جهانیار محبی؛ پدیده ایرانی کنار دیوار چین

گفت و گو  امیر اسدی        شاید تا الان فکر می‌کردید افشین قطبی به عنوان سرمربی شیجیاژوانگ و مرتضی پورعلی‌گنجی در قامت بازیکن شن‌ژن، تنها ایرانی‌های شاغل در سوپرلیگ چین هستند اما در این گزارش، یک مربی جوان را معرفی می‌کنیم که دو سه فصلی است در یکی از بهترین لیگ‌های آسیا فعالیت می‌کند و البته نامش هرگز سر زبان‌ها نیفتاده. جهانیار محبی، مربی 29 ساله و ایرانی باشگاه هنان است که بعد از دو فصل همکاری با افشین قطبی، این روزها دستیار خاویر پریرا محسوب می‌شود. محبی که در این ماه‌ها و سال‌های گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته، درباره شروع مربیگری‌اش صحبت‌های جالبی را مطرح می‌کند: «مربیگری من در سن کم در اروپا آغاز شد. به خاطر اینکه در اروپا تحصیل می‌کردم، در رده پایه شروع به مربیگری کردم؛ تقریباً از سن 17 سالگی و یک دوره هم توانستم در مجارستان و باشگاه واشاش کار کنم. آنها آکادمی خوبی داشتند و بعد از آن چون زندگی‌ اصلی‌ام در اتریش بود، توانستم با دو باشگاه به نام‌های فرست وین اف سی، لیندهوف و اف‌ ای سی در رده پایه فعالیت کردم. در این دو تیم روزهای موفقی رقم خورد و من هم در تورنمنت‌های بسیاری شرکت کردم چون کارم در اتریش خوب بود توانستم در یک دوره‌ای، فکر می‌کنم سال 2012 تا 2014 مسئول آکادمی یک تیم اتریشی هم بشوم و این مراحلی بود که در سنین پایه برای من طی شد. در کنار این فعالیت‌ها مدرک مربیگری‌ام را دریافت کردم و الان B یوفا را دارم. من فوتبال را در دسته‌های سه و چهار اتریش بازی کردم ولی خب احساس کردم شاید استعدادم به عنوان بازیکن بزرگ نشود. به همین خاطر دوست داشتم مربی شوم و تمام تفکر و زندگی‌ام را در همین راستا گذاشتم تا در مربیگری پیشرفت کنم. حتماً می‌دانید که در فوتبال اروپا برای یک مربی ایرانی که موهای مشکی دارد، مشکل است که خیلی راحت تیم بگیرد اما بعد از یک مدت که خیلی به من اطمینان کردند توانستم در تیم‌های بزرگسال اتریش هم به عنوان آنالیزور فعالیت کنم.» مربی جوان ایرانی که با سختی‌های فراوان به این نقطه از مربیگری رسیده، در مورد آشنایی با افشین قطبی و چگونگی همکاری با او هم صحبت می‌کند: «زمانی که پرسپولیس در ایران قهرمان شد و مربی‌اش افشین قطبی بود، من تمام بازی‌ها را دنبال می‌کردم و حتی به ورزشگاه می‌رفتم. همین مسأله باعث شد تا رابطه‌ای با افشین قطبی از طریق ایمیل برقرار کنم و از همان زمان به بعد با ایشان در ارتباط بودم. برخی اوقات در مورد مسائل مختلف به یکدیگر ایمیل می‌فرستادیم و حتی زمانی که قطبی در ژاپن مربیگری می‌کرد به این کشور رفتم و تمرینات باشگاه شیمیزو را از نزدیک دیدم. سعی کردم با افشین قطبی به عنوان کسی که می‌توانست الگوی من در مربیگری باشد، رابطه برقرار کنم و یاد بگیرم. فکر می‌کنم سال 2016، زمانی که قطبی سرمربی بوریرام در لیگ تایلند شد، نیاز به یک آنالیزور داشت و قطبی هم چون کار و تلاش مرا دیده بود، از من دعوت به همکاری کرد تا به او ملحق شوم. این اولین مسیری بود که توانستم به مربیگری حرفه‌ای برسم. همانطور که می‌دانید با مربیگری در رده‌های پایه، هرگز برچسب حرفه‌ای به شما نمی‌چسبد اما حضور در بوریرام افتخار بزرگی برای من بود تا سابقه مربیگری‌ام آغاز شود. پیش قراردادم را هم امضا کردم اما متأسفانه زمانی که می‌خواستم به تایلند سفر کنم، کار قطبی بعد از سه ماه و نیم به پایان رسید و من هم نتوانستم آن پروژه را با او آغاز کنم. با هم در ارتباط بودیم که تیمی از چین به نام شیجیاژوانگ که از لیگ حرفه‌ای سقوط کرده بود، سراغ قطبی آمد و طرفین در هنگ‌کنگ با یکدیگر ملاقات کردند. نوامبر 2016 بود که همان شب قطبی با من تماس گرفت تا همکاری را آغاز کنیم. من هم چشم‌ بسته قبول کردم و شروع به همکاری کردیم.» شاید کمتر شنیده بودید که شیجیاژوانگ دو فصل از زوج مربیگری ایرانی استفاده کرد اما محبی حالا توضیحاتی درباره فعالیت کنار قطبی ارائه می‌دهد: «فصل بسیار خوبی را در شیجیاژوانگ داشتیم و یکسری رکوردها جابه‌جا شد. ما یک فصل و نیم آنجا بودیم و بعد از آن یکسری از بازیکنان ما مصدوم شدند که نتوانستیم به کارمان ادامه بدهیم و قطبی با باشگاه چینی قطع همکاری کرد. بعد از جدایی او، باشگاه از من خواست که بمانم اما به خاطر قطبی قبول نکردم. سپس قرار بود با هیدینک در تیم المپیک چین همکار شوم اما این اتفاق هم رخ نداد. بعد از چند ماه با قطبی به ایران آمدیم و در فولاد کارمان را آغاز کردیم. در فولاد برنامه ما خوب پیش رفت و جوی ایجاد شد که انتظارها را بالا برد. موقعی که فصل تمام شد، فولاد با قطبی به توافق نرسید. البته بحث‌هایی بود که قطبی سرمربی پرسپولیس یا تیم ملی شود. پرسپولیس اما کالدرون را آورد و تیم ملی هم با ویلموتس به توافق رسید. من فکر می‌کنم در آن مقطع اگر قطبی می‌توانست روی نیمکت تیم ملی بنشیند، الان چنین شرایطی را تجربه نمی‌کردیم. چند ماه بعد باشگاه چینی با مربی بلغار به نتیجه نرسید و به همین خاطر دوباره سراغ قطبی آمد. از 13 بازی نیم‌فصل دوم توانستیم 10 دیدار را ببریم و توانستیم تیم را به سوپرلیگ برسانیم. بعد از صعود متأسفانه کرونا آغاز شد و ما به خاطر اینکه نتوانستیم در خانه بازی کنیم و دیدارها به صورت پلی‌آف برگزار می‌شد و بازیکنان خارجی هم کنارمان حضور نداشتند، نتوانستیم نتایج خوب ابتدایی را ادامه بدهیم و تیم سقوط کرد. آن هم با توجه به اینکه ما پنج یا شش بازی از 15 بازی را برده بودیم و تیم‌هایی حضور داشتند که فقط یکی دو دیدار را با پیروزی به پایان رسانده بودند. ماهیت دیدارهای پلی‌آف همین است که عملکرد درازمدت ملاک قرار نمی‌گیرد، شبیه جام حذفی برگزار می‌شود و ما هم به همین دلیل سقوط کردیم. به خاطر عملکرد مناسب قطبی، باشگاه از ما دعوت به همکاری دوباره کرد اما با توجه به ورشکستگی چند باشگاه، شیجیاژوانگ در سوپرلیگ ماند. من هم فکر کردم مقطعی رسیده که باید یک پله جلو بروم و تغییری در زندگی‌ام ایجاد کنم. در مربیگری بعضی اوقات نیاز است که ریسک کنی، پروژه‌های مختلف را برداری و در تیم‌های مختلف فعالیت کنی. حالا یا در درازمدت موفقیت‌آمیز خواهد بود یا نه. در ژانویه 2021، دو سه تیم بودند که به من پیشنهاد دادند. هم در اتریش و هم در چین. با خودم گفتم زمانش رسیده که به این پیشنهادها نگاه و بررسی‌شان کنم. تصمیم گرفتم به تیم هنان جواب مثبت بدهم. دلیل اصلی اتخاذ این تصمیم، حضور سرمربی اسپانیایی در هنان بود. خوشبختانه اینجا گروهی داریم که همه اروپایی هستند. کمک اول ایتالیایی است که قبلاً در میلان و لیگ برتر کار کرده. مربی دوم یک اسپانیایی است که در کشورش کلاس‌های مربیگری را تدریس می‌کند. مربی بدنساز انگلیسی است و در لیگ برتر نیز فعالیت کرده. حس کردم اگر با مربیان اروپایی ادامه بدهم، در آینده به سودم خواهد بود. ضمن اینکه من زمان همکاری با قطبی همیشه آنالیزور بودم و دوست داشتم به یک سطح بالاتر برسم که در هنان این اتفاق رخ داد. الان هم مربی هستم و هم مدیریت آنالیز را بر عهده دارم و از فوریه 2021 هم کارم را آغاز کرده‌ام.» جهانیار محبی درباره شرایط همکاری‌اش با هنان و سرمربی اسپانیایی این تیم می‌گوید: «سرمربی اسپانیایی که من کنار او کار می‌کنم، سابقه مربیگری در لیگ برتر انگلیس را دارد و حتی در چمپیونشیپ هم توانسته موفق باشد. او در اسپانیا هم کار کرده و وقتی هم کمک مربی بود، معمولاً مغز متفکر تیم‌هایش بوده و سابقه همکاری با کرویف و رافائل بنیتز را در کارنامه دارد. او قبل از حضور در چین، مدیر ورزشی فولام در لیگ برتر بود. دلیل تصمیم او برای حضور در لیگ چین این بوده که از حضور به عنوان نفر دوم و همچنین پست مدیر ورزشی کناره‌گیری کند و مرحله جدیدی از زندگی خودش را به عنوان سرمربی آغاز کند. من هم احساس کردم پروژه‌ای که پریرا برداشته جالب است و ما می‌توانیم کنار یکدیگر به موفقیت برسیم و هارمونی جالبی درست کنیم تا نتایجی خوب را رقم بزنیم. فلسفه مربیگری پریرا مثل تمام مربیان اسپانیایی، فوتبال مالکانه است و همچنین به دلیل حضور در انگلیس، بازی فیزیکی را هم در برنامه‌های خود دارد. به همین خاطر هم فوتبال مالکانه را در دستور کار قرار می‌دهد و هم بازی فیزیکی. من آینده این کادر مربیگری را در اروپا می‌بینم اما پریرا نیم‌نگاهی هم به لیگ‌های آسیایی و حتی ایران دارد.» مربی ایران هنان درباره اهداف مربیگری‌اش می‌گوید: «به عنوان کسی که ایرانی است و در دنیای مربیگری برای خودش رزومه می‌سازد، سخت است بتوانی خیلی زود پیشرفت کنی چون مربیان بسیاری از برزیل، اسپانیا و پرتغال در فوتبال اروپا حضور دارند که با ایجنت‌های بزرگ و ساپورت رسانه‌ای به سطوح بالاتر می‌رسند و همین مسأله کار را مشکل می‌کند. برای ما و مربیانی که ایرانی یا آسیایی هستند، در این شرایط مشکل است رقابت نابرابر داشته باشند. البته در مسیر مناسب قرار دارم و کنار مربیان بزرگی که کار می‌کنم، سعی دارم به سطح بالایی برسم. دوست دارم یک روز به عنوان سرمربی کار کنم و قطعاً مثل هر ایرانی که دوست دارد در تیم ملی کشورش مربیگری کند، علاقه‌مندم به هر عنوانی بتوانم خدمت کنم. ضمن اینکه امیدوارم تجربیات خود را در اختیار کشورم بگذارم و این یکی از اهدافم است. اینها دست‌یافتنی هستند و فقط نیاز است تا یک مقدار زمان بگذرد و شرایط مهیا شود. برای تیم ملی هم آرزوی بهترین‌ها را دارم و فکر می‌کنم بازیکنان ایرانی استعداد بالایی دارند و لیاقت‌شان این است که با بهترین تیم‌های دنیا بازی کنند.»