روزنامه آفتاب یزد

تبعات وحشتناک کسری بودجه 50درصدی

آفتاب یزد: اقتصاد ایران درحالی سال ۱۴۰۰ را با شناختن سکانداران جدیدش در دولت سیزدهم در مردادماه سال‌جاری آغاز کرد که همچنان فشار ناشی از تحریم‌های اقتصادی منجر‌به کاهش شدید درآمد‌های صادراتی اعم از نفتی و غیرنفتی شده و وجود ویروس کرونا نیز همچنان باعث تشدید مشکلات اقتصادی شده بود. با این حال کسری بودجه یکی از اولین مسائل اقتصادی است که دولت سیزدهم و علل‌الخصوص وزارت اقتصاد با همراهی سازمان برنامه‌وبودجه باید در پی حل آن باشند و میزان و نحوه جبران کسری بودجه می‌تواند بخش زیادی از نمره و کارایی اقتصادی دولت را در پایان سال ۱۴۰۴، به نمایش بگذارد. تقریبا تمام پیش‌بینی‌ها در سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که اقتصاد ایران بار دیگر در سال 1401 با مسئله کسری بودجه روبه‌رو خواهد بود و تنها اختلاف‌نظر کارشناسان، در مقدار برآورد این کسری بودجه بود که آن هم روز گذشته توسط یکی از نمایندگان مجلس افشا شد. جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس روز گذشته گفته:« امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه خواهیم داشت» و این نشان می‌دهد که عمق فاجعه بیش از چیزی است که انتظارش را داشتیم. با این همه باید دید این کسری بودجه از نظر اقتصادی به چه معناست؟ چه تبعاتی در پی خواهد داشت؟ تاثیر آن بر سفره مردم چگونه خواهد بود؟ و دولت برای کاهش تبعات کسری بودجه 50 درصدی چه اقداماتی می‌تواند انجام دهد؟
>امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه خواهیم داشت
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس روز گذشته با اشاره به اینکه برآورد ما این است که امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه داشته باشیم، تصریح کرد:‌ دولت حتماً باید برای پرداخت‌ها لایحه بیاورد و تعدیل کند و همچنین با راهکارهای جدیدی که می‌توان این کسری‌ها را جبران کرد، ساز و کار جدید پیشنهاد دهد.جعفر قادری درباره کسری بودجه ۱۴۰۰ و برنامه مجلس برای مدیریت آن اظهار داشت: هرگونه مدیریت بودجه حتما باید از طریق دولت به مجلس بیاید؛ یا اینکه دولت خودش می‌تواند با مکانیسم تخصیص این کار را انجام دهد، اما در نهایت تنها بحث مدیریت در هزینه‌ها نیست، بلکه بحث افزایش درآمدها نیز هست. همچنین دولت باید برای افزایش درآمدها، به صورت جدی پیشنهادات خودش را به مجلس ارائه دهد. نماینده مردم شیراز درباره نگرانی‌ها از کسری بودجه ۱۴۰۱ خاطرنشان کرد: باید به سمتی برویم که فعالیت‌های عمرانی را به بخش غیردولتی واگذار کرده و آن‌ها را به صورت مشارکتی تعریف کنیم. اگر این کار صورت بگیرد هم هزینه‌های جاری دولت را کم می‌کند و هم بخش عمرانی را به صورت مشارکتی واگذار
کرده‌اند.


وی درباره تناقض طرح واردات خودرو و ممنوعیت واردات لوازم خانگی یادآور شد که واردات خودرو نیز مشروط به صادرات است، یعنی اگر ارز لازم تامین شود، می‌توانند واردات آن را انجام دهند.
>کسری بودجه چه عواقبی دارد؟
کسری بودجه دولت طی چند سال اخیر همواره مورد توجه بوده و به هر صورت تدوین لایحه در دولت و تصویب قانون بودجه در مجلس به گونه‌ای است که در اوایل سال، عدم تحقق منابع خود را نشان داده، موضوع کسری بودجه مطرح و اصلاحات در مورد آن شروع می‌شود.عدم تحقق منابع ناشی از درآمد نفت و یا سایر درآمدها به نحوی است که باید دولت برای مصارف پیش‌بینی شده منابع جدید پیش‌بینی کند و این منابع در سالهای اخیر عمدتا برداشت از صندوق توسعه ملی هرچند با تصویب قانونی و فروش بیشتر اوراق بوده است. مجموع این جریان موجب شده بحث‌هایی در رابطه با استقراض دولت قبل از بانک مرکزی مطرح و حتی رئیس کل بانک مرکزی از چاپ پول سخن بگوید.این ادعای رئیس کل بانک مرکزی از سال گذشته مطرح شد، زمانی که به دنبال افزایش تورم در ابتدای سال کارشناسان آن را ناشی از کسری بودجه دولت دانستند ولی سازمان برنامه و بودجه وقت با رد هر گونه ادعای در رابطه با استقراض از بانک مرکزی اعلام کرده بود که صورت‌های مالی این بانک نشان‌دهنده انضباط مالی دولت است و حتی خالص بدهی‌های دولت به بانک مرکزی کاهش داشته است. با این حال، همتی، رئیس بانک مرکزی وقت تاکید داشت که تبدیل منابع ارزی صندوق توسعه ملی برای جبران کسری بودجه دولت به نوعی استقراض کوتاه مدت از بانک مرکزی به شمار می‌رود که موجب افزایش پایه پولی و تورم شده است، چرا که منابع صندوق در اختیار دولت نیستند و بانک مرکزی پول بدون پشتوانه در اختیار دولت قرار می‌دهد.در هر صورت دولتی‌ها زیر بار این اعلام بانک مرکزی نرفتند و در کنار نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه وقت که این موضوع را نپذیرفت دژپسند، وزیر اقتصاد وقت نیز چندین بار تاکید کرد هیچ گونه استقراضی از بانک مرکزی صورت نگرفته و دولت از محل فروش اوراق کسری را جبران کرده است.با این همه همچنان ترس این موضوع وجود دارد که دولت جدید هم برای جبران کسری بودجه 50 درصدی دست به چاپ اسکناس بدون پشتوانه و یا استقراض از بانک مرکزی بزند و در پی آن هم بدون شک تورم سر به فلک خواهد گذاشت.
>چه باید کرد؟
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این خصوص که چطور میتوان تبعات ناشی از کسری بودجه 50 درصدی را کاهش داد به آفتاب یزد گفت:« به نظر من و هر کس که شناختی از اقتصاد ایران دارد 50 درصد کسری بودجه قابل انتظار بود، به این دلیل که ما 3 سال است که در آمد‌های نفتی که همیشه بیش از 50 درصد در آمد‌های بودجه را تامین می‌کرد، را نداریم. در این 3 سال سعی شده به طرق جایگزین آن هم به صورت استقراض این کمبود را جبران کنند. می‌توان گفت که در حال حاضر و بعد از 3 سال حتی منابع تامین کسری بودجه هم کم و بیش تمام شده است یعنی دارایی‌های دولتی یا به انتها رسیده و یا دیگر خریدار ندارد و از طرف دیگر فروش اوراق بدهی هم که مرسوم است با این نرخ تورم از طرف مردم مورد استقبال قرار نخواهد گرفت.»وی تصریح کرد:« به نظر من تنها راه کاهش تبعات کسری بودجه این است که دولت هزینه‌های زیاد خود را کم کند، ردیف‌های بودجه بسیار زیادی وجود دارد که کمکی به تولید نمی‌کند و به دلیل نفوذ برخی افراد سیاسی این ردیف‌ها به بودجه اضافه شده و هیچ نفعی هم ندارند. تا زمانی که درآمد‌های نفت بود این ردیف‌های بودجه زیاد مشخص نبود اما در حال حاضر دولت اگر می‌خواهد تبعات این 50 درصد کسری بودجه را کاهش دهد راهش این است که هزینه‌های مازادش را کاهش دهد.»این اقتصاد دان تاکید کرد:« 50 درصد کسری بودجه طبعا منجر به رکود بیشتر خواهد شد، چون دولت وقتی کسری بودجه دارد در ابتدا به سراغ حذف بودجه‌های عمرانی می‌رود، که این امر سبب کاهش سرمایه‌گذاری می‌شود و در پی آن، هم تولید ملی کاهش می‌یابد و هم منجر به تعطیلی واحد‌های اقتصادی خواهد شد و نتیجه آن هم بیکاری عده زیادی خواهد بود و به این طریق رکود تشدید پیدا خواهد کرد. در نهایت این را هم بگویم که تنها راه حل این است که به هر شکل ممکن تحریم‌ها برداشته شود وگرنه با ساختار موجود امکان اینکه بیشتر از این منابع درآمدی پیدا کنیم میسر نخواهد بود.»
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسرائیل در لبه ریسک‌های خطرناک و کُشنده (شهروند) نظم جدید در غرب آسیا با نقش‌آفرینی ایران (یادداشت روز) (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
پاسخ روابط عمومی اسنپ‌دکتر به گزارش «وقتی تاکسی اینترنتی خدمات مشاوره‌ای و روانی می‌دهد!» عملکرد ۱۰۰ روزه دستگاه قضا مثبت بوده است تبعات وحشتناک کسری بودجه 50درصدی شیوع طاعون نشخوارکنندگان در استان البرز تایید شد اما... آنچه که ظریف درباره برجام گفت و آنچه که منتقدانش منتشر کردند! بار مسئولان روی دوش ورزشکاران ضرورتی برای کاهش تلفات حوادث ترافیکی دنیای سلبریتی آقای رئیسی! قرارمان این نبود توقعاتی که از رئیس کل بانک مرکزی داریم همین امروز از برجام خارج شوید عملکرد ۱۰۰ روزه دستگاه قضا مثبت بوده است آقای رئیسی! قرارمان این نبود ضرورتی برای کاهش تلفات حوادث ترافیکی دنیای سلبریتی