گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: درحالی که بحران کرونا مشکل آفرین شده و مشاغل بسیاری را درگیر کرده، پرداخت هزینه ها برای صاحبان مشاغل به چالش جدی تبدیل شده است. چک های بسیاری برگشت می خورد، بنگاههای بسیاری تعطیل می شود، کارفرمایان بسیاری ورشکست و کارگران بسیاری بیکار می شوند. بدین منظور معاون اقتصادی رئیس جمهور گفت: در ستاد ملی کرونا با توجه به آثار اقتصادی کرونا تصمیماتی برای واحدهای تولیدی گرفته شد که قدری بتوانند سرپا باشند. محمد نهاوندیان گفت: یکی از موارد این بود که با توجه به تعطیلی اصناف و اینکه برخی از واحدها امکان فروش محصولات خود را نداشتند اما بر اساس روال متعارف چک هایی را صادر کرده اند و عملاً امکان پر کردن موجودی حساب و پرداخت چک را پیدا نمیکنند و این به طور زنجیره بار مشکلاتی را ایجاد می کند.معاون اقتصادی رئیس جمهور تاکید کرد: تصمیمگیری در این مورد ابعاد مختلفی دارد اما در مجموع ستاد ملی کرونا به این تصویب رسید که برای بازه از اول اردیبهشت ماه تا بیستم اردیبهشت ماه یک تنفسی به مبادلات با چک دهد و بانک ها و موسسات اعتباری از صدور گواهی عدم پرداخت چک اجتناب کنند و محاکم و ضابطین قضایی هم از صدور اجراییه و اجرای آنها خودداری کنند یعنی گویی که یک فرصتی را ایجاد کردیم تا این شرایط غیر عادی به شرایط عادی برگردد.وی اظهار کرد: تصمیم دیگر در رابطه با بحث های مالیاتی بود به سبب همین محدودیت ها ممکن است بعضی از واحدها نتوانسته باشند مالیات بر عملکرد و مالیات بر ارزش افزوده سال ۹۹ خود را پرداخت کند و ممکن است اقساط معوق داشته باشند و سررسید اقساط رسیده باشد، مهلت پرداخت تا پایان خرداد ۱۴۰۰ امهال شد.

اهمیت حمایت های کرونایی

بحران کرونا و زیان هایی که به کسب و کارها وارد کرده، به اندازه ای گسترده و فاجعه بار است که به هیچ عنوان نمی توان منکر آن شد. این بحران در سراسر جهان گسترده شده و تمامی کشورها نگران هستند که از پایان بحران، در بحران بزرگتر ناکارآمدی گیر کنند. به همین دلیل شاهد حمایتهای متنوع و متعدد از مردم و کسبه در سراسر جهان هستیم. کشور ما بدلیل تحریم ها و تهدیدها، در مقایسه با سایر کشورها در شرایط مناسبی قرار ندارد. اعداد و ارقام حمایتی سایر کشورها به اندازهای جذاب است که بسیاری از مردم اصرار بر ادامه بحران کرونا دارند. در کشورهای دیگر بسیاری از مشاغل و بنگاههای اقتصادی تعطیل شده از کرونا به اندازهای مورد حمایت قرار می گیرند که نگرانی از بابت آینده ندارند، اما حمایت در کشور ما متفاوت است.

حمایت شوخی یا توهین

آنچه تا کنون در کشور ما اتفاق افتاده، بیش از آنکه مصداق حمایت باشد، برداشت شوخی دارد. اینکه دولت برای یک خانواده چهار نفره ماهیانه ۱۵۰ هزار تومان یارانه بدهد، بیش از آنکه حمایت باشد، شوخی و حتی توهین است. در کشوری که میزان تورم ماهیانه آن بنابر اعلام بانک مرکزی بالای ۴۰ درصد است و مردم تورم بیش از ۱۰۰ درصدی را در سفره هایشان لمس می کنند، یارانه نفری ۵۰ هزار تومان هیچ توجیهی ندارد. از سوی دیگر شاهد بحران کارخانه ها و صنایع بسیاری هستیم. اکنون فرمان یک ماه تعطیلی اصناف را صادر کرده ایم، بدون آنکه از آنها بپرسیم در این یک ماه هزینههای بنگاه اقتصادی خود را چگونه میپردازند یا خرج خانه خود را چگونه تامین می کنند. از سوی دیگر بنگاههای اقتصادی را تشویق کردهایم کارگران خود را اخراج نکنند تا به آن ها تسهیلات بانکی با بهره ۱۲ درصد بدهیم، غافل از اینکه بنگاه اقتصادی تعطیل که درآمدی ندارد، چگونه باید بهره ۱۲ درصدی تسهیلات را بپردازد.

ورشکستگی یا تعطیلی صنوف

امروزه بسیاری از صنوف به تعطیلی کشیده شده و نگران ورشکستگی هستند. هتلها، تالارهای پذیرایی، رستورانها، فروشگاه ها و بسیاری مشاغل دیگر نگران آبروریزی ناشی از ورشکستگی هستند. این مشاغل دو ماه باز می شوند و یک ماه تعطیل می کنند، در حالی که می بایست در این دو ماه آن هم به صورت نصفه نیمه به اندازهای درآمد داشته باشند که هزینه های جاری زمان فعالیت و هزینههای یک ماه تعطیلی را جبران کنند. این مشاغل برای خرید مواد اولیه خود به صورت مدت دار، با استفاده از چک کالاهای مورد نیاز خود را تهیه می کنند، اما هنگامیکه زمان پاس کردن آن فرا می رسد، به دلیل تعطیلی ناشی از کرونا توان پرداخت آن را ندارند. بسیاری از صنوف باید هزینه های آب، برق، گاز، دستمزد نیروی کار و بسیاری موارد دیگر را پرداخت کنند، در حالی که اگر درآمدی نداشته باشند، در پرداخت آنها به مشکل می خورند. در این شرایط یک باره موعد سررسید چک فرا میرسد که چون درآمدی نبوده، پرداختی هم نمی توانند انجام دهند.

دور باطل برگشت نخوردن چک ها

چک نوعی نقدینگی است که در زنجیره اقتصادی کار پول نقد را انجام میدهد، با این تفاوت که استفاده از آن تابع شرایط خاصی است. فردی که چک را صادر میکند، قدرت مالی را به گیرنده چک منتقل می کند تا در زمان سر رسید آن بتواند مطابق شرایط روز از قدرت نهفته در چک استفاده کند، اما یکباره در سررسید چک متوجه میشود که موجودی در کار نیست. از آنجا که چالش چک ناشی از بحران کروناست، دولت تصمیم میگیرد چک را برای مدت ۲۰ روز بی اثر کند. اول اینکه چنین تصمیمی بهانهای به دست افرادی می دهد که می خواهند طرف مقابل را اذیت کنند، بنابراین در حالی که حساب شان موجودی دارد، از پرداخت چک خودداری می کنند. نکته دیگر آنکه وقتی یک چک برگشت میخورد، یک زنجیره اقتصادی به هم میریزد، زیرا افراد دیگری نیز به دلیل عدم دریافت مبلغ چک نمی توانند حسابهای خود را پر کنند و چک های آنان نیز برگشت می خورد. بنابراین فضای بی اعتمادی در جامعه رونق میگیرد. در این شرایط صرف برگشت نزدن چک مصداق حمایت نیست، بلکه رویکردی تخریبی در آن نهفته است.

بخشودگی جریمه مالیات

در بسیاری از کشورها هنگامی که بحرانی همچون کرونا رخ میدهد، معافیتها گسترده اعمال می شود. در این هنگام فردی که درآمدی نداشته، به هیچ عنوان نمی تواند مالیات بپردازد، به همین دلیل بخشودگی مالیاتی تعریف می شود. بی شک کسی که درآمدی نداشته، نمیتواند مالیات بدهد. در این شرایط آقایان به جای آنکه کارفرما را از مالیات معاف کنند، بخشودگی جرایم مالیاتی را مطرح می کنند. از سوی دیگر هزینه بیمه های تامین اجتماعی در حالی باید پرداخت شود که بنگاه اقتصادی تعطیل است و در عمل کارگران هیچ خدمتی ارائه نمی دهند. نتیجه آنکه باید مفهوم درستی ازحمایت داشته باشیم.