علني بگوييد؛ نمي‌شود

آرمـان ملـی- مطهــره شفیــعی: «شورای نگهبان دلایل رد‌صلاحیتم را اعلام کند»، این جمله  علــی لاریجـانـی اسـت؛ کانـدیـدایـی کــه بسیاری از ردصلاحیت او در انتخابات ریاست‌جمهوری شگفت‌زده شده‌اند؛ چرا که هیچ‌گاه احتمال نمی‌دادند شخصیتی که در رزومه خود دبیری شورای امنیت ملی‌، 12 سال ریاست مجلس و مشاور مقام معظم رهبری را دارد با عدم‌احراز صلاحیت از حضور در انتخابات منع شود. در بیانیه روز گذشته علی لاریجانی آمده است:  «‌با تبریک سالروز بزرگداشت حضرت معصومه (سلام‌ا... علیها) و گرامیداشت روز دختر؛ از شورای محترم نگهبان خواهشمندم بین خود و خدا با توجه به اثبات کذب بودن گزارش‌های داده شده به آن شورا در رابطه با بنده و خانواده‌ام در جریان بررسی احراز صلاحیت‌ نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری، کلیه دلایل عدم احراز صلاحیت اینجانب را بدون‌هرگونه پرده‌پوشی به صورت رسمی و عمومی اعلام فرمایید.  حداقل به اجرای سیاست‌ کلی مصوب رهبری معظم انقلاب در باب پاسخگویی آن شورا عمل نمایید. بنده‌خدا علی لاریجانی». پیش از علی‌لاریجانی، کاندیدای دیگر انتخابات ریاست‌جمهوری خواهان اعلام دلایل ردصلاحیتش شده بود. 10 خرداد مسعود پزشکیان در نطق خود در مجلس تصریح کرد: «شورای نگهبان به‌صورت شفاف علت رد صلاحیتم را اعلام کند.»   پاسخ تکراری اما ظاهرا این درخواست‌ها خلاف قانون تلقی می‌شود. سخنگوی شورای نگهبان می‌گوید برای اعتراض به عدم‌احراز صلاحیت و انتشار عمومی دلایل آن در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری حکمی پیش‌بینی نشده است. عباسعلی کدخدایی در توئیتر نوشت: «‌‏احراز و عدم‌احراز صلاحیت داوطلبان ریاست‌جمهوری بر اساس اسناد و مدارک کافی و قابل اعتماد انجام پذیرفته و برای اعتراض به عدم احراز صلاحیت و انتشار عمومی دلائل آن در قانون انتخابات ریاست‌جمهوری حکمی پیش‌بینی نشده است». به نظر می‌رسد لاریجانی و پزشکیان اطمینان دارند نقطه تاریکی در پرونده آنها نیست که بتواند به عنوان دلیل ردصلاحیت آنها باشد؛ بنابراین اصرار دارند تا دلایلی که مانع حضورشان در انتخابات ریاست‌جمهوری شده به‌صورت واضح اعلام شود که همگان در جریان قرار بگیرند تا درباره درستی تصمیم شورای نگهبان به اطمینان برسند یا از لاریجانی بخواهند درباره آنچه سبب ردصلاحیتش شده توضیح دهد.  مطابق قانون است، طفره نروید پس پاسخ توئیتی سخنگوی شورای نگهبان، علـی لاریجانی این توئیت را منتشر کرد: «این مطابق دستور حاکمیتی  رهبر انقلاب در پی ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات در سال ۹۵ و پیرو بند ۱۱-۲، شورای نگهبان موظف است در صورت درخواست داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در خصوص دلایل ردصلاحیت به آنان به صورت مکتوب دلایل خود را ارائه کند» - بنده (2-11) سیاست‌های کلی ابلاغیه رهبری معظم در باب انتخابات صراحت دارد که شورای نگهبان موظف به «پاسخگویی مکتوب در خصوص دلایل ابطال انتخابات و رد صلاحیت داوطلبان در صورت درخواست آنان» است. لذا ضوابط روشنی (فوق‌الذکر) در این امر وجود دارد و عبارت «عدم پیش‌بینی حکمی در قانون انتخابات» بهانه و آدرس غلط است. 2- سیاست کلی صراحت بر اعلام کتبی دلایل رد صلاحیت توسط شورا دارد و ضرورتی بر حضور کاندیدا دیده نشده است. آن زمانی که لازم بود شورای محترم نگهبان برای کشف صحت و سقم گزارش‌های کذب، از کاندیداها دعوت نماید، دعوتی صورت نداد. 3- با توجه به عدم دریافت دلایل رد صلاحیت اینجانب، مجدداً این درخواست را اعلام می‌کنم. اما چرا بر این امر اصرار دارم؟ در تاریخ 1382.10.24، رهبری معظم در دیدار با اعضای شورای نگهبان در مورد احراز مجددا صلاحیت حتی نمایندگان مجلس فرمودند: «آن وقت که صالح بود، حالا صلاحیتش را استصحاب کنید... اگر خلافش ثابت نشده این احراز، استصحاب است و هیچ لزومی ندارد که انسان بخواهد از طریق دیگری این صلاحیت را احراز کند.» صلاحیت اینجانب، یک بار برای ریاست جمهوری و چند بار برای مجلس، مورد تأیید شورای نگهبان واقع گردیده است آیا اینجا جای استصحاب نبود؟ مگر اینکه با این بیان صریح رهبر معظم، شورای محترم، استنادات قوی داشته که بیان رهبری در استصحاب را کنار گذاشته‌اند، یعنی عملاً به ردصلاحیت اینجانب رسیده‌اند. لذا انتظار طبیعی است که بنده «اسناد و مدارک کافی و قابل اعتماد»‌ شورا را جدی‌تر مطالبه نمایم. 4- در سال‌های قبل بارها مناقشات جدی با آن شورا - البته از روی دلسوزی برای احقاق حقوق مردم - در مورد ردصلاحیت نمایندگان مجلس داشته‌ام، گاه مؤثر واقع می‌شد و گاه هیچ تأثیری در آرای شورا نداشت. امید است با اجرای سیاست‌های کلی ا نتخابات و اینگونه مطالبات مردم حق‌گرایی دستگاه‌های حکومتی را بهتر از گذشته حس نموده و در انتخابات مشارکتی پرشورتری داشته باشند.   تلاش بر افزایش ابهامات  زمانی که ردصلاحیت علی لاریجانی اعلام شد، برخی حضور دختر او در خارج از کشور را عامل این تصمیم شورای نگهبان دانستند. در فرمایشات مقام معظم رهبری آمده بود: «‌به بعضی از افرادی که صلاحیت‌شان احراز نشد، ظلم وجفا شد و به آنها یا خانواده‌هایشان که خانواده‌های محترم و عفیفی بودند، نسبت‌های خلاف‌واقع داده شد که بعدا  ثابت شد آن گزارش‌ها غلط و خلاف است.» بنابراین این گزاره با فرمایشات مقام معظم رهبری باطل می‌شود؛ اما برخی هنوز اصرار دارند به ردصلاحیت لاریجانی به دلیل حضور فرزندش در خارج کشور بپردازند که همین موضوع دلیل تاکید بر علنی کردن دلایل ردصلاحیت‌هاست تا به تلاش دلواپسان برای طبیعی جلوه دادن حذف لاریجانی پایان داده شود.   حذف لاریجانی با سابقه طولانی  حـذف عـلی لاریجـانـی تـنـها ردصلاحیـت یک کاندیدای اصولگرا نیست؛ چنانکه مشی و شیوه او به‌ویژه در سال‌های اخیر نشان داده نسبتی با تندروها و دلواپسان ندارد. همین روحیه سبب شده پروژه حذف علی لاریجانی از مجلس دهم آغاز شود. در آن انتخابات نام او در لیست اصولگرایان قرار نگرفت و علی لاریجانی کاندیدایی بود که نامش در لیست امید اصلاح‌طلبان درج شد. این حضور به معنای امتیازدهی او به اصلاح‌طلبان نبود و مانند همیشه در هر زمان لازم بود مواضع خود را علنی اعلام می‌کرد تا مشخص شود در سازو‌کار تعاملی با اصلاح‌طلبان قرار ندارد اما انصاف را رعایت کرد؛ چنانکه فائزه هاشمی می‌گوید:  «علی لاریجانی یک‌بار هم از لفظ فتنه برای اصلاح‌طلبان استفاده نکرد». مورد دیگری که سبب خشم دلواپسان شده خط‌کشی لاریجانی میان خود و دلواپسان بوده که تنها حاضر نشده در گعده و تشکیلات آنها حضور پیدا کند؛ بلکه به نقد صریح‌شان پرداخته است. به عنوان نمونه در این باره سعید جلیلی نوشت: «کشور با نمایش اداره نمی‌شود. اینکه دو جمله ساخته شود و همه با آن سرگرم شوند، مصداق کار نمایشی است!» علی لاریجانی در واکنش به ادعای سعید جلیلی این توئیت را منتشر کرد: «‌احتراما باید عرض کنم مهمترین دستاوردمان این بود که با اجماع ملی اجازه ندادیم اقلیت بی‌منطقی، ایران را با تندروی به لبه پرتگاه ببرند. شما سرنوشت مردم را به شوخی گرفتید که به عنوان یار‌کمکی آمدید تا ضعف‌های کاندیدای اصلی را بپوشانید؛ البته اگر «مواضع خطرناک» شما را گردن بگیرند.»   پایان گمانه‌زنی‌ها درباره لاریجانی  بـرخی تا قبـل دیـروز یعنـی تـا قبـل انـتشار بیانیـه علی لاریجانی تصور کردند وعده‌هایی به او داده شده تا در قبال ردصلاحیتش سکوت کند. به عنوان نمونه مطرح شده که لاریجانی قرار است در دولت بعدی وزیر یا معاون اول شود و برخی مدعی شده‌اند لاریجانی شهردار بعدی تهران می‌شود. اما همه این گمانه‌ها تا دیروز قابل طرح بود و بیانیه لاریجانی نشان داد او اهل تعامل با دولتی نیست که برای شرکت در انتخاباتش ردصلاحیت شده و از اعلام چرایی آن طفره می‌روند. مسعود پزشکیان به‌این وعده وعیدها اشاره کرده و نوشته است:‌ «خیلی‌ها فشار می‌آورند که بیایید از فلانی دفاع کنید و وعده می‌دهند دردولت احتمالی حضور خواهی داشت! اما آدم باید چیزی از کسی ببیند که دفاع کند؛ خیال می‌کنند من دنبال پست و مقام هستم!» این بدان معناست که این دو شخصیت که رای خوبی در انتخابات داشتند اما ردصلاحیت شدند، در اندیشه پست و مقام نبوده و نیستند؛ بلکه هدف آنها اصلاح ساختارها و بهبود وضعیت کشور است.