ناياب شدن خودرو با قيمت كارخانه در بازار

ندا جعفري
 بازار خودرو در حالي به پايان تابستان نزديك مي‌شود كه در نيمه اول سال در اين بازار تغييرات بسياري رخ داد؛ تا جايي كه در برخي خودروهاي داخلي شاهد رشد بيش از ۵۰ ميليون توماني قيمت‌ها بوديم و اين افزايش قيمت‌ها باعث شد كه شكاف قيمتي ميان كارخانه و بازار بيشتر شود.
مشاهدات ميداني گوياي اين است كه با وجود توقف معاملات خودرو در بازارهاي غيررسمي همچنان رقم‌هاي نجومي براي انواع خودروها عنوان مي‌شود كه همين موضوع بر التهاب قيمتي بازار خودرو افزوده است. البته كاهش عرضه خودروسازان هم در اين مدت در اين تنش قيمتي بي‌تاثير نبوده است.
زيان۲۳ هزار ميليارد توماني  خودروسازان در سال ۱۳۹۹
محمدرضا نجفي‌منش، عضو هيات‌مديره انجمن قطعه‌سازان در مورد فاصله قيمتي بين كارخانه و بازار آزاد بر اين باور است كه اين فاصله قيمتي در سال‌هاي گذشته هر سال افزايش بيشتري پيدا كرده و خودروساز هم با زيان بيشتري روبرو شده است به گونه‌اي كه تنها در سال گذشته ۲۳ هزار ميليارد تومان زيان داده و در مجموع اين زيان به ۸۵ هزار ميليارد تومان رسيده است.
اين فعال حوزه خودرو با بيان اينكه سود اين فاصله قيمتي در شرايط كنوني براي برنده خوش‌اقبالي است كه قرعه به نام او افتاده است، خاطرنشان كرد: بين ۱۰۰ تا ۱۵۰ ميليون تومان اختلاف قيمت بين بازار آزاد و خودروسازي‌ها وجود دارد و فردي كه اين خودرو را تهيه مي‌كند به راحتي مي‌تواند از اين سود بهره ببرد.
نجفي‌منش در پاسخ به اين پرسش كه چرا فردي كه واجد شرايط ثبت‌نام است و در طول يك سال گذشته پيگير ثبت‌نام در قرعه‌كشي براي خريد خودرو هم بوده اما باز هم اسمش جزو برنده‌ها اعلام نشده است؟ گفت: اين موضوع كاملا طبيعي است زيرا تنها ۸ هزار خودرو در اين قرعه‌كشي‌ها اعلام مي‌شود در حالي كه ۴ ميليون و ۲۰۰ هزار نفر براي ثبت‌نام اقدام مي‌كنند كه مسلما شانس اين فرد بسيار كم است.
او با بيان اينكه هيچ دخالتي در اين قرعه‌كشي‌ها نمي‌شود، ادامه داد: همه نهادهاي نظارتي (سازمان بازرسي كشور، سازمان حمايت از مصرف‌كننده و تعزيرات و...) بالاي سر اين قرعه‌كشي‌ها حضور دارند و بعيد به نظر مي‌رسد كه بتوان اين قضيه را دور زد تا دلالان وارد اين بازي شوند.
نجفي منش تصريح كرد: از زماني كه شوراي رقابت در اين حوزه ورود كرد و دخالت‌ها زياد شد ضرر و زيان‌ها براي خودروسازي‌ها شروع شد و هنوز هم ادامه دارد.


سيستم قرعه‌كشي اشتباه است
اين فعال حوزه خودرو با بيان اينكه اين سيستم قرعه‌كشي از ابتدا غلط بود، افزود: اين مدل فروش خودرو باعث شد تا كليه مشتريان خودرو تبديل به دلال خودرو شدند و فرد با هر ترفندي اقدام به ثبت‌نام مي‌كند و برنده كه شد ۱۰۰ ميليون تومان هم سود مي‌كند. نجفي‌منش تصريح كرد: تا زماني كه دولتمردان ما به روش گذشته برنگردند اين وضعيت دلالي هم ادامه خواهد داشت. اين در حالي است كه پيش از اين و در سال‌هاي گذشته قيمت خودرو در حاشيه بازار تعيين مي‌شد. يعني اگر خودرويي در بازار ۱۰۰ ميليون تومان بود خودروساز آن را ۹۵ ميليون تومان قيمت‌گذاري مي‌كرد و اگر اين خودرو در بازار با كاهش قيمت مواجه مي‌شد خودروساز هم آن را ارزانتر ارايه مي‌داد و اين مساله آنقدر ادامه‌دار شد كه قيمت خودرو در بازار آزاد و خودروسازي يكي شد.
يك تفكر اشتباه  اين فاصله قيمتي را ايجاد كرده است
او ادامه داد: اين قضيه به جايي رسيده بود كه حتي قيمت كارخانه از بازار هم پايين‌تر شد اما متاسفانه اين روشي كه ۱۳ تا ۱۴ سال اين بازار را آرام كرده بود با يك تفكر اشتباه يا دست‌هاي پشت پرده باعث تلاطم در اين بازار و نارضايتي خودروساز، قطعه‌ساز و مردم شده است.
اين كارشناس خودرو با بيان اينكه دولت هم از اين وضعيت ناراضي است، گفت: در صورتي كه خودروساز خودروهايش را بفروشد مي‌تواند به دولت ماليات بدهد اما در صورتي كه فروش خودروساز كم يا محدود باشد ديگر توان پرداخت ماليات را هم نخواهد داشت.
نجفي‌منش تصريح كرد: قيمت خودرو همسو با قيمت ارز حركت مي‌كند به گونه‌اي كه به محض اينكه قيمت دلار رشد مي‌كند قيمت خودرو هم افزايش پيدا مي‌كند اما اگر نرخ دلار افت كند قيمت خودرو به آرامي كم مي‌شود و واكنش‌ها سريع نيست.
او با بيان اينكه دولت براي تامين كسري بودجه‌اش چاره‌اي جز چاپ اسكناس ندارد، افزود: اين موضوع باعث افزايش نقدينگي مي‌شود در حالي كه حجم كالاها چندان تغييري نمي‌كند و همين موضوع باعث افزايش قيمت همه كالاها مي‌شود.
قيمت فولاد  از سال گذشته تاكنون ۴ برابر شده است
اين فعال حوزه خودرو با بيان اينكه قيمت فولاد از سال گذشته تاكنون ۴ برابر شده است، خاطرنشان كرد: با اين حجم از گراني‌ها خودروساز پول قطعه‌ساز را هم نمي‌تواند بدهد و قطعه‌ساز هم نمي‌تواند تامين مواد اوليه داشته باشد و خودرويي كه توليد مي‌شود ناقص توليد مي‌شود.
اين فعال حوزه خودرو تصريح كرد: براي خروج از اين وضعيت اول بايد دولت دست از قيمت‌گذاري و پس از آن دست از مديريت بردارد امروز مي‌بينيم كه خودروسازان بخش خصوصي كه هم توليد خوبي دارند و هم رضايت مردم را جلب كرده‌اند سود هم دارند و زيان‌ده نيستند.
او در پاسخ به اين پرسش كه چرا با وجود افزايش قيمت خودرو هر سال زيان خودروساز بيشتر مي‌شود؟ تصريح كرد: اين قضيه ادامه‌دار شده به گونه‌اي كه با افزايش زيان خودروساز معوقات قطعه‌سازان زياد مي‌شود. در حال حاضر خودروسازان ۶۵ هزار ميليارد تومان معوقه به قطعه‌سازان دارند و حتي با وجود اينكه بخشي از مال و اموال خود را هم فروخته‌اند و خرج كرده‌اند باز هم بدهي دارند. نجفي‌منش افزود: ضمن آنكه در اين مدت امريكا و ترامپ تمام تلاش خود را كردند تا خودروسازي‌ها در ايران را به زمين بزنند كه خوشبختانه موفق نشدند اما متاسفانه بايد گفت با اينگونه مديريت در خودروسازي‌ها داخلي‌ها اين كار را خواهند كرد.