مردم از صف می نالند نانوا از قیمت!

یک مسئول در  سازمان صمت: احتمالا با   افزایش 40 درصدی قیمت نان مشکل صف های طولانی برطرف می‌ شود 
 
موفقی، مسلمی/ یک «لقمه نان» همیشه بر سر سفره هایمان پیدا بود، به خصوص نان سنگک داغ و برشته ای که صبح اول وقت خیلی ها را به صف های نانوایی می کشاند که نان را تازه مصرف کنند، اما امروز مشتریان نانوایی ها به خاطر رهایی از ساعت ها انتظار در صف طولانی نانوایی ها، در هر بار مراجعه از نانوای محل تقاضای تعداد زیادی نان می کنند. آن هم نانی که به گفته برخی از افراد کیفیت سابق را ندارد، هم اندازه و وزن اش کمتر شده و هم طعم اش دیگر به مزاج خوش نمی آید، تفاوت قیمت هم که همیشه چاشنی بازار است. سال گذشته نیز معضل صف های طولانی نان گلایه شهروندان را در پی داشت. نانواها از قیمت پایین نان ناراضی و مدعی بودند که قیمت تمام شده نان بیش از آن چیزی است که تعیین شده است  و قیمت فعلی کفاف هزینه های نان را نمی دهد. اعتراض دیگر آن ها آرد سهمیه ای بود که برخی مدعی بودند به دست شان نمی رسد. از سویی دیگر مردم از صف های طولانی ناراضی بودند. هر چند برخی افراد دلایل دیگری از جمله گرانی دیگر اقلام خوراکی و جولان نانوایی های غیرمجاز را عامل شلوغی صف های نانوایی می دانستند اما عاقبت با کنترل بازار آرد و سامان دهی نظام توزیع آرد یارانه ای این مشکل برطرف شد و آرامش و ثبات به صف های نانوایی برگشت اما از چند هفته گذشته دوباره شاهد ایجاد صف های طویل و مارپیچ مقابل نانوایی های شهرهای مختلف هستیم. مردم می گویند علت این است که برخی نانوایی ها تعطیل کرده یا برخی دیگر ساعت پخت را به شدت کاهش داده اند. نانوایی ها نیز مدعی اند دلیل کاهش ساعات پخت مناسب نبودن قیمت تمام شده نان است.تماس های مکرر شهروندان با روزنامه خراسان و گلایه های آنان از انتظار در صف طولانی نانوایی ها که در برخی موارد حتی سهمی از نان نمی برند، موجب شد سری به نانوایی های مختلف سطح شهر بزنیم تا موضوع را بررسی کنیم. تعطیلی برخی از نانوایی ها اولین نانوایی که مراجعه می کنم تعطیل است. روی مغازه نانوایی اعلامیه ای نصب شده مبنی بر این که به علت تعمیرات نانوایی تعطیل است. این در حالی است که یکی از اهالی محل می گوید:« الان 20روز است که این نانوایی تعطیل است ، اما در این مدت من هیچ مصالحی این جا ندیدم که حاکی از تعمیرات باشد». علاوه بر این نانوایی در بازدید میدانی متوجه تعطیلی برخی دیگر از نانوایی های سطح شهر می شویم.یکی دیگر از نانوایی ها هنوز زمان پخت اش شروع نشده است، اما مردم صف کشیده اند. یکی از افرادی که در صف ایستاده است، می گوید:«  حدودا 15 روز است که نانوایی ها شلوغ شده و کسی حوصله ندارد در صف بایستد، اما از طرفی برخی نانوایی ها تعطیل اند». شاطر این نانوایی درباره علت شلوغی صف های نان می گوید:« گوشت و برنج گران شده و مردم به سمت خرید نان رو آورده اند». کاهش پیدا کردن زمان پخت نان در نانوایی ها به یکی دیگر از نانوایی های شهر مراجعه می کنم. یکی از افرادی که در صف نان ایستاده است، می گوید: «حدود یک ماه است که نانوایی ها خیلی شلوغ شده. غیر از صف های طولانی، تعداد نان را هم کم کرده اند و گاهی می بینم از یک خانواده چند نفر با هم آمده اند در صف ایستاده اند تا تعداد نان بیشتری بگیرند. از طرفی هم زمان پخت نان را کم کرده اند و بدون برنامه پخت می کنند». یکی از کارگران این نانوایی درباره طولانی بودن صف نان می گوید: « به خاطر این که مزد ما پایین است و مجبوریم کمتر کار کنیم .الان روزانه ما صد هزار تومان مزد می گیریم که دردی از زندگی مان دوا نمی کند». افزایش قیمت آرد آزاد به یکی از نانوایی ها در منطقه کلاهدوز می روم که آن جا صف طولانی تری به چشم می خورد. صاحب نانوایی درباره طولانی بودن صف نان می گوید:« ماه پیش خمیر مایه را به قیمت 730 هزار تومان خریداری کردم، اما دیروز قیمت خریدم  900 هزار تومان بوده است. از طرفی آرد آزاد هم گران شده است. قیمت آرد آزاد قبلا 80 هزار تومان بود اما هم اکنون قیمت آن 200 هزار تومان شده است. وقتی سهمیه آرد من تمام می شود و به خاطر متقاضی زیاد باید آرد آزاد تهیه کنم، با این گرانی قیمت آرد آزاد صرف نمی کند». وی ادامه می دهد:« از همان سال 98 آردهای ما را سهمیه بندی کرده اند. قبلا هر مقدار آرد سفارش می دادیم کارخانه برای ما می آورد. الان می گویند روزی 9سهمیه بیشتر نداریم . الان دیشب 33 نفر در صف نان بودند چون نانوایی های دیگر در اطراف ما تعطیل بودند. بعضی نانوایی ها هم ترجیح می دهند نان را خشک کنند و به دامداری ها بدهند چون برایشان سود بیشتری دارد». فروش نان به دامداری ها به یکی دیگر از نانوایی ها در خیابان سعدی می روم. افراد حاضر در صف طولانی نان همگی شاکی از انتظار طولانی در صف نان بودند. آقای میان سالی می گوید:« الان در هر نانوایی که می رویم می گویند نان نمی رسد. بیشتر آن ها  هم می گویند سهمیه نداریم. یکی از آشنایان ما نانوایی دارد. این شخص طبق گفته های خودش  آرد را کیسه ای هشت هزار تومان می گیرد و ترجیح می دهد نان پخت شده را خشک کند و با قیمت بیشتر به دامداران بفروشد. من می توانم در صف طولانی نان بایستم اما یک پیرمرد یا پیرزن چطور می تواند در این صف ها بایستد»؟ شاطر این نانوایی درباره صف های طولانی می گوید:« مشکل مزد کم کارگران است که روزانه صد هزار تومان مزد می گیرند. از طرفی آرد کمیاب شده است».برای پیگیری این موضوع با "مصطفی کشتگر"، رئیس اتحادیه نانوایان مشهد به گفت و گو پرداختیم. تولید نان برای نانوا سودی ندارد رئیس اتحادیه نانوایان مشهد درباره طولانی بودن صف های نان می گوید:« در حوزه آرد و نان  به عنوان دو حوزه جدا از هم یک چرخه معیوب وجود دارد. سیاست گذاری ها در این حوزه اشتباه است نه دولت ورود کرده و نه مجلس. از سال 1393 تاکنون نرخ نان یک بار اصلاح شد آن هم در آبان 1398 . مهم ترین عامل بحث این است که کارگران ما دیگر با این شرایط نمی توانند کار کنند. افزایش دستمزد کارگر ما تابعی از افزایش نرخ است. لذا با توجه به تورم ها کارگر ما عملا دارد نابود می شود.کارگران ما به سمت مشاغل دیگر رفته اند و کارگر متخصص ما رفته و با این دستمزد کار نمی کند». وی می افزاید:« بیمه ما در سال 1395 حدود 35 درصد اضافه شد و در سال 1400 این مقدار 40 درصد افزایش داشت. مایه خمیر که ضروری است استفاده کنیم در سال 1398 تقریبا 200 هزار تومان بوده و الان 900 هزار تومان شده است. نمک را کیلویی شش هزار تومان می گرفتیم و امروز کیلویی 40 هزار تومان است. در واقع تمام موارد افزایش قیمت داشته است و تولید نان برای نانوا سودی ندارد». تبدیل نانوایی های آزاد به نیمه یارانه ای  وی درباره علت دیگر این موضوع می گوید:« تمام مصیبت ما از زمانی آغاز شد که ما دیگر نانوایی آزاد نداریم و آن ها را به نیمه یارانه ای تبدیل کردند. ما اصلا واحد آزاد در سطح شهر نداریم. چند سال گذشته ما در مناطق برخوردار مشهد مغازه های نانوایی کم داشتیم و به نانوایان اعلام کردیم سود و زیان کار با خودتان و می توانید نانوایی راه اندازی کنید. یک باره به صاحبان این نانوایی ها گفتند به شما  گندم یارانه ای تعلق می گیرد. یک باره قیمت آرد آزاد گران شد و از طرفی این نانوایی ها نان را باید به قیمت مصوب به فروش می رساندند که منطقی نبود. در نتیجه تولید نان کم شد و این مشکلات به وجود آمد». گرانی دیگر اقلام غذایی؛ افزایش تقاضا برای نان وی درباره یکی دیگر از دلایل طولانی شدن صف نانوایی ها می گوید:« تقاضا برای نان زیاد شده است. یک بخش از تقاضا به دلیل این است که مصرف نان مردم بیشتر شده است و نمی توان آن را کتمان کرد. یک بخش هم متاسفانه تقاضای کاذب است که دامداران نان خشک تهیه می کنند. نانوا نان را بخواهد تازه بفروشد دو هزار تومان می شود اما همان را خشک کند با قیمت  هشت هزار تومان به فروش می رساند. از آن طرف هم همین انتظار در صف های طولانی افراد را تحریک می کند که نان بیشتری تهیه کنند که متعاقب آن ضایعات نان هم افزایش  می یابد». احتمال افزایش 40 درصدی قیمت نان کارشناس مسئول بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت  استان نیز در گفت وگو با خراسان رضوی در خصوص دلایل صف های طولانی نان طی روزهای اخیر در مشهد خاطر نشان می کند: به نظرم قیمت نان تغییر پیدا خواهد کرد و با تغییر قیمت نان صف های شلوغ نان حذف می شود.بخشعلی بیاتی با بیان این که طی دو سال و نیم گذشته قیمت نان افزایش نیافته است تصریح می کند: به نظر بنده به همین دلیل ( پایین بودن قیمت نان) نانوایی ها در عرضه نان همراهی نمی کنند، دنبال این بودند که قیمت نان افزایش پیدا کند، از طرفی افزایش هزینه های جانبی مثل خمیر مایه، کارگر، اجاره بها، بیمه ، آب و برق به این موضوع دامن زده است.وی افزایش قیمت نهاده های دامی را یکی دیگر از دلایل صف های شلوغ و تعطیلی برخی  نانوایی ها  می داند و می افزاید: کارگران شاغل در نانوایی ها با قیمت های قدیم حاضر نیستند کار کنند، همچنین با نبود کارگر تخصصی برخی از  نانوایی ها به سمت تعطیلی کشانده می شوند.بیاتی ضمن اشاره به برگزاری جلسه کارگروه گندم و آرد استان در پاسخ به این سوال که چه پیشنهادی برای افزایش قیمت نان داده شده است، می گوید: افزایش قیمت پیشنهادی اتحادیه نانوایان حدود 100 درصد است، اما قطعا با افزایش 100 درصدی قیمت نان مخالفت می شود، چرا که همین حالا اگرچه به عنوان مثال قیمت یک نان سنگک یارانه ای هزار تومان و غیر یارانه ای 1400 تومان است اما برخی نانوایان با کمی اضافه کردن کنجد، نان سنگگ را تا 3 هزار تومان به مردم می فروشند. وی با این حال ادامه می دهد: به نظر می رسد در افزایش نرخ نان در نظر گرفتن تورم سالیانه راهکار بهتری باشد، لذا احتمالا قیمت نان 40 تا 50 درصد افزایش خواهد  یافت تا حداقل هزینه های واحد های نانوایی پوشش داده شود.کارشناس مسئول بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت  استان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا برخی از دامداران به دلیل نبود علوفه از نان برای دام های خود استفاده می کنند در این  باره می گوید: بعید نیست این اتفاق بیفتد، چرا که به دلیل خشکسالی هایی که در استان پیش آمده عمدتا دامداری ها به دلیل نبود نهاده های دامی مثل جو، کاه و ... مجبور شدند از نان خشک استفاده کنند.وی  تصریح  می کند: حتی شنیده شده  که برخی از دامداران سنتی در روستاهای اطراف مشهد که چندین راس دام سبک و سنگین دارند به جهت این که قیمت نان خشک در بازار بیشتر است چند نفر را اجیر می کنند تا از نانوایی ها نان تهیه کرده تا خشک کنند و به دام ها بدهند؛ چرا که با این اقدام قیمت نان خشک کمتر در می آید، این موضوع بیشتر در حاشیه شهر اتفاق می افتد.بیاتی  در ادامه به بازرسی از نانوایی ها اشاره می کند و می گوید: هم اتحادیه نانوایی ها و هم از سازمان صمت گروه  هایی تشکیل شده که با نانوایی های متخلف برخورد کنند.وی در پاسخ به این سوال که چرا برخی از نانوایی ها خودسرانه درخصوص  تعطیلی واحدهای نانوایی اقدام  کرده اند تا قیمت نان افزایش پیدا کند؟ می گوید: نه نمی توانند خودسرانه اقدام به تعطیلی نانوایی خود کنند و ما با این واحدها برخورد کردیم.بیاتی در ادامه به پیگیری استاندار خراسان رضوی برای تامین نهاده های دامی دامداران اشاره می کند و می افزاید: استاندار پیگیر این موضوع است تا نهاده های دامی به استان برسد، فکر می کنم هفته آینده نهاده های دامی به استان برسد، ضمن این که بخشی از نهاده های دامی هفته گذشته وارد استان شده است. گفتنی است روز گذشته خبرنگار خراسان برای اطلاع از آخرین مصوبات کارگروه گندم و آرد استان درباره قیمت پیشنهادی نان، چندین بار با مقصودی مقدم معاون بازرگانی صمت خراسان رضوی تماس گرفت اما پاسخی به تماس ها داده نشد.