کن علیه کن

مصطفی پورکیانی: در حالی ۲ ماه پیش دست‌اندرکاران جشنواره «کن» فهرست اولیه بخش فیلم‌های رقابتی این جشنواره را منتشر کردند که غیبت فیلم‌های «نتفلیکس» در کن امسال، تیتر یک بسیاری از مطبوعات را به خود اختصاص داده بود.  این غیبت با اکران نشدن «قدرت سگ» فیلم جدید جین کمپیون نمود عیان‌تری پیدا کرد، زیرا فیلم‌های کمپیون همواره مورد علاقه جشنواره کن بوده و این کارگردان تنها کارگردان زنی است که موفق شده نخل طلای کن را از آن خود کند.  از سوی دیگر تی‌یری فرمو، مدیر جشنواره کن در مصاحبه با «ددلاین» گفته است از نتفلیکس دعوت شده تا فیلم‌های «بلوند» ساخته اندرو دومینیک و «قدرت سگ» را در این دوره در بخش خارج از مسابقه به نمایش درآورد اما این شبکه استریمینگ این دعوت را رد کرده است.  وی افزوده است: نتفلیکس نمی‌خواهد به کن بیاید اما من از آنها دعوت کردم. مساله این نیست که ما فیلم‌های نتفلیکس را نمی‌پذیریم، این نتفلیکس است که نمی‌خواهد یا نمی‌تواند در کن حضور پیدا کند و فقط حضور در بخش مسابقه برای‌شان قابل قبول است که این شامل فیلم‌هایی می‌شود که در سینمای فرانسه اکران شده باشند. هر چند اکران شدن در سینماهای فرانسه برای نتفلیکس مشکلی نیست اما فیلم‌هایی که در این کشور روی پرده بروند تا ۳ سال امکان انتشار به صورت آنلاین را نخواهند داشت.  این در شرایطی است که اساس کار نتفلیکس روی پلتفرم‌های آنلاین پایه‌گذاری شده است. در فیلم «قدرت سگ» بندیکت کامبربچ، کریستن دانست و جسی پلمانز جلوی دوربین رفته‌اند.  اما همه ماجرای غیبت نتفلیکس در جشنواره کن به موضوع ذکر شده ختم نمی‌شود. چندی پیش نتفلیکس اعلام کرد تا زمانی که تغییرات معناداری توسط انجمن رسانه‌های خارجی هالیوود (HFPA) اعمال نشود، هر گونه فعالیت مشترک با این سازمان را متوقف خواهد کرد که یکی از اصلی‌ترین آنها مراسم گلدن‌گلوب است. این در حالی است که نتفلیکس در هفتاد‌و‌هشتمین مراسم گلدن گلوب که در فوریه برگزار شد، بیشترین تعداد نامزدی (۴۲) و بیشترین پیروزی (۱۰) را نسبت به تمام استودیوها و شبکه‌های دیگر داشته است.  پس از نتفلیکس، آمازون هم همین موضع را اتخاذ و اعلام کرده اگر جامعه آماری و قوانین اخلاقی این سازمان تغییر نکند با آن ارتباطی نخواهد داشت. این ماجرا از زمانی آغاز شد که لس‌آنجلس‌تایمز گزارش داد در حال حاضر حتی یک عضو سیاه‌پوست هم در میان ۸۶ عضو انجمن رسانه‌های خارجی هالیوود وجود ندارد. پس از این اعتراض‌ها، هیات مدیره مطبوعات خارجی هالیوود طرحی را ارائه کرد که بر مبنای آن اعضای سیاه‌پوست و رنگین‌پوست این سازمان افزایش می‌یابد. پیش از این ماجرا، جشنواره کن «اسپایک لی» را به عنوان نخستین چهره سیاه‌پوست برای داوری بخش اصلی جشنواره کن انتخاب و در اقدامی عجیب برای نخستین‌بار عکس او را روی پوستر جشنواره نیز حک کرد. درباره انتخاب این پوستر گفته شده که تصویر وی با نگاهی کنجکاو بر نخل‌ها، ساحل کن و صفحه ‌نقره‌ای، همه مانند صفحه‌ای سفید بر این پوستر نقش بسته و نگاه کنجکاو لی یادآور این است که او از فیلم‌های بخش رقابتی اصلی استقبال می‌کند. اسپایک لی به عنوان نخستین سیاه‌پوست رئیس هیات داوران جشنواره فیلم کن در مراسم شب افتتاحیه تاکید کرد که کشتن سیاه‌پوستان در آمریکا باید متوقف شود. وی در این مراسم گفت: فیلم «کار درست را انجام بده» که در سال 1989 جایزه اصلی جشنواره را به دست نیاورد، صحنه‌ای دارد که در آن یک جوان به نام «رادیو رحیم» توسط پلیس کشته می‌شود. همین چند هفته پیش سی‌و‌دومین سالگرد فیلم بود. من آن را سال ۱۹۸۸ نوشته بودم. وقتی کشته شدن برادر اریک گارنر را می‌بینی، می‌بینی جورج فلوید را کشتند، به رادیو رحیم فکر می‌کنی، امیدوار بودی که با گذشت سی و چند سال کوفتی، دیگر زدن و کشتن سیاهان مثل حیوانات باید متوقف شده باشد.  لی همچنین به ترامپ اشاره کرد و گفت: این دنیا را گانگسترها می‌چرخانند. «مامور نارنجی» [دونالد ترامپ]، آن مرد در برزیل و... همه‌شان گانگسترند. به اخلاق پایبندی ندارند. این دنیایی است که داریم در آن زندگی می‌کنیم و باید علیه چنین گانگسترهایی اعتراض کنیم و حرف بزنیم.  هفتاد‌و‌چهارمین جشنواره فیلم «کن» با نمایش فیلم «آنت» به عنوان فیلم افتتاحیه با بازی آدام درایور و ماریون کوتیار شروع شده است. مقررات امسال همه حضاری را که خارج از اتحادیه اروپایی به جشنواره آمده‌اند، ملزم می‌کند تا هر ۴۸ ساعت یک بار تست کرونا بدهند تا بتوانند در مکان‌هایی مانند بازار کن، کنفرانس‌های مطبوعاتی و حضور در بازار اجازه ورود داشته باشند. در مراسم افتتاحیه پدرو آلمادوار نخل طلای افتخاری را به جودی فاستر اهدا کرد. این جایزه پس از نمایش فیلمی کوتاه از مجموعه فیلم‌های فاستر به وی اهدا شد و فاستر برای بار دوم در شب افتتاحیه در برابر حضار حاضر شد تا جایزه خود را دریافت کرده و یادآوری کند که بیش از ۴۵ سال پیش فیلم «راننده تاکسی» در همین جشنواره برنده نخل طلا شده بود. فاستر ۲ بار برای فیلم‌های «متهم» در سال ۱۹۸۸ و «سکوت بره‌ها» در سال ۱۹۹۱ جایزه اسکار را دریافت کرده است. فاستر با تشکر از دریافت این جایزه گفت این جشنواره به طور کل زندگی و مسیر کاری او را تغییر داده است. وی نخستین‌بار سال ۱۹۷۶ در جشنواره کن حضور یافت و در این زمان تنها ۱۳ سال داشت. او برای اکران اول فیلم «راننده تاکسی» اسکورسیزی که در آن در کنار رابرت دنیرو نقش‌آفرینی کرده بود و برنده نخل طلای کن شد، در جشنواره شرکت کرد.  فیلم سینمایی «قهرمان» آخرین ساخته اصغر فرهادی نیز برای نخستین‌بار در این جشنواره به نمایش درمی‌آید. دیوید رونی، دبیر بخش نقد فیلم هالیوود ریپورتر ۱۰ فیلم برتر جشنواره فیلم کن ۲۰۲۱ را در حالی معرفی کرده که در این فهرست فیلم‌هایی از چهره‌هایی چون اصغر فرهادی، وس اندرسون، تیموتی شالامه، آدام درایور، فرانسیس مک‌دورماند، بیل موری و پل ورهوفن جای دارند. هفتاد‌و‌چهارمین دوره جشنواره فیلم کن از ۱۵ تیرماه آغاز می شود و تا ۲۶ تیرماه ادامه دارد.