آیا توطئه‌ای در میان است؟


آفتاب یزد: روز چهارشنبه انتشار تصویری از صفحه توئیتری سفارت روسیه در ایران، جنجال‌های زیادی را به پا کرد و با واکنش‌هایی همراه شد. در تصویر منتشر شده «سایمون شرکلیف» سفیر جدید انگلیس به سفارت روسیه درتهران رفته و در همان محلی که روزولت، چرچیل و استالین در سال ۱۳۲۲، کنفرانس تهران را بدون اطلاع ایران برگزار کردند، با سفیر روسیه عکس یادگاری گرفته است. در همین راستا «لوان جاگاریان» سفیر فدراسیون روسیه در تهران روز پنجشنبه برای ادای توضیحاتی از سوی دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا به وزارت امورخارجه دعوت شد. سفیر روسیه در این‌ ملاقات تصریح‌ کرد که قصد وی از انتشار این عکس صرفا یادآوری اتحاد روسیه با بریتانیا
علیه ارتش نازی در طول جنگ جهانی دوم بوده و به هیچ وجه هیچ انگیزه و منظور ضد ایرانی پشت انتشار این عکس وجود ندارد. سفیر روسیه ضمن تاکید بر روابط راهبردی دو کشور ایران و روسیه و مراودات عمیق و دوستانه بین دوکشور تصریح کرد: «از اینکه انتشار این عکس باعث سوءتفاهم و رنجش خاطر مردم کشور دوست، ایران شده اظهار تاسف می‌کنم.» مدیرکل اوراسیای وزارت امور خارجه اما پس از شنیدن توضیحات سفیر، ضمن تاکید بر روابط دوستانه دو کشور ایران و روسیه به وی یادآوری کرد:«انتشار این عکس ولو با قصدی که عنوان شد قابل پذیرش نبوده و توجه لازم به مقتضیات تاریخی، سیاسی و فرهنگی کشور میزبان از جمله مواردی است که میبایست مورد توجه دقیق سفرا قرار گیرد.» با این اوصاف انتشار تصویر مذکور با واکنش‌های بسیاری همراه بوده است اما باید دید آیا این عکس واقعا توهین به مردم کشور ما بوده؟ و ایران چه واکنشی نسبت به این مسئله باید داشته باشد؟
>واکنش‌ها به عکس منتشر شده
در اولین واکنش‌ها این محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران بود که با انتشار توئیتی نسبت به این اقدام توهین آمیز اعتراض کرد.ظریف دراین راستا در توئیتی نوشت:« امروز عکسی فوق‌العاده نامناسب مشاهده کردم.لازم است یادآور شوم که اوت ۲۰۲۱، نه اوت ۱۹۴۱ است و نه دسامبر ۱۹۴۳. مردم ایران نشان داده‌اند - از جمله درطول مذاکرات برجام - که سرنوشت آن‌ها هرگز نمی‌تواند برآمده از تصمیمات سفارت‌های خارجی یا قدرت‌های خارجی باشد.»


در ادامه نیز محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در توئیتی نوشت: «هر دو سفیر باید فوراً به طور رسمی بابت اقدام انجام شده عذرخواهی کنند در غیر اینصورت واکنش قاطع دیپلماتیک ضروری خواهد بود.»در ادامه حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه پیشنهادی دولت سیزدهم در مطلبی در صفحه توییتر خود نوشت: «اقدام غیردیپلماتیک دو سفیر خارجی در تهران، افکار عمومی را در جمهوری اسلامی ایران مکدر کرده است و نشان‌دهنده بی‌توجهی به آداب دیپلماتیک و غرور ملی مردم غیور ایران است. اصلاح و جبران سریع این خطا، ضرورت دارد.»سید عباس موسوی سفیر ایران در
جمهوری آذربایجان نیز با انتشار توئیتی نوشت:« آن سَبو بشکست و آن پیمانه ریخت! #صحیفهامامجلداولص۴۲۰»
نیکزاد نایب رئیس مجلس شورای اسلامی نیز یکی از افرادی بود که نسبت به این مسئله واکنش نشان داد و نوشت:« ‏صندلی خالی آمریکا بین سفرای روسیه و انگلیس، گویای خیلی چیزهاست. ساده ترینش آنکه در دوران پس از انقلاب، هرکس پایش را از گلیمش برای ملت ایران درازتر کند صندلیش خالی می‌شود. حالا این دو هم خود دانند. وزارت خارجه البته باید هر چه سریعتر به مسئولیت خود عمل کند..»
علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس هم در این خصوص گفت:«سفیریکه آداب دیپلماتیک نمی‌داند عنصر نامطلوب است ‌و تکلیف او روشن. سالهای سال است ما اثبات کرده‌ایم شرق و هم غربِ دچار توهم را می‌توان تحقیر کرد. یادتان باشد اینجا ایران است.»
مهدی سعادتی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی هم در توئیتر خود نوشت:« فراموش نکرده‌ایم سخن حضرت روح‌الله را که فرمود: آمریکا از انگلیس بدتر، انگلیس از آمریکا بدتر و شوروی از هر دو بدتر است نه انگلیسبریتانیاست و نه روسیه اتحاد جماهیر شوروی و نه جمهوری اسلامی ایران عصر پهلوی است. دورانی که در خاطر دارید مدت هاست سپری شده، از تاریخ عبرت بگیرید.»
حسن شجاعی رئیس کمیسیون اصل نود هم نوشت:« اگر وزارت امور خارجه پاسخ مناسبی به این متوهمین ندهد، به کمیسیون اصل نود احضارشان خواهیم کرد. استکبارسرنوشتی جز سرنگونی ندارد.»
>توضیحات سفارت روسیه
با ادامه واکنش‌ها سفارت روسیه در تهران اطلاعیه‌ای منتشر کرد و نوشت: « با توجه به واکنش مبهم به عکسمان، مایلیم ذکر کنیم که این عکس هیچ محتوای ضد ایرانی‌ای ندارد. ما قصد نداشتیم احساسات ملت دوست و مهربان ایران را جریحه دار کنیم. تنها معنایی که این عکس در بر دارد، گرامی داشت تلاش‌های مشترک کشورهای متحد علیه نازیسم در طی جنگ جهانی دوم است. ایران دوست و همسایه ماست و ما به تحکیم روابطمان بر اساس احترام دو جانبه ادامه می‌دهیم. » اما توضیح سفارت روسیه قانع‌کننده نبود و وزارت امور خارجه در اقدامی وزیران خارجه روسیه و انگلیس را «دعوت»(!) کرد. دستیار وزیر و مدیرکل اروپای‌غربی وزارت امور خارجه ضمن دعوت سفیر انگلیس و روسیه به وزارت امور خارجه، با غیر قابل قبول دانستن این اقدام که باعث جریحه دار شدن احساسات و غرور ملی مردم ایران شده، تاکید کرد مردم بزرگ ایران در طول تاریخ همواره ثابت کرده‌اند که هر گونه تحرکات زاییده تفکرات استکبارمآبانه را قویا مردود شمرده و در برابر آن ایستادگی می‌کنند. سفیر انگلیس در پاسخ ضمن ابراز تاسف از سوء تفاهم بوجود آمده اظهار داشت: «ضمن احترام به جمهوری اسلامی ایران و مردم بزرگ و تاریخ این کشور، تاکید می‌کنم هیچگونه قصد و نیت سوئی در پشت این موضوع وجود نداشته و سفرا در صدد بوده‌اند تنها اتحاد روسیه و بریتانیا علیه آلمان نازی در زمان جنگ دوم جهانی را یادآوری کنند. سفیر انگلیس در پایان ابراز امیدواری کرد بتواند در دوره ماموریتش در تهران، بر اساس جلب و ارتقاء احترام و اعتماد متقابل، به توسعه روابط دو کشور کمک کند.» سفیر فدراسیون روسیه در تهران برای ادای توضیحات در خصوص عکس منتشر شده، از سوی دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا به وزارت امورخارجه دعوت شد.سفیر روسیه در این‌ ملاقات تصریح‌ نمود که قصد وی از انتشار این عکس صرفا یادآوری اتحاد روسیه با بریتانیا علیه ارتش نازی در طول جنگ جهانی دوم بوده و به هیچ وجه هیچ انگیزه و منظور ضد ایرانی پشت انتشار این عکس وجود ندارد. سفیر روسیه ضمن تاکید بر روابط راهبردی دو کشور ایران و روسیه و مراودات عمیق و دوستانه بین دوکشور تصریح کرد:« از اینکه انتشار این عکس باعث سوءتفاهم و رنجش خاطر مردم کشور دوست، ایران شده اظهار تاسف می‌نمایم.»
مدیرکل اوراسیای وزارت امورخارجه نیز پس از شنیدن توضیحات سفیر، ضمن تاکید بر روابط دوستانه دو کشور ایران و روسیه به وی یادآوری کرد:« انتشار این عکس ولو با قصدی که عنوان شد
قابل پذیرش نبوده و توجه لازم به مقتضیات تاریخی، سیاسی و فرهنگی کشور میزبان از جمله مواردی است که میبایست مورد توجه دقیق سفرا قرار گیرد. در این ملاقات همچنین تاکید گردید ملت بزرگ ایران طی ۴۲ سال گذشته به کرات ثابت کرده‌اند که استقلالی که با جانفشانی‌ها و مقاومت‌های تاریخی به دست آورده‌اند را با تمام دقت و جدیت محافظت کرده و به عنوان یک کشور مقتدر روابط خود با کشورهای دیگر را مبتنی بر عزت ملی تنظیم می‌نمایند.»
>نیاز به نشان دادن واکنش نیست
اما باید دید این مسئله واقعا توهین به ملت ایران محسوب می‌شود؟ جلال جلالی زاده، فعال سیاسی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:
« ما خیلی نسبت به مسائل حساس شده‌ایم و هر مسئله کوچکی را بزرگ می‌کنیم. این حساسیت‌ها بیشتر از اینکه قدرت ما را نشان بدهد موجب تضعیف ما می‌شود.» وی تصریح کرد:« دیدار سفیر روسیه و انگلیس در ایران به طور آشکار بویی از نقشه و توطئه ندارد و نشان‌دهنده یک واقعه تاریخی نیست؛ آن چه که بیشتر موجب نگرانی است روابط محکم ما با روسیه و چین است که متاسفانه خیلی از مسائل ریشه‌ای ما را زیر سوال برده است و هیچ کس هم نسبت به آن حساسیت نشان نمی‌دهد.»جلالی زاده افزود:« به نظر می‌رسد شدت بخشیدن و نگرانی‌های بیش از حد به این مسائل برای رد گم کردن افکار عمومی نسبت به برخی مسائل مثل عدم مدیریت‌های صحیح در زمان کرونا است. این دیدار نمی‌تواند مخالف استقلال و مصالح ملی ما باشد.»وی در خصوص اینکه آیا ایران باید نسبت به این مسئله واکنش نشان بدهد؟ گفت:« به نظر من اصلا نیازی به نشان دادن واکنش نسبت به این مسئله نیست؛ چون حساسیت و واکنش ما نسبت به این مسئله نشان‌دهنده ضعف ما است و باعث تشدید شدن
چنین مسائلی است.»