نجات از ارتفاعات آق داغ
فاطمه عسگری‌نیا|حوادث کوهستان از آن دست حوادثی است که تابستان و زمستان ندارد. در هر فصل که باشید اگر حواستان نباشد خطر تهدیدتان می‌کند. فرقی هم نمی‌کند حرفه‌ای باشید یا آماتور،کافیست اصول ایمنی را دست کم بگیرید آن‌وقت است که باید طعم تلخ گرفتاری در مناطق کوهستانی را بچشید. مثل آنچه زوج کوهنورد گرفتار شده در ارتفاعات «آق داغ» تجربه کردند؛ 10 ساعت سرگردانی در مسیرهای صعب‌العبور آق داغ . تمام شدن آذوقه و آب از یک‌سو و خطر حمله حیوانات درنده این منطقه اعم از خرس قهوه‌ای، گرگ و مارهای سمی از سوی دیگر، امیدشان را برای بازگشت به دامنه کوه ناامید کرده بود. هرچند بخت و اقبال یاری‌شان کرد و با کمک نجاتگران تیم کوهستان تخت جمشید به موقع پیدا شدند و نجات پیدا کردند اما شانس همیشه با حادثه‌دیدگان کوهستان یار نیست.
عقربه‌های ساعت 23 و 30 دقیقه را نشان می‌داد. آن طرف خط، صدای لرزان و گریان زنی درمانده به گوش می‌رسید. زن ضجه‌زنان درخواست کمک از هلال‌احمر برای انتقال او و همسرش از ارتفاعات آق داغ می‌کرد. هرچند طبق اعلام سازمان امدادونجات انجام مأموریت‌های شبانه کوهستان به دلیل خطراتی که جان امدادگران داوطلب را تهدید می‌کند برای کلیه پایگاه‌های کوهستان و شعب جمعیت هلال‌احمر ممنوع شده اما التماس‌های زن و تشریح وضع نامناسب همسرش برای «محمد رفیعی» رئیس شعبه مرودشت، اجازه نداد تا امدادگران بر اساس این دستورالعمل پیش بروند: «بعد از اعلام حادثه توسط EOC به شعبه جمعیت هلال‌احمر مرودشت، موضوع را از طریق شماره تماسی که در اختیار داشتیم پیگیری کردیم و نتوانستیم در برابر خواهش‌ها و درخواست کمک این زن بی‌تفاوت باشیم. همان ساعت تیم امداد کوهستان تخت جمشید شهرستان را برای اعزام به منطقه فراخوان زدیم و اعضای تیم بعد از تجهیز در شعبه به سمت کوه آق داغ حرکت کردند.»
براساس درخواست نیروهای امدادی، حادثه‌دیدگان لوکیشن منطقه را ارسال کردند؛ درست در صعب‌العبورترین و خطرناک‌ترین نقطه بلندترین کوه مرودشت: «این منطقه محل زندگی خرس قهوه‌ای بومی و حیوانات درنده‌ای مثل گرگ و خزنده‌های خطرناکی مثل مارهای سمی است. به همین علت نگرانی ما هم دو چندان شد. از یک سو شرایط جسمی این افراد و از سوی دیگر خطری که هر لحظه تهدیدشان می‌کرد سرعت عملیات را مهم می‌کرد. با توجه به این شرایط برای اینکه عملیات روند سریع‌تری بگیرد از پاسگاه «ابرج» و اهالی روستاهای منطقه هم کمک گرفتیم.»
تیم اعزامی از مرودشت تا ساعت یک و 30 دقیقه بامداد با رئیس شعبه در تماس بودند اما بعد از صعود به ارتفاعات آق داغ به‌دلیل دسترسی نداشتن به شبکه‌های موبایل ارتباط قطع شد. «عظیم مختاری» داوطلب جمعیت هلال‌احمر مرودشت مسئولیت تیم اعزامی به این عملیات را عهده‌دار بود: «تیم 6 نفره ما به منطقه اعزام و مشخص شد این زوج بعد از صعود به قله آق داغ که یکی از مرتفع‌ترین قله‌های شهرستان است به جای برگشت از مسیر جنوب قله از مسیر شمال برمی‌گردند و در نقطه‌ای به نام «دره‌باد» گرفتار می‌شوند.»
5 کارگاه تخصصی زدیم
مسیر دره‌ای که عظیم از آن سخن می‌گوید 7 آبشار خشک شده دارد که این افراد در بالای یکی از این آبشارها که مسیری صعب‌العبور بود گرفتار می‌شوند و به علت تمام شدن آب و مواد غذایی دچار ضعف و بی‌حالی شده بودند و تاریکی هوا و زخم‌هایی که در بدن داشتند باعث شده بود تا ترس آنها دو برابر شود: «برای رسیدن به این افراد مجبور به صعود مسیر کوهستانی و صخره‌ای در تاریکی شب شدیم. پیدا کردن آنها در تاریکی شب سخت بود به همین علت خواستیم با روشن کردن آتش و نور هدلایت ما را راهنمایی کنند. امدادگران روستایی که ما را همراهی می‌کردند کمک زیادی در پیدا کردن مسیر کردند. سرانجام بعد از حدود یک ساعت طی مسیر به صورت دست به سنگی و کوهروی به این افراد رسیدیم.»
امدادگران در شرایطی به این زوج می‌رسند که از فرط گرسنگی، تشنگی، ضعف شدید و همچنین ترس غالب بر وجودشان دیگر از نجات خود ناامید شده بودند: «به نزدیک مصدومان که رسیدیم به علت نبود شبکه‌های تلفن همراه ارتباط‌مان با رئیس شعبه هلال‌احمر مرودشت هم قطع شد، اما نگرانی وجود نداشت چراکه نه زخم مصدومان طوری بود که نتوانیم انتقال‌شان دهیم نه نیازی به امداد هوایی یا نیروهای پشتیبان بود.»
امدادگران بعد از دادن آب و آذوقه به مصدومان و پانسمان زخم‌های آنها کارگاه‌هایی برای انتقال آنها به دامنه کوه ایجاد کردند: «ابوالفضل زارع» یکی دیگر از امدادگران حاضر در این عملیات می‌گوید: «ایجاد کارگاه روی دیواره صخره‌ای منطقه آن هم در تاریکی شب کار بسیار سختی بود که امدادگران موفق به انجامش شدند. 5 کارگاه تخصصی زدیم و موفق شدیم این دو کوهنورد مصدوم را تا ساعت هفت‌ونیم صبح به دامنه کوه انتقال دهند.»
تیمی از کوهنوردان بومی
شهرستان مرودشت یکی از شهرستان‌های کوهستانی استان فارس است که وجود قله‌های مرتفع و صخره‌ای آن را به یکی از پایگاه‌های ورزش کوهنوردی و صخره‌نوردی تبدیل کرده است. درست است این شهرستان هنوز یک پایگاه امداد کوهستان مجهز و جدا ندارد اما اعضای تیم امداد کوهستان این شهرستان پای ثابت تمام مأموریت‌ها هستند. تیمی که به عنوان تیم امداد کوهستان «تخت‌جمشید» شهرت دارد و اعضای آن همه کوهنوردان حرفه‌ای همین منطقه هستند. عظیم مختاری 29 ساله را باید یکی از موسسین این تیم امداد کوهستان دانست، کسی که فعالیت‌های داوطلبان در جمعیت هلال‌احمر مرودشت را از زلزله نورآباد در سال 89 آغاز کرد و هرچه بیشتر در عملیات‌های امدادی جلو رفت بیشتر به نیازهای منطقه پی برد: «مرودشت یک شهر دشتی محصور با کوه‌ها و دیواره‌های صعب‌العبور است که به پایگاه سنگ‌نوردی کشور تبدیل شده و وجود قله‌هایی مانند قله واپر، آق داغ و ... در کنار جاذبه‌های گردشگری مانند چشمه ابوالمهدی، بهشت گمشده و تنگ‌خشک باعث شده تا همواره گردشگران زیادی به این منطقه مراجعه کنند و صعود به ارتفاعات گزینه اول آنها باشد. کثرت حوادث کوهستان و نیاز به امدادرسانی از استان باعث شد تا فعالان این عرصه با تشکیل تیم امدادکوهستان روند خدمت‌رسانی به حادثه‌دیدگان این بخش را تسهیل کنند.»
حادثه در کمین همه
ابوالفضل زارع هم می‌گوید: «برخلاف تصور مردم حوادث کوهستان فقط برای آماتورها اتفاق نمی‌افتد بلکه کوهنوردان حرفه‌ای هم از این حوادث به دور نیستند.»
او خودش یکی از کوهنوردان حرفه‌ای منطقه است اما خاطره‌انگیزترین مأموریتش کمک به یکی از دوستان کوهنورد حرفه‌ای‌اش بوده است: «وقتی به این مأموریت اعزام شدیم باورم نمی شد کسی که مصدوم شده یکی از حرفه‌ای‌ترین کوهنوردان استان است کسی که قله‌های بالای 4 هزار متری را با هم صعود کرده‌ایم آنجا بود که فهمیدم حادثه خبر نمی‌کند و همه باید اصول ایمنی را رعایت کنیم.»
