صادرات برای ادامه حیات تولید لوازم خانگی
گروه صنعت و تجارت: طی سه سال گذشته مجموعه‌ای از اتفاقات از جمله خروج تولیدکنندگان کره‌ای از بازار لوازم خانگی ایران و افزایش نرخ ارز موجب شد تیراژ و کیفیت تولید و عمق ساخت داخل لوازم خانگی افزایش چشمگیری پیدا کند؛ به شکلی که سال گذشته نزدیک به ۱۵ میلیون دستگاه لوازم خانگی تولید شد که سهم لوازم خانگی بزرگ (یخچال، لباسشویی، تلویزیون و اجاق گاز) ۵ میلیون و ۹۶۹ هزار دستگاه بوده است. بررسی آمار وزارت صمت از وضعیت تولید در کشور نشان می‌دهد که روند شتابان افزایش تولید لوازم خانگی در داخل کشور همچون سال گذشته، طی سال جاری نیز ادامه یافته به طوری که بر اساس آمار تجمیعی، تولید انواع لوازم خانگی در ۲ ماهه امسال با رشد قابل توجهی همراه بوده است.
بر همین مبنا، طی ۲ ماهه سال جاری ۲۱۵ هزار و ۸۰۰ دستگاه یخچال و فریزر توسط تولیدکنندگان داخلی تولید شده است، این در حالیست که در ۲ ماه سال گذشته ۲۷۹ هزار و ۶۰۰ دستگاه از این محصول تولید شده بود. بدین ترتیب تولید یخچال و فریزر در ۲ ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۹.۶ درصدی یافته است. همچنین در ۲ ماه امسال ۱۷۹ هزار و ۶۰۰ دستگاه ماشین لباسشویی در کشور تولید شده است. این در حالیست که در مدت مشابه سال قبل ۱۲۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه تولید شده بود. بنابراین تولید ماشین لباسشویی در ۲ ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۴۰.۹ درصدی یافته است. در ۲ ماه امسال ۱۴۹ هزار و ۶۰۰ دستگاه انواع تلویزیون توسط تولیدکنندگان داخلی تولید شده است که در مدت مشابه پارسال ۱۱۹ هزار و ۷۰۰ دستگاه تولید شده بود. بدین ترتیب تولید انواع تلویزیون در ۲ ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۲۵ درصدی داشته است. همچنین در ۲ ماه امسال ۳۶۸ هزار و ۱۰۰ دستگاه کولر آبی در کشور تولید شده که این رقم در مدت مشابه سال قبل ۳۴۶ هزار و ۲۰۰ دستگاه بوده است و از رشد ۶.۳ درصدی تولید این وسیله سرمایشی حکایت دارد.
در این بین یک نکته قابل توجهی وجود دارد و آن اینکه مذاکرات وین در جریان است و برخی معتقدند ممکن است با برداشته شدن بخشی از تحریم‌ها، زمینه برای بازگشت شرکت‌هایی همچون سامسونگ، ال جی به کشور فراهم شود؛ شرکت‌هایی که در سال ۹۷ به تبعیت از تحریم‌های آمریکا از کشور خارج شده‌اند. اما فعالان حوزه لوازم خانگی تاکید دارند که ورود سرمایه گذاری خارجی نباید همچون سنوات گذشته باشد بلکه باید با طرح‌ریزی های جدیدی همچون الزام به ورود تکنولوژی و استفاده از نیروهای ایرانی، فرایند ورود سرمایه گذار را به شکل دیگری طراحی کنیم تا این سرمایه گذاری منجر به از دست رفتن سهم بازار تولیدکنندگان داخلی و سرمایه گذاری‌های صورت گرفته طی سه سال اخیر نشود.
در همین حال سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی با بیان اینکه توسعه صادرات به کشورهای منطقه، اروپا و آفریقا در دستور کار است، گفت: مهمترین موضوع موثر در صادرات لوازم‌خانگی، برندسازی است و در سال‌های گذشته کشورهایی همچون کره‌جنوبی، چین و ترکیه با حمایت از برندهای بزرگ خود به موفقیت دست یافته‌اند. حمیدرضا غزنوی در گفتگو با ایرنا با اشاره به برنامه‌ریزی برای افزایش صادرات لوازم‌خانگی در سال جاری، افزود: امسال برخی شرکت‌ها حتی صادرات قطعات لوازم‌خانگی را به بعضی شرکت‌های اروپایی آغاز کرده‌اند. وی بیان‌داشت: توسعه صادرات به کشورهای منطقه و همسایگان، اروپایی و آفریقایی در دستور کار است. به گفته این مقام صنفی، اگر در زمینه قطعات لوازم‌خانگی سرمایه‌گذاری کرده و با تقویت کیفیت تولید، کار صادراتی نیز انجام دهیم، مزیت بیشتری خواهد داشت.
غزنوی ادامه‌داد: در کشور ما هنوز به بلوغ لازم در صنعت لوازم‌خانگی نرسیده‌ایم که به‌طور مثال دو یا چند برند اصلی در داخل ایجاد تا از طریق آنها زمینه صادرات را فراهم کنیم، اما امید می‌رود انجمن‌های مربوطه با هماهنگی، همدلی و همکاری بیشتر بتوانند زمینه این کار را فراهم کنند.
وی با تاکید مجدد بر برندسازی به عنوان مهمترین موضوع برای توسعه صادرات، یادآوری‌کرد: کشوری نظیر کره‌جنوبی برندهای زیادی دارد، اما بیشترین سرمایه‌گذاری برای صادرات و تسهیلات لازم را برای سه برند لوازم‌خانگی خود فراهم کرده و هر کالایی نیز صادر نمی‌کند.
این در حالی است که پیش از این مدیرکل صنایع برق، فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام‌کرده بود که، سال گذشته ۲۰۰ میلیون دلار صادرات لوازم‌خانگی داشتیم که این رقم در سال جاری ۶۰۰ میلیون دلار هدف‌گذاری شده است.
از سوی دیگر سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی در ادامه با تاکید بر اینکه موافق ورود سرمایه‌گذاری خارجی به کشور مشروط به انتقال فناوری‌های نوین و برتر هستیم، اظهار داشت: در عین حال، لابی شرکت‌های خارجی نیز برای حضور مجدد در بازار ایران بسیار قوی است و اینکه چقدر بتوانیم دست بالا را در مذاکرات داشته باشیم، باید تولیدکنندگان بزرگ کشور در صحنه حاضر باشند. غزنوی با اشاره به تضاد منافع تولیدکنندگان و انجمن‌ها در برخی موارد، بر لزوم برگزاری سلسله نشست‌هایی بین آنها با حضور مسوولان دولتی تاکید کرد تا به نقاط مشترکی در این زمینه دست یابیم. به گفته این مقام صنفی، وقتی جشن خودکفایی صنعت لوازم‌خانگی را برگزار می‌کنیم، الزاماتی دارد که یکی از آنها حفظ دستاوردهای به دست آمده در دوران تحریم است. غزنوی خاطرنشان‌کرد: تنها در این صورت است که سرمایه‌گذاران تشویق به حضور مجدد در عرصه می‌شوند و ساخت داخل محصولات افزایش می‌یابد، اما اگر ببینند دوباره راه واردات باز شده دلسرد می‌شوند و سرمایه‌گذاری برای آینده کاهش می‌یابد. سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی تاکید کرد: در این راستا، رسانه‌ها نیز باید شفاف‌سازی و کمک کنند و اگر کسی خواست برخلاف منافع ملی اقدامی انجام دهد اطلاع‌رسانی کنند.
سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم‌خانگی پیش از این گفته بود که؛ موافق ورود سرمایه‌گذاری خارجی به کشور مشروط به انتقال فناوری‌های نوین و برتر هستیم. حمیدرضا غزنوی درباره وضعیت تولید لوازم خانگی افزود: ما به دنبال انحصارگرایی و بستن مرزها به روی سرمایه‌گذاری خارجی نبوده و طالب تحریم‌ها نیز نیستیم.
وی با بیان اینکه ما طرفدار جذب سرمایه‌گذاری خارجی مشروط به واردات فناوری به کشور هستیم، تاکید کرد: امروز نباید در حوزه‌هایی که به خودکفایی رسیدیم، اجازه دهیم که سرمایه‌گذاری خارجی شکل بگیرد، بلکه در جاهایی که توان لازم وجود نداشته یا تحریم‌ها اجازه دستیابی به آنها را نداده بود، باید وارد شوند. این مقام صنفی تاکید کرد: باید منافع ملی در اولویت قرار بگیرد، این در حالی است که در سال‌های گدشته هیچ برند خارجی، سرمایه‌گذاری به قصد صادرات نداشته است. وی تصریح‌کرد: باید برای سرمایه‌گذاری خارجی در این حوزه استراتژی داشته باشیم و بخصوص باید این سرمایه‌گذاری‌ها به سمت قطعه‌سازی هدایت شود.
