دستور مهم حجت‌الاسلام والمسلمین اژه‌ای به قضات در مورد پرونده‌های قصاص

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در نخستین سفر استانی خود در دومین هفته پس از انتصاب به ریاست دستگاه قضا روز پنجشنبه ۲۴ تیر به همراه جمعی از مسئولان عالی قضائی به ایلام سفر کرد. این اولین سفر استانی دوره تحول و تعالی عدلیه در دومین هفته پس از انتصاب حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به ریاست دستگاه قضا است.
> تخصیص ۱۱۷میلیارد تومان برای کارهای اولویت دار در استان ایلام
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه در نشست خبری پایان سفر به استان ایلام گفت: این سفر به دو منظور اتفاق افتاد؛ اولا از سال ۹۶ تاکنون به این استان سفری انجام نشده بود و ثانیا بدلیل مشکلات استان، سزاوار است خدمت بیشتری به مردم ارائه دهیم. رئیس قوه قضائیه در ادامه اظهار داشت: بر اساس اولویت‌ها و مقدورات فعلی، با کمک سایر دستگاه‌های ذی ربط ۱۱۷ میلیارد تومان تخصیص داده شد که برای مدت مشخص تا ظرف امسال و دو سال آینده برای کارهای اولویت دار هزینه شود.
وی همچنین گفت: مقرر شد با همکاری استانداری، سازمان بازرسی و سایر دستگاه‌ها لیستی از کلیه بنگاه‌های اقتصادی و مراکز تولیدی که با مشکلاتی مواجه هستند و یا پروژه‌هایی که نیمه تمام باقی مانده‌اند تهیه شود و کارگروه‌هایی انتخاب شود تا با کمک دولت پروژه‌های نیمه تمام، تمام شود.


حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای افزود: در خصوص مواردی که مشکل آن‌ها، مربوط به خود قوه قضائیه است دستور داده شد تا هر چه سریع‌تر مشکلاتشان بررسی شود. در خصوص پرونده‌های کثیرالشاکی دستوراتی داده شد تا هر چه سریع‌تر تعیین تکلیف شوند.
رئیس قوه قضائیه اضافه کرد: برخی ازعدم اجرای به موقع احکام گلایه داشتند که قرار شد به صورت ویژه مورد بررسی قرار گیرد و اگر احیانا حکمی هست که صادر و قطعی شده، اما اجرا نشده بررسی شود که علت‌عدم اجرا چه بوده و اجرا شود.
وی اظهار داشت: مقامات عالی قوه قضائیه از جمله رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، معاون اول و تعدادی از همکاران دیگر به مدت چهار تا پنج ساعت با مردم به صورت حضوری گفتگو کردند و صحبت‌های آن‌ها را شنیدند. در همین جا ترتیبی داده شد که تقاضاها و نامه‌ها ثبت گردد و با آن‌ها تماس گرفته شود تا مشکلاتشان حل شود.
رئیس قوه قضائیه گفت: با تعداد محدودی نیز خود بنده دیدار کردم و مطالب‌شان را شنیدم. در حدی که ممکن بود دستور داده شد و در خصوص مابقی این درخواست‌ها قرار شد تا هفته آینده پیگیری شود.
> دستور ویژه رئیس قوه قضائیه برای رفع مشکلات مردم در دادگستری‌ها
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای در جلسه شورای اداری استان ایلام با انتقاد از وضعیت بیکاری گفت: با وجود منابع طبیعی و سرمایه‌های مادی و معنوی در این استان، سزاوار نیست که مردم بیکار باشند.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به گلایه‌های به حق مردم از روال امور اداری در دستگاه‌های مختلف اعم از قضائی و اجرایی ادامه داد: مردم گله دارند کارهای ما در ادارات به سرعت انجام نمی‌شود. بوروکراسی، کاغذبازی و پیچیدگی‌های اداری سبب شده مردم برای انجام یک کار کوچک زمان زیادی را صرف کنند که این گلایه‌ها درست است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای گفت: نمی‌شود شخصی بگوید من غاصب نیستم، زمین مال خودم بوده، بیست سال روی آن ساکن هستم اما وقتی می‌خواهم تعویض یا بازسازی کنم می‌گویند چون زمین مال منابع طبیعی است به شما اجازه نمی‌دهیم این باید بررسی شود.
رئیس قوه قضائیه افزود: هزار نفر در یک استان کوچک این مشکل را دارند که باید حل شود؛ لاینحل نیست، قوه قضائیه به هر شکلی برای رفع مشکل کمک خواهد کرد.
رئیس دستگاه قضا از مسئولان خواست تا با تشکیل جلساتی، مشکلات مردم را بررسی و برای رفع آن چاره‌اندیشی کنند.
حجت‌الاسلام والسلمین اژه‌ای برای حل مشکلات مردم استان در دستگاه قضائی به رئیس کل دادگستری ایلام دستور داد در دادگستری‌ها یک نفر کارش این باشد که کسانی که مراجعه می‌کنند و کار دارند و کارشان درست نشده کار این افراد را پیگیری کند.
رئیس قوه قضائیه تاکید کرد: مردم از ما انتظار دارند و باید کارشان زود انجام شود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای، با اشاره به شرایط تحمیلی دشمن و تحریم‌های ظالمانه افزود: با اشتغال‌زایی، سرمایه‌گذاری و جهش تولید، می‌توانیم اقدامات دشمن را خنثی کنیم که این موضوع نیاز به وحدت و همکاری دارد.
رئیس دستگاه قضا ریشه بسیاری از ناهنجاری‌ها را بیکاری دانست و تاکید کرد: لیستی از پروژه‌های نیمه تمام تهیه و موارد مربوط به آن باید پیگیری شود. باید بررسی کرد، چه میزان پروژه نیمه تمام در استان داریم. پروژه‌ای هفده هجده سال طول کشیده، اینگونه نمی‌شود. قوه قضائیه در این زمینه کمک می‌کند؛ در صورت وجود قصور و تقصیر برخورد باید صورت گیرد. رئیس قوه قضائیه در ادامه به رئیس سازمان بازرسی دستور داد، مسئله کارخانه سیمان که در این جلسه به آن اشاره شد را روز شنبه، بیست و شش تیر پیگیری کند و پاسخ آن را همان روز به من بدهد. حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسنی اژه‌ای، با بیان اینکه انصاف نیست مردم از ناحیه کسانی که یا برنامه ریزی صحیح یا نظارت صحیح نمی‌کنند تحت فشار باشند، گفت: کنترل بازار، جلوگیری از گرانفروشی بخش عمده‌ای از آن به عهده تعزیرات است. حتی در مواردی که مربوط به قوه قضائیه هم نمیشود، دادستانی کل کشور به سازمان تعزیرات کمک کند، چنانچه کسی مرتکب جرم می‌شود و جنسی را احتکار می‌کند و یا متقلبانه با قیمت بالاتر می‌فروشد، دادستان‌ها با این موارد برخورد کنند.
رئیس قوه قضائیه، در ادامه اظهارات خود در جلسه شورای اداری، دادستان و رئیس کل دادگستری استان دستور داد تا در مورد اجرای احکام بررسی‌هایی داشته باشند و اگر احکامی اجرا نشده علت آن را بررسی کنند و به مردم توضیح دهند.
حجت‌الاسلام والمسلمین اژه‌ای در بخش پایانی این جلسه دو دستور جهت پیگیری به معاون اول قوه قضائیه داد.
رئیس قوه قضائیه از حجت‌الاسلام‌والسملین مصدق خواست، دادخواست ایثارگران که در حال حاضر در دیوان عدالت اداری است پیگیری را پیگیری کند. اگر بررسی شده و نیاز به توضیح است توضیح دهید؛ اگر بررسی نشده دنبال کنید.
حجت‌الاسلام‌والسلمین محسنی اژه‌ای همچنین به معاون اول دستگاه قضا دستور داد تا رای ۵۵۳ که در دیوان عالی صادر اما اجرا نشده است را پیگیری کند.
> ماموریت رئیس قوه قضائیه به دادگستری کل استان ایلام
حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در جریان سفر به استان ایلام در شورای تامین این استان حضور یافت و به بررسی مهمترین مسائل امنیتی انتظامی استان پرداخت. رئیس قوه قضائیه مهمترین مسئله استان ایلام را موضوع بیکاری عنوان کرده و اولویت اصلی همه دستگاه‌ها در این استان را برنامه دراز مدت برای حل این مشکل عمده و مهم استان عنوان کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به گزارش استاندار ایلام از وضع پروژه‌های اقتصادی و سرمایه‌ای نیمه‌تمام در این استان، تاکید کرد: لازم است که مجموعه استان هر پروژه سرمایه‌گذاری نیمه تمامی که می‌تواند نقش موثری در افزایش اشتغال و رفع مشکلات و رونق اقتصادی استان ایلام داشته باشد را احصاء کرده و برای پیگیری در اختیار ما قرار دهد. رئیس قوه قضائیه افزود: ما با همه امکانات خود پیگیر رفع مشکلات این پروژه‌ها خواهیم بود و این امید نیز وجود دارد که در دولت جدید این طرح‌ها به سرانجام برسد چرا که آیت الله رئیسی انگیزه لازم در این زمینه را دارد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به وجود برخی مشکلات و مسائل قضائی در موضوع سرمایه‌گذاری و واحدهای اقتصادی فعال استان ایلام نیز اشاره کرد و افزود: دستگاه قضائی آماده است که هر مشکلی در این زمینه وجود داشته باشد را رفع کرده و برای رونق تولید تلاش کند.
بر همین اساس رئیس قوه قضائیه دادگستری کل استان ایلام را مامور کرد در رابطه با حمایت از بنگاه‌هایی که به دلیل مشکلات بانکی به تعطیلی کشیده شده اند، با بررسی و شناسایی، نسبت به حل مشکلات آن‌ها اقدام کند. رئیس قوه قضائیه مسئله حاشیه نشینی را یکی دیگر از مسائل مهم استان عنوان کرد که می‌تواند تبعات جدی اجتماعی و قضائی را به دنبال داشته باشد. حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای برنامه ریزی برای ساماندهی به این موضوع را یکی از اولویت‌های مهم استان ایلام عنوان کرد.
> قرار به گونه‌ای باشد تا حدالامکان منجر به بازداشت نشود
حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در دیدار با قضات و کارکنان قضائی استان ایلام، مردم این خطه را مردمی غیور، شهیدپرور و زحمت‌کش توصیف کرد و گفت: از خداوند متعال مسالت دارم برکات خود را در ماه ذی‌الحجه شامل حال همه ما و مسلمین کند. رئیس قوه قضائیه با اشاره به گزارشی که رئیس کل دادگستری ایلام در ابتدای این جلسه قرائت کرد، عملکرد واحدهای قضائی این استان را رو به جلو و در مسیر پیشرفت عنوان کرد و گفت: خدمت کردن به مردم استانی که در راه اسلام و نظام و انقلاب، ۳هزار شهید، ۱۲ هزار جانباز و هزاران رزمنده و ایثارگر داشتند مایه افتخار است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به برکات خدمت به مردم و گره‌گشایی از مشکلات آن‌ها گفت: مشکلات مردم زیاد است و ما امروز این توفیق را داریم که با اختیاراتی که به ما تفویض شده، بتوانیم از مشکلات مردم گره گشایی کنیم.
رئیس قوه قضائیه فرصت خدمت به مردم را محدود دانست و اظهار کرد: کسانی که امروز در استان ایلام از اختیارات و امکاناتی برخوردارند، باید همه وسع خود را در جهت ارتقاء رفاه، امنیت و آرامش مردم این خطه به کار گیرند. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با تاکید بر این نکته که هیچکدام از مقامات و مسئولان نباید فرصت خدمت به مردم را از دست بدهند و از آن غافل شوند، گفت: خدمت به مردم نعمت بزرگی است که خداوند متعال به مسئولان عنایت کرده است که باید به بهترین شکل ممکن از آن استفاده کرد.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به سرمایه‌های موجود در استان ایلام گفت: ایمان و اعتقاد مردم و همچنین وجود خانواده‌های شهدا، جانبازان و ایثارگران سرمایه بزرگی برای استان ایلام است؛ عزیزان جانباز و بعضاً ویلچرنشین سرمایه‌های بزرگی هستند چرا که پای ارزش‌های دینی خود ایستاده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به سرمایه‌های مادی موجود در استان ایلام گفت: با وجود منابع غنی طبیعی و همچنین منابع انسانی مستعد استان ایلام، این سوال را مطرح کرد که چرا باید این مجموعه از سرمایه‌های مادی و معنوی جوان، بدون استفاده و بیکار بمانند؟
رئیس قوه قضائیه به ضرورت تدوین و اجرای برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان مدت برای توسعه و ارتقاء سطح زندگی مردم، به مشکلات معیشتی و اقتصادی کارکنان قضائی در سطح کشور اشاره کرد و گفت: مشکلات همکاران را می‌دانم؛ من هم مانند شما دادیاری و بازپرسی کردم و در دادگاه بدوی، تجدید نظر و دیوان عالی حضور داشتم؛ هم کارمند، هم مدیر و هم قاضی بودم و متوجه مشکلات کارکنان دستگاه قضائی هستم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به آگاهی از گرفتاری‌ها و کمبودهای موجود در زندگی قضات و کارکنان قضائی عنوان کرد: به دلیل وجود اضطراب و استرس فراوان بر کارکنان قضائی و خانواده‌های آن‌ها، به هیچ عنوان نمی‌توان با امکانات مادی از زحمات آن‌ها قدردانی کرد.
رئیس قوه قضائیه بر ضرورت رفع مشکلات مردم در واحدهای قضائی نیز تاکید کرد و گفت: رسیدگی سریع و بادقت به پرونده‌های مردم به ویژه اقشاری که محروم‌تر از سایرین هستند و پول وکیل و کارشناسی ندارند، باید در اولویت کار قضات و کارکنان قضائی باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با تاکید بر لزوم تناسب صدور قرار با نوع اتهام، گفت: باید تا آنجا که امکان دارد، از زندان رفتن آن دسته از افرادی که می‌توان مانع از فرستادن آن‌ها به زندان شد، جلوگیری کرد.
رئیس دستگاه قضا تاکید کرد: باید در صورت مهیا بودن شرایط کاری کرد که فرد یک شب یا چند ساعت هم در زندان نماند؛ ممکن است برای ما به عنوان نیروهای قضائی فرستادن یک فرد برای چند ساعت یا یک شب به زندان امری عادی باشد، اما همین موضوع ممکن است زندگی آن فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه قرار باید به گونه‌ای باشد تا حتی‌الامکان منجر به بازداشت فرد نشود، اظهار کرد: باید در صورت بازداشت فرد، بستر برای تامین قرار صادره مهیا باشد.
رئیس قوه قضائیه ضمن توصیه به قضات برای صادر نکردن قرار بازداشت موقت تا آنجا که امکان دارد، گفت: اگر در فردای روز صدور قرار بازداشت موضوع حل شد، بلافاصله باید برای آزادی فرد بازداشت شده اقدام کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای همچنین با توصیه به قضات استان ایلام برای صدور احکام مجازات جایگزین حبس، عنوان کرد: کسانی که امنیت و آرامش مردم را به هم می‌ریزند، باید به حبس بروند، اما در خصوص مواردی که ضرورتی برای به زندان فرستادن افراد نیست، باید از این کار اجتناب شود.
رئیس قوه قضائیه بر استفاده حداکثری از ظرفیت مردم، صاحبان نفوذ و صاحبان کلام برای گذشت اولیای دم از تقاضای قصاص تاکید کرد و گفت: قصاص هر یک نفر در جامعه، مشکلات بسیاری را برای آینده فرزندان و خانواده او به وجود می‌آورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه اگر، ولی یا اولیای دم در مرحله اول راضی به صرف نظر از قصاص نشدند، نباید ناامید شوند و باز هم باید اقدام کنند، تصریح کرد: در خصوص محکومان به قصاصی که چهار، پنج یا ده سال در زندان هستند، اما اولیای دم نه حکم را اجرا می‌کنند و نه رضایت می‌دهند چنانچه اولیای دم عذر موجهی ندارند، ماده ۴۲۹ قانون مجازات اسلامی تکلیف را روشن کرده و امکان اخذ تضمین مناسب و آزاد کردن این نوع از زندانیان محکوم به قصاص فراهم است؛ البته تشخیص تضمین مناسب با قاضی است.
رئیس قوه قضائیه ضمن توصیه به دادستان و رئیس کل دادگستری برای نظارت مستمر و مستقیم بر پرونده‌های اجرای احکام گفت: نباید شرایطی ایجاد شود که در نتیجه غفلت یک نفر، لکه‌ای کِدر و تاریک در صفحه زلالی که مردم از قوه قضائیه انتظار دارند، دیده شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای بر لزوم صیانت از کارکنان قضائی نیز تاکید کرد و بیان داشت: اگر در قوه قضائیه لغزشی صورت گیرد، گناه صرفا مورد توجه یک فرد نخواهد بود چرا که مردم در نتیجه این خطا و گناه، به همه دستگاه قضائی بدبین می‌شوند. نسبت به صیانت از مجموعه قضائی باید نهایت تلاش انجام شود و نباید اجازه داد که شیطان، شیطان‌صفتان و هوای نفس وارد کار شود.