رئيسي برخلاف تصورات می‌تواند كابينه فراجناحي تشكيل دهد

آرمان ملی- نرگس کارخانه‌ای: تماس‌های روزهای اخیر از جانب رئیس جمهور منتخب با فعالان سیاسی از جناح‌های مختلف با واکنش‌ها و گمانه‌زنی‌های بسیاری همراه شده است. برخی آن را تنها ادامه روند شعارهای آقای رئیسی می‌دانند. از دید این افراد با توجه به سابقه اصولگرایی رئیسی و حمایت‌هایی که وی در انتخابات و حتی پیشتر، با وجود مستقل معرفی کردن خود، از جانب اصولگرایان دریافت کرده است، نخواهد توانست چندان فراجناحی به مسائل نگاه کند یا از نظر یا حضور افراد شایسته دیگر جناح‌ها بهره ببرد. برخی اما بر این باور هستند که معامله‌ای میان آقای رئیسی و اصولگرایان برای تقسیم قدرت صورت نگرفته و دست او برای انتخاب نخبگان باز است. در خصوص نیت از این تماس‌ها از جانب رئیس جمهور و نتیجه و امکان به ثمر نشستن این تعاملات «آرمان ملی» با داریوش قنبری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.  با تــوجه به شعـارهــای انتخابـاتی و تماس‌هایی که در روزهای اخیر از جانب آقای رئیسی با فعالان سیاسی مختلف و بالاخص اصلاح‌طلب گرفته شده است، چه پیش بینی برای عملکرد آینده رئیس جمهور و توجه وی به جناح‌های مختلف می‌توان داشت؟  آقای رئیسی در زمان انتخابات خود را مستقل اعلام کرد و تاکنون هم همچنان اصرار داشته که فردی فراجناحی است. اگر واقعا این شعار عملی شود و بر مبنای شایسته‌سالاری کابینه تشکیل دهند که از ظرفیت نیروهای توانمند هر دو جناح برای اداره کشور استفاده شود، می‌تواند کابینه بسیار خوبی را تشکیل دهد. واقعیت این است که مسائل و مشکلات بسیار زیادی در جامعه وجود دارد و حل آنها نیازمند استفاده از توان تمام جریان‌های سیاسی و نیروها است. زندگی طبقه متوسط و پایین به لحاظ اقتصادی بسیار سخت شده است. طبقه متوسط در این سال‌ها به واسطه تحریم‌ها رو به اضمحلال رفته است به سمت طبقه پایین جامعه سقوط کرده و طبقه پایین جامعه هم ضعیف‌تر شده. آقای رئیسی هم شعارهای بسیار خوبی را تا اینجا مطرح کرده‌اند. اگر در عمل هم چنین شود و کابینه فراجناحی یا حداقل تکنوکرات تشکیل شود، متخصصان و افراد توانمندی حضور خواهند داشت که درک درستی از مشکلات دارند و مهم‌تر از آن راهکارهای مناسبی برای غلبه بر مشکلات خواهند داشت که بسیار مناسب شرایط کنونی است. در میان این مسائل و مشکلات کشور، قیل و قال‌های جناحی راه به جایی نمی‌برد و بهتر است کابینه‌ای تخصص‌محور تشکیل شود تا تکیه بر عقلانیت، خردگرایی  و راهکارهای عاقلانه در جهت غلبه بر مشکلات را رویکرد خود قرار دهند. متاسفانه یکی از مشکلاتی که همواره در جامعه ما وجود داشته است نوعی کم‌توجهی به چارچوب‌های علمی برای غلبه بر مشکلات است. این کم‌توجهی اگر در دولت جدید کنار گذاشته شود، دولت توانمند و حلال مشکلات خواهد بود. در کشور ما تشکیل کابینه فراجناحی یک ضرورت است. نگاه حذفی در جامعه ما در گذشته تجربه شده است و جواب نمی‌دهد. کنار گذاشتن نیروهای توانمندی که برای اداره کشور ایده‌های درستی دارند صرفا در نتیجه نگاه‌های جناحی، ظلم به کشور است.  آیا فکر می‌کنید این ضرورت به تشکیل کابینه فراجناحی ناشی از نیاز اصولگرایان و ناکافی بودن تجربه آنها در اجرا است؟ تجربه ثابت کرده است که روسای جمهور می‌توانند مستقل از حامیان خود عمل کنند. برای مثال آقای روحانی با حمایت قاطع اصلاح‌طلبان روی کار آمد اما اغلب پست‌های کابینه خود را در اختیار اصولگرایان قرار داد و وزارتخانه مهمی مثل وزارت کشور را به اصولگرایان سپرد و سعی کرد نگاهی فراجناحی داشته باشد. با مشی اعتدال خود تلاش کرد از هر دو جناح استفاده کند حتی در مجموع این وزنه را به سوی اصولگرایان سنگین‌تر کرد. در این دوره اصلاح‌طلبان حضور گسترده نداشتند و با این وجود این جناح به لحاظ تعهد به منافع ملی و اجتماعی از حمایت آقای روحانی تا همین حالا دریغ نکردند. این حرکت به سمت شایسته‌های هر دو جناح برای آقای رئیسی سخت خواهد بود به خصوص حالا که اصولگرایان که حامیان وی بودند، به دنبال غنیمت هستند تا به نوعی از نتیجه حمایت خود استفاده کنند و سرانجام اینها بستگی به میزان استقلال آقای رئیسی از حامیانش دارد. اصولگرایان قطعا به آقای رئیسی فشار خواهند آورد، چراکه پس از این پیروزی به دنبال استفاده از مواهب پیروزی هستند. میزان تاثیر این فشارها و حفظ استقلال آقای رئیسی اهمیت بسیاری در این شرایط دارد. این احتمال وجود دارد و آقای رئیسی هم می‌توانند مستقل از طرفدارانی که او را حمایت کردند بر اساس ضرورت‌های کشور و معیار شایسته‌سالاری دست به انتخاب بزنند و زیر بار فشار حامیان دوران انتخابات نروند به هرحال ایشان از ابتدا تاکنون خود را مستقل معرفی کرده‌اند و با اینکه حامیان اصولگرا داشته مانند آقای روحانی که حامیان اصلاح‌طلب داشتند، می‌توانند فراجناحی عمل کردند.  با توجه به آنچه در این هشت سال گذشت و حال یکدست شدن سه قوه و اعتقاد برخی مبنی بر اینکه در دولت جدید اصلاح‌طلبان باید به بازسازی خود بپردازند یا در جایگاه منتقد بنشینند، در صورت تمایل دولت جدید، تعامل اصلاح‌طلبان با دولت را چگونگی پیش‌بینی می‌کنید؟ هر فردی که دل در گرو توسعه و پیشرفت کشور داشته باشد و نسبت به آینده ایران احساس تعهد کند، چه اصلاح‌طلب و چه اصولگرا، خود را از صحنه کنار نمی‌کشد. اصلاح‌طلبان هم به عنوان یک جریان سیاسی نباید از مسئولیت‌های مدنی و سیاسی خود شانه خالی کنند. صرف حضور یک جریان سیاسی به عنوان منتقد کافی نیست. به هر حال هر جریان سیاسی ایده‌هایی دارد و در نتیجه بایستی در قدرت حضور داشته باشد تا آن ایده‌ها را عملی کند. من فکر می‌کنم اصلاح‌طلبان باید طرف تعامل دولت آقای رئیسی قرار گیرند و چه با مورد توجه گرفتن نظراتشان و چه با حضور در کابینه، باید در مجموع به دولت کمک کنند. در مجموع پیشبرد منافع ملی که یکی از اهداف هر جریان سیاسی است، در مورد اصلاح‌طلبان نیز صادق است و آنها باید با این نگاه به کمک دولت بروند اما شکل این تعامل را باید منتظر ماند و دید که به چه شکل توسط فرد حاضر در قدرت تعریف خواهد شد.