اندیشمند معتدل

به مناسبت سالروز درگذشت صادق آئینه‌وند اندیشمند معتدل صادق آئینه‌وند را به‌عنوان یكی از برجسته‌ترین استادان تاریخ اسلام و شیعی می‌شناختند و در یادها ماندگار شده است. استادی كه سال‌ها تلاش و ممارست در كنار تحلیل و دانش‌اندوزی از ویژگی‌های فردی‌اش بوده است. دوستان و همكارانش او را در چند صفت مشترك می‌دانند؛ نظیر «تواضع»، «تقوا»، «مردم‌دار» و «فاضل». دکتر محقق‌داماد او را چنین توصیف كرده است: «از هرگونه افراط، تفریط، خشونت، تعصب و خرافه به دور بودند و مظهر یک دانشمند معتدل هستند». استادان مختلف او را شخصیتی فرا‌ملی توصیف می‌كنند كه در حوزه شناخت تاریخ اسلام و تمدن جهان اسلام، نوآوری و نواندیشی سهم بسزایی داشت و در این عرصه پیشتاز بود. او را توانمند، با‌نفوذ و با قدرت شاگردپروری می‌دانند كه شاگردان زیادی در حوزه علوم انسانی تربیت كرد. شخصیتی خلاق كه از ایده‌های جدید در حوزه اسلام و تاریخ اسلام استقبال می‌کرد. او پیامبران را رسول هدایت جامعه می‌دانست و تأكید می‌كرد كه «اسلام باید بشر را برای زندگی در جامعه تربیت کند». او چند آرزو در راه گسترش تاریخ و جایگاه آن در ایران داشت؛ از‌جمله اینكه «نگاه دانشگاهی به تاریخ را در حوزه علمیه حاکم کند‌» که تا حد زیادی در اجرای آن موفق شد. همچنین به دنبال تأسیس دانشکده علوم تاریخی بود. جای خالی صادق آئینه‌وند در محافل دانشگاهی محسوس است؛ هرچند سعی شده است با برپایی مراسم‌ها و جوایز و تجهیز كتابخانه تخصصی‌ای كه به یادش برپا شده، نامش ماندگار باشد. سال قبل قرار بود مراسم اهدای جایزه ملی اولین دوره «دوسالانه علمی دکتر صادق آئینه‌وند» برگزار شود اما به دلیل محدودیت‌های كرونا به تأخیر افتاد. این جایزه مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته بود و بیش از 53 تز دكترا ارسال شده بود. این جایزه علمی قرار است به صورت دوسالانه برگزار شود که در آن به بهترین رساله دکترا در رشته تاریخ اهدا شود و در سال قبل همه رساله‌های دکترا در حوزه مطالعات تاریخ ایران، تاریخ اسلام، تاریخ تشیع و مطالعات بین‌رشته‌ای تا پایان مهر می‌توانستند در آن شركت كنند. همچنین همسرش شیدا مؤذن‌فروغی هنگام افتتاح كتابخانه اهداشده به دانشگاه تربیت‌مدرس با بیش از پنج هزار كتاب چنین گفت‌: «‌پاسداشت نام و یاد دکتر صادق آئینه‌وند، نکوداشت علم و خردورزی است. به‌عنوان همسر و همراه او شهادت می‌دهم که آئینه‌وند در طول حیاتش هرگز از کسب علم و دانش و معرفت دست نکشید. تا پایان زندگی در مسیر افزایش آنها در خویش و جامعه اطرافش کوشید. صادق آئینه‌وند فرزند دانش و دانشگاه بود، در واقع با وقف کتاب‌های ایشان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین یادگاران او به دانشگاه، کوشیدیم گنجینه‌ای برای استفاده دانشجویان، استادان و جویندگان علم و آگاهی در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد». دكتر صادق آئینه‌وند، دانش‌آموخته دانشگاه القدیس یوسف لبنان و دانشگاه تهران بود. او بیش از 34 كتاب و 90 مقاله در طول حیاتش نگاشت و ریاست پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی را هنگام فوت در تاریخ 17 اردیبهشت 94 بر عهده داشت. پس از درگذشتش، نامش بر خیابان 64 كردستان قرار گرفت.