روزنامه آرمان ملی
1400/05/24
نشست سرنوشت ساز بغداد براي حل بحران‌ها
آرمان ملی- علیرضا پورحسین: عراق قرار است اواخر ماه جاری میلادی میزبان نشستی با حضور برخی کشورهای منطقه و اروپا باشد. به‌دنبال سفر وزیر خارجه عراق به تهران و دعوت از سیدابراهیم رئیسی برای حضور در این نشست، یک دیپلمات بلندپایه عراقی گفت عربستان، ایران و ترکیه مهمترین کشورهایی هستند که از این نشست استقبال کرده‌اند. عربستان تمایل دارد بداند ایران و ترکیه در چه سطحی در این نشست حضور می‌یابند تا در‌خصوص حضور محمد بن‌سلمان، ولیعهد این کشور یا عدم‌حضور آن تصمیم‌گیری کند. با‌توجه به این گمانه‌زنی‌ها فضا برای انجام دیدار میان مقامات ایرانی و عربستانی در حاشیه این نشست مهیاست. حسین علاوی نیز تاکید کرده است که تاکنون هیچ کشوری با این نشست مخالفت نکرده و همه کشورهای دعوت شده از این امر استقبال کرده‌اند. وی گفت کشور عراق در تلاش است میان شرکت‌کنندگان در این نشست دیدارهای دوجانبه برگزار کند و ایران از این نشست حمایت کرده و حضور خواهد یافت. یکی از مسئولان پارلمانی عراق نیز با اشاره به حضور فرانسه و هیاتی از اتحادیه اروپا و سازمان ملل در این نشست تاکید کرد که بغداد با حمایت و تایید آمریکا در تلاش است نشستی میان مقامات تهران و ریاض به‌منظور ایجاد روابط میان این دو کشور برگزار کند و از فرانسه نیز به عنوان میانجی دیگر ایران و عربستان در این روزها یاد میشود. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌و‌گویی با جعفر قنادباشی، سفیر پیشین ایران در لیبی داشته است که در ادامه می‌خوانید.تکاپوی عراق برای حضور حتمی ایران و عربستان در نشست بغداد با چه اهدافی آغاز شده است؟
دولت عراق با توجه به اینکه یک دولت انتقالی است و به‌زودی باید انتخابات سراسری در عراق برگزار کند، شاید نتواند اجلاسی به این بزرگی را به‌گونه‌ای برگزار کند که تمامی اهداف متصور برای آن محقق شود. از سوی دیگر امروز عراق با مشکلات اقتصادی جدی مواجه است و از این جهت که در این تنگنا به‌دنبال برگزاری اجلاسی با این ابعاد است، سوالات زیادی را ایجاد می‌کند. مشخصا آن‌ها اهداف مشخصی را در ابتدا برای خود ترسیم کرده‌اند تا بتوانند به حداقل‌هایی دست یابند. دولت عراق در ابتدا این هدف را دنبال می‌کند تا در ساختار سیاسی آتی کشور عراق برای خود جایگاهی تعریف کند. الکاظمی می‌خواهد شرایطی ایجاد کند تا دست برتر را در انتخابات داشته باشد و به‌نظر می‌رسد فعالیت‌های بین‌المللی خود را در این راستا گسترش داده است؛ وگرنه دولت عراق در شرایطی نیست که بتواند اجلاسی به این بزرگی را مدیریت کند. الکاظمی در سفر به آمریکا نیز همین هدف را دنبال می‌کرد و به‌نحوی می‌خواهد توانمندی‌های خود را به تمامی طرفین نشان دهد. به‌نظر می‌رسد تا امروز کشورهای مختلف دعوت عراق را پذیرفته‌اند و به‌واقع جای خالی نشست بغداد در منطقه احساس می‌شد.
اجلاس بغداد می‌تواند در عمل نیز نتیجه بخش باشد و گره‌ای از مشکلات خاورمیانه باز کند.
در ابتدا مقرر شده بود تا صرفا در نشست بغداد، همسایگان عراق حاضر باشند، اما این تصمیم گرفته شد تا مصر و کشورهای اروپایی نیز در این اجلاس حاضر باشند. این تغییر ناگهانی در مهمانان حاضر در این نشست نیز نشان می‌دهد هنوز عراق نمی‌داند دقیقا به‌دنبال چه اهدافی است. باید توجه داشت که برگزاری اجلاسیه‌های بزرگ با اهداف پراکنده، کمتر نتایج عملی داشته و معمولا دستاوردی نیز به‌دنبال ندارند. مشخصا با گسترده‌شدن بحث‌ها در اجلاس بغداد، نه مشکلات این کشور حل‌و‌فصل خواهد شد و نه عراق می‌تواند مشکلات سایر کشورها را حل کند. امروز خاورمیانه بحران‌های مشترکی دارد و نیاز به یک آشتی سراسری دارد و مشخصا اجلاس بغداد نمی‌تواند در کوتاه‌مدت در این عرصه موفق باشد. این اجلاس نیاز به مقدماتی داشت و مشخصا در نخستین مرحله نمی‌توان انتظار داشت که بدون‌تشکیل اتاق فکر و بدون تشکیل کمیته‌های دوجانبه و فنی در این عرصه موفقیت عملی به‌دست آورد. معادلات خاورمیانه امروز به‌قدری پیچیده شده است که مشخصا نمی‌توان انتظار داشت که به‌دنبال برگزاری یک اجلاس، مشکلات حل شود. مشخصا اجلاس بغداد یک اجلاس پر سر‌و‌صدا و آغاز یک مرحله برای گفت‌و‌گوهای چندجانبه خواهد بود. خاورمیانه امروز محل تلاقی سیاست‌ها و راهبردهای مختلف است و برای رفع تنش از این حوزه‌ها باید مدت‌ها تلاش کرد بتوان تنش را از این عرصه زدود. امروز ترکیه به نمایندگی از ناتو، مجموعه کشورهای عربی، اسرائیل و اروپایی‌ها هر‌کدام به شکل در منطقه نقش‌آفرینی می‌کنند و همه این طرف‌ها منافع خود را در منطقه و به‌خصوص در عراق با جدیت دنبال می‌کنند. از سوی دیگر ایران نیز اشتراکات تاریخی، فرهنگی و سیاسی گسترده‌ای دارد که به‌واسطه این اشتراکات به‌دنبال روابطی قوی با عراق است. تمامی این موارد سبب شده تلاقی سیاست‌ها به میدان عراق کشیده شود و عراق می‌خواهد این تلاقی‌ها را با آشتی دادن ایران و عربستان، ایران و ترکیه و قطر و عربستان حل‌و‌فصل کند.
تحرکات فرانسه در خاورمیانه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
احتمال دارد که تماس مکرون با سیدابراهیم رئیسی برای میانجیگری میان ایران و عربستان باشد، اما مشخصا مسائلی همچون مذاکرات وین نیز در این صحبت‌ها مطرح شده است. فرانسه نسبت به سایر کشورهای غربی سابقه استعمارگری کمتری در منطقه دارد و به همین علت می‌تواند نقش‌آفرینی بهتری داشته باشد و به همین علت شاهد بودیم که در مساله لبنان نیز وارد شد و به‌دنبال حل اختلافات بود. مکرون علاقه‌مند است که نقش مهمی در خاورمیانه ایفا کند و در همین راستا می‌خواهد تا تنش‌زدایی را انجام دهد. در مجموع اما باید توجه داشت که فرانسه در خاورمیانه دست به اقدامی نمی‌زند که برخلاف منافع آمریکا و اسرائیل باشد. فرانسه دیگر فرانسه گذشته نیست و با روی کارآمدن بایدن در آمریکا رابطه این دو کشور بسیار نزدیک شده است.
سایر اخبار این روزنامه
«راستی آزمايی مجلس» در مواجهه با وزرای پيشنهادی
کـابـل در آستانه سقوط
وزير آينده 3 وزارتخانه دارد؛ با دو رويكرد متفاوت
نشست سرنوشت ساز بغداد براي حل بحران‌ها
واردات ۳۰ میلیون دُز واکسن قطعی شده است
رای مجلس براي رفتن زاکانی از بهارستان به بهشت!
تعطیلی حداقلی در شرایط مشکلات حداکثری
«تعارض منافع» ما را به خاک سیاه می‌نشاند
تعلل رسانه‌ها؛ در بحران کرونا
افغانستان و سناریوهای پیچیده
تکرار تجارب گذشته، شکست محدودیت‌ها
جوانی برای آموزش‌و‌پرورش کافی نیست
