کشتی؛ نیازمند برخورد علمی و برنامه‌ریزی هوشمندانه

یادداشت وصال روحانی     پیروزی‌های مهم ایران در مسابقه‌های تازه پایان یافته کشتی قهرمانی جهان 2021 در «اسلو»ی نروژ نشان داد چگونه در فاصله فقط دو‌ ماه بخت و اقبال تیم ما می‌تواند از کمترین درجات تا رفیع‌ترین جایگاه‌ ارتقا یابد و همه‌چیزها به‌سرعت یک‌چشم به هم‌زدن ایده‌آال شود. کسب سه مدال طلا، سه نقره و یک برنز در 10 وزن کشتی آزاد در اسلو و کمترین فاصله با سبقت جستن بر روسیه و آمریکا در جدول رده‌بندی تیمی (که این دو کشور در آن به رتبه‌های اول و دوم رسیدند و ایران سوم شد) و درخشش ستودنی چند فرنگی کار ما تضادی چشم‌گیر با وضعیتی داشت که در دو رشته آزاد و فرنگی در المپیک توکیو برای ایران شکل گرفته بود. ایران که با 11 کشتی‌گیر پای به پیکارهای المپیک 2021 گذاشته بود، با کسب چهار مدال از این میدان بسیار مهم فراغت حاصل کرد تا بحثی ماندگار و تمام نشدنی پیرامون نتایج‌اش و اینکه موفق بوده یا ناکام، از هر سو بر سر زبان‌ها بیفتد. وقتی در ماه‌های منتهی به المپیک 2021 حتی از کسب سهمیه‌های کامل در رشته فرنگی باز ماندیم و به‌جای شش کشتی‌گیر با پنج فرنگی‌کار به‌شرق آسیا رفتیم، مشخص بود که گوشه‌ای از کار می‌لنگد. با این اوصاف این فرضیه که چون در میان 5 فرنگی‌کار اعزامی ما یک نفر (محمدرضا گرایی) طلا گرفته و دیگری (امین میرزازاده) به مدال برنز دست یافته، بیلان خوبی را برجای نهاده‌ایم، چندان علمی و عقلایی نشان نمی‌داد و بیشتر یک دفاعیه احساسی جلوه می‌کرد و طبعاً این سؤال را به ذهن می‌آورد که وقتی در گام نخست و هدف اول یعنی کسب سهمیه‌ها هم به موفقیت کامل و آنچه وظیفه‌ای بدیهی در کشوری بسیار کشتی‌خیز همچون ایران به حساب می‌آید، متحمل ناکامی می‌شویم، چگونه می‌توانیم دو مدال حاصله در توکیو را که البته مهم و ارزشمند بوده و هستند، نشانه‌ای از کسب نمره قبولی کامل بیانگاریم. کشتی آزاد که هدایت تیم ملی آن با غلامرضا محمدی بود، مشکلی لاینحل در کسب تمام سهمیه‌های ممکن (6 سهمیه برای شش وزن) نداشت و با تمامی نفرات ارجح و اصلی خود به المپیک سی‌ودوم رفت اما کم بودن شمار حاضران در هر وزن (16 نفر) و غایب بودن برخی مدعیان و حتی تأخیر یکساله‌ای که در تاریخ برپایی المپیک انداخت و به تبع آن فرصت تدارک ما را بیشتر ساخت، نیز سبب نشد تیم کشور‌مان با حداکثر توان و آمادگی ممکن به این آوردگاه برود. ماحصل حضور تیمی غیرممتاز از جانب ایران در کشتی آزاد این دوه از بازی‌های المپیک اکتفا به یک نقره توسط حسن یزدانی و یک برنز به وسیله امیرحسین زارع بود و درد ماجرا زمانی بیشتر شد که دیدیم و همگان هم حس کردند که دار‌ و ندار کشتی با همین‌ها بوده‌اند و ما هیچ ستاره خاص دیگری را به دلایلی مثل مصدومیت و امثال آن از دست نداده بودیم که تصور و ادعا کنیم اگر آنها در صحنه می‌بودند، خوشبخت‌تر از این می‌شدیم و به سطوحی عالی‌‌تر می‌رسیدیم و مدال‌هایمان خوشرنگ‌تر و پر تعداد‌تر می‌شد. امروز و در پایان دوره جدید مسابقه‌های کشتی قهرمانی جهان 2021 در کشور نروژ، این سؤال پیوسته مطرح می‌شود که به نتایج حاصله در این آوردگاه چگونه باید نگاه کرد و نتایج به ثبت رسیده در توکیو به چه طریق باید ارزیابی شود و اهمیت یافتن پاسخ این سؤالات در این نکته است که اگر به درستی آسیب‌شناسی و رفع مشکل کنیم و کمبودها را بشناسیم و آنها را برطرف نماییم، می‌توانیم برای تمام مسابقه‌های مهم بعدی نسخه‌ای را بپیچیم که واقعاً حلال مشکلات کشتی باشد و ما را به مدال‌های افزون‌تری رهنمون کند. در آن صورت هم کشتی فرنگی ما که هم اینک نیز وضعیتی مثبت دارد، بالنده‌تر خواهد شد و هم کشتی آزاد که نسبت به سال‌های گذشته نزول شدیدی داشته (ولی با نتایج اسلو احیا شده) به آینده خود امیدوارتر خواهد گشت. ابتدا باید بپذیریم که در المپیک سی‌ودوم کشتی ما بیش از آن که موفق بوده باشد، ناکام بوده است. در هر یک از دو رشته «آزاد» و «فرنگی» با احتساب اینکه در کشتی به جای یک برنز دو برنز اهدا می‌شود، امکان کسب شش طلا، شش نقره و 12 برنز (و مجموعاً 12 طلا، 12 نقره و 24 برنز) برای کشورهای حاضر در میدان وجود داشته و این‌که در چنین عرصه وسیع و پر امکانی ما به چهار مدال اکتفا کرده‌ایم، اصلاً یک توفیق ولو کوچک هم نیست و اگر توصیف دقیق‌تری را بخواهیم ارائه بدهیم چنین کارنامه‌ای بیشتر انجام بدیهی‌ترین وظیفه کشتی ایران و یک کار اولیه و معمولی و شاید هم رسیدن به حداقل‌ها بوده است. طبعاً هیچ‌کس انتظار و ادعا ندارد که باید هر 11 کشتی‌گیر ما طلایی می‌شدند و حتی توقع کسب چهار طلا هم مطرح نبوده و نیست اما قدر مسلم اینکه مدال‌های حاصله ما در توکیو بسیار کمتر و نامرغوب‌تر از چیزی بود که در ذات کشتی ما وجود دارد و در توان بالقوه ما هست و اگر آن را به هر دلیلی به‌دست نمی‌آوریم، نباید به‌دنبال انواع بهانه‌جویی‌ها باشیم. کشتی ایران به‌رغم نمایش‌های عالی‌اش در بسیاری از ادوار مسابقات قهرمانی جهان معمولاً در المپیک‌ها به همان اندازه ندرخشیده و تنها مواردی که در المپیک‌ها هم با اقتدار نسبی عمل کرده‌ایم، به «ملبورن 1956» و تا حدی هم «مکزیکوسیتی 1968» بر می‌گردد اما این هم بهانه‌ای نیست تا بگوییم کارنامه ما در «توکیو 2021» با قیاس با ادوار پیشین المپیک قابل درک و پذیرفتنی و نشانه‌ای از قبول شدن در این آزمون بزرگ و تازه بوده است. اگر چنین باورهایی داشته باشیم هم روزهای کم رونق کشتی آزاد ما استمرار و وسعت خواهد یافت و هم کشتی فرنگی که حالش قدری بهتر از «آزاد» است، آنقدر مدیرانش را خسته و کم اثر‌تر خواهد کرد که آنها هم دیر یا زود به وادی محمدی و دستیارانش در خواهند غلتید، وادی‌ای که دیگر اثری از خود محمدی در آن دیده نمی‌شود و جای او را پژمان درستکار گرفته که در اسلو بسیار موفق بوده و با هدایت او تیم ملی کشتی آزاد ایران در 10 وزن برنده 7 مدال شد و در رده‌بندی تیمی نیز با کمترین فاصله با روسیه و آمریکا روی سکوی سوم ایستاد. با این حال استمرار اینگونه بردها در کشتی آزاد و لازمه محکمتر شدن زیرپای محمدبنا در کشتی فرنگی بررسی هرچه بهتر و ارزیابی هرچه کاملتر کارنامه کشتی ما در اسلو است. چنین کنکاشی به ما خواهد گفت که اگرچه فتوحات اسلو بسیار مهم بوده اما اولاً در کشتی آزاد تعداد غایبان درجه اول و شمار ستاره‌های خارجی سفر‌نکرده به نروژ بسیار زیاد بود و ثانیاً در کشتی فرنگی نیز بسیاری از کشورها به میدان نروژ به‌عنوان محلی مناسب برای محک زدن نیروهای جدید خود نگریستند و بیشتر به آنها بها‌ دادند تا به نفراتی که قبلاً امتحان‌های خود را پس داده و خوب و بد کارشان هویدا شده بود. اگر این نگاه عمیق باشد، به این نتیجه می‌رسیم که نه ناکامی نسبی در توکیو آنقدر فاجعه‌بار بود که کل کشتی‌مان را تعطیل کنیم و نه بردهای حاصله در اسلو آنقدر قاطع و بی‌حرف و حدیث که ماه‌ها جشن بگیریم و دست‌ روی دست بگذاریم و برخوردی علمی‌تر و ریشه‌ای‌تر با مسائل موجود نداشته باشیم و یک برنامه‌ریزی هوشمندانه را در دستور کار خود قرار ندهیم. نیاز اصلی و بزرگ‌ کشتی ما فاکتورهای فوق است و اگر به این سلاح‌ها مجهز شویم، در میادین بعدی نزدیکی ما به دستاوردهای مهم «اسلو» بیشتر خواهد بود تا به برخی لغزش‌ها و بردهای ناکافی به ثبت رسیده در توکیو. این را بدانیم که رقبا با زیر ذره‌بین بردن اتفاقات نروژ و آنالیز دقیق نوستاره‌‌های کشتی ما که در آنجا درخشیدند و البته با اعزام تیم‌هایی کامل‌تر به مسابقات جهانی 2022 و 2023 کاری خواهند کرد که دیگر توسط ما و سایر شگفتی سازان چندان غافلگیر نشوند و برای تقابل با مهارت‌های ذاتی و توانایی‌های اکتسابی نسل جدید کشتی ایران هم پادزهرهایی را فراهم خواهند آورد و در نتیجه ما هم باید ترفندهایی را در این خصوص اتخاذ کنیم و از هرجهت بیدار و هوشیار بمانیم.