حل کدام بحران، اولويت رئیسی است؟

آرمان ملی- امید کاجیان: روز گذشته مراسم تنفیذ رئیس‌جمهور سیزدهم برگزار شد. رئیسی در حالی از این پس در رخت ریاست قوه مجریه امور را به دست می‌گیرد که یکی از عجیب‌ترین دوران تاریخ ایران را پشت سر می‌گذاریم؛ کرونایی که با انواع جهش‌یافته خود دست از سرجهان بر‌نمی‌دارد، در کشور تاخت‌و‌تازش بیش از هر زمان دیگری است و مردمی که چشم‌انتظار دو دوز واکسن خود هستند تا لا‌اقل ذره‌ای از این وضع رهایی یابند. در این رابطه قطعا مهمترین اولویتی که رئیس‌جمهور سیزدهم در شرایط کنونی باید در نظر بگیرد این است که به هر نحوی که هست، سرعت بخشیدن به واکسیناسیون مردم و البته خرید بیشتر واکسن‌های وارداتی مرغوب یا رایزنی برای خرید سایر واکسن‌های معتبر جهانی -که تا پیش از این صورت نمی‌گرفت- را در اولویت قرار دهد و البته به روند تولید انبوه واکسن‌های داخلی هم توجه لازم را داشته باشد. امروز مردم نا‌امید‌تر از همیشه در آرزوی بهبودی محسوس دراین عرصه هستند . مساله دیگر رئیسی که البته مشخص نیست تا چه میزان می‌خواهد بدان بپردازد موضوع رفع تحریم‌ها و ادامه مذاکرات برای احیای برجام است. قطعا او بخشی از تحول در کشور را تنها با پایان یافتن تحریم‌ها می‌تواند رقم بزند. این در حالی است که همه‌چیز آنطور که پیشتر پیش‌بینی می‌شد پیش نرفت. در حالی که بسیاری تصور می‌کردند برجام پیش از روی کارآمدن رئیسی احیا می‌شود و این یک فرصت بسیار عالی برای او در چهار سال آتی ایجاد کرده و به نوعی احیای برجام به نام روحانی و به کام رئیسی خواهد بود، اما آنچه دیدیم عدم‌توافق سطح کلان کشور با توافق اولیه احیای برجام در دولت روحانی است و اینکه برخی از امتیاراتی که مقامات روی آن بسیار حساس هستند، از سوی آمریکا به ایران داده نشد. این‌گونه است که اکنون بعضی از بن‌بست احیای برجام‌ می‌گویند و بعضی از این مساله یاد می‌کنند که  این یعنی مذاکرات احیای برجام باید از صفر شروع شود. در سویی دیگر اما وقایع اخیر و ادعاهایی که انگلیس و آمریکا درباره نقش ایران در حمله به کشتی اسرائیلی مطرح می‌کنند موضوعی است که عده‌ای آن را مانعی بر سر تداوم مذاکرات احیای برجام، توصیف می‌کنند. رئیسی اما در سویی دیگر در حالی دولت را به‌دست می‌گیرد که این کشور طی روزهای گذشته شاهد اعتراضات مختلفی بوده است که از جمله مهمترین آنها اعتراضات به بی‌آبی مردم خوزستان است و البته اعتراضات زنجیروار پس از آن در برخی استان‌های دیگر رخ داد. این موضوعات را اگر در کنار تجمعات صنفی متعدد اخیر بگذاریم به این نتیجه خواهیم رسید که رئیسی جامعه‌ای برافروخته را باید التیام دهد و برای این موضوع باید برنامه‌های دقیق و مشخص عملی داشته باشد. از سویی دیگر اشاره به این نکته نیز حائز اهمیت است که رئیس دولت سیزدهم باید برخی ذهنیت‌هایی را که پیش ازاین  درموردش وجود داشته است، برطرف کند و به نوعی نشان دهد او خواهان برقراری آزادی‌های اجتماعی هر چه بیشتر است. این اتفاق اما باید در حالی رخ دهد که اکنون او پیش‌روی خود طرح بحث‌برانگیز صیانت از فضای مجازی را می‌بیند؛ طرحی که حتی اگر با اصلاحاتی به تصویب برسد در نهایت به نام رئیسی تمام می‌شود و این خود چالش دیگری است. وی از سویی مجلسی را روبه‌روی خود می‌بیند که پیش‌تر طرح اقدام راهبردی برای رفع تحریم‌ها را نیز به تصویب رسانده و قطعا مسائل هسته‌ای اگر بناست به احیای برجام ختم نشود با ادامه این روند می‌تواند دور جدیدی از مشکلات را به همراه داشته باشد. در میان تمامی مشکلات حاد اقتصادی مواردی از قبیل، بی‌برقی، بی‌آبی و بی‌واکسنی و... هم وجود دارد. او در کوتاه‌مدت و در انتخاب کابینه خود نیز کم‌چالش ندارد. رئیس‌جمهوری که اگر چه از دل اصولگرایان برآمده و مورد اتفاق‌نظر همان جناح نیز بوده است اما بارها به اشکال مختلفی خود را فراجناحی و متعلق به هردو جریان معرفی کرده است. رئیسی چه بعد از انتخابات و چه قبل از آن با رسانه‌ها و شخصیت‌های اصلاح‌طلب دیدار و گفت‌وگوهایی داشته است یا اینکه از دفتر او با بسیاری از افراد شاخص جریان چپ تماس گرفته شده و از آنها برای حل مشکل نیز طلب یاری شده است، در واقعیت او نمی‌خواهد حذف چهره‌ها و گروه‌های سیاسی را به پای او بنویسند، این را هم می‌داند جریان آزاد اطلاعات و رسانه‌ها و فعالیت احزاب همگی از نگرانی‌های چهار سال آینده است، از این‌رو او با برقراری برخی جلسات با همین طیف‌ها می‌خواهد نشان دهد که متفاوت می‌اندیشد. اقدامی که خود می‌تواند ناشی از همین نگاه فراجناحی رئیسی باشد و اینکه بتواند تا جایی که می‌توان دل هر دو طرف را به دست آورد، اما از سویی جریان راست نیز قطعا از او توقعات و سهم‌خواهی‌هایی خواهد داشت. مساله‌ای که البته و قطعا می‌تواند در کوتاه‌مدت یکی دیگر از چالش‌های پیش‌روی ایشان باشد؛ البته نه به اندازه تمامی مسائل و مشکلاتی که در چهار سال آتی خواهد داشت. در شرایط استقرار دولت جدید، بیم و امیدهای بسیار در ارتباط با آینده‌ای که پیش‌روست وجود دارد. در این بین به نظر می‌آید که برخی با تندتر کردن هرچه بیشتر فضا تلاش می‌کنند با استفاده از لغات و کلمات احساسی کشور را به سمت بحرانی شدن سوق دهند میدانی که اگر رئیس دولت سیزدهم در آن بیفتد قطعا عواقب خوبی برای آتیه ایران نخواهد داشت. از سویی دیگر وی خود را در برابر انتخاباتی می‌بیند که در آن بالای 50 درصد بنا به اعلام خود مقامات داخلی کشور مشارکت نکرده‌اند و اساسا 70 درصد نظری غیر از او در این انتخابات داشته‌اند؛ این خود مساله دیگری است که وی پیش‌رو خواهد داشت‌.اینکه باید بتواند نظرات آناکثریت 70 درصدرا نیز تا می‌تواند برآورده کند و از این طریق توشه‌ای هم برای انتخابات 1404 جمع کند. همه این‌ها را در کنـار ایــن مــوضوع بگذاریم که رئیسی در چنین شرایطـی باید مردم دلسرد و خسته را امیدوار کند و قطعا دمیدن امید به مردمی که امروز خود را در محاصره انواع بحران‌ها و مشکلات بی‌سابقه می‌بینند کار آسانی نیست. به هر روی امروز گوی و میدان در اختیار اوست؛ به ویژه اینکه سایر قوا نیز به نظر هم‌راستا و هم‌عقیده با او در سیاست‌ها هستند. باید دید که آیا این موضوع به کمک رئیسی و ایران خواهد آمد‌؟