نعل وارونه آژانس در دقيقه نود

آرمان ملی: ماه گذشته بود که توافق 3 ماهه ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در 31 اردیبهشت به پایان رسید و طی توافقی که در مذاکره میان علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت گرفت قرار شد تا رسیدن به توافق نهایی در برجام توافق میان ایران و آژانس یک ماه دیگر یعنی تا 3 تیرماه ادامه یابد. پیشرفت در مذاکرات احیای برجام در گرند هتل وین و تلاش طرفین برای رسیدن به توافق را می‌توان یکی از دلایل این تمدید یکماهه دانست. هر چند که در همان مقطع زمانی نماینده ایران در آژانس با بیان اینکه تصمیم ایران برای ادامه ضبط داده‌های دوربین‌ها حداکثر به مدت یک‌ ماه دیگر به اطلاع آژانس رسید، گفت: داده‌های سه ماه گذشته همچنان در اختیار سازمان انرژی اتمی است و به آژانس منتقل نمی‌شود و داده‌های یک‌ ماه پیش رو هم صرفا نزد ایران خواهد ماند. نکته‌ای که رافائل گروسی مدیرکل آرژانتینی آژانس نیز آن را تایید کرد. اما حال به نظر می‌رسد که رویکرد گروسی و آژانس تغییر کرده و دوباره به دنبال مسائل پادمانی ایران یا همان ابعاد نظامی برنامه ایران رفته‌اند. امری که در چارچوب برجام حل شده بود. مشخص نیست که گزارش جدید مدیرکل آژانس در خصوص فعالیت‌های اخیر آژانس در مورد برنامه هسته‌ای ایران چه میزان بر نوع رویکرد آژانس نسبت به کشورمان تاثیر گذار باشد و منجر به صدور چه حکمی شود. اما آنچه به نظر می‌رسد در شرایطی که مذاکرات وین در روزهای پایانی رسیدن به توافق به سر می‌برد به صلاح نیست که دوباره در این راه مانع تراشی این بار از سوی آژانس صورت پذیرد.
 روند حل اختلافات میان دو طرف خلاف انتظارات
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنرانی آغازینش در جلسه شورای حکام توضیحاتی در خصوص فعالیت‌های اخیر آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران به رئیس جلسه ارائه داد. رافائل گروسی گفت: تا ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ آژانس بر اجرای تعهدات برجامی ایران نظارت و آن را راستی آزمایی کرده است .اگرچه،  از ۲۳ فوریه، همان طور که گزارشم روشن می‌سازد، تصمیم ایران برای متوقف کردن اجرای تعهدات هسته ای اش تحت برجام از جمله پروتکل الحاقی بر فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت آژانس تاثیر گذاشت. ماه گذشته، علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهور ایران و من به توافق رسیدیم که آژانس تا ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱ بتواند تداوم کسب اطلاعات لازم را بازگردانی و دوباره برقرار کند. به گزارش هایم در این زمینه ادامه خواهم داد. گروسی در ادامه بیانیه‌اش خطاب به رئیس جلسه مطرح کرد: شما همچنین گزارش من را درباره توافق ان. پی. تی با جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده اید که تلاش‌های آژانس را برای شفاف سازی سوالات مربوط به صحت و کامل بودن اظهارات ایران تحت معاهده پادمانی و پروتکل الحاقی آن شرح می‌دهد. گزارش من به یافته‌های آژانس درباره چهار محل اعلام نشده در ایران و پاسخ های آژانس به درخواست های ایران در جهت شفاف سازی می‌پردازد. وی در ادامه ادعا کرد: از زمان گزارش قبلی ام، ایران اطلاعات جدیدی درباره یک محل ارائه نداده است، به هیچ یک از سوالات آژانس پاسخ نداده است و اطلاعاتی درباره دو محل دیگر ارائه نکرده؛ بیانیه ای مکتوب درباره محل چهارم بدون اسناد و مدارک اثبات شده ارائه کرده است. وجود چند ذره اورانیوم با منشاء انسانی در سه محل در ایران که به آژانس اعلام نشده‌اند و وجود ذرات تغییریافته ایزوتوپی در یکی از این محل ها به وضوح بر این دلالت دارد که مواد یا تجهیزات هسته ای آلوده به مواد هسته ای در این محل ها وجود داشته است. او همچنین در ادعایی گفت: با گذشت چند ماه، ایران توضیحات لازم درباره وجود ذرات مواد هسته ای در هیچ یک از این سه محلی که آژانس دسترسی تکمیلی به آن ها پیدا کرد، ارائه نکرده است. با عدم چنین توضیحاتی از سوی ایران، من عمیقا از این بابت نگرانم که در این سه محل اعلام نشده در ایران مواد هسته ای وجود داشته است و محل فعلی این مواد هسته ای برای آژانس مشخص نیست. ایران نه به سوال ها درباره محل اعلام نشده دیگر پاسخ داده و نه درباره محل فعلی اورانیوم طبیعی به شکل یک صفحه فلزی شفاف سازی کرده است. مدیرکل آژانس در بخش آخر اظهاراتش درباره ایران  تصریح کرد: من از این که مذاکرات فنی میان آژانس و ایران به نتایج مورد انتظار نرسیده باشند و درباره عدم پیشرفت در شفاف سازی این مسائل پادمانی نگرانم. لزوم شفاف سازی ایران و حل و فصل این مسائل بدون تاخیر بیشتر را از طریق ارائه اطلاعات، ارائه شواهد و مدارک و پاسخ به سوالات آژانس تکرار می‌کنم. عدم پیشرفت در شفاف سازی سوالات آژانس درباره صحت و کامل بودن اظهارات پادمانی ایران، به طور جدی بر توان آژانس در زمینه اطمینان یابی از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران تاثیر می گذارد.