روزنامه آفتاب یزد
1400/04/29
مردودی کانون در آزمون وکالت با سوال‌های لو رفته!
آزمون وکالت کانون‌های وکلای دادگستری معمولا هر سال حاشیه‌ای به همراه دارد؛ از سوالات اشتباه گرفته تا گزینه‌های غلط و سوال اختلافی؛ اما امسال حاشیه‌های آزمون پررنگ‌تر از متن شده است: «لو رفتن سوالات پیش از آزمون.» لحظات اولیه، ظن لو رفتن سوالات قریب به یقین نبود، اما حالا و با کنار هم چیده شدن اطلاعات مختلف با قاطعیت بیشتری می‌توان ادعا کرد که سوال‌های آزمون وکالت امسال، قبل از برگزاری آزمون لو رفته است. پیگیری‌های «جوان» نشان می‌دهد، تعداد و میزان اثرگذاری سوال‌های لو رفته به حدی است که حق بیش از ۸۰ هزار داوطلب آزمون روز جمعه را به طور گسترده تضییع کرده و تنها راه جلوگیری از نهایی شدن این تضییع، ابطال آزمون و تحت تعقیب قرار دادن مسئولان کانون وکلا به عنوان کسانی است که طراحان سوالات را مشخص می‌کنند. دلایل لو رفتن، میزان سوالات لو رفته و نتایج سایر پیگیری‌ها را در ادامه بخوانید.آزمون وکالت ۹۹ تا کنون ۳ بار به تعویق افتاد. در ابتدا قرار بود این آزمون ۲۸ آذر سال گذشته برگزار شود اما شرایط کرونایی کشور موجب شد که ستاد کرونا با برگزاری این آزمون مخالفت کند. در نتیجه سازمان سنجش آموزش کشور در ۸ آذر ۹۹ در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این آزمون در آذرماه برگزار نمی‌شود و در صورت فراهم شدن شرایط آزمون کارآموزی وکالت در روز جمعه ۲۲ اسفند ۹۹ برگزار خواهد شد. اما مجددا این آزمون به تعویق افتاد و به گفته سازمان سنجش قرار شد تا آزمون کارآموزی وکالت سال ۱۳۹۹ صبح جمعه ۲۰ فروردین ۱۴۰۰ برگزار شود که یک روز قبل از برگزاری آزمون یعنی ۱۹ فروردین خبر تعویق مجدد این آزمون منتشر شد! در نهایت و پس از سه بار تعویق، این آزمون در ۲۵ تیر ۱۴۰۰ برگزار شد که با حواشی بسیار زیادی چون لو رفتن سوالات همراه بود.
> سوالات وکالت پیش از آزمون در دست داوطلبان!
یکی از اساتید موسسه آزمون وکلا که نمی‌خواهد نامش فاش شود در این باره می‌گوید: «شب قبل از آزمون یکی از دانشجویان موسسه با من و چند استاد دیگر تماس گرفت و سوالاتی را پرسید. این سوالات از دروسی بود که بالاترین ضریب را در آزمون داشت. ما نیز بی‌خبر از ماجرا، به سوالات این دانشجو پاسخ دادیم و تصورش را نمی‌کردیم که بعد از برگزاری آزمون، عین همان سوالات را در آزمون وکالت ببینیم!»
او ادامه می‌دهد: «روز آزمون دیدیم که همان سوالات و عینا با گزینه‌هایی که دانشجو از ما پرسیده بود در آزمون آمده! انگار که شب گذشته این دانشجو، سوالات را از برگه آزمون برای ما می‌خوانده است. به طور حتم این مسئله اتفاقی نبوده و نیست. متاسفانه سوالات به هر طریقی در اختیار برخی از شرکت‌کنندگان قرار گرفته است.»
این استاد حقوق درباره این سوال که آیا میزان سوالات به قدری بود که در موفقیت شخص تاثیر داشته باشد؟ پاسخ می‌دهد: «این دانشجو، سوالات سه درس اصلی با ضریب دو و سه را در دست داشت و به دنبال پاسخ آن‌ها بود، بنابراین احتمال موفقیت او در آزمون بسیار زیاد است. شاید این فرد، سوالات دروس دیگر را نیز داشته و برای پاسخ آن‌ها به سراغ اساتید دیگری رفته است. در این صورت درصد قبولی او بسیار بالاتر خواهد رفت.»
او درباره اینکه چه کسی ممکن است سوالات را لو داده باشد، اظهار می‌دارد: «به طور حتم این مسئله را با پیگیری‌های قانونی می‌توان فهمید، اما در حال حاضر آن طور که من می‌دانم، سوالات آزمون را اساتیدی که معرفی شده از سوی کانون وکلا هستند، طراحی می‌کنند و سازمان سنجش صرفا کارهای اجرایی برای برگزار کردن این آزمون را برعهده دارد و در طرح سوالات و محتوای آزمون هیچ دخالتی ندارد. به علاوه این که اساتید زیادی اذعان کرده‌اند که طراح سوال بوده‌اند و قرنطینه نشده‌اند، و متقابلا سازمان سنجش سوالات را در قرنطینه چاپ می‌کند و افراد درگیر چاپ سوال (و نه طراح سوال) را تا برگزاری آزمون در قرنطینه
نگه می‌دارد. بنابراین به نظر من اساتید هستند که از سوی کانون وکلا معرفی شده و سوالات را طراحی کرده‌اند باید در این زمینه پاسخگو باشند.»
این وکیل در ادامه به شک و گمان لو رفتن سوالات در سال‌های پیشین نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «چند سال پیش بود که با یک موسسه آموزشی، همکاری می‌کردم. یکی از اساتید که در مبحث نکته و تست کار می‌کرد، تمام بیست سوال آیین دادرسی مدنی آزمون کانون را در کلاس و در قالب تست با دانشجویان کار کرده بود، در نتیجه آن دانشجویی که در کلاس نکته و تست موسسه ثبت نام کرده بود، می‌توانست در درس آیین دادرسی مدنی تا ۹۰ و حتی ۱۰۰ درصد از تست‌ها را پاسخ صحیح بدهد. برای ما عجیب بود که چطور یک استاد می‌تواند تمامی سوالات را از پیش از آزمون حدس بزند و با دانشجویان تمرین کند. موارد دیگری نیز دیده شده که لازمه حل این مسئله، افزایش نظارت‌ها بر مخفی ماندن سوالات است».
> سوالات غلط، گزینه‌های اشتباهی!
سال‌هاست که داوطلبان آزمون وکالت نسبت به طرح سوالات اشتباه یا قرارگیری چند گزینه صحیح در یک سوال اشاره می‌کنند و نسبت به آن معترضند. آزمون وکالت امسال نیز با همین سوالات اشتباه طرح شده بود و مشخص نیست که درصد این سوالات چطور بین بقیه سوالات تقسیم میشود و اصلا قرار است که این سوالات حذف شود یا نه؟
در تمام این مدت نیز کانون وکلا زیر بار حذف سوالات نرفته و تنها در موارد معدود و استثنا آن را پذیرفته است. امسال نیز اشتباهات زیادی در سوالات آزمون وجود داشت، مثلا در یکی از سوالات اشتباها «زوج»، «زوجه» نوشته شده بود و همین مسئله سوال را تغییر داد و گزینه درست را حذف کرد!
همچنین در در بخش دیگری از سوالات مربوط به آیین دادرسی کیفری، سوال ۱۲۰ به نحوی طرح شده که با توجه به منطوق ماده ۴۸ آیین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۹۲، هیچ کدام از گزینه‌های مربوط به آن درست نبود، زیرا که در آن، طراح سوال به تفاوت معنایی و محل استفاده الفاظ «می‌تواند» و «باید» در متن ماده توجه نداشت.
متاسفانه چنین مواردی داوطلبان آزمون وکالت را دچار سردرگمی و ابهاماتی را در این خصوص ایجاد کرد.
> آزمون حقوقی با چاشنی بی‌عدالتی
یکی دیگر از اساتید آموزشگاه آزمون وکالت که او نیز از ترس تبعات بعدی نمی‌خواهد نامش فاش شود به اجحافی که در آزمون وکالت ۹۹ در حق بسیاری از داوطلبان شده است، اشاره می‌کند و به خبرنگار «جوان» می‌گوید: «اینکه برخی از داوطلبان سوالات آزمون را از شب قبل در دست داشته باشند و در رقابت با افرادی باشند که سال‌ها درس خواندند و وقت و انرژی خود را برای این کار صرف کردند، اصلا عادلانه نیست و به نظر من باید آزمون برگزار شده لغو شود. اما اینکه در نهایت این کار بشود یا نه، از عهده ما برنمی‌آید.»
او ادامه می‌دهد: «حدود ۸۱ هزار نفر در آزمون وکالت ۹۹ شرکت کرده‌اند که از این تعداد تنها ۴ هزار نفر قبول خواهند شد. با قیاس این آمار متوجه می‌شویم که تنها ۴ درصد از شرکت‌کنندگان در آزمون به موفقیت دست می‌یابند. در چنین شرایطی نیز رقابت بسیار سخت به نظر می‌رسد. حالا تصور کنید که با این شانس کم قبولی در آزمون وکالت، عده‌ای سوالات آزمون را در دست داشته باشند و ناعادلانه رقابت کنند. این مسئله که مشکلات روانی زیادی را برای بسیاری از شرکت‌کنندگان در آزمون ایجاد کرده است، نیازمند رسیدگی جدی و بازگرداندن حق و حقوق تضییع شده ۸۱ هزار داوطلب است.»
این استاد حقوق نیز به تماس‌های عجیب از سوی دانشجویان خود اشاره می‌کند و می‌گوید: «ساعت ۱۲ شب قبل از برگزاری آزمون، یکی از دانشجویان با من تماس گرفت و از من چند سوال پرسید. از او خواستم که دیگر برای شب قبل از آزمون، درس نخواند که گفت این سوالات بسیار مهم است و باید جواب آن‌ها را قبل از شرکت در جلسه آزمون بداند! برای همین آن‌ها را یادداشت کردم تا پاسخش را برایش بفرستم. پس از برگزاری آزمون و انتشار سوالات، آن‌ها را مطالعه می‌کردم که متوجه شدم تمام سوالاتی که دانشجویم شب گذشته از من پرسیده بود در آزمون روز بعد آمده است، حتی گزینه‌هایی که در آن آمده بود هم
پس و پیش نشده بود. برای همین به این دانشجو پیام دادم و او که کمی ترسیده بود گفت یک دفتر پیدا کرده بود و با دوستانش مشغول تست زدن بودند! و این یعنی چندین نفر همزمان به سوالات دست یافته بودند.»
> آمار مشکوک پذیرفته‌شدگان
بی‌عدالتی در آزمون وکالت کانون‌های وکلا ابعاد دیگری هم دارد. هرچند کانون‌های وکلا هیچ‌گاه در این رابطه آمار دقیقی ارائه نکرده‌اند، اما مشاهدات میدانی و اظهارنظرهای برخی از اساتید حقوقی یک موضوع نگران‌کننده و قابل بررسی را نمایان می‌کند: «پذیرفته‌شدگان نهایی در آزمون وکالت کانون وکلا، بیشتر از بین فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد هستند.»
میزان پذیرفته شدگان نهایی در آزمون وکالت کانون وکلا، زیر ۵ درصد است، اما بین همین ۵ درصد، در مواردی بیش از ۷۰ درصد از فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد مشاهده می‌شوند. این آمار و ارقام از این حیث دارای اهمیت است که مسئولان اصلی کانون وکلا و طراحان سوالات آزمون وکالت این نهاد، نه همه، اما قریب به اتفاق از بین اساتید دانشگاه آزاد هستند. پیش از این نیز برخی اخبار از انتشار سوالات آزمون وکالت از سوی اساتید دانشگاه آزاد بین دانشجویان این دانشگاه رسانه‌ای شده بود. این آمار و ارقام اولا نیازمند شفاف‌سازی کانون‌های وکلا و ثانیا محتاج بررسی جدی‌تر دستگاه‌های نظارتی است.
> واکنش‌ها در فضای مجازی
در کنار بی‌عدالتی‌های مطرح شده برای برگزاری آزمون وکالت، یکی از صفحات پرطرفدار حقوقی در اینستاگرام نیز، صبح روز آزمون وکالت ۹۹ با لو دادن موضوع برخی از سوالات، تلاش کرد تا داوطلبان را نسبت به این مسئله هوشیار کند! به همین دلیل موجی از انتقادات نسبت به این موضوع به راه افتاد. یکی از کاربران توئیتر در این باره در صفحه شخصی خود نوشت: «شنیده‌ها حاکی از این بود که سوالات آزمون وکالت فروخته شد. جالب اینکه یک موسسه، آخر سوال‌ها رو کامل و تایپ شده از شب قبل آزمون مورد تحلیل قرار داد!»
کاربر دیگری اما به انتشار سوالات حین انجام آزمون اشاره کرده و توئیت زده: «دوباره سوالات آزمون وکالت، در حین برگزاری در اختیار عموم قرار گرفته. واقعا هیچ کس جوابگوی این حجم از استرس نیست و معلوم نیست سرنوشت ما چی بشه؟»
> یک داوطلب آزمون وکالت: باید اسکودا شفاف‌سازی کند
مهسا که یکی از شرکت‌کنندگان در آزمون وکالت است درباره حواشی مربوط به آزمون وکالت ۹۹ می‌گوید: «با توجه به اینکه چندین بار آزمون وکالت ۹۹ به تعویق افتاد و طراحان سوال در این مدت در قرنطینه نبودند، شایعه لو رفتن سوالات مطرح می‌شد، در نهایت، حواشی پیش‌آمده خبر از این داد که برخی از داوطلبان به سوالات دسترسی داشتند و این یعنی آزمون ناعادلانه برگزار شده است.»
او ادامه می‌دهد: «من و سایر داوطلبان از شنیدن این خبر که سوالات لو رفته است به شدت ناراحت شده‌ایم و به دنبال شفاف‌سازی در این خصوص هستیم. در حالی که رئیس اسکودا تنها در واکنش به این حواشی گفته که «هیچ تخلفی صورت نگرفته است!» گویا قرار نیست که موارد مطرح شده رسیدگی شود، در صورتی که مسئولان موظفند پاسخگو باشند و اگر حواشی پیش‌آمده، صحت ندارد باید درباره آن توضیح بدهند و بگویند که چه اتفاقی افتاده است؟ »
داوطلب آزمون وکالت معتقد است مرجعی که خود باید مدافع حقوق ملت باشد، از حقوق شرکت‌کنندگان آزمون وکالت هیچ دفاعی نمی‌کند.
مهسا با اشاره به سایر موارد که ظن لو رفتن سوالات را به یقین تبدیل می‌کند، می‌گوید: «هنگام برگزاری آزمون، روی دفترچه‌ها نوشته شده بود: «تابستان ۱۴۰۰»، در حالی که سازمان سنجش همیشه روی دفترچه تاریخ دقیق و ساعت مشخص آزمون را می‌نویسد و این مسئله شک ما را نسبت به اینکه سوالات همان سوالات قدیمی است و تغییر نکرده را بیشتر کرد. در چنین شرایطی با گذشت چند ماه از طراحی سوالات، احتمال لو رفتن سوالات بیشتر میشود. »
> ناامیدی داوطلبان آزمون وکالت
او به سختی آزمون وکالت نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «متاسفانه کانون وکلا، هر سال شرایط آزمون را سخت‌تر و سخت‌تر می‌کند و در اختلافی که بین کانون وکلا و مرکز مشاوره وجود دارد، داوطلبان هستند که قربانی می‌شوند. آزمون وکالت ۹۹ به قدری سخت بود که حتی برخی از اساتید نیز اعتراف کردند که سطح سوالات امسال خیلی سنگین بوده و تنها با این نوع طرح سوال، به شرکت‌کنندگان در آزمون، ناامیدی را القا کرده‌اند.»
مهسا ادامه می‌دهد: «مثلا سوالات حقوق تجارت را تا جمعه شب، هیچ استادی نتوانست تحلیل کند، در واقع طراح، سوالاتی را آماده کرد که در حد فوق المپیاد بود و این مسئله مصداق بی‌عدالتی است!»
این شرکت‌کننده در آزمون وکالت تصریح می‌کند: «در شرایطی که افراد از عمر و زندگی خود می‌گذرند تا در آزمون وکالت موفق شوند، حواشی لو رفتن سوالات اضافه میشود. متاسفانه با این شرایط، تنها عده‌ای خاص با لابی‌گری به جایگاه وکالت می‌رسند و آن‌هایی که عادی درس می‌خوانند، باید آینده‌شان را ببازند.»
مهسا می‌گوید: «خیلی‌ها چندین سال درس می‌خوانند که جز ۴ درصدی‌ها باشند، اما بعد از اینکه در آزمون وکالت موفق نمی‌شوند، از ناراحتی دست به خودکشی می‌زنند. به طور حتم اگر مسئله لو رفتن سوالات آزمون وکالت حقیقت داشته باشد و مسئولان کانون وکلا هیچ توضیحی در این خصوص نداشته باشند، باید این آزمون برگزار شده، لغو شود.»
گفتنی است پیگیری‌های «جوان» از آزمون وکالت امسال نشان می‌دهد که برای جلوگیری از تضییع حقوق چند ده هزار داوطلب، بهترین گزینه لغو این آزمون و تحت تعقیب
قرار دادن مسئولان کانون به عنوان کسانی است که سوالات آزمون را طرح کرده‌اند. / برگرفته از روزنامه جوان
سایر اخبار این روزنامه
حیف ومیل پول بیت المال
بخش عمده نظرات نخبگان را مطالعه کردم
پیام رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت موسم حج:
باز هم تعطیلی نصف ونیمه
در فقره‌ی خوزستان همه مقصریم!
مردودی کانون در آزمون وکالت با سوال‌های لو رفته!
سوگ در کرونا
شاه خوشش بیاید!
گویه‌هایی روان شناختی از عید قربان
اولویت‌های وزارت صمت در دولت آینده
هنوز نیامده بهانه جویی‌ها شروع شد
