آژانس دوباره در مسیر بازی های سیاسی؟

«مواضع گروسی حاکی از رویکرد یک طرفه دبیرخانه آژانس در برابر تعاملاتش با ایران و نادیده گرفتن سطح همکاری و تعامل دو طرف است. گزارش آژانس معتبر هم نیست، چرا که مبتنی بر منابع قابل اتکا نیست و متقاعد کننده نیز نیست، چرا که تمامی ابعاد همکاری و پیشرفت های به دست آمده را منعکس نمی‌کند. آژانس باید از هرگونه دستورکار سیاسی فاصله بگیرد». این اظهارات بخشی از واکنش «کاظم غریب آبادی» سفیر ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین به گزارش ارائه شده از سوی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای حکام آژانس است. «رافائل گروسی» در نخستین روز   نشست شورای حکام ادعا کرد؛ فقدان پیشرفت در روشن کردن پرسش‌های آژانس درباره صحت و کامل بودن اظهارنامه‌های پادمانی ایران، توانمندی آژانس برای ارائه اطمینان از صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او همچنین ادعاهایی را درباره «فعالیت های هسته ای اعلام نشده در مکان هایی در ایران» مطرح کرد. بیانیه گروسی اما غیر واقعی و در جهت  اهداف آمریکاست. همزمان با نشست شورای حکام آژانس در وین «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا هم بدون در نظر گرفتن نقض عهد کشورش در برجام در یک جلسه استماع در کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا مدعی شد، هنوز مشخص نیست ایران از آمادگی یا تمایل لازم برای بازگشت به برجام برخوردار باشد. «محمدجواد ظریف» در واکنش به اظهارات وزیر خارجه آمریکا در توئیتر نوشت: «هنوز مشخص نیست آیا رئیس‌جمهور آمریکا و بلینکن آماده‌اند سیاست «فشار حداکثری» ترامپ و پمپئو را کنار بگذارند و استفاده از تروریسم اقتصادی به عنوان اهرم فشار برای چانه‌زنی را متوقف کنند یا خیر. ایران به برجام پایبند است. کافی است بند 36 را مطالعه کنید.» بر اساس بندهای 26  و 36  برجام، در صورت پایبند نبودن طرف مقابل به تعهداتش، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود را به شکل کلی یا جزئی متوقف کند. شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در 8 می 2019 یعنی یک سال پس از خروج یک جانبه آمریکا از برجام اعلام کرد، ایران تعهدات برجامی خود را بر اساس بندهای 26 و 36 این توافق گام به گام کاهش خواهد داد تا میان تعهدات و حقوقش توازنی برقرار شود. ایران همچنین در اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ ها و صیانت از حقوق ملت ایران» مصوب مجلس شورای اسلامی، تعهدات داوطلبانه برجام از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد. با این حال، ایران در چارچوب توافق  با آژانس اعلام کرد چنان چه تحریم های آمریکا ظرف سه ماه به طور کامل لغو شود، اطلاعات مربوط به فعالیت هسته ای ضبط شده توسط دوربین های نظارتی را در اختیار آژانس قرار خواهد داد؛ در غیر این صورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. موعد این تفاهم ماه گذشته به پایان رسید. اما  با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته و کمک به پیشبرد روند مذاکرات برجام در وین، جمهوری اسلامی موافقت کرد تا ضبط داده‌های دوربین ها تا ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه) تمدید شود. نماینده ایران در وین به کشورهای طرف مذاکره توصیه کرده، از این فرصت که بر اساس حسن نیت ایران فراهم شده است، در جهت لغو کامل تحریم ها به گونه ای عملی و قابل راستی آزمایی استفاده کنند. گزارش جدید «گروسی» اما برخلاف این مسیر ودر جهت افزایش فشارها بر ایران همزمان با مذاکرات برجام در وین است.