تغییر در ساختار مناظره سوم می‌تواند به شور بیشتر انتخابات کمک کند؟ انتخابات در انتظار فضای داغ‌تر

تنور انتخابات هنوز داغ نشده است. حداقل برآوردها و نظرسنجی‌ها این را نشان می‌دهد. مناظره‌های انتخاباتی یکی از ابزارهای گرم کردن فضای انتخاباتی امسال با کم توجهی مردم روبرو شد. این موضوع هم به ساختار مناظره‌ها و هم به رویکرد نامزدها برمی گردد. با این همه اما امید است تا در مناظره سوم ورق سردی انتخابات به گرمی بازگردد. اما در حال حاضر نظرسنجی ها وضعیت چندان مناسبی را نشان نمی دهد هرچند اصولگرایان به نظر می رسد چندان نسبت به این فضای سرد ناراضی نیستند.
آخرین برآورد ایسپا از مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری بعد از برگزاری دومین مناظره ۴۱ درصد محاسبه شده است.
به گزارش ایسنا، بنا بر اعلام مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، شهریور ۱۳۹۹ تا ۲۰ خرداد ۱۴۰۰ در مجموع ۱۰ موج نظرسنجی انتخاباتی با جامعه آماری افراد بالای ۱۸ سال کل کشور اجرا شد (هشت موج به شیوه مصاحبه تلفنی با اندازه نمونه تقریبی ۱۵۰۰ نفر و دو موج به شیوه مصاحبه حضوری در میادین و معابر با اندازه نمونه ۵۱۲۰ نفر).
بر این اساس بنا بر آخرین برآورد ایسپا از مشارکت شهروندان در انتخابات ریاست جمهوری بعد از برگزاری دومین مناظره ۴۱ درصد محاسبه شده است.


از کل پاسخگویان پرسیده شد: «روز سه‌شنبه دومین مناظره بین نامزدهای ریاست جمهوری برگزار شد. آیا شما این مناظره را دیدید؟»
نتایج نشان می‌دهد ۳۷ درصد از پاسخگویان مناظره دوم را تماشا کردند و در مقابل ۶۳ درصد به این سوال پاسخ منفی داده‌اند.
موج دهم نظرسنجی انتخاباتی ایسپا در دو طرح جداگانه به صورت مصاحبه حضوری در میادین و معابر شهرها و روستاهای کشور با تعداد نمونه ۵۱۲۱ نفر و همچنین به صورت تلفنی با تعداد نمونه ۱۲۵۴ نفر در روزهای ۱۹ و ۲۰ خرداد ماه پس از مناظره دوم انجام شد. نرخ پاسخگویی در نظرسنجی حضوری برابر با ۵۱ درصد و در نظرسنجی تلفنی برابر با ۶۳ درصد بوده است.
مشخصات جمعیت شناختی نظرسنجی حضوری که نتایج آن در ادامه به مرور منتشر می شود به شرح زیر است.
- ۵۰.۱ درصد پاسخگویان مرد و ۴۹.۹ درصد زن هستند.
- ۲۶.۲ درصد پاسخگویان در رده سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۴۷.۲ درصد در رده سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۲۶.۷ درصد در رده سنی ۵۰ سال و بالاتر هستند.
- ۲۴.۱ درصد مجرد، ۶۹.۸ درصد متاهل و ۶ درصد بدون همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر هستند.
- ۳۸.۲ درصد پاسخگویان در مراکز استان، ۳۵.۹ درصد در شهرهای کوچکتر و ۲۵.۹ درصد در روستاها سکونت دارند.
از میان افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند و نامزد مورد نظرشان را انتخاب کرده‌اند، ۶۵.۸ درصد ابراهیم رئیسی، ۶.۹ درصد محسن رضایی، ۳.۴ درصد سعید جلیلی، ۲.۸ درصد عبدالناصر همتی، ۲.۸ درصد امیرحسین قاضی زاده هاشمی، ۲ درصد علیرضا زاکانی و ۰.۷ درصد محسن مهرعلیزاده را برگزیده‌اند. ۱۵.۶ درصد افراد به این سوال پاسخ نداده‌اند.
همچنین از افرادی که در انتخابات مشارکت می‌کنند (فارغ از اینکه نامزد نهایی خود را انتخاب کرده‌اند یا انتخاب نکرده‌اند) پرسیده شد: «اگر الان انتخابات برگزار شود به چه کسی رای می‌دهید؟»
از میان افرادی که در انتخابات شرکت می‌کنند (فارغ از اینکه نامزد نهایی خود را انتخاب کرده‌اند یا انتخاب نکرده‌اند)، ۶۳.۶ درصد ابراهیم رئیسی، ۷.۱ درصد محسن رضایی، ۳.۵ درصد سعید جلیلی، ۳.۱ درصد عبدالناصر همتی، ۲.۸ درصد امیرحسین قاضی زاده هاشمی، ۲.۱ درصد علیرضا زاکانی و ۰.۹ درصد محسن مهرعلیزاده را برگزیده‌اند. ۱۷ درصد به این سوال پاسخ ندادند.
احتمال تغییر ساختار مناظره سوم
ساختار مناظره‌ها مورد اعتراض نامزدها و مردم قرار گرفت. موضوعی که به نظر می رسد در انفعال فضای انتخاباتی کم تاثیر نبوده است. موضوعی که به نظر می رسد قرار است با تغییر در ساختار مناظره سوم کمی بر داغ شدن فضای انتخاباتی اثرگذار باشد.
عبدالرضا سپنجی استاد علوم ارتباطات درباره دو قسمت پخش‌شده از مناظره‌های انتخاباتی در قاب تلویزیون و انتقادهایی که به ساختار این برنامه وارد شده است به مهر اظهار کرد: دوستان دیگر در این چند وقت که دو مناظره پخش شد درباره ساختار برنامه گفتند من هم با یقین می‌گویم این ساختار مناظره نیست. مناظره یعنی درباره یک موضوع و یک پرسش واحد، دیدگاه‌های افراد حاضر در مناظره پرسیده شود ولی وقتی سوالات متفاوت پرسیده می‌شود حتی اگر یک محور داشته باشد قالب آن مناظره نمی‌شود بلکه اظهار نظر یا مصاحبه می‌شود.
اما از سوی دیگر سید احسان قاضی زاده هاشمی، عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری از برگزاری جلسه برای تغییر در نحوه ساختاری مناظره سوم خبر داد و گفت: بر اساس مصوبه کمیسیون، مقرر شد دولت در یک برنامه ضبط شده به مدت ۸ دقیقه، به اظهارات نامزدهای انتخابات در جریان نخستین مناظره پاسخ داده و از عملکرد خود دفاع کند.
به گزارش ایسنا، سید احسان قاضی‌زاده هاشمی عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به تغییر در برگزاری مناظره امروز (شنبه ۲۲ خرداد)، اظهار کرد: ما در مناظره اول یک پیک مشارکت زدیم که برای ما راضی‌کننده بود اما روی مناظره دوم برآوردمان این است که تاثیرگذاری چندانی نداشته است.
وی با بیان اینکه مناظرات ۴۰ درصد مخاطب داشته است؛ گفت: این میزان مخاطب با حد انتظارمان فاصله دارد.
این عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری از برگزاری جلسه برای تغییر در نحوه ساختاری مناظره سوم خبرداد و گفت: این جلسه عصر امروز در صدا و سیما برگزار خواهد شد. مناظره سوم درباره مشکلات و دغدغه‌های مردم خواهد بود.
قاضی‌زاده هاشمی در بخش دیگری از سخنان خود به درخواست دولت برای پاسخ به اظهارات برخی نامزدها اشاره کرد و گفت: بر اساس مصوبه کمیسیون، مقرر شد دولت در یک برنامه ضبط شده به مدت ۸ دقیقه، به اظهارات نامزدهای انتخابات در جریان نخستین مناظره پاسخ داده و از عملکرد خود دفاع کند.
عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات ریاست جمهوری زمان پخش برنامه دفاعیه دولت را پیش از آغاز سومین مناظره عنوان کرد و گفت: درصورتی که در مناظره سوم نیز درخواست‌ و شکایتی به کمیسیون ارسال شود، تا پیش از پایان زمان تبلیغات، شکایت‌ها قابل رسیدگی و پخش است.
قاضی زاده هاشمی درباره محورهای فیلم ۸ دقیقه‌ای گفت: در جلسات کمیسیون نماینده وزارت کشور حضور داشت و از محورها مطلع است و به حوزه اطلاع رسانی دولت انتقال داده شده است.
این نماینده مجلس یازدهم درباره شکایت «سید ابراهیم رئیسی» و «سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی» دو نامزد دیگر سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برای دفاع از خود در برابر مطالبی که دیگر نامزده‌ها در مناظره اول و دوم به آنها گفتند، خاطرنشان کرد: کمیسیون به آقای رئیسی ۵ دقیقه و به آقای سیدامیرحسین قاضی زاده هاشمی نیز ۲ دقیقه زمان برای دفاع از خود داد که البته این دو نامزد از وقت پاسخگویی خود صرف نظر کردند.
این عضو کمیسیون نظارت بر تبلیغات ریاست جمهوری با اشاره به درخواست «عبدالناصر همتی» برای دفاع از خود در مقابل سخنان سایر نامزدها هم گفت: این درخواست در کمیسیون در حال رسیدگی است و به زودی نتیجه آن اعلام می‌شود.