گره «حریری» در تشکیل دولت لبنان

زهــره صفـــــــاری/ «سعــــد حریـــــری»، نخست‌وزیر موقت لبنان در پی اختلافات اساسی با رئیس جمهوری این کشور بر سر تأیید وزرای پیشنهادی اش، برای سومین بار از این سمت کناره‌گیری کرد.
به‌گزارش شبکه خبری «الجزیره»، «حریری» که روز چهارشنبه فهرست 24 وزیر پیشنهادی اش را به «میشل عون»، رئیس جمهوری لبنان ارائه کرده بود، پس از جلسه 20 دقیقه‌ای روز پنجشنبه در کاخ بعبدا، در برابر خبرنگاران استعفایش را علنی کرد و گفت: «من از تشکیل کابینه کناره‌گیری می‌کنم. «عون» خواستار برخی اصلاحات در فهرست پیشنهادی است که از نظر او اساسی به نظر می‌رسد و ما نمی‌توانیم با یکدیگر کنار بیاییم. شاید فقط خدا بتواند کشور را نجات دهد.»
این اظهارات «حریری» در حالی بیان شد که رئیس جمهوری لبنان ساعتی قبل از آن بسیار امیدوار به تشکیل دولت بود و بعد از استعفا نیز به این نتیجه رسید که حریری پیش از این جلسه تصمیم به استعفا گرفته بود. دفتر «عون» در بیانیه‌ای اعلام کرد: «حریری حاضر به انجام هیچ گونه اصلاحاتی در فهرست وزرا که به طور عمده اعضای حزب خودش را دربرمی گیرد، نیست.»
در پی این بیانیه، «حریری» در مصاحبه با تلویزیون لبنان گفت: «من نامزدها را براساس تخصص و توانایی‌شان برای اصلاح اقتصادی کشور انتخاب کردم اما «عون» این را نمی‌خواهد. در سال 2019 نیز استعفا دادم چون می‌خواستم دولتی متخصص روی کار بیاید. حالا هم با دولت مورد نظر «عون»، کشور هرگز نجات پیدا نخواهد کرد.» او با حمله‌ای مستقیم به رئیس جمهوری لبنان افزود: «مشکل اساسی کشور «میشل عون» است که حامی حزب‌الله بوده و از پشتیبانی آنها برخوردار است.»


اما دوئل «حریری» و «عون» در حالی کلاف تشکیل کابینه را پیچیده‌تر کرده است که دفتر رئیس جمهوری اعلام کرده، برای تشکیل دولت بزودی فرد دیگری را به پارلمان معرفی می‌کند. اما «آسوشیتدپرس» خبر داده، «حریری» که بانفوذترین حزب سنی لبنان را در اختیار دارد اعلام کرده تصمیمی برای معرفی و تأیید جانشینش ندارد. در این شرایط با توجه به اینکه طبق قانون لبنان، نخست‌وزیر باید سنی مذهب باشد، در عمل بدون حمایت حزب حریری، انتخاب نخست‌وزیر جدید به سادگی انجام نخواهد شد و همین امر بحران بزرگتری را برای آینده لبنان ترسیم خواهد کرد.
در حال حاضر به نوشته «نیویورک تایمز»، در پی استعفای نخست‌وزیر لبنان، ارزش پوند لبنان با سقوطی قابل توجه به 20 هزار پوند در برابر دلار رسید و بیش از 90 درصد تنزل را به ثبت رساند. به باور تحلیلگران نخستین تبعات این اتفاق علاوه بر فقر بیشتر مردم، بی‌ارزش شدن حقوق نظامیان، افسران پلیس و کارکنان خدمات عمومی است که می‌تواند امنیت و آینده لبنان را با بحران‌های اساسی روبه‌رو کند. به‌گزارش «آسوشیتدپرس» صدها نفر از هواداران «حریری» نیز در پی انتشار خبر این استعفا به خیابان‌های بیروت ریختند و با بستن جاده‌ها و آتش زدن لاستیک‌ها تردد در بخش‌هایی را مختل کردند.
در همین حال برای مهار این شرایط با دستور مقامات لبنانی نظامیان با خودروهای زرهی وارد عمل شدند و در حالی که سربازان برای متفرق کردن معترضان تیرهوایی می‌زدند، خودروهای سنگین نظامی مسیرهای مسدود را گشودند.
اما کناره‌گیری «سعد حریری» آن هم در شرایطی که اعطای کمک‌های خارجی منوط به تشکیل دولت لبنان شده و اتحادیه اروپا به‌تازگی نسبت به تحریم مقامات این کشور تهدید کرده بود، واکنش‌های مقامات جهانی را برانگیخت. به نوشته «فرانس پرس»، «ژان-ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه ناکامی لبنان در تشکیل کابینه را فاجعه‌ای دیگر برای این کشور خواند.
«آنتونی بلینکن» همتای امریکایی او نیز تصمیم «حریری» را ناامید کننده دانست و رهبران لبنان را به کنار گذاشتن اختلافات و اجماع بر سر تشکیل دولت فراخواند. «احمد ابوالغیظ»، دبیرکل اتحادیه عرب نیز با ابراز تأسف از کناره‌گیری «سعد حریری»، تبعات خطرناکی را برای لبنان پیش‌بینی کرد.