زکات رکورد شکست

 عبدالهی- باورش عجیب و سخت است اما واقعیت دارد: «میزان پرداخت زکات توسط مردم در سال 99 رکورد زد و از مرز 1300 میلیارد تومان عبور کرد». این خبر را معاون کمیته امداد امام خمینی(ره) اعلام کرده و در گفت وگو با خراسان این نوید را می دهد که جهش اصلی میزان زکات پرداختی توسط مردم، در سال 1400 خواهد بود و باید منتظر دومین رکورد شکنی تاریخی آن هم باشیم. رشد چشمگیر در 2 سال  سال 98 هم اتفاقات خوب در حوزه زکات کم نبود و تلاش ها برای احیای این فریضه دینی و مشارکت اجتماعی مردم در حل مشکلات همنوعان شان چشمگیر بود. شورای عالی زکات و کمیته امداد، میزان زکات پرداختی در سال 98 را 400 میلیارد تومان در نظر گرفته بودند اما مجموع زکات این سال از 600 میلیارد تومان عبور کرد. در سال 99 هم با وجود کرونا و مشکلات اقتصادی کرونا، اما میزان زکات جمع آوری شده از سقف پیش بینی شده 800 میلیارد تومان که هیچ، از مرز 1300 میلیارد تومان هم عبور کرد. چگونه ممکن است؟ برای همه ما این سوال پیش می آید که چطور ممکن است در یکی از سخت ترین سال های اقتصادی کشورمان، مردم بیشترین زکات کل 41 سال عمر انقلاب را پرداخت کرده باشند. این سوال را با معاون توسعه مشارکت‌های مردمی کمیته امداد مطرح می کنم و وی  در گفت وگو با خراسان اظهار می کند: زکات یکی از مظلوم ترین فروع دینی است که با وجود سفارش های موکد، سال ها مورد کم توجهی بود اما از سه سال قبل و بعد تاکید ویژه رهبر انقلاب بر ایجاد نهضت زکات در کشور، شرایط تغییر کرد. «علیرضا عسکریان» می افزاید: بعد از تاکید ایشان، دبیرخانه زکات همت خود را بیشتر کرد و قدرتمند وارد ماجرا شد که خروجی اش افزایش قابل توجه زکات پرداختی مردم در دوسال اخیر بوده است در حالی که رسیدن به زکات سالیانه 1300 میلیارد تومان میزانی بود که ما برای شش سال آینده هدف گذاری کرده بودیم. فرهنگی که ترویج شد عسکریان درباره مهم ترین اقدام صورت گرفته در دو سال اخیر که به افزایش میزان زکات منجر شده است  نیز می گوید: مهم ترین مشکلی که سال ها با آن مواجه بودیم، اطلاع کم مردم درباره پرداخت زکات بود. همه با زکات فطره آشناییم اما بسیاری از مردم درباره زکات کشاورزی و زکات مال اطلاع کاملی ندارند و به همین دلیل مهم ترین هدف را تلاش برای صحبت با مردم و ترویج فرهنگ پرداخت زکات تعیین کردیم. مروجان زکات، روحانیون مستقر در روستاها و مراکز نیکوکاری تخصصی این فرهنگ سازی را انجام دادند و امسال هم کارشان را توسعه خواهند داد. تدارک ویژه برای 1400 عسکریان می افزاید: امسال هم اوج خروجی این اقدامات خواهد بود چرا که هماهنگی بسیار خوبی با نمایندگی ولی فقیه در وزارت جهاد کشاورزی، حوزه های علمیه و سازمان تبلیغات اسلامی انجام شده  و بیش از شش هزار مروج، چهار هزار روحانی مستقر و دو هزار روحانی طرح هجرت، همکار ما برای این فرهنگ سازی خواهند بود. علاوه برآن، امسال هزار مرکز نیکوکاری تخصصی زکات را افتتاح خواهیم کرد که با محوریت خود مردم در مساجد محلات تشکیل می شود و با این کار آرام آرام کار مردم را به خودشان خواهیم سپرد. 1300 میلیارد زکات کجا هزینه شد؟ سوال مهمی که شاید در ذهن همه ما شکل بگیرد، این است که  زکات های جمع آوری شده در کجا هزینه می شود. عسکریان پاسخ می دهد: محل استفاده زکات، دقیقا برای کمک به محرومان است. در سال 99 بیش از 85 درصد کل منابع حاصل از زکات در سفره مردم و برای زندگی آن ها هزینه شد، از تامین جهیزیه و کمک به بیماران نیازمند گرفته تا تعمیر منازل و تهیه بسته های غذایی. 15 درصد دیگر آن هم در حوزه های عمرانی خود روستاها و در مواردی مثل احداث جاده روستایی، تامین برق روستا و ساخت خانه عالم، حسینیه و غسالخانه صرف شد. پرداخت کننده زکات برای هزینه کرد حق انتخاب دارد عسکریان به موضوع مهمی هم اشاره می کند که شاید خیلی از ما از آن بی خبر باشیم. وی می گوید: ما پیشنهادهایمان  درباره اولویت ها و نیازها را به پرداخت کنندگان زکات اعلام می کنیم، اما در نهایت خود آن ها هستند که تصمیم می گیرند زکاتشان در کجا مصرف شود. مثلا ممکن است ما از او بخواهیم از زکاتش برای تامین بسته غذایی استفاده کنیم اما نظر خودش این باشد که به یک بیمار نیازمند در روستا کمک کند، ما هم دقیقا مطابق خواسته خود او عمل می کنیم. زکات می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات جامعه را برطرف کند حجت الاسلام والمسلمین قرائتی، عضو شورای عالی زکات هم تعریف شیرین و دلنشینی از زکات دارد؛ روحانی بزرگواری که همه ما با جلسات تفسیر قرآن او در ماه مبارک رمضان خاطره ها داریم و کلامش برای همگان دلنشین است. او می گوید: «از مهم‌ترین و پرتکرارترین مطالب و پیام‌های قرآنی، درباره ادای فریضه زکات است. اگر فریضه زکات در کشور احیا شود و رونق بگیرد بخش قابل‌توجهی از مشکلات موجود از بین خواهد رفت و اجرای درست زکات در جامعه، سیما و آینه‌ای از وجود حکومت اسلامی است».     زکات به چه مواردی تعلق می گیرد؟ بنابر فتوای مراجع  تقلید زکات در9مورد واجب است:گندم- جو - خرما. کشمش-  طلا- نقره-  شتر- گاو  و گوسفند.  البته برخی از فقها علاوه بر این موارد برای سرمایه کسب و کار و تجارت نیز بنا بر احتیاط، زکات را واجب دانسته و برخی هم مستحب می‌دانند.