گروه صنعت و تجارت: مدتی قبل بود که معاونت اقتصادی دولت دوازدهم با نظر دستگاه های مربوطه درباره موانع ترخیص کالاهای دپو شده در بنادر کشور طی گزارشی به رییس جمهور اعلام شد. در نتیجه این گزارش ها رییس دولت موافقت خود را با پیشنهادات مطرح شده اعلام کرده و دستور پیگیری و اجرای این پیشنهادات صادر شده است. روز گذشته برخی خبرگزاری ها در صدور دستور ترخیص کالاهای اساسی توسط رییس دولت خبر دادند.

با توجه به موانعی که در ترخیص کالاهای اساسی در بنادر وجود داشته و مانع از تسهیل و تسریع ترخیص آنها شده است، اخیرا طی جلسه ای بین دستگاه های مربوطه، مشکلات اصلی در اظهار، ترخیص و انتقال کالاهای اساسی در بازار، بررسی شد و پیشنهاداتی برای تسهیل شرایط طی گزارشی از سوی معاونت اقتصادی دولت به رئیس جمهور ارائه شده است. با وجود اقداماتی که در سال گذشته و به ویژه در آبان ماه و طی مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت برای تسهیل ترخیص کالا از گمرک و بنادر در دستور کار قرار گرفت ،همچنان برخی مسائل موجب مشکلاتی در این جریان شده است. این در حالی است که طبق آخرین گزارش گمرک، تا پایان فروردین ماه سال جاری در مجموع ۴.۲ میلیون تن کالای اساسی در بنادر دپو شده است که از این میزان حدود ۳.۱ میلیون تن در بندر امام خمینی (ره) دپو شده است و در مجموع با احتساب کالاهایی که در شناورهای کنار اسکله و یا منتظر در لنگرگاه برای تخلیه هستند بیش از ۵.۲ میلیون تن کالای اساسی در گمرک و بنادر وجود دارد.

آخرین آمار موجودی و دپوی کالا در گمرک و بنادر نشان می دهد که تا هشتم اردیبهشت سال جاری، موجودی کالاهای غیرکانتینری به بیش از ۷.۴ میلیون تن رسیده است که از این رقم بالغ بر ۴.۳ میلیون تن را کالاهای اساسی تشکیل می دهد. در کنار موجودی کالاهای غیرکانتینری ۸۷.۱ هزار تن کالاهای کانتینری قرار دارد که ۹۰ درصد آن را کانتینرهای پر وارداتی تشکیل می دهد. اما در کنار ۴.۳ میلیون تن کالای اساسی دپو شده در گمرک و بنادر حدود یک میلیون تن کالای اساسی نیز در ۲۸ شناوری است که به تازگی به بندر رسیده اند؛ به طوری که ۱۲ شناور با بیش از ۳۳۳.۶ هزار تن کالای اساسی کنار اسکله در حال تخلیه و ۱۶ شناور با ۵۸۱.۲ هزار تن کالای اساسی در لنگرگاه منتظر هستند. براین اساس مجموع کالاهای اساسی شامل موجودی و آنچه در شناورها موجود است به بیش از ۵.۲ میلیون تن می رسد.

گزارش دپــــــوی کالا در بنــــــــدر امام(ره) به رئیسجمهور

این در حالی است که بررسی وضعیت ۱۳ بندر نشان می دهد از ۴.۳ میلیون تن کالای اساسی دپو شده که بالاترین میزان به مانند گذشته در بندر امام خمینی (ره) قرار دارد که در حال حاضر به بیش از ۳.۱ میلیون تن می رسد. از سویی از حدود یک میلیون تن کالای اساسی موجود در شناورها بیش از ۷۰۰ هزار تن در بندر امام خمینی(ره) است که مجموع موجودی این بندر را به حدود ۳.۸ میلیون تن می رسد، بنابر این از ۵.۲ میلیون تن کالا موجود در بنادر بیش از ۷۰ درصد در بندر امام(ره) دپو شده است. دپوی حجم بالای کالای اساسی در بندر امام خمینی (ره) موجب شد اخیرا طی جلساتی که بین معاونت اقتصادی دولت و دستگاه های مربوطه، موانع و مشکلات مربوط به اظهار، ترخیص و انتقال کالاهای اساسی به ویژه در بندر امام خمینی (ره) طی گزارشی به رئیس جمهور اعلام و همراه با آن پیشنهادات مربوط به رفع این موانع نیز ارائه شد.

آخرین وضعیت دپوی کالا در سایر بنادر کشور

اما در مورد موجودی ۴.۳ میلیون تنی کالاهای اساسی در بنادر بعد از بندر امام خمینی(ره) بیشترین میزان در بندر شهید رجایی با ۳۸۹ هزار تن و بندر امیرآباد با ۳۵۲.۱ هزار تن قرار دارد. در سایر بنادر ۱۰۱.۱ هزار تن، انزلی ۶۱۶ تن شهید باهنر، ۳۵.۱ هزار تن چابهار، ۷۸۰ تن خرمشهر، ۷۰ تن بندر لنگه، ۲۰۸.۴ هزار تن بندر نوشهر، ۹۰.۹ هزار تن فریدون کنار و ۶۰۰۰ در بندر آستارا قرار دارد. بررسی موجودی ۴.۲ میلیون تنی اقلام اساسی وارداتی تا هشتم اردیبهشت ماه از این حکایت دارد که بالاترین میزان کالای دپو شده به ذرت با بیش از ۱.۷ میلیون تن اختصاص دارد. در سایر اقلام نیز جو ۷۴۸.۹ هزار تن، سویا ۶۸۱.۲ هزار تن، گندم ۲۴۶.۵ هزار تن، شکر ۲۱۰.۲ هزار تن، برنج ۳۵.۵ هزار تن، روغن خام ۴۱۴.۶ هزار تن، دانه های روغنی ۲۹۳.۶ هزار تن است.

دستور فوری رییس جمهور برای رفع مشکلات

در این میان جمال ارونقی، معاون فنی گمرک ایران در گفتگو با ایسنا می گوید که رئیس جمهوری دستور فوری بررسی و رفع مشکل رسوب کالاهای اساسی در بنادر و گمرک به ویژه بندر امام خمینی (ره) را صادر و با پیشنهادات مطرح شده در زمینه ارزی و همچنین موارد مربوط به وزارتخانه های صمت و جهاد کشاورزی و همچنین گمرک ایران موافقت کرده است. وی در این رابطه با اشاره به آخرین وضعیت آمار کالاهای اساسی در بنادر اظهار کرد که تا هشتم اردیبهشت ماه سال جاری جمع کالاهای اساسی شامل موجودی و کالای موجود در شناورهای پای اسکله و منتظر در لنگرگاه به بیش از ۵.۲ میلیون تن می رسد که حدود ۳.۸ میلیون تن آن در بندر امام خمینی (ره) دپو شده است که این موضوع به طور ویژه به رییس جمهور اعلام شده بود.

لزوم تسریع در رویه تخصیص و تامین ارز

ارونقی ادامه داد: براساس تصمیمات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که به تایید رئیس جمهور رسیده است قرار بر این شد تا در مورد موانع و مشکلات تامین ارز، بانک مرکزی رویه تخصیص و تامین ارز کالاهای اساسی را تسریع کند. وی در رابطه با وظایف محول شده به گمرک نیز توضیح داد که گمرک ایران باید طی فراخوان به تمامی متقاضیانی که تمایل دارند از رویه اعتباری استفاده کنند اعلام کند تا درخواست خود را به بانک مرکزی ارائه و بانک نیز به فوریت نیز ظرف سه روز کاری از زمان اعلام نسبت به موافقت با درخواست اقدام کند. این مقام مسئول در گمرک ایران گفت: گمرک موظف است در اسرع وقت اطلاعات مربوط به ترخیص کالاها را به صورت برخط در سامانه جامع تجارت قرار دهد. وی همچنین با اشاره به پیشنهاد ارائه شده در مورد ترخیص ۹۰ درصدی کالاهای اساسی و موافقتی که رئیس جمهوری در این رابطه داشته، توضیح داد که پیشنهاد این بود که کارگروه تنظیم بازار موضوع مجوز ترخیص ۹۰ درصدی کالاهای اساسی را که قبلا تا اسفندماه سال ۱۳۹۹ وضع کرده بود برای سال جاری نیز تمدید کند که با موافقت رئیس جمهوری مقرر شد این تمدید صورت گرفته و ترخیص ۹۰ درصدی کالاهای اساسی در صف تخصیص ارز بدون کد رهگیری بانک برای سال جاری نیز انجام شود. ارونقی یادآور شد: براین اساس گمرک ایران موظف است از متروکه کردن کالاهای اساسی که ترخیص درصدی شده است تا تعیین تکلیف نهایی این کالا جلوگیری کرده و این امکان را فراهم کند تا جهت جلوگیری از فساد کالا نسبت به جایگزینی درصدی از کالاهای اساسی جدیدالورود به جای اقلام قبلی اقدام شود.