توافق ایران و آژانس برای تعامل و مذاکره
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در رأس هیأتی به منظور دیدار و گفتوگو با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران وارد تهران شد و با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با محمد اسلامی دیدار و گفتوگو کرد.
تعویض کارتهای حافظه دوربینهای نظارتی
رئیس سازمان انرژی اتمی پس از دیدار با رافائل گروسی اعلام کرد که وی در آینده نزدیک برای ادامه مذاکرات مجددا به تهران میآید. محمد اسلامی در کنفرانس خبری مشترک با مدیرکل آژانس ادامه داد: مسایل بین ما اساسا فنی است. تفاهم کردیم در اجلاس آینده(کنفرانس عمومی) شرکت و در حاشیه اجلاس مذاکرات خود را ادامه دهیم. رئیس سازمان انرژی اتمی از توافق برای تعویض کارت های حافظه دوربینهای نظارتی خبر داد و گفت: قرار شد تیم فنی مربوطه بعد از توافق به ایران بیایند تا بتوانند اقداماتی را که باید برای دوربین ها به لحاظ فنی انجام بدهند را انجام و کارت های حافظه طبق روالی که طبق پادمان است و در ایران نگهداری و پلمب میشود همان جا کارت های قدیمی را پلمب کنند و کارتهای جدید حافظه را در دوربینها نصب کنند که روال جاری و طبیعی در سیستم نظارتی آژانس است.او تاکید کرد: برای ایران آنچه حائز اهمیت است، اعتمادسازی است و این که اعتماد متقابل بین ایران و آژانس وجود داشته باشد و آژانس طبق توافق در جهت پیشبرد برنامه های هسته ای ایران نقش موثرتری ایفا کند و به پیشرفت فناوری هسته ای ایران کمک کند.
تاکید بر لزوم گفتوگو
همچنین رافائل گروسی پس از دیدار با اسلامی بر لزوم گفتوگو میان ایران و آژانس در موضوعات مختلف تاکید کرد.به گزارش ایسنا، مدیر کل آژانس تصریح کرد که این بازدید بسیار مهم است چون بعد از روی کار آمدن دولت جدید در ایران است. این بدان معناست که ایران و آژانس باید با هم کار کرده و همکاری خود را گسترش دهند.وی از گفتوگوی مثبت و عمیقی که با محمد اسلامی داشته است قدردانی کرد و گفت: ما باید درباره مسائل مختلف با هم مذاکره و تبادل نظر داشته باشیم. وی با اشاره به برگزاری کنفرانس عمومی آژانس ظرف کمتر از دو هفته دیگر در وین گفت: این یکی از رویدادهای مهم در جهان است. توافق کردیم ادامه مذاکرات را در وین ادامه دهیم و پس از آن من مجدداَ برای گفتوگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به ایران برمیگردم.گروسی افزود: همکاری مثبت میان ایران و آژانس برای ادامه عملیات تجهیزات فنی آژانس خیلی مهم است و این گارانتی مهمی برای ایران و جهان است تا توافقات مثبت بعدی ادامه یابد.
همکاری و اعتماد متقابل
همچنین بیانیه مشترک محمد اسلامی و رافائل گروسی اتمی پس از نشست مشترک آنان به امضا رسید که در آن آمده است: طرفین روحیه همکاری و اعتماد متقابل و اهمیت تداوم آن و همچنین ضرورت رسیدگی به موضوعات فیمابین در فضایی سازنده و منحصراً فنی را مورد یادآوری و تاکید مجدد قرار دادهاند.دراین بیانیه آمده است: در چارچوب تعاملات و همکاریهای موجود فیمابین، طرفین تصمیم گرفتند دیدارهای متقابل را در سطوح مرتبط تداوم دهند.براساس این بیانیه مشترک به بازرسان آژانس اجازه داده می شود تا نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص شده و جایگزینی کارتهای حافظه آنها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهند شد، اقدام نمایند.چگونگی و زمان انجام این اقدام، مورد توافق دو طرف قرار گرفت.
ادعای کاهش بازدیدها
این دیدار و مذاکرات در حالی صورت گرفت که گروسی اخیرا طی گزارشی به شورای حکام آژانس، مدعی شده بود که بازرسیهای این سازمان از مراکز هستهای ایران به طور چشمگیری کاهش یافته و با محدودیت جدی مواجه شده است.
در این رابطه برخی رسانههای غربی پیشبینی کرده بودند که طرفهای غربی در نشست آتی شورای حکام با هدف تشدید فشارها بر ایران تلاش خواهند کرد که قطعنامهای علیه کشورمان صادر کنند. این پیشبینی البته دقیق نبود و اساسا هیچ بحثی درباره صدور قطعنامه ضد ایرانی در دستور کار نشست آتی شورای حکام آژانس قرار ندارد.
تعامل مناسب در سطوح مختلف
این خصوص چند نکته مهم باید مورد توجه قرار گیرد؛ نخست اینکه ایران و آژانس تعاملات مناسبی در سطوح مختلف دارند. تبادل هیاتها نیز بر حسب ضرورت در زمانها و شرایط متفاوتی صورت میگیرد.
بر این اساس سفر جاری مدیرکل آژانس به تهران بهمنظور انجام رایزنی دو طرف قبل از آغاز به کار نشست آتی شورای حکام صورت گرفته و گمانهزنیهای رسانههای غربی در خصوص دستور کار پادمانی سفر گروسی به ایران صحت ندارد.دوم؛ انتظار میرود سفر گروسی به تهران بهویژه پس از گزارش غیرسازنده اخیر او به ارائه ارزیابیهای مثبتی منجر شود تا بهانه برای سوءاستفاده سیاسی طرفهای غربی گرفته شود.سوم؛ آژانس نمیتواند نقش تأثیرگذار خود در سرنوشت تفاهم هستهای را انکار کند، از این رو باید مراقب آثار گزارشها و مواضع مقامات خود باشد تا ضمن حفظ حیثیت حقوقی و حرفهای خود در مسیر حصول توافق موثر باشد.چهارم؛ با توجه به جمیع شرایط و نیاز مبرمی که غرب برای بازگشت به مذاکرات دارد، اینگونه برآورد میشود که کشورهای اروپایی و آمریکا نیز به دنبال تنشآفرینی و تقابل در شورای حکام نیستند، چرا که به خوبی میدانند هر اقدامی در نشست آتی این شورا، نه تنها واکنش مناسب ایران را به دنبال خواهد داشت بلکه فرآیند دیپلماسی و مذاکره را مختل خواهد کرد.
تاثیر مثبت توافق بر مذاکرات وین
در این رابطه یک تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه پیشرفت در روند مذاکرات وین میتواند سیاسیکاری آژانس را کاهش دهد، تاکید کرد: هر گونه توافق احتمالی میان ایران و آژانس، تاثیر مثبت و مستقیمی بر مذاکرات وین خواهد داشت و موقعیت ایران را در مذاکرات تثبیت خواهد کرد.حسن بهشتیپور در گفتوگو با ایرنا گفت: آن گونه که مقامات آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح کردهاند، سه موضوع در دستور کار رافائل گروسی در سفر به تهران قرار دارد؛ نخستین دستورکار، ترغیب ایران به اجرای تعهدات برجامیاش است که پاسخ ایران روشن است و میگوید تا زمانی که طرف مقابل به تعهداتش پایبند نباشد، تعهدات برجامیاش را انجام نمیدهد و براساس قانون مجلس عمل کرده و در چارچوب موافقتنامه پادمان هستهای به همکاری خود با آژانس ادامه میدهد. وی دستورکار دوم گروسی در تهران را مربوط به بازبینی محتوای دوربینهای آفلاین برشمرد و اظهار داشت: براساس مصوبه مجلس، ایران موظف نیست مانند گذشته دوربینهایی که بر فعالیتهای هستهای ایران به صورت آفلاین نظارت میکردند،
محتوای آن در اختیار آژانس قرار گیرد. بلکه فعلا این محتوا در اختیار ایران قرار دارد تا طرف مقابل، تعهدات برجامی خود را اجرا کند در آن صورت آژانس به محتوای دوربینهای نظارتی دسترسی پیدا میکند. بهشتیپور اضافه کرد: دستورکار سوم گروسی در این سفر، ادامه مذاکرات درباره چهار سوال مطرح شده از سوی آژانس است. با آنکه ایران به سوالات آژانس پاسخ داده اما این نهاد بینالمللی آن را ناکافی دانسته و قانع نشده است. احتمالاً گروسی در این سفر، به دنبال راهحلی برای بازشدن این گره خواهد بود.