بچه‌ها، حاضران غایب در مدارس

اعتقاد مجلس به غیرحضوری بودن مدارس

علیرضا منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز توضیح داد که با توجه به توضیحات متولیان سه حوزه مدارس، دانشگاه‌ها و سلامت کشور در نشست کمیسیون آموزش، برداشت ما این است که مدارس و دانشگاه‌ها در ابتدای مهرماه به صورت غیرحضوری خواهد بود.

حضوری یا غیرحضوری مسأله این است

اما نکته‌ای که در این میان بسیار اهمیت دارد این است که اصلا حضوری‌شدن آموزش تا چه اندازه می‌تواند در بالاتر بردن سطح آموزش و تربیت دانش‌آموزان موثر باشد. با وجود آنکه بسیاری از کارشناسان بر این باورند که عدم‌بازگشایی مدارس می‌تواند بحث تربیت اجتماعی کودکان را برهم‌بزند و فرآیند اجتماعی‌شدن کودکان را به تأخیر بیندازد، برخی مخالف این نظر را دارند و معتقدند اتفاقا شرایط برای تربیت دانش‌آموزان در خانه‌ها بیشتر است. این یکی از موضوعاتی است که سجاد نوروزی، کارشناس آموزش‌وپرورش به آن اشاره می‌کند و می‌گوید در دو سالی که با کرونا درگیر هستیم، حوزه آموزش دچار تحول شده و فضایی به دست آمده که  امکان بازگشت بچه‌ها به دوره قبل تقریبا زیر 10درصد است و در واقع کرونا تحول بزرگی در آموزش ایجاد کرده است.

رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی: با توجه به توضیحات متولیان سه حوزه مدارس، دانشگاه‌ها و سلامت کشور در نشست کمیسیون آموزش، برداشت ما این است که مدارس و دانشگاه‌ها در ابتدای مهرماه به صورت غیرحضوری خواهد بود



به اعتقاد او در روزهایی که تازه کرونا آمده بود و مدارس به ناچار غیرحضوری برگزار می‌شد، روش جدید تحصیل برای افکار عمومی قابل قبول نبود و کرونا  این تحول را به زور ایجاد کرد و پرونده کلاس‌های حضوری را تا مدتی بست.

با وجود آنکه آموزش کلاسیک قائده‌پذیری پیدا کرده است، اما در دنیا شرایط به سمت دیگری پیش می‌رود و کم‌کم نوع آموزش در دنیا به سمت فردی پیش می‌رود.

این موضوعی است که نوروزی به آن اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد نکته‌ای که اصلا به آن توجه نمی‌شود این است که آموزش آنلاین با آموزش حضوری کاملا متفاوت است و نمی‌توان کتاب درسی را که به صورت حضوری آموزش داده می‌شود، در شاد تعریف کرد و از دانش‌آموز نیز توقع داشت که این کتاب را بدون کم‌وکاست یاد بگیرد.

آموزش آنلاین محتوای آنلاین نیاز دارد

آموزش آنلاین فضای خودش را نیاز دارد و باید فرم محتوا بر اساس آموزش آنلاین تغییر کند، این در حالی است که  در حال حاضر این محتوا جذابیتی ندارد.  اینکه معلم از صفحه کتاب ریاضی عکس بگیرد و از این طریق بخواهد به دانش‌آموز درس یاد بدهد نه‌تنها عملیاتی نیست، بلکه علاقه‌ای را که می‌توانست به واسطه آموزش درست نسبت به این درس به دست بیاورد، از دست می‌دهد و این مساله بزرگی است که دانش‌آموزان با آن روبه‌رو شده‌اند.

او به راه‌حلی که دنیا به آن رسیده، اشاره کرده و ادامه می‌دهد: «تعدادی از نوابغ الگوریتم جدید آموزشی را طراحی کردند که از راه قصه‌گویی می‌گذرد. در واقع پلتفرم قصه موضوع جدیدی است که می‌توان از آن استفاده کرد و در تاریخ و علوم حتی ریاضی و دروس تجربی نیز می‌توان از این شیوه استفاده کرد.»

آموزش آنلاین برای خانواده‌ها تبیین نشده است 

او با اشاره به اینکه خانواده‌ها هم هنوز به این روش عادت نکرده‌اند، ادامه می‌دهد:‌ «تا سال گذشته که شرایط درس خواندن تغییر نکرده بود، خانواده‌ها هیچ مسئولیتی در قبال کودکان نداشتند و تنها کاری که می‌کردند چک‌کردن تکالیف بود، اما در دوره جدید مسئولیت آموزش دانش‌آموز بر عهده خانواده است و خانواده رسالت آن را بر عهده گرفته و در واقع باید در این الگوریتم تازه خانواده‌ها  به این درک برسند.»

 اینکه معلم از صفحه کتاب ریاضی عکس بگیرد و از این طریق بخواهد به دانش‌آموز درس یاد بدهد نه‌تنها عملیاتی نیست، بلکه علاقه‌ای را که می‌توانست به واسطه آموزش درست نسبت به این درس به دست بیاورد، از دست می‌دهد و این مساله بزرگی است که دانش‌آموزان با آن روبه‌رو شده‌اند

نوروزی بر این باور است که در واقع سیستم آموزش‌وپرورش دچار ناکارآمدی و ضعف است و باید تحول اندیشه‌ها و تغییر نگرش به وجود بیاید، در واقع در ظاهر قصه کار سختی است، اما در بلندمدت به نفع خانواده تمام می‌شود، زیرا در چنین شرایطی خانواده به راحتی می‌تواند خرده‌فرهنگ را به کودک آموزش دهد، زیرا به دلیل وضعیت مدارس این آموزش‌ها وجود ندارد و این آموزش‌ها کمتر در دست خانواده‌هاست و این تغییر رویکرد می‌تواند به نفع خانواده‌ها باشد.

مدرسه و روابط اجتماعی دانش‌آموزان

این کارشناس آموزشی به این موضوع نیز اشاره می‌کند که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که تعامل بچه‌ها در مدرسه سبب می‌شود که بچه‌ها روابط اجتماعی را بیشتر فرابگیرند، اما به نظر من این نظریه واقعا اشتباه است، درواقع بچه‌ها در مدرسه چیزی یاد نمی‌گیرند و گاهی برخی از رفتارها در مدرسه نیز بدآموزی دارد.

درواقع هر کدام از ما سرشار از عقده‌ها و گره‌های ذهنی هستیم که آنهارا روی بچه‌ها پیاده می‌کنیم و هر کدام از بچه‌ها نیز در مدرسه این گره‌های ذهنی را به سایر بچه‌ها منتقل می‌کند و هر دانش‌آموز سرشار از گره‌های متفاوت می‌شود.

او راهکاری هم برای این موضوع پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید: «برای آنکه بچه‌ها از نظر اجتماعی تقویت شوند، بهتر است خانواده‌هایی که از نظر خرده‌فرهنگ‌ها به هم شبیه هستند، با هم در تعامل باشند، این کنار هم بودن‌ها می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. این روابط که می‌تواند با نظارت خانواده‌ها باشد، می‌تواند شرایط را به نفع بچه‌ها تغییر دهد.»

مزیت حضور دانش‌آموزان در مدرسه 

اما برخی از کارشناسان نیز بر این باورند که نمی‌توان بچه‌ها را به حال خود رها کرد و مزیت‌های حضور آنها را در مدرسه ندید گرفت. محمدرضا داوری، مدیر مدرسه و کارشناس آموزشی بر این باور است که نرفتن مدرسه برای بچه‌ها سم است و چشم در چشم بودن دانش‌آموز با معلم می‌تواند بحث آموزش را بسیار جدی‌تر پیش ببرد.

او پیشنهاد می‌دهد که بهتر است حضور دانش‌آموزان در مدارس کاهش پیدا کند، اما نه اینکه کاملا قطع شود، به این ترتیب که بهتر است دانش‌آموزان به جای پنج روز حضور در کلاس دو روز به مدرسه بروند یا اینکه کلاس‌ها زوج و فرد شود.

تقابل سلامت و تربیت 

این کارشناس آموزش‌وپرورش با تأکید بر اینکه اگر مدارس محل انتقال ویروس کرونا شوند، نمی‌توان کاری برای جلوگیری از پخش ویروس کرد، ادامه می‌دهد که در این صورت هیچ مسئولی پاسخگو نخواهد بود و تنها بحث سلامت دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها با خطر روبه‌رو می‌شود.

داوری بر این باور است که ما با دوگانه سلامت و تربیت مواجه هستیم و کارشناسان مختلف نظرات مختلفی دارند، همه می‌گویند اولویت با سلامت است و این کاملا حرف درستی است، اما باید برای بحث تربیت دانش‌آموزان نیز کاری انجام داد.

تعدادی از نوابغ الگوریتم جدید آموزشی را طراحی کردند که از راه قصه‌گویی می‌گذرد. در واقع پلتفرم قصه موضوع جدیدی است که می‌توان از آن استفاده کرد و در تاریخ و علوم حتی ریاضی و دروس تجربی نیز می‌توان از این شیوه استفاده کرد

او با تأکید بر اینکه مدارس در سال گذشته هیچ جذابیتی نداشته و ناکارآمد بوده‌اند، توضیح می‌دهد که کادر مدارس به نسبت از شرایط غیرحضوری مدارس راضی‌تر بودند، مدیران و مسئولان هم به نسبت کارشان کمتر شده و بهتر می‌توانستند به امور تسلط داشته باشند، اما در این میان معلمان و والدین از همه ناراضی‌تر بودند و تازه در این شرایط خانواده‌ها متوجه شدند که بحث آموزش تا چه میزان سخت است.

خرد جمعی خانواده‌ها حرف اول را می‌زند

داوری تأکید می‌کند که در بحث بازگشایی مدارس مسئولان ما نباید احساسی تصمیم بگیرند، خرد جمعی مردم معقول‌تر است، اگر چنانچه متفاوت مردم فکر کنیم، مردم خودشان تصمیم می‌گیرند. اینکه اولیا فرزندان‌شان را به مدرسه نفرستند، دور از ذهن نیست. تجربه سال گذشته نشان می‌دهد مردم کار خودشان را انجام می‌دهند و زیاد درگیر بحث‌های اداری نخواهند بود.

او معتقد است که مسئولیت بازگشایی یا تعداد روزهایی که دانش‌آموزان باید در مدرسه حاضر شوند، باید به مدیر مدرسه واگذار شود تا او بر اساس شرایط بتواند آن را برنامه‌ریزی کند.