سونامی ماینرهای چینی 

رعیت نواز-  در حالی که این روزها گزارش هایی درباره احتمال تکرار خاموشی ها در زمستان شنیده می شود، خبر سرازیر شدن دستگاه های استخراج رمز ارز چینی به کشور نگرانی ها را دو چندان می کند. روز گذشته، پرویز محمد نژاد در جلسه علنی مجلس و بعد از قرائت گزارش کمیسیون اقتصادی در خصوص بررسی وضعیت صنعت استخراج رمز ارزهای جهان‌روا و مبادلات داخلی آن گفت: «در آینده نزدیک تمام ماینرهای بنجل، از کارافتاده، انبارشده و با مصرف بالای برق چینی که حدود 200 هزار عدد از آن ها را کشف کرده‌ایم، وارد ایران خواهد شد.» پیش از این هم مدیر عامل توانیر در 28 تیر با ارسال نامه ای به رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا درباره احتمال افزایش ورود دستگاه های غیرمجاز استخراج رمز ارز هشدار داده بود. امروز در این گزارش از دلایل هجوم ماینرهای چینی به کشور نوشته ایم.
 
استخراج رمز ارز چیست؟ در سیستم مالی سنتی، دولت ها در صورت نیاز پول بیشتری چاپ و به بازار تزریق می کنند، اما این مسئله در خصوص رمز ارزها و به ویژه بیت کوین صحت ندارد. هر چند کاربران در شبکه رمزارز با یکدیگر مراودات مالی دارند، اما تمام این تراکنش ها باید در جایی نگهداری شود. برای مثال شبکه بیت کوین اطلاعات تراکنش ها را در یک بازه زمانی مشخص جمع آوری و آن ها را درون یک لیست به نام بلوک ذخیره می کند. استخراج رمزارز هم در واقع به معنی پردازش و ثبت این اطلاعات توسط سیستم شخصی کاربران است. سیاست چین در قبال رمز ارزها سازمان های قانون گذار چین هیچ رمز ارزی را به عنوان پول قانونی به رسمیت نمی شناسند و سیستم بانکداری این کشور هم نه تنها خدمات مربوط به این ارزها را ارائه نمی کند بلکه از پذیرش آن ها هم منع شده است. دولت پکن ضوابط و معیارهای مختلفی را برای ایجاد مانع در برابر فعالیت هایی از این دست در پیش گرفته که شامل ممنوع کردن تامین سرمایه از طریق عرضه اولیه ارز (ICO)، محدود کردن پلتفرم های تجارت ارز مجازی و استخراج آن ها می شود. طی ماه های اخیر دولت مرکزی از مقامات محلی در مناطق مختلف این کشور خواسته با افزایش قیمت حامل‌های انرژی و تصویب قوانین زیست محیطی سخت گیرانه، شرکت ها را به ترک استخراج ارزهای رمزپایه ترغیب کنند. این کشور از خرداد استخراج بیت کوین و دیگر پول های مجازی را ممنوع کرد و همین موضوع باعث شد ماینرهایی که در این کشور به استخراج رمز ارز مشغول بودند برای ادامه کار به کشورهای دیگر کوچ کنند. کوچ ماینرهای چینی ممنوعیت شدید استخراج رمز ارز در چین و محکومیت های سنگینی که برای ماینرهای فعال در این کشور گرفته شده باعث شد که ماینرها به فکر کوچ از چین به دیگر کشورها باشند. برخی از استخراج کننده های بزرگ خود را به نواحی مجاور نیروگاه برق آبی کانادا رساندند و برخی هم مقاصد دیگری مثل آمریکا، استرالیا و ایسلند را انتخاب کردند. موسسات متوسط و کوچک هم به تایلند، کامبوج و ویتنام به دلیل نزدیکی به چین روی آورده اند. در این اواخر اما همه آن ها از آرمان شهری برای استخراج رمز ارز نام می‌برند که نیروی برق را با قیمتی بسیار پایین و بدون هر گونه آلودگی فراهم می سازد: ایران. چرا ایران؟ دلیل گرایش ماینرهای چینی به ایران به برق ارزان بر می گردد. به گزارش دیجیاتو هزینه برق در ایران برای هر کیلووات ساعت تنها 0.006 دلار تمام می شود. البته این نرخ برای ما که دخل و خرجمان با ریال می گذرد چندان ارزان نیست اما برای خارجی هایی که با دلار، یورو و حتی یوان سر و کار دارند، بسیار ارزان است. برای این که متوجه ارزانی برق در کشورمان بشوید کافی است بدانید قیمت هر کیلو وات ساعت برق در چین 0.015 دلار است که در زمستان به 0.04 دلار هم می رسد؛ یعنی نرخی حدود 6.66 برابر ایران! خطر ماینرهای چینی اما این سوال پیش  می آید که چرا ممنوعیت استخراج رمز ارز در چین برای کشور و صنعت برق ما خطرناک است. همان طور که می دانید از زمستان سال گذشته به دلیل افزایش میزان مصرف برق که بنا به گفته مسئولان صنعت برق بخش عمده ای از آن به خاطر افزایش ماینرها بوده شاهد خاموشی بودیم و در تابستان و شروع گرما این اتفاق به اوج خود رسید. این روزها هم شرکت توانیر در یک مطالعه جامع در خصوص خاموشی ها گزارشی با عنوان «فراتر از بحران خاموشی» منتشر کرده که در آن از تاثیر فعالیت غیرمجاز مراکز استخراج رمز ارز بر خاموشی‌ها گفته است. طبق پیش‌بینی‌ها، ۶۵ درصد استخراج رمز ارزها در چین انجام می شده که حالا باید این کشور را ترک کنند و به سراغ کشورهای دیگر بروند تا به استخراج رمز ارز بپردازند. به گزارش ایسنا ،طبق تخمین صورت گرفته توسط دانشگاه کمبریج، استخراج کنندگان چینی رمز ارزها به تنهایی 0.6 درصد از کل برق تولیدی جهان را مصرف می کنند. حالا این حجم عظیم دستگاه های استخراج رمز ارز به دنبال جایی برای استقرار و ماینینگ هستند. همان طور که پیش از این خواندید هزینه پایین برق در کشورمان باعث شده احتمال حضور دستگاه های استخراج رمز ارز چینی که مصرف بالایی هم دارند به صورت قاچاق در کشورمان افزایش پیدا کند تا جایی که مدیر عامل شرکت توانیر در 28 تیر امسال در خصوص احتمال افزایش ورود دستگاه های غیرمجاز استخراج رمز ارز و لزوم در نظر گرفتن تمهیدات سخت گیرانه تر به رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نامه نوشت. تولید رمز ارز به جای تولید کالا و خدمت یک فرضیه قابل توجه و دارای اهمیت سیاسی، اجتماعی و امنیتی که در مطالعه اخیر توانیر آمده این است که جذابیت مصرف برق برای تولید رمز ارز سبب شده برق به جای تولید کالا و خدمات صرف تولید رمز ارز شود و علاوه بر فشار به صنعت برق و ایجاد بحران خاموشی، مسبب کاهش تولید سایر کالاها و خدمات ضروری نیز باشد. سالانه حدود یک میلیون مشترک جدید به مشترکین برق کشور اضافه می‌شود و مقدار مصرف دستگاه ‌های تولید رمز ارز در کشور نیز حداقل معادل همین یک میلیون مشترک برآورد می‌شود و بنا بر برآوردها به تولیدی معادل ۲۰۱۴ مگاوات قدرت واقعی یا ۲۹۷۵ مگاوات ظرفیت اسمی نیاز دارد. این میزان مصرف معادل مصرف برق همه مصارف سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل است.