهایم.

از طرف دیگر انجمن جهانی فولاد در جدیدترین گزارش خود اعلام کرد، تولید فولاد ایران در ماه مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ با افزایش ۱۰.۷ درصدی به ۲.۶میلیون تن رسیده است.

ایران در ماه مارس ۲۰۲۰ (اسفند ۹۸) نیز بیشترین افزایش تولید را در میان ده کشور نخست تولیدکننده فولاد جهان به خود اختصاص داده بود. و طی سال ۲۰۲۰ که تمامی کشورها با کرونا دست در گریبان بودند، تولید فولاد ایران همواره روند رو به رشد
داشته است. همچنین براساس این گزارش، تولید فولاد ایران در ۳ ماهه نخست سال جاری میلادی به ۷.۵ میلیون تن رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ افزایش ۱۰.۷ درصدی را نشان می دهد.

ایران در فوریه ۲۰۲۱، در میان بزرگ ترین تولیدکنندگان فولاد جهان در جایگاه دهم قرار گرفت که در ماه بعد یعنی ماه مارس این جایگاه را حفظ کرده است. چین با تولید ۹۴ میلیون تن، هند با ۱۰ میلیون تن و ژاپن با ۸.۳ میلیون تن در رتبه های نخست تا سوم تولید فولاد در جهان قرار دارند. پس از این کشورها، آمریکا با تولید ۷.۱ میلیون تن، روسیه با ۶.۶ میلیون تن، کره جنوبی با ۶.۱ میلیون تن، آلمان با ۳.۶ میلیون تن، ترکیه با ۳.۴ میلیون تن، برزیل با ۲.۸ میلیون تن و ایران با ۲.۶ میلیون تن، جایگاه های چهارم تا دهم را به خود اختصاص داده اند. با شروع همه گیری ویروس کرونا در جهان از دسامبر سال ۲۰۱۹، صنایع، کارخانه ها و تقریبا تمامی کشورها در تعطیلی فرو رفتند و خسارات اقتصادی بیشماری در جهان به بار آورد اما پس از گذشت بیش از یک سال از این وضعیت برخی از کشورها در حال بازیابی نسبی خود هستند.

در این ماه، تمامی ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد جهان، نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ افزایش تولید داشتند اما کمترین افزایش به آمریکا رسید و بیشترین افزایش را هند به خود اختصاص داد.

براساس این گزارش، تولید فولاد هند نسبت به مارس سال گذشته میلادی ۲۳.۹ درصد افزایش یافت؛ چین با افزایش ۱۹.۱ درصدی در جایگاه دوم بیشترین افزایش و سپس ایران با افزایش ۱۰.۷ درصدی در جایگاه سوم قرار گرفتند. این درحالی است که در ماه فوریه ۲۰۲۱(بهمن ماه ۹۹)، علی رغم کاهش تولید فولاد اکثر کشورها، نه تنها تولید ایران کاهش نیافت که بیشترین رشد تولید فولاد در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده را نیز به خود اختصاص داد.

در این ماه، تمامی ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد جهان، نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ افزایش تولید داشتند اما کمترین افزایش به آمریکا رسید و بیشترین افزایش را هند به خود اختصاص داد. در آن ماه، ایران رشد تولید ۱۱.۵ درصدی را نسبت به فوریه ۲۰۲۰ (بهمن ماه ۹۸) در میان
ده کشور نخست تولیدکننده فولاد به خود اختصاص داد که بیشترین بود.

براساس این گزارش، تولید فولاد جهان در ماه مارس ۲۰۲۱ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵.۲ درصد افزایش یافته است و به ۱۶۹.۲ میلیون تن رسیده است. تولید فولاد در کشورهای اتحادیه اروپا در ماه مارس با افزایش ۱۷.۵ درصدی به ۱۳.۶ میلیون تن رسیده است.

همچنین میزان تولید کشورهای مشترک المنافع که در این گزارش شامل بلاروس، قزاقستان، مولداوی،روسیه، اوکراین و ازبکستان است در مارس ۲۰۲۱ نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ۷ درصد افزایش یافته و به ۹.۱ میلیون تن رسیده است.