انحصار در واردات واکسن کرونا نتیجه بخش بود؟

آفتاب یزد _ یگانه شوق الشعرا: بنابر آماری که مهرداد ارونقی معاون فنی گمرک به شانه ساز معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو، اعلام کرده، اولین محموله واکسن کرونای روسی (اسپوتنیک) در تاریخ پانزدهم بهمن ماه ۹۹ از کشور روسیه به میزان 20 هزار دوز از روسیه وارد کشور و فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) شد. مطابق آمار ارائه شده، محموله دوم واکسن کرونا با برند اسپوتنیک در تاریخ 25 بهمن ماه سال ۹۹ از کشور روسیه به میزان 100 هزار دوز وارد شد. اما سومین محموله واکسن کرونا که اولین محموله واکسن چینی محسوب می‌شود، دهم اسفند ماه سال ۹۹ به میزان 250 هزار دوز وارد ایران شد.محموله چهارم واکسن کرونای وارداتی باز هم از کشور روسیه و با برند اسپوتنیک بوده که سومین محموله واکسن روسی محسوب می‌شود. این محموله چهاردهم اسفند ماه سال گذشته به میزان 200 هزار دوز وارد فرودگاه امام خمینی (ره) شده و ترخیص گردید. همچنین بنابر این آمارها، پنجمین محموله واکسن کرونا از کشور هند به میزان 125 هزار دوز در تاریخ بیستم اسفند ماه سال ۹۹ وارد ایران شد.ششمین محموله واکسن کرونا که چهارمین محموله واکسن روسی با برند اسپوتنیک بوده به میزان
100 هزار دوز در تاریخ پنجم فروردین امسال ۱۴۰۰ وارد کشور شد.محموله
دیگر واردات واکسن کرونا که پنجمین محموله واکسن روسی بوده، به میزان 100 هزار دوز در تاریخ دوازدهم فروردین ماه ۱۴۰۰ وارد و ترخیص شد. هشتمین محموله واکسن وارداتی حاوی 700 هزار و 800 دوز واکسن کواکس بود که در تاریخ شانزدهم فروردین ماه سال جاری از کشور کره جنوبی وارد ایران شد. بنابر آمار ارائه شده از سوی ارونقی، نهمین محموله واکسن کرونا اخرین واردات از واکسن‌های خارجی بوده، که بیست و ششم فروردین ماه ۱۴۰۰ از کشور چین به میزان 400 هزار دوز وارد شد. همچنین در روز 4 اردیبهشت ماه کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا از ورود 100 هزار دز واکسن دیگر خبرداده و مجموع دز واکسن‌های وارد شده را حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار اعلام کرده است.
>مجوز به هلال احمر


روز دهم فروردین 1400 حسن روحانی اعلام کرد که شرکت‌های خصوصی اجازه واردات واکسن را دارند و روز 14 فروردین مجوز واردات واکسن به هلال احمر داده شد و این سازمان در حدود یک ماه توانسته است 1 میلیون دوز واکسن را وارد کشور کند. دیروز سخنگوی جمعیت هلال احمر خبر از ورود محموله یک میلیون دُزی واکسن کرونا به کشور را داده است.ابتدا واردات واکسن تنها در انحصار وزارت بهداشت قرار داشت و با فاصله حدود 4 ماه مجوز واردات واکسن به سایر نهادها داده شد.تا به امروز تنها حدود یک درصد جمعیت کشور ما واکسینه شده‌اند ولی هلال احمر در بازه یک ماهه توانسته است حدود 1 میلیون و چهارصد دز واکسن را وارد کشور کند. این آمار بسیار قابل تامل است چراکه در یک ماه حدود 1 میلیون دز واکسن توسط نهادی غیر از وزارت بهداشت وارد شده است و این در حالیست که در 4 ماه از سوی این وزارتخانه تنها دو میلیون دوز واکسن وارد کشور شده است.باتوجه به آمارها این سوال مطرح می‌شود که از همان ابتدا اگر واردات واکسن در انحصار وزارت بهداشت قرار نمی‌گرفت و به سایر نهاد‌ها هم اجازه واردات داده می‌شد آیا شرایط امروز کشور در خصوص واکسیناسیون بهتر نبود؟ ما نظر مینو محرز عضو ستادملی مبارزه با کرونا و همایون سامه یح نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس را در این باره پرسیده ایم.
>ورود محموله یک میلیون دُزی واکسن کرونا
سخنگوی جمعیت هلال احمر کشورمان اعلام کرد که بزرگترین محموله واکسن کرونا با پیگیری این جمعیت وارد کشور شد.محمدحسن قوسیان مقدم در گفت‌وگو با ایسنا، دراین باره گفت: بعد مدت‌ها پیگیری و رایزنی که از سوی جمعیت هلال احمر انجام شد، صبح امروز محموله بزرگ واکسن کرونا، حاوی یک میلیون دُز واکسن در فرودگاه امام خمینی به زمین نشست.وی با بیان اینکه این واکسن‌ها به وزارت بهداشت تحویل داده خواهد شد، گفت: طی کمتر از یک ماه جمعیت هلال احمر موفق شده تا
یک میلیون و چهارصدهزار دُز واکسن مورد تایید را وارد کشور کرده و در اختیار وزارت بهداشت قراردهد. این تلاش‌ها همچنان ادامه خواهد شد.قوسیان با اشاره به سختی‌های تهیه و خرید واکسن از کشورهای خارجی گفت: با توجه به شرایط موجود امکان تهیه واکسن بسیار دشوار است. با این وجود جمعیت هلال احمر پیگیری‌های ویژه‌ای برای تهیه واکسن انجام داده و انجام خواهد داد.قوسیان درباره مبلغ خرید این واکسن‌ها نیز گفت: پول یک میلیون دُز واکسن کرونا
از سوی جمعیت هلال احمر پرداخت شده و در حال حاضر اینطور نیست که هلال احمر پولی داده باشد اما واکسنی تحویل نگرفته باشد.به گزارش ایسنا، سازمان و غذا و دارو از تاریخ ۱۴ فروردین ماه امسال به جمعیت هلال احمر مجوز واردات واکسن کرونا را صادر کرد که طی این مدت یک میلیون و ۴۰۰ هزار دُز واکسن از سوی هلال احمر
تامین شد.
>در دنیا با کمبود واکسن مواجه بودیم
مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا در پاسخ به این سوال که آیا اگر روند واردات از ابتدا به این شکل بود، الان شرایط کشور در میزان واکسیناسیون بهتر نبود؟ به آفتاب یزد گفت: « تنها قدرت وارد کردن برای واکسیناسیون افراد یک جامعه قابل اهمیت نیست زیرا باید واکسن وجود داشته باشد تا دولت بتواند وارد کند. تا چندماه گذشته در دنیا با کمبود واکسن مواجه بودیم. هلال احمر هم از بودجه کشور واکسن وارد کرده است. مهم این است که چه واکسنی در دسترس است و آیا واکسن در دسترس مورد تایید است تا بتواند وارد کشور شود.الان در دنیا واکسن زیاد است اما یکسری واکسن‌ها وجود دارند که تایید نشدند و برای واکسن‌های تایید شده آنقدر تقاضا زیاد است که نمی‌شود به راحتی آن‌ها را خریداری کرد. الان واکسن بیشتر در دسترس است به این دلیل که آمریکا، اروپا و انگلیس درصد بالایی از جمعیتشان را واکسینه کرده اند. حتی کشورهای همسایه هم واکسینه شده‌اند و الان با تولید انبوه واکسن‌ها بالاخره واکسن بهتر از قبل در دسترس است. اوایل واقعا واکسنی وجود نداشت که بتوان با میزان بالایی خریداری و وارد کشور شود. در نتیجه به صورت قطره چکانی واکسن وارد کشور شد. الان همین میزان واکسن وارد شده نمی‌تواند جمعیت قابل قبولی را واکسینه کند.اگر واکسن وجود داشته باشد امکانات سیستم بهداشتی برای واکسیناسیون فراهم است. همچنان امیدواریم با تولید انبوه واکسن‌های داخلی تا اواخر پاییز جمعیت کشور واکسینه
شوند. »
>واردات و صادرات واکسن تنها بین دولت‌ها انجام می‌شود
در ادامه همایون سامه یح نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در این باره به آفتاب یزد گفت:
« واکسن‌های وارد شده به کشور توسط وزارت بهداشت بیش از یک میلیون دز هست.اول از همه باید بگویم واردات توسط بخش خصوصی حتی اگر دولت مجوز بدهد، دور از ذهن است که بخش خصوصی بتواند واکسن وارد کند. به این علت که در حال حاضر واردات و صادرات واکسن تنها بین دولت‌ها انجام می‌شود نه بخش خصوصی.یعنی دولت‌ها باید مجوز را صادر کنند نه بخش‌های خصوصی. تا به امروز بخش خصوصی در هیچ کشوری اقدام به واردات واکسن نکرده است و هلال احمر درست است که بخشی مجزا از دولت محسوب می‌شود ولی در نهایت به دولت وابسته است و از آن بودجه دریافت می‌کند. پس هلال احمر به نحوری با دولت در ارتباط است.در سوی دیگر حتی اگر دولت هم مجوز به بخش خصوصی می‌داد همانطور که صحبت شد 60 میلیون دز از روسیه واکسن قرار بود وارد کشور شود و نشد به این دلیل است که روسیه به تعهداتش عمل نکرده است و موضوع واردات کاملا منتفی شد. همچنین تمام کشورهایی که تولید‌کننده واکسن هستند و تمایل دارند اول احتیاجات داخلی کشور خودشان را تامین‌کننده و اضافات را برای صادرات در نظر می‌گیرند که در نهایت آن چیزی که الان در تمام کشورهای تولید‌کننده واکسن مشخص است فعلا احتیاح مبرم داخل کشور‌ها است و سعی می‌کنند واکسن‌ها صادر به کشورهای دیگر نشود. همانگونه که در هند هم دیدیم در این کشور اول یک مجوزی برای صادرات صادر شد اما دولت تمام مجوزها را لغو کرد و تمام واکسن‌های تولید هند تنها در کشور خودشان مورد استفاده قرار گرفت. »
>تمرکز باید بر تولید واکسن در داخل باشد
وی در آخر گفت: « حتی اگر بخش خصوصی هم وارد واردات واکسن می‌شد واردات واکسن به داخل کشور بسیار سخت است.به جز چین و تمام شرکت‌های تولیدی واکسن که برای واکسنشان در داخل کشورشان تمایل استفاده نبوده است تمام کشورهای تولید‌کننده واکسن واکسن هایشان را در داخل کشور خودشان استفاده می‌کنند. در نهایت می‌گویم باید تمام سرمایه گذاری‌ها بر تولید واکسن‌های داخلی متمرکز باشد تا با حمایت ارزی و بودجه‌ای تولیدات واکسن‌های داخلی، تولیداتمان به حدی برسد که خودکفا بشویم و احتیاج به واکسن‌های خارجی نداشته باشیم. بنا بر تحریم‌های موجود و هشدارهای شیوع بیماری در کشورهای تولید‌کننده واردات گسترده واکسن بسیار دور به نظر می‌رسد. ما در معذوریت شدید قرار داریم و توانایی خرید واکسن از کشورهای دیگر را نداریم مگر میزان بسیار محدود نمی‌توانیم وارد کنیم. در خصوص واردات واکسن مشکل از دولت نیست.بیش از 2 میلیون واکسن وارد کشور شده است و گروه‌ها بر اساس اولویت در حال واکسینه شدن هستند. محدودیت‌ها باعث عدم ورود واکسن به داخل کشور
شده است. »
>نتیجه‌گیری
در هر حال امروز واکسن مطالبه همگانی است و بهتر بود از همان ابتدا از تمام ظرفیت سازمان‌ها و نهاد‌ها برای واردات واکسن استفاده می‌شد.از سوی دیگر برخی معتقدند این تاخیر 4 ماهه برای صدور مجوز به بخش خصوصی باعث شده است این بخش هم زمان را از دست بدهد و نتواند واکسن‌ها را وارد کشور کند.