«ابتکار» عوامل موثر بر تورم را بررسی کرد چالش‌های تنش زدایی از بازار ارز

کیمیا نجفی
علی‌اصغر سمیعی‌زفرقندی رئیس هیئت موسس کانون صرافان: اگر ما می‌خواهیم قیمت دلار را کنترل کرده و آن را ثابت نگه داریم باید نرخ ارز در کشور را به نرخ ارز در کشورهای حوزه دلار برسانیم.
قیمت ارز یکی از چالش‌های اساسی برای اقتصاد ایران بوده و طی سال‌های اخیر مشکلات بسیاری را برای اقتصاد به وجود آورده است. این در حالی است که تغییر دولت، باعث ایجاد امید برای کنترل بازار و کاهش نرخ ارز شد، البته بر خلاف انتظارات با شروع کار دولت جدید قیمت ارز در مسیر صعود قرار گرفت و پس از آن کارشناسان نرخ دلار را تا پایان سال افزایشی پیش‌بینی کردند. رئیس جمهور در نخستین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به کاهش نرخ ارز تاکید کرد. در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت تیم اقتصادی دولت مکلف شد درباره کنترل بازار ارز و نرخ تورم، اقدامات فوری و سازمان یافته انجام دهد به طوری که مردم اثرات آن را در زندگی خود احساس کنند و اطمینان یابند که دولت در این زمینه اهتمام لازم را بکار گرفته است. رئیسی همچنین به تیم اقتصادی دولت ماموریت داد با استفاده از تجربه‌ها و دیدگاه‌های نخبگان هرچه سریع‌تر بودجه دولت و راهکارهای تقویت ارزش پولی را بررسی و ارائه کند. حال با توجه به دستور رئیس جمهور برای کاهش نرخ ارز این پرسش مطرح می‌شود که چگونه می‌توان نرخ ارز را کاهش و یا در محدوده‌های فعلی با ثبات نگه داشت؟ علی‌اصغر سمیعی‌زفرقندی رئیس هیئت موسس کانون صرافان و تحلیلگر مسائل مالی در پاسخ به این پرسش به «ابتکار» می‌گوید: اگر ما می‌خواهیم قیمت دلار را کنترل کرده و آن را ثابت نگه داریم باید نرخ ارز در کشور را به نرخ ارز در کشورهای حوزه دلار برسانیم. به عنوان مثال اگر نرخ تورم در این کشورها زیر 4 درصد است ما باید نرخ تورم کشورمان را به زیر 4 درصد برسانیم، در این صورت می‌توانیم بگویم قیمت ارز در کشور از یک پایداری و ثبات برخوردار خواهد بود. در شرایطی که نرخ تورم در کشور ما بالای 30 درصد و نرخ تورم در کشورهای حوزه دلار زیر 4 درصد است، برای ایجاد ثبات در بازار هیچ راهی به جز تعدیل نرخ ارز باقی نخواهد ماند.
این کارشناس بازار ارز ادامه می‌دهد: هنگامی که حجم نقدینگی به شدت افزایش می‌یابد و در اقتصاد به راحتی خلق پول انجام می‌شود چگونه می‌توان از تقویت پول ملی صحبت کرد؟ قدم اول برای تقویت پول ملی این است که جلوی افزایش حجم نقدینگی و بالا رفتن پایه پولی گرفته شود. در این شرایط ثبات نسبی ایجاد خواهد، وقتی ثبات ایجاد شد پس از آن با تولید بیشتر، برطرف کردن بیکاری و کاهش حجم پول در گردش می‌توان وضعیت کلی اقتصاد را به سمت بهبود سوق داد و در آن شرایط به مرور تورم کاهش یابد. وی می‌افزاید: اینکه گفته شود یک شبه تورم کاهش یابد و نرخ دلار تعدیل شود غیرممکن بوده و نباید چنین انتظاری داشت.


سمیعی در ادامه گفت‌وگو به ضرورت تک‌نرخی بودن ارز تاکید می‌کند و در این خصوص می‌گوید: یک راه برای کاهش نرخ ارز این است که درب خزانه را باز کنیم و بی حساب‌وکتاب دلار بفروشیم تا نرخ دلار کاهش یابد. در این شرایط دلار حتی به زیر 20 هزار تومان هم می‌رسد اما این کار هم به زیان اقتصاد تمام می‌شود و هم کاهش نرخ ارز مقطعی خواهد بود و پس از مدتی فنر دلار آزاد و قیمت‌ها جهش پیدا می‌کند بنابراین این راهکار را باید فراموش کرد. اما بهترین و آسان‌ترین کار این است که مسئولان اقتصادی از تلاطمات و نوسانات در بازارهای اقتصادی جلوگیری کنند و قیمت‌ها را از چند نرخی بودن خارج کنند. هنگامی که قیمت واحد و واقعی باشد خودبه‌خود نوسانات در هر بازاری کاهش می‌یابد.
وی همچنین ادامه می‌دهد: ما یک نمونه آشکار از چند نرخی بودن کالا و آسیب‌های آن در بازار خودرو داریم. مثلا کارخانه خودرویی را با قیمت 500 میلیون تومان به فروش می‌رساند و همان خودرو در بازار 800 میلیون تومان معامله می‌شود. این سود سبب می‌شود افراد رفتار واسطه‌گری را در پیش بگیرند و همین مسئله تنش‌هایی را در بازار به وجود می‌آورد. چرا باید چنین سودهایی در بازارهای اقتصادی به واسطه‌ها داده شود؟ اگر قیمت‌ها واقعی و واحد باشد ما شاهد چنین رفتارها و تنش‌هایی در هیچ کدام از بازارها نخواهیم بود. اگر دنبال واحد و واقعی بودن قیمت‌ها باشیم بدون شک اقتصاد در کمترین زمان سروسامان خواهد گرفت و به مرور زمان قیمت‌ها هم کنترل می‌شود.
باید از رانت و فساد جلوگیری شود
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به راهکاری برای جبران کسری بودجه اشاره می‌کند و می‌گوید: آنطور که گفته می‌شود حدود 400 هزار میلیارد تومان کسری بودجه وجود دارد و این کسری باید تامین شود. شاید در ابتدا راهکارهایی همچون فروش اوراق و یا چاپ پول مد نظر قرار گرفته شود اما من معتقدم به جای راهکارهای تورمی می‌توان با جلوگیری از پرداخت یارانه‌های غیرهدفمند کسری بودجه را تامین کرد. اکنون روزانه حدود 2 هزار میلیارد تومان تنها برای بنزین یارانه می‌دهیم، اگر این یارانه پرداخت نشود و از سوی دیگر قیمت بنزین واقعی شود مشکلات حل خواهد شد. به بیانی دیگر واقعی شدن قیمت‌ها سبب می‌شود که کشور کسری بودجه نداشته باشد، تورمش مهار شود و در آن شرایط تولید هم افزایش می‌یابد.
وی در پایان می‌افزاید: همانگونه که رئیس جمهور اشاره کرده است باید هرچه سریع‌تر از رانت و فساد جلوگیری شود هنگامی که ریل فسادزا و رانت برچیده شود به مرور مشکلات سروسامان خواهد گرفت و ما شاهد تعدیل قیمت‌ها به خصوص در بازار ارز خواهیم بود.
سایر اخبار این روزنامه
در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مطرح شد دستور اقتصادی رئیس جمهوری برای کنترل بازار ارز و نرخ تورم علیرضا صدقی توقف چرخه خشونت به مثابه یک ضرورت ترکیب معاونت‌های دولت، فراجناحی و متنوع‌تر خواهد شد؟ جاماندگان دولت روحانی در پاستور هر ۳ دقیقه یک نفر از کرونا می‌میرد پیک پنجم تمام نشدنی 30 میلیون دلار در روز برای یک نبرد بی حاصل رکوردشکنی‌های آمریکا در جنگ 20 ساله افغانستان ریز و درشت لیگ برتر بیستم؛ ضعیف در ستاره‌سازی و بد سلیقه در برنامه‌ریزی از چمن‌های بی‌کیفیت تا سکوهای خالی سخنگوی هیات رئیسه مجلس: طرح جهش تولید مسکن، به زودی ابلاغ و لازم‌الاجرا می‌شود «ابتکار» عوامل موثر بر تورم را بررسی کرد چالش‌های تنش زدایی از بازار ارز با حکم رئیس جمهوری محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی شد امیر عبداللهیان: ایران و سوریه در حال ترسیم نقشه توسعه فعال همکاری‌های اقتصادی و تجاری هستند تظاهرات افغان‌های مقیم یونان در مقابل سفارت آمریکا ده‌ها کشته و زخمی در حمله انصارالله به پایگاه العند سرلشکر باقری: توسعه قدرت دفاعی یک وظیفه قطعی و اجتناب‌ناپذیر است واردات سوخت از ایران چگونه طرح معروف آمریکا ضد لبنان را ناکام می‌گذارد؟