رئيسي زندگي مردم را بايد «با عمل» تغيير دهد؛ نه «شعار»

آرمان ملی- سهیل ثابت: کمتر از بیست روز دیگر موعد کاری هشت ساله دولت حسن روحانی به پایان می‌رسد و سید ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهور منتخب وارد پاستور خواهد شد و دولت جدید خود را تشکیل خواهد داد. در این میان پرسش‌هایی پیرامون نوع سمت‌گیری‌ها و سیاست‌های کلی دولت سیزدهم مطرح می‌‌شود که به اذعان برخی از کارشناسان تغییر کلی را شاهد نخواهیم بود و شاید تغییرات در روش‌ها و اجرائیات دولتی باشد. با این حال آنچه مسلم است شاید از نخستین ماموریت‌های رئیسی که خود او نیز بارها بدان اشاره کرده بحث تغییر وضعیت موجود به نفع مردم باشد. قدر مسلم رئیسی باید بتواند با اقدامات و عملکردهای مفید فایده اعتماد از دست رفته عمومی را دوباره بازگرداند و جامعه را به آینده‌ای روشن امیدوار کند. در این راستا برای بررسی شرایط دولت بعدی، علل تخریب‌های ادامه دار دولت روحانی و چگونگی بازگشت اعتماد عمومی «آرمان ملی» با سید مصطفی هاشمی طبا فعال سیاسی و معاون روسای جمهور دولت‌های سازندگی و اصلاحات به گفت و گو پرداخته است که می‌خوانید.  با تغییر دولت فکر می‌کنید رویکردهای حاکم  و عملکــردها به طور کلی تغییر کند یا اینکه برخــی رویه‌ها به قوت خود باقی خواهد ماند؟
زمانی بحث‌هایی کلامــی داریم که  مطــرح می‌شود ممکن است فضای فرهنگی و تبلیغاتی جامعه عوض شود.  اما من معتقدم در کلیت موضوع تغییری حاصل نمی‌شود. به طور مثال اولین قدم بودجه دولت است. بودجه‌ دولتی که مجلس تصویب کرده در زمان  آقای رئیسی هم بر طبق همین بودجه باید عمل شود. یعنی چیزی حدود 350 تا 400 هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارند. بنابراین راه‌های تامین کسر بودجه همین راه‌هایی است که تاکنون آقای روحانی رفته است. حتی من  می‌گویم بودجه 1401 هم که باید تا 10 آذر تقدیم مجلس شود اگر مقداری حتی مشکل آفرینی دیگری در بودجه نباشد کپی همین بودجه 1400 است.  آنچه که مثلا راجع به سازمان برنامه فعلی است با آنچه به نظر می‌آید باشد تقریبا هیچ تفاوت ماهوی نخواهد کرد. یعنی نوع نگاه به بودجه و دیگر کارهای کشور همین خواهد بود. بدنه وزارتخانه‌ها را نیز نمی‌توان تغییر داد. یعنی اگر شخصی به جای وزیر فعلی به وزارت آموزش و پرورش برود اولین مشکلی که خواهد داشت پرداخت حقوق کادر آموزشی و اداری آموزش و پرورش است. من در 12 سالی که در دولت بودم همه وزرای آموزش و پرورشی که روی کار آمدند همه فقط یک حرف داشتند  و اینکه باید حقوق معلمان پرداخته شود. هیچ بحث آموزشی، سیستم‌ها و اینکه برای آموزش کشور چکار می‌کنند نبود. در آینده وزیر آموزش و پرورشی هم که خواهد آمد همین رویه را پیش خواهد گرفت که صرفا به مباحث حقوق و اضافه کار معلمان و کادر آموزشی و حق التدریس مشغول خواهد شد. از طرف دیگر در وزارت نیرو با توجه به اینکه بودجه‌های عمرانی دولت نوعا بسیار کم است. بودجه‌های عمرانی دولت هم به این مساله نمی‌رسد که فاضلاب‌های شهرها ،آب رسانی‌ها را درست کنند و جلوی چاه‌ها را بگیرند  و کشاورزی را درست کنند. در همین کشاورزی اکنون 25 میلیون تن کالای کشاورزی  حدود 15 میلیارد دلار وارد می‌کنند که باید در آن تغییر اساسی دهند و کشاورزی را مدرن کنند. به قول آقای قاضی ‌زاده هاشمی وزیر سابق بهداشت باید جراحی کرد. اما اگر هم تصمیم بگیریم جراحی کنیم خیلی مواقع بیمار زیر دست جراح از دست رفته یا به کما فرو می‌رود. لذا این بهانه اینکه آقای روحانی مشکل پیدا می‌کند و نمی‌تواند به وعده‌های خود عمل کند معلوم است که نمی‌تواند عمل کند. اینکه می‌گویند در دولت جدید باید دو سال آوار برداری کرد من می‌گویم مساله دو سال آواربرداری نیست بلکه نهال‌هایی در این کشور کاشته شده اما حاصل این نهال‌‌ها مسائلی است که امروز با آن روبه‌رو هستیم. اگر بتوانند  این نهال‌ها را بکنند می‌توان توفیق پیدا کرد. بعد هم آقای رئیسی و دولتش باید به مردم بگوید که چگونه زندگی کنند. مثل اقای ولایتی که گفت مردم باید با کلاشینکف و لنگ و... بجگند یاآقای احمدی بیغش که گفت مردم باید مثل گاندی زندگی کنند مردم زندگی کنند یا می‌خواهند مردم میزانی از رفاه را داشته باشند و مسائل شغل و کار  و زندگی مردم  حل شود. لذا درمجموع اتفاق خاصی نخواهد افتاد مگر در حرف.
 فکر می‌کنیــد مهـم‌ترین چالشی که آقای رئیسی در دولت سیـزدهم با آن مواجه می‌شود چه مساله‌ای خواهد بود؟
من فکر می‌کنم مهم‌ترین چالش رئیس جمهور منتخب این است که به مردم بگوید ما می‌خواهیم شما چگونه زندگی کنید یا به عبارت دیگر تصویر زندگی مردم در 4 سال آینده ر ا بدهد و بگوید که شما مردم چگونه باید زندگی کنید.  محرومین، گروه‌های آسیب‌پذیر و دهک‌های ضعیف و محروم باید چکار کنند و مردم عادی چگونه زندگی کنند. اکنون قاطبه مردم البته غیر از دهک اول و دوم باید با یک غذای کمی زندگی خود را بگذرانند. مردم دیگر نمی‌توانند میوه‌های با قیمت‌های گزاف بخورند. مگر یک کارگر روزانه چقدر حقوق می‌گیرد که بخواهد به مصارف دیگر هم بپردازد. بنابراین آقای رئیسی باید صادقانه به مردم بگویند که شما باید چگونه زندگی کنید و وضعیت ما چگونه است. حال اگر برجام به ثمری برسد ممکن است که تا ترامپ بعدی چند سال آرامش داشته باشیم. اما اگر برجام و مذاکرات وین به نتیجه نرسد باید از ابتدا قضیه را جور دیگری نگاه کنیم.


 بسیار مطـرح می شود که یکی از اموری که دولت و رئیس جمهور جدید بدان همت گمارد بحث بازگرداندن اعتماد کاهش یافته یا بعضــا از دست رفته نسبت به روندها و عملکردها اسـت ؛ اساسا این اعتماد مردمی چگونه باید بازیابی شود؟
به نظر من منهای حرف‌ها بحث‌ها و قول‌ها اعتماد مردم به این سادگی بر نمی‌گردد مگر اینکه از نظر روانی مردم امیدوار شوند ولی آن اعتماد صد در صدی مردم بعید است که به این سادگی‌ها بازگردد. ممکن است که شما بتوانید با یک حرکت بتوانید کاسه‌ای آب را روی زمین بریزید. اما آیا به سادگی می‌توان همان آب را جمع کرد و به کاسه ریخت؟ نمی‌شود پس داستان بازگشت اعتماد مردم نیز به همین گونه است.
 با وجود اینکه در دولــت آقای روحانی به رغم کاستی‌ها اما عملکــردهای مثبت و دستاوردهایی را نیز شاهــد بودیم برخی با بی‌مهری عملکرد 8 ساله دولت را هیچ می‌انگارند؛ اساسا این نظرات از چه رو مطرح می‌شود؟
باید ببینیم که چه کاری باید انجــام می‌گرفت و چه کاری شده است. روش آقای روحــانی بر مبنای عادی نشان دادن شرایط کشور بود که این شرایط جواب نداد. دولت آقای روحانی امکانات سرمایه‌گذاری خود در کل کشــور را که مجلس هم تصویب کرد بسیار پایین آورد و ما اکنون از طرح‌هایی مثل صدها طرح تصفیه فاضلاب در شهرهای ایران هنوز نتیجه‌ای ندیده‌ایم  مثلا همین فاضلاب تهران به کجا رسیده  و فاضلاب اهواز چه شد. خیلی از این مسائل باید انجام می‌شده اما به دلیل ماجرای بودجه و اینکه حکمرانی ما بیشتر به مسائل جاری توجه داشته جواب نگرفته است. طبیعتا تحریم‌ها نیز مزید بر علت شده است. اما آقای روحانی و دولتش در همین شرایط نیز توانستند از گردنه عبور کنند. البته گردنه در پیش است اما تاحدی توانستند کشور را در برابر تحریم‌ها نگه دارند و تا حدی پیش ببرند. سیاست عملکرد داخلی در مقابل تحریم‌ها ضعیف و ناقص بوده است. ای کاش آقای روحانی چند جلسه به تلویزیون می‌آمد و اینهایی که فحش می‌دهندو تخریب می‌کنند را می‌آورد و می گفت شما بگویید چکار کنیم تا مشخص شود آنها در چنته خود چه دارند. اما من معتقدم همه آنهایی که انتقاد می‌کنند و به آقای روحانی دشنام می‌دهند هیچ چیزی در چنته ندارند.