روزنامه ابتکار
1400/03/09
کنسرنت آنلاین شهرام‌ناظری با قطع و وصل‌های مکرر برگزار شد کنسرت با سازهای پنهان
گروه فرهنگ و هنر – یک سال و چند ماه از شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذرد و هنوز فعالیت‌های هنری حتی در نقطه امیدوارکننده‌ای هم نیستند. گرچه سینما و تئاتر لنگ لنگان در تلاشند که حیات خود را حفظ کنند اما کنسرت‌های موسیقی به جز چند کنسرت انگشت‌شمار در کیش هنوز به صورت فیزیکی اجرا نمی‌شوند. گرچه از همان ابتدا کنسرت‌های آنلاین با قدرت شروع کردند تا جای موسیقی خالی نماند اما حالا هرچه که می‌گذرد، بیشتر این نتیجه حاصل میشود که نفس به نفس بودن مردم چیز دیگری است.اسفند سال 98 بود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد کلیه فعالیت‌های هنری اعم از سینما، تئاتر و کنسرت‌ها به دلیل احتمال شیوع بیشتر ویروس کرونا تا اطلاع ثانوی تعلیق میشود. آن زمان کسی گمان نمی‌کرد که این تعطیلی چندان به طول بینجامد یا حداقل همه امیدوار بودند که چنین نشود. در این شرایط از آنجا که مردم خانه‌نشینی اختیاری را انتخاب کرده بودند تا زنجیره انسانی انتشار ویروس شکسته شود، اهالی موسیقی اولین گروهی بودند که از طریق فضای مجازی به خانه‌ها آمدند تا روزهای سخت قرنطینه خانگی را ساده‌تر کنند. گرچه بسیاری از این کنسرت‌ها به صورت رایگان برگزار شدند اما بودند کنسرت‌هایی هم که بلیت‌فروشی کردند تا مردم از پشت شیشه مونیتور آن‌ها را ببیند که البته به دلیل نبود زیرساخت‌های مورد نظر با انتقاد بسیار کاربران مواجه شد.
اما شاید بد نباشد روند کنسرت آنلاین را از روز نخست تا امروز به صورت خلاصه مرور کنیم.
برگزاری کنسرت‌های آنلاین در ابتدا، در قالب پویش‌های اجتماعی یا به صورت خودجوش به شکلی ساده برگزار شد؛ هنرمندانی که در منزل‌شان و با استفاده از امکانی که لایو اینستاگرام در اختیارشان قرار داده بود اجرایی زنده برای طرفدارانشان برگزار کردند.
با استقبال مخاطب از اجراهایی این چنینی مانند اجرای بنیامین بهادری، این شیوه از اجرا اوج گرفت اما رفته‌رفته تغییر مسیر داد و از حالت ساده پیشین خارج و به بستری برای جولان برندهای اسپانسر این رویداد تبدیل شد. البته در این میان کسانی مانند متولیان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری‌ها هم بودند که تلاش کردند با برگزاری رایگان این کنسرت‌ها و پرداخت دستمزد هنرمندان، موجب بهره‌مندی تعداد بیشتری از افراد جامعه از این هنر شوند.
به همین دلیل رفته رفته افراد بیشتری به جمع کنسرت‌دهندگان می‌پیوستند. هشتم فروردین ۱۳۹۹ بود که خبری درباره اجراهای آنلاین موسیقی پاپ در برج میلاد منتشر و از همان شب، نخستین اجرای رایگان توسط امید حاجیلی و آخرین اجرا در ۲۱ فروردین توسط اشوان (اشکان خدابنده‌لو) برگزار شد. کمی بعد مسئولین تالار وحدت نیز از برگزاری اجرای آنلاین رایگان در این مجموعه خبر دادند.
پرواز همای ۲۹ فروردین در تالار وحدت روی صحنه رفت و سپس کیوان ساکت و وحید تاج با همراهی گروه وزیری، گروه رستاک، علی زندوکیلی، سامان احتشامی، همایون شجریان، علیرضا قربانی، سالار عقیلی، ارکستر آلنام، ارکستر سازهای ملی ایران به رهبری علی‌اکبر قربانی و خوانندگی رشید وطن‌دوست و وحید تاج، ارکستر مجلسی نغمه باران به سرپرستی و خوانندگی علی امیرقاسمی، ارکستر ملی ایران به رهبری نصیر حیدریان، ارکستر سمفونیک تهران به رهبری سهراب کاشف، شهرام ناظری و... در این تالار و در غیاب تماشاگرِ حاضر در سالن روی صحنه رفتند. در این میان تلویزیون‌های اینترنتی نیز با هنرمندان دیگری چون حسام‌الدین سراج اجراهای آنلاینی را به نمایش گذاشتند. کیهان کلهر، آهنگساز و نوازنده سرشناس کمانچه نیز اول خرداد، به اجرای زنده پرداخت. اجرایی که از صفحه اینستاگرام او و یوتیوب پخش شد.
در شرایطی که هنرمندان اجراهای آنلاین خود را بدون دریافت هزینه برگزار می‌کردند، خبرهایی از خرید بلیت برای تماشای کنسرت آنلاین همایون شجریان و ارکستر مجلسی تهران به رهبری بردیا کیارس منتشر شد. این اجرا قرار بود چهارم خرداد از طریق تلویزیونی اینترنتی پخش شود اما عده زیادی از کاربرانی که اقدام به تهیه بلیت کرده بودند، موفق به تماشای آن نشدند و فردای آن روز، خیل عظیمی از آن‌ها در فضای مجازی به نقد این اتفاق پرداختند و در نهایت اعلام شد حق اشتراک کسانی که موفق به تماشای اجرا نشده‌اند، به آن‌ها برگردانده میشود.
در این میان همچنان کنسرت‌های اندکی به صورت آنلاین برگزار می‌شد تا زمانی که کنسرت سیروان خسروی و بابک جهانبخش با برگزاری کنسرتی آنلاین همراه با بلیت‌فروشی دوباره حاشیه‌ساز شدند. ۱۳ مرداد بود که خبر آمد سیروان خسروی ششمین آلبوم رسمی خود را با نام «مونولوگ» منتشر کرده است و اولین کنسرت این آلبوم را ۱۸ مرداد در قالب برنامه‌ای از قبل ضبط شده با قیمت بلیت ۵۰ هزار تومان برگزار می‌کند. خبری که با تیتر «خرید بلیت برای تماشای اجرایی از پیش ضبط شده به نام کنسرت آنلاین» در رسانه‌ها منتشر شد. در این میان انتقاد از بابک جهانبخش هم که کنسرت آنلاینش را با بلیت ۵۵ هزار تومانی برگزار کرد، کم نبود.
به هر روی باز هم زمان گذشت. تا هفته گذشته که خبر برگزاری کنسرت شهرام ناظری منتشر شد. کنسرتی که در ابتدا به دلیل ضعف در خبررسانی حتی چگونگی برگزاری‌اش هم در هاله‌ای از ابهام بود.
به هر صورت کنسرت «آوای دوست» جمعه هفتم خردادماه به صورت آنلاین در تالار وحدت تهران برگزار شد و شهرام ناظری به اتفاق نوازندگانش قطعاتی خاطره‌انگیز را برای کاربران اجرا کردند. این برنامه با همکاری بنیاد رودکی و تلویزیون اینترنتی لنز در حالی برگزار شد که پیش از این در هفته گذشته بنرهایی مبنی بر برگزاری کنسرت «آوای دوست» در برخی نقاط تهران همچنین در جاده‌های برون شهری نصب شده بود. صفحه رسمی لنز نیز اخبار آن را در منتشر کرده بود که این اطلاع‌رسانی تا ساعاتی پیش از اجرا ادامه یافت. اینکه خواننده‌ای با اعتبار و عیار شهرام ناظری، استاد و خواننده موسیقی فولک و ایرانی، در شرایطی که کرونا همه برنامه‌های جمعی را تعطیل کرده، کنسرت برگزار کند، اتفاق بسیار خوب و بجایی است. اما موضوعی که وجود دارد نوعی بی‌برنامه‌گی یا شاید نوعی تکنیک بیزینسی تبلیغاتی است که لنز در برگزاری کنسرت «آوای دوست» به کار گرفته است. ماجرا بدین گونه است که کنسرت «آوای دوست» برنامه‌ای رایگان نیست، قرار و اصراری هم نیست رایگان باشد. مخاطبان هم برای تماشا باید در ازای هر بلیت برای یک نفر، ۱۵ هزارتومان پرداخت کنند، که بحثی بر سر مبلغ و مقدارش نیست.
اینکه کنسرت شهرام ناظری رایگان نیست موضوع قابل بحثی نیست و توقعی هم نیست که رایگان باشد. اتفاقا از جهتی مایه خوشحالی است که چند نفر معدود از انبوه نوازندگان کشور پس از مدت‌ها در برنامه‌ای ساز می‌زنند و نان هنر خویش می‌خورند؛ که امید است چنین باشد. اما آنچه جای سوال دارد این است که تلویزیون اینترنتی لنز در هیچکدام از خبرهای منتشر شده‌اش طی چند روز گذشته اشاره‌ای به بلیت و رقم آن نکرده است. که اگر چنین کاری می‌کرد حرفه‌ای‌تر عمل کرده بود. اول اینکه به لحاظ خبری اطلاعات کامل‌تر و دقیق‌تری به مخاطب داده بود و مورد بعدی اینکه دوست‌داران شهرام ناظری بدون عجله و ازدحام و ترافیک اینترنتی به خرید بلیت اقدام می‌کردند.
مخاطب بی‌اطلاع دقایقی پیش از ساعت ۲۱ که زمان آغاز کنسرت است وارد صفحه مجازی لنز میشود به امید اینکه به تماشای کنسرت بنشیند اما با صفحه‌ای مواجه میشود که لازمه ورود را خرید بلیت می‌داند. کاربر وارد درگاه بانک میشود و روند خرید بلیتش با اختلال مواجه میشود، چراکه به طور همزمان ده‌ها و شاید صدها کاربر برای خرید اقدام کرده‌اند؛ با توجه به این موضوع که ایرانیان خارج از کشور نیز امکان تماشا دارند و بارها در خبرها بر آن تاکید شده است.
در نهایت اینکه تعدادی از کاربران با وجود خرید بلیت امکان حضور در صفحه را نیافته‌اند یا اینکه همان ابتدا امکان خرید بلیت را به دلیل اختلال و ازدحامات مجازی از دست داده‌اند. اشکال دیگر قطعی‌هایی بود که در حین اجرا وجود داشت. برخی از ساکنان خارج از ایران از قابل دسترس نبودن برنامه انتقاد کرده بودند و برخی دیگر از عدم هماهنگی صدا و تصویر گلایه داشتند که همه این موارد به اضافه موارد دیگر در کامنت‌های صفحه مجازی لنز قابل مشاهده است
اتفاق تعجب برانگیز دیگر که اعتراض تعدادی از کاربران را به همراه داشته نشان ندادن ساز نوازندگان حین اجرا بوده که در نوع خود شگفت‌انگیز است! گویا پلتفرها و تلویزیون‌های اینترنتی مسیر رسانه ملی را در سرکوب موسیقی پیش گرفته‌اند. کاش مسئولان مربوطه در تلویزیون اینترنتی لنز با برنامه‌ریزی دقیق‌تر و اطلاع‌رسانی صحیح‌تر رضایت جمع وسیع‌تری از مخاطبان را جلب می‌کردند؛ آن هم کنسرتی با حضور خواننده‌ای که به ندرت کنسرت برگزار می‌کند.
لازم به یاد‌آوری کنسرت مجازی همایون شجریان نیز با اشکالات و نواقص مشابه از تلویزیون اینترنتی لنز پخش شده بود.
شکی نیست که در ۱۵ ماه گذشته، اقتصاد موسیقی به شدت لطمه خورده است و از خیلی وقت پیش باید زیرساخت‌های لازم برای پخش باکیفیت کنسرت‌های آنلاین فراهم می‌شد و چه بسا اگر این زیرساخت‌ها طی این مدت آماده شده بود، اکنون این اجراها می‌توانستند مخاطب قابل توجهی را جلب کنند.
بدون تردید در شرایطی که هنرمندان موسیقی امکان تدریس در آموزشگاه‌ها و برگزاری کنسرت را ندارند و بسیاری از آن‌ها با مشکلات مالی مواجه‌اند، نمی‌توان انتظار برگزاری کنسرت آنلاین رایگان از آن‌ها داشت اما آیا نهادهای فرهنگی و هنری مرتبط با موسیقی مانند وزارت ارشاد، حوزه هنری، سازمان فرهنگی هنری شهرداری، صداوسیما و... نمی‌توانند جمع شوند و این برنامه‌ها را به صورت رایگان برای مردم برگزار کنند و پرداخت دستمزد هنرمندان را بر عهده بگیرند؟! و اگر نمی‌توانند، از امکان بر عهده گرفتن بخشی از هزینه‌های جاری اهالی موسیقی نیز عاجزند تا آن‌ها به جای برگزاری کنسرت آنلاین با قیمت بلیت فرضی ۵۰ هزار تومان، اجراهایی با قیمت بلیت ۱۰ یا ۲۰ هزار تومان برگزار کنند و د رواقع «قیمت بلیت پایین‌تر، تعداد مخاطب بالاتر» را در نظر بگیرند؟! و آیا مجموع این اقدامات مدیریت و همتی می‌خواهد که وجود ندارد؟!
سایر اخبار این روزنامه
کنسرنت آنلاین شهرام‌ناظری با قطع و وصل‌های مکرر برگزار شد
کنسرت با سازهای پنهان
ژوبین صفاری
بیچاره اقتصاد
منع تردد بین استانی از ۱۲ تا ۱۷ خردادماه تصویب شد
جریمه سنگین در انتظاران مسافران خرداد
شکست تیم ملی ایران برابر روسیه
«امتحان» جوانان برای روزهای سخت
شکل‌گیری روابط تنها مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی چه عواقبی دارد؟
ازدواج به سبک جدید در «کلاب هاوس»
حواشی انتخابات 1400 بررسی شد
بازار داغ وعده‌های انتخاباتی
چرا ایران درگیر بحران آب است اما امارات نه؟
خشکسالی در مرداب بی تدبیری
درباره اجرای قانون اساسی
روحانی به شورای نگهبان نامه نوشت
هشدار تند سردار قاآنی به اسرائیلی‌ها
رژیم صهیونیستی باید به فکر ترک فلسطین باشد
یک دیپلمات پیشین کشورمان مطرح کرد
تاثیر مذاکرات وین بر تصویب FATF در ایران
میزان عوارض جانبی واکسن های چینی کرونا اعلام شد
سه سال از درگذشت مرحوم استاد ناصر یمین مردوخی گذشت
حسن رعیت:
من فقط یک کارمند بودم
