اخراج و استعفا!

نگاهی به وضعیت مربیان ناکام المپیکی اخراج و استعفا! شرق: ورزش ایران در حالی هفدهمین دوره حضور خود در بازی‌های المپیک تابستانی را تجربه کرد که به اعتقاد بسیاری از اهالی این عرصه نتوانست نتایج مورد انتظار را در این رویداد مهم به دست آورد. کسب هفت مدال (سه طلا، دو نقره و دو برنز) و قرارگرفتن در جایگاه بیست‌وهفتم المپیک 2020 توکیو، نتیجه عملکرد کاروان کشورمان در بزرگ‌ترین فستیوال ورزشی جهان بود. اگرچه ستاد عالی بازی‌های المپیک با انتشار بیانیه‌ای که محصول مشترک کمیته ملی المپیک و وزارت ورزش بود درصدد آن برآمد تا این عنوان بیست‌وهفتمی را فوق‌العاده جلوه دهد و آن را با المپیک استثنائی 2012 لندن مقایسه کند، اما خروجی نشست‌های کارشناسانه فدراسیون‌های ورزشی در بررسی عملکردهای تیم‌هایشان چیز دیگری را نشان می‌دهد. اولین واکنش فدراسیون‌های المپیکی به ناکامی المپین‌هایشان در این بازی‌ها زدن تیر خلاص به مربیان و اعضای کادر فنی است؛ مربیانی که یکی پس از دیگری یا برکنار شدند یا خودشان برای خداحافظی پیش‌قدم شدند. در یک ماهی که از برگزاری این بازی‌ها گذشته تا الان شش نفر از سرمربیان تیم ملی به همکاری‌ خود با تیم‌های مربوطه خاتمه داده‌اند تا حداقل به نوعی از فشارهای موجود کم کنند.
غلامرضا محمدی  اولین قربانی
اولین سرمربی‌ای که تاوان عملکرد ضعیف المپیک توکیو را داد، غلامرضا محمدی، سرمربی تیم ملی کشتی آزاد بود. محمدی و علیرضا دبیر، رئیس فدراسیون کشتی در این دوسالی که با یکدیگر کار کردند اصلا رابطه حسنه‌ای نداشتند و مدام در کش‌وقوس بودند. حتی در مقطعی اختلاف بین این دو هم‌دوره قدیمی آن‌قدر بالا گرفت که گفته شد به‌زودی عذر محمدی خواسته می‌شود تا پژمان درستکار جایش را بگیرد. در نهایت اما با نتایج غیر‌قابل‌قبولی که کشتی آزاد در توکیو رقم زد، دبیر لحظه‌ای تعلل نکرد و با محمدی قطع همکاری کرد. دو مدال نقره و برنز تنها دستاورد شاگردان محمدی در المپیک 2020 بود. پژمان درستکار دوست و نزدیک صمیمی رئیس فدراسیون حالا هدایت گوش‌شکسته‌ها را بر عهده گرفته است.
از خوش‌قدم انتظار بیشتر بود


سرمربی ناکام بعدی سمانه خوش‌قدم، سرمربی تیم ملی کاراته بانوان بود. کاراته در شرایطی برای اولین و آخرین بار به جمع رشته‌های حاضر در بازی‌های المپیک 2020 توکیو اضافه شد که ورزش ایران امیدوار بود به لطف درخشش بانوان این رشته، به‌خصوص حمیده عباسعلی که یکی از تک‌ستاره‌های ورزش کشور است، تاریخ‌سازی کند. متأسفانه اما هیچ‌کدام از این پیش‌بینی‌ها به واقعیت نزدیک نشد و سارا بهمنیار و حمیده عباسعلی با وجود داشتن عناوین جهانی و آسیایی نمایش ضعیفی از خود ارائه دادند. کمیته فنی فدراسیون کاراته با اعتقاد به اینکه خوش‌قدم نتوانسته در حد انتظار ظاهر شود، از همکاری با این مربی صرف‌نظر کرد.
تنیس روی میز  نیاز  به خون تازه دارد
جمیل لطف‌الله‌نسبی، سرمربی تیم ملی تنیس روی میز که همراه نیما عالمیان تنها نماینده این رشته در المپیک اعزام شده بود، در حاشیه این بازی‌ها خیلی مورد نقد منفی کارشناسان قرار گرفت. رفتار غیرحرفه‌ای نیما در بازی نخست (پرتاب‌کردن راکتش به روی میز در اعتراض به رأی داوری) خود در المپیک و کوچینگ نامناسب لطف‌الله‌نسبی در برخورد با این اتفاق زشت، موجب شد تا او دیگر شانسی برای نشست روی نیمکت تیم ملی تنیس روی میز ایران نداشته باشد. بسیاری منتظر هستند خون تازه‌ای در رگ‌های تیم ملی تنیس روی میز کشور جریان پیدا کند و مدیران فدراسیون هم قول یک سرمربی خارجی داده‌اند که تنها نظاره‌گر مسابقات ورزشکاران نباشد. اعضای هیئت‌رئیسه فدراسیون تنیس روی میز در راستای رشد و توسعه بیشتر و تقویت کادر فنی تیم‌های ملی مصوب کردند فدراسیون در اولین فرصت با بررسی سوابق مربیان خارجی و با اخذ مجوزهای مربوطه و تأمین منابع مالی نسبت به انتخاب و استخدام سرمربی تیم ملی بزرگ‌سالان آقایان اقدام کند.
استعفای غیرمنتظره پیمان فخری
پیمان فخری، سرمربی تیم ملی شمشیربازی اسلحه سابر نیز چندی‌پیش و در اقدامی خبرساز استعفای خود را اعلام کرد. او از المپیک 2012 لندن تا الان هدایت این تیم را بر عهده داشت. گفته می‌شود او از مدت‌ها قبل چنین تصمیمی را گرفته بوده و نتایجی که شمشیربازان ایران در بازی‌های المپیک توکیو گرفته‌اند، چندان روی تصمیمش تأثیری نداشته است. او اگرچه می‌گوید خداحافظی‌اش ارتباطی به نتایج تیمش در المپیک ندارد ولی واقعیت این است که بازیکنان او در حد انتظار ظاهر نشدند. بر کسی پوشیده نیست که به غیر از عملکرد علی پاکدامن، دیگر شمشیربازان ایرانی در توکیو در حدواندازه‌های خودشان نبودند. شاید یکی از دلایل خداحافظی پیمان فخری همین باشد. فدراسیون شمشیربازی پیش از این اعلام کرده بود که تیم ملی سابر از شانس‌های اصلی کسب مدال در المپیک توکیو است. این تیم اما به عنوانی بهتر از ششمی نرسید. با استعفای فخری، امین قربانی دستیار او جانشینش شد. فخری طی یک دهه حضورش در تیم ملی سابر، نتایجی برای شمشیربازی ایران به دست آورد که تاریخی بود.
شاهین‌طبع  و  یک دنیا حاشیه
مهران شاهین‌طبع، سرمربی تیم ملی بسکتبال نیز شرایطی مشابه با غلامرضا محمدی را در این تیم داشت. بعد از اینکه فدراسیون بسکتبال شرایط استخدام مربی خارجی را به دلیل نرخ بالای ارز نداشت، شاهین‌طبع که همواره عنوان پرافتخارترین مربی داخلی این رشته را دارد، مسئولیت این تیم را قبول کرد. تغییر و جابه‌جایی شاهین‌طبع در حالی بعد از ۴۲ ماه در رأس کادر فنی تیم ملی بسکتبال ایجاد شده که این تیم طی این مدت از حضور در دیدارهای انتخابی مختلف به اهداف کلی خود برای کسب سهمیه جام جهانی ۲۰۱۹ چین و المپیک ۲۰۲۰ توکیو دست یافت. البته طی این مدت همواره حاشیه‌هایی همراه تیم ملی بود که مسئله ماست و دوغ، اعتراض به برپایی اردو در چین، عدم دعوت از ارسلان کاظمی، غیبت موقت حامد حدادی و... از‌جمله آنها بودند و حالا هم باید صحبت‌های محمد جمشیدی و اشاره به برخی مسائل پیرامون تیم ملی را که بعد از المپیک مطرح شد، به آنها اضافه کرد. رامین طباطبایی، رئیس فدراسیون بسکتبال، تأکید دارد که مسائل حاشیه‌ای پیرامون تیم ملی در کنار برخی نتایج و شکست‌هایی که در کارنامه این تیم ثبت شد، بی‌تأثیر در تصمیم اتخاذشده برای انتخاب سرمربی جدید نبوده است. مصطفی هاشمی جای شاهین‌طبع را در تیم ملی بسکتبال گرفته است. آسمان‌خراش‌های ایرانی هر سه دیدار خود در المپیک توکیو را واگذار کردند.
تانک روس، بی‌فایده برای والیبال
تیم ملی والیبال ایران در حالی به کارش در بازی‌های المپیک پایان داد که با کسب نتایجی دور از انتظار از صعود به مرحله بعدی بازماند. ایران که امید داشت در این دوره از بازی‌ها روی سکوی المپیک برود، با انجام بازی‌های سینوسی در المپیک، در نهایت در جدول شش‌تیمی گروه نخست، در رده پنجم قرار گرفت تا بسیاری را شوکه کند. فدراسیون والیبال وقتی رأی به انتخاب ولادیمیر الکنو، سرمربی صاحب‌نام روسی داد با حجم عظیمی از واکنش‌های مثبت مواجه شد. سه دوره حضور الکنو در بازی‌های المپیک و کسب دو مدال طلا و برنز با تیم ملی روسیه کافی بود تا والیبال ایران را به آرمانی که در سر دارد، برساند؛ اما تانک روسی عملکرد یخلاف تصورات داشت. او قبل از المپیک نیز در لیگ ملت‌ها، از مجموع 15 بازی 10 شکست را در کارنامه خود ثبت کرد. گفته می‌شود مرد روسی در حضور سه‌ماهه‌اش در ایران چهار‌میلیارد‌ونیم از فدراسیون والیبال دستمزد گرفت. الکنو بعد از المپیک مستقیم از توکیو به روسیه رفت!
فرار رو به جلوی فدراسیون تکواندو
تیم ملی تکواندو که همیشه ضلع سوم مدال‌آوری‌های ورزش ایران در بازی‌های المپیک است، در توکیو چیزی شبیه فاجعه بود. میرهاشم حسینی، آرمین هادی‌پور و ناهید کیانی، سه تکواندوکار ایرانی حاضر در بازی‌های 2020 بودند که روی شیاپ‌چانگ توکیو نمایشی نزدیک به صفر را از خودشان نشان دادند. برای نخستین‌بار در طول تاریخ، نمایندگان تکواندوی ایران بدون کسب هیچ‌گونه مدالی از آوردگاه المپیک به تهران بازگشتند تا سیکل ناکامی‌های فدراسیون پولادگر به تکامل برسد. جالب اینجاست که فدراسیون تکواندو ضمن پذیرش ناکامی تکواندوکاران در المپیک توکیو بیانیه‌ای عجیب‌و‌غریب را منتشر کرده که چیزی جز فرار رو به جلو نیست. شیوع ویروس کرونا و تعویق یک‌ساله المپیک، تشخیص اشتباه کمیسیون تخصصی فدراسیون پزشکی ورزشی در آسیب‌دیدگی آرمین هادی‌پور و اضافه‌وزن میرهاشم حسینی به خاطر تأخیر در بازی‌ها را به‌عنوان دلایل ناکامی این تیم مطرح کرده است؛ دلایلی غیرمنطقی‌ که بی‌شک نه‌تنها اهالی تکواندو، بلکه کارشناسان ورزشی هم نمی‌توانند آن را بپذیرند. اتفاق بدتر اینکه باخت ناهید کیانی برابر کیمیا علیزاده، ملی‌پوش اسبق تیم ملی زنان ایران را که در حال حاضر پناهنده آلمان است  نیز به توطئه سیاسی کمیته بین‌المللی المپیک ربط می‌دهند. فدراسیون تکواندو معتقد است فشار روانی این مبارزه باعث شده تا کیانی نتواند مسابقه همیشگی‌اش را به نمایش بگذارد. با این حال اگرچه خیلی‌ها معتقدند مدیریت ساکن و مادام‌العمر محمد پولادگر در این فدراسیون دلیل ناکامی‌های تکواندو ایران در المپیک توکیو است اما باید گفت که فریبرز عسگری و مهرو کمرانی، سرمربیان تیم‌های مردان و زنان هم دیگر شانسی برای بقا در این تیم ندارند.
وضعیت مبهم سایر تیم‌ها
وضعیت سرمربیان در سایر تیم‌های ملی المپیکی نیز مبهم است. تیم ملی تیراندازی تفنگ که چهار سهمیه حضور در المپیک را گرفت، از سوی الهام هاشمی هدایت شد. هیچ‌یک از شاگردان او نتوانستند در توکیو حتی به فینال راه پیدا کنند. هاشمی نیز که چالش زیادی با فدراسیون تیراندازی تا قبل المپیک داشت و حتی اردوها را نزدیک به یک ماه ترک کرد، الان وضعیت مناسبی ندارد. او اخیرا بیانیه تندی علیه فدراسیون منتشر کرد و این ناکامی را متوجه فدراسیون دانست. از آنجا که دوره ریاست دادگر به اتمام رسیده، باید فعلا منتظر انتخابات فدراسیون ماند. در صورت ریاست دوباره دادگر باید گفت هاشمی نیز رفتنی است. بوکس، قایقرانی، دوچرخه‌سواری، تیروکمان، بدمینتون، شنا و دوومیدانی دیگر رشته‌های حاضر در بازی‌های المپیک بودند که همه به‌جز قایقرانی ناکام بودند. از بین مربیان حاضر در توکیو تنها قرارداد شهرام هروی در کاراته، محمدحسین برخواه در وزنه‌برداری و محمد بنا در کشتی فرنگی تمدید شده است.