بوی باروت بر فراز کارائیب

یک بار دیگر افق سیاست در منطقه دریای کارائیب توفانی شده است؛ این بار در پی اعتراضات در کوبا و تلاش آمریکا برای استفاده از فرصت مناسب در پیشبرد سیاست های ضد هاوانا. به همین دلیل جریان های تندرو ضد حکومت کوبا در آمریکا، به ویژه در ایالت فلوریدا بسیج شده اند تا افکار عمومی را در آمریکا برای مداخله نظامی این کشور در کوبا آماده کنند. هدایت این جریان را هم شهردار جمهوری خواه و کوبایی تبار میامی، در ایالت فلوریدا برعهده گرفته است؛ ایالتی که مرکز اصلی تبعیدی های ضد انقلابیون کوبا در ایالات متحده به شمار می آید. فرانسیس سوارز چند روز پیش در گفت و گو با شبکه دست راستی فاکس نیوز، از دولت آمریکا خواست گزینه حمله نظامی به کوبا یا بمباران هاوانا را برای حمایت از معترضان در کوبا در نظر بگیرد. وی گفت: «به عقیده من واشنگتن باید این روش فشار بر هاوانا را بررسی کند.»همزمان نیز، برخی از جمهوری خواهان کنگره آمریکا دست به کار شده اند تا با تحریک دولت دموکرات جو بایدن، کاخ سفید را به تشدید اقدامات مداخله جویانه در کوبا از جمله اقدام نظامی، سوق دهند.  سناتور تد کروز نیز در گفت و گو با شبکه خبری فاکس نیوز می گوید: «فکر می کنید چرا سوسیالیست‌ها در کنگره برای محکوم کردن رژیم کوبا اقدامی نمی‌کنند؟ چون دولت کوبا یک دیکتاتوری سوسیالیستی است و سوسیالیست‌های آمریکایی نمی‌خواهند شر، رنج و ظلمی را که سوسیالیست‌های کوبا بر مردم تحمیل می‌کنند، بیان کنند.»این گروه از دشمنان دولت هاوانا، امیدوارند زمینه برای مداخله نظامی آمریکا در کوبا فراهم و حکومت کمونیستی در این کشور بعد از 60 سال، سرنگون شود. آنان در تلاش هستند با استفاده از کلید واژه هایی همچون «سوسیالیست»، «دیکتاتوری»، «فقر» و «نارضایتی عمومی در کوبا»، سیاستمداران و عموم مردم آمریکا را قانع کنند که برای آن چه آنان «رهایی از دیکتاتوری سوسیالیستی خاندان کاسترو با هدف رفع فقر و پاسخ گویی به انتظارات ملت کوبا» می خوانند، اقدام عملی انجام دهند؛ حتی اگر این اقدام، مداخله نظامی در کوبا باشد. البته بحث مداخله نظامی آمریکا در کوبا، موضوع جدیدی نیست و قدمت  120 ساله دارد. در اواخر قرن نوزدهم، مداخلات فزاینده آمریکا در امور جزیره کوبا که در آن زمان تحت اداره امپراتوری اسپانیا بود، به جنگ آمریکا- اسپانیا انجامید. نتیجه آن جنگ برای مردم کوبا هم، رفتن به زیر پرچم آمریکا بعد از خروج از زیر پرچم اسپانیا بود. سلطه مستقیم و غیرمستقیم آمریکا بر کوبایی که در 80 مایلی جنوب این کشور قرار دارد، با انقلاب کمونیستی به رهبری فیدل کاسترو در اول ژانویه سال 1959 به پایان رسید. با این حال، ایده دخالت مجدد سیاسی و نظامی آمریکا در کوبا هیچ گاه کنار گذاشته نشد. آمریکایی ها یک بار شانس خود را با عملیات خلیج خوک ها آزمایش کردند که به شکست و رسوایی بزرگ برای دولت وقت آمریکا انجامید. چند سال بعد هم دخالت آمریکا در موضوع استقرار موشک های اتمی اتحاد شوروی در خاک کوبا، جهان را تا یک قدمی جنگ جهانی سوم پیش برد.پس از آن با مسجل شدن ناتوانی آمریکا برای دخالت نظامی مستقیم در کوبا، تشدید تحریم های گسترده علیه این کشور جزیره ای در دریای کارائیب، در دستور کار قرار گرفت. این تحریم ها دو هدف اولیه و ثانویه را دنبال می کردند؛ اول این که دولت کمونیستی کوبا را تحت فشار قرار دهد تا به خواسته های واشنگتن تمکین کند و اگر این اتفاق رخ نداد، با تحت فشار قرار دادن مردم کوبا، آنان را به سمت قیام و شورش علیه زمامداران خود، ترغیب کند. البته هیچ کدام از این دو هدف محقق نشده است؛ نه دولتمردان کوبایی در برابر واشنگتن تمکین کردند و نه این که مردم کوبا، شورش هایی را به راه انداخته اند که به سرنگونی حکومت کمونیستی در این کشور بینجامد.همین موضوع موجب شده است یک بار دیگر، گزینه اقدام نظامی آمریکا در کوبا و این بار، به بهانه حمایت از اعتراضات اخیر برخی از کوبایی ها، در ذهن تندروترین جریان های سیاسی ضد کوبایی در آمریکا مطرح شود. موضوعی که با توجه به سوابق ایالات متحده در منطقه آمریکای لاتین منتفی نیست اما اگر رخ دهد، پیامدهای وخیم سیاسی - امنیتی هم برای منطقه و هم برای جهان به جا خواهد گذاشت. از جمله این که وخیم تر شدن اوضاع سیاسی – امنیتی در کوبا می تواند موج های جدیدی از آوارگان را به سواحل جنوبی آمریکا رهسپار کند و مشکلی بر مشکلات این کشور در موضوع مهاجران غیر قانونی بیفزاید. ضمن این که اقدام نظامی یا حتی دخالت سیاسی آشکار آمریکا در امور کوبا می تواند موجی از احساسات ضد آمریکایی را در سرتاسر آمریکای لاتین به وجود آورد و منافع ایالات متحده در دیگر بخش های این منطقه را به مخاطره اندازد.از سوی دیگر، با توجه به پیوندهای عمیق کوبا با روسیه و چین و همچنین با توجه به نفوذ گسترده هاوانا در میان کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، اقدامات احتمالی آمریکا در قبال کوبا، تاثیرات مخربی بر نظام بین الملل به جا می گذارد و چه بسا در نهایت به تقویت نفوذ رقبای بین المللی آمریکا در پشت دروازه های فلوریدا منجر شود.در نهایت این که هنوز نشانه هایی قوی از حمایت طیف وسیعی از مردم کوبا از حکومت کمونیستی این کشور وجود دارد که موجب می شود دولت آمریکا با احتیاط بیشتری با ناآرامی های کوبا مواجه شود. البته تردیدی نیست که وجود کمبودها یا سوء مدیریت ها در کوبا، اعتراضاتی را به دنبال داشته است؛ با این حال شواهد نشان می دهد که عموم مردم این کشور، وجود برخی از این کمبودها یا حتی برخی سوء مدیریت ها را به اعمال 60 سال تحریم های کمرشکن آمریکا علیه کشورشان نسبت می‌دهند. شاید به همین دلیل است که وعده های واشنگتن برای کمک به مردم در تنگنا قرار گرفته کوبا، آن گونه که تندروهای آمریکایی انتظار دارند، در این کشور شنیده نمی شود.