سیدمحمد هاشمی فرد
عضو اتاق بازرگانی

برای اینکه در یک حوزه اقتصادی و اختصاصا تجارت موفق باشیم باید از نصب اشخاصی که اضافه برسواد تجاری، تجربه تجاری کافی هم داشته باشند، بهره مند شویم، یعنی در تجارت از نیروهای متخصص در زمینه های مختلف اقتصادی که بازارهای داخلی و خارجی را بخوبی میشناسند، رفتارها، کنش‌ها و برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت کشورهای پیشرو و صاحب سبک در حوزه اقتصاد و تجارت را بخوبی دنبال می‌کنند و درک درستی از برنامه های آنها داشته و تحلیل درستی را از آنها ارائه می دهند، بهره مند شویم.
تا زمانی که نیازمند صادرات کالایی هستیم اضافه براینکه در بازار داخلی به آن نیاز پاسخ داده شده و کمبود آن در بازار مشاهده نمی شود و به هیچ عنوان بی نظمی در توزیع آن در کشور وجود ندارد؛ در این مقطع زمانی برای صادرات مستمرو پایداری آن محصول به خارج کشور برنامه ریزی میکنیم، نه اینکه یک کالا را صرف اینکه عرضه آن از تقاضا بیشتر است و آن را -بصورت مقطعی- موجود داریم صادر کنیم و بعد از مدتی دوباره صدور بیش از حد و بی برنامه آن و در نتیجه ایجاد تقاضای فراوان از کشورهای مختلف جهت صدور، موجب صدور بیش از توان تولید و استفاده از سهم سبد داخلی شود و بی نظمی بازار داخلی را به همراه داشته باشد، چنین صادراتی به هیچ عنوان توصیه نمیشود و حتما باید با تاسیس یک نظام رگولاتوری و تنظیم گر منسجم در تمامی ابعاد اقتصادی مان بتوانیم از داشته های بالفعل و بالقوه مطلع شده و به نیازها اشراف پیدا کرده وبا تطبیق نیازها و توانمندیهایمان در زمینه تولید و پوشش آنها در داخل و سپس (نیاز صادرات را برطرف کنیم) و سپس اقدام به بازارشناسی، بازار سازی و بازاریابی و حضور در بازار های خارجی بصورت مستمر و پایدار و پویا -و نه مقطعی و نه نقطه ای- و تلاش کنیم که سهم مستمر و گسترده و البته عمیق را در بازار هدف داشته باشیم، در غیر این صورت ما شاهد تگرگ ها و یا رگبارهای بسیار موقت و هیجانی در امر صادرات خواهیم بود و این عدم استمرار در بحث صادرات موجب میشود که ما دچار مشکلات خیلی عدیده ای شویم و در تحلیل ها و داده هایمان بخاطر عدم ارائه آمار صحیحی از تحلیل ها و نیاز ها و توانمندی ها در تولید و پوشش بازار داخلی و بازارهای خارجی به بیراهه برویم و هم بازار داخلی را مشوش کنیم و هم بازار خارجی را از دست بدهیم و موجب شویم کشورهای رقیب در بازارهای هدف وضعیت بهتری نسبت به ما داشته باشند که البته بازپس گرفتن آن بازار کار بسیار سخت و دشواریست، به دلیل اینکه بازار هدف از این وضعیت نهایت بهره مندی را می کند که به رقابت منفی بیوفتیم و در این صورت فقط کالاهایی را فروخته و ارزی دریافت کرده ایم، ولی ثروت آفرینی نکرده ایم؛ این نکته ای است که ما خیلی با آن ، مواجه هستیم و این معضل به خاطر نبود یک نظام رگلاتوری و تنظیم گر، توانمند، مشرف، آگاه و به روز و آینده نگر هست که بتواند برنامه ریزی را به شکلی انجام بدهد که ضمن شناخت تمامی توانمندی های بالقوه و بالفعل، تمامی منابع خودمان را شناسایی کند و در تبدیل و فرآوری این همه توانمندی ها ومنابع اولیه به خدمات و کالا بتواند بهترین برنامه را ارائه دهد و از هدر رفت منابع مختلف انرژی ما اعم از نیروهای انسانی و مواهب خدادادی که به اشکال مختلف در کشور ما وجود دارد، جلوگیری نماید.
کشور ما در منطقه ای قرارگرفته که حدود 400 میلیون نفر در آنجا ساکن هستند، بخشی از خاورمیانه و آسیای مرکزی که جمعیتی حدود 400 میلیون با بازاری حدود 2000 میلیارد دلار، سهم ما از این بازار بسیار ناچیز هست. در صورتی که توانمندیهای ما به عنوان یک کشور صنعتی یا مادر در این حوزه از خاورمیانه ‌و آسیای میانه خیلی بیشتر از این است و ما اگر روی توانمندی هایمان شناخت داشته و روی آنها تمرکز کنیم با این همه امکانات صنعتی، اقتصادی و تولیدی که داریم حداقل میتوانیم تا 10 درصد این بازار را پوشش داده و حداقل میتوانیم 200 میلیارد دلار صادرات کالا و خدمات را در یک برنامه اقتصادی کوتاه مدت و میان مدت تحقق بخشیم.