مشارکت‌پذیری دولت

خداوند در قرآن می‌فرماید پس به آن بندگانم بشارت ده که سخنان گوناگون را می‌شنوند و از بهترین آن‌ها پیروی می‌کنند.
متاسفانه یکی از مشکلات و یا بیماری‌های مزمن جامعه ما حذف و کنار گذاشتن بسیاری از فکر ها، نظرات و دیدگاههای راهگشا یا حذف نیروهایی است که با گرایش سیاسی، جناحی صاحبان قدرت و دولتمردان همخوانی ندارند. در هر دوره زمانی، از قطار انقلاب با خودی و ناخودی کردن یا انقلابی و غیر انقلابی یا حزب اللهی و لیبرال کردن یا اصلاح‌طلب و اصولگرا کردن یا ولایی و غیرولایی نمودن عده‌ای از افراد توانمند و مجرب و مدیر را پیاده میکنیم.
مدیران مجربی که با هزینه‌های فراوان از بیت المال
و جیب مردم تجربه اندوخته‌اند و راه و چاه‌ها را یافته‌اند و توانایی انتخاب‌های بهتر بین دوراهی‌ها یا چند راهی‌ها را دارند و می‌توانند هزینه‌های جاری دولت را کاهش و درآمد را افزایش و در زمینه رفع بیکاری، رشد تولید، رونق اقتصادی و خدمت به مردم و جامعه مشورت‌های اثر بخش و سازنده ارائه کنند. چرا باید با بی‌تدبیری، تنگ‌نظری، محدود نگری و غرض ورزی‌های سیاسی و جناحی عرصه خدمت را محدود کرد و فرصت بهره مندی از راهکارهای گوناگون برای حل مشکلات را از دست داد. مگر نه این است که بیش از نیمی از جامعه در انتخابات به رئیس جمهور رای نداده‌اند که این درصد در بین دانشگاهیان و صاحبنظران و اقشار موثر فرهیخته به دلایل مختلف به مراتب بالاتر است. مگر آقای رئیس‌جمهور چندین بار اظهار ننموده که بعد از انتخابات، من رئیس‌جمهور همه ملت هستم و به همه باید پاسخگو باشم و از همه فکرها، گرایش‌ها و نظرات بهره خواهم برد که البته دیدگاه و نظری کاملا درست و عقلانی است. چرا در چینش کابینه و انتخاب استانداران و مدیران موثر چنین شیوه‌ای اتخاذ نشد جواب ممکن است این باشد که رئیس جمهور در کادر اصلی اداره کشور لازم است از وفادارترین افراد به خودش استفاده نماید تا بتواند برنامه‌ها و وعده‌هایش به مردم را جامه عمل بپوشاند. این پاسخ هر چند به طور کلی می‌تواند منصفانه و درست باشد ولی طبیعتاً بخشی از وعده‌های ایشان توجه به قومیت‌ها و رشد و توسعه مناطق محروم بوده است که قاعدتاً یکی از روش‌های این توجه استفاده از افراد توانمند و شایسته برای سمت‌های ملی و استانی از اقوام و مذاهب استان‌های محروم کشور می‌باشد و نکته دیگر این که انتظار می‌رود در انتخاب بین افراد هم جهت و همراه در گرایش سیاسی به دو سه اصل مهم دانش و اطلاعات تخصصی، تجربه و توان مدیریتی در آن حوزه و توان و روحیه مشارکت‌پذیری از ظرفیت‌ها علایق و سلایق مختلف توجه لازم به عمل آید. مثلاً در انتخاب استانداران لازم است توجه شود که تجربه سابقه مدیریتی، پختگی و قدرت تعامل با طیف‌های مختلف جامعه یک اصل مهم است که اگر مورد عنایت قرار نگیرد آن استان ضعیف اداره می‌شود، از مدیران ضعیف‌تر هم استفاده می‌شود، مدیران توانا هم بی‌انگیزه می‌شوند سازمان‌های غیر دولتی و افراد خوش فکر و توانمند آن استان هم بی‌تفاوت می‌گردند همین مطلب در جابجایی معاونین وزارتخانه‌ها و سازمان‌های بزرگ نیز به نوعی دیگر مصداق دارد اما در راستای مشارکت‌پذیر شدن دولت و گسترش فضای همکاری و تعامل با گروه‌ها و افراد موثر و سرمایه‌های اجتماعی و نیروهای خوش‌فکر و دلسوز نسبت به نظام و مردم نکات ذیل پیشنهاد می‌گردد؛ امید است که مورد توجه و عنایت قرار گیرند و حسب صلاحدید توسط رئیس جمهور و معاون اول محترم مورد تاکید واقع شوند.


۱- تشکیل اتاق فکر و مشورت در هر وزارتخانه یا سازمان با حضور وزیر یا رئیس سازمان به عنوان میزبان و با شرکت چند تن از وزرا یا مدیران و افراد صاحب نظر و مطلع سابق آن دستگاه در صورت امکان به طور ماهانه یا حداقل دو ماه یکبار برای طرح و بررسی مسائل و برنامه‌های مهم آن دستگاه. ۲- تشکیل اتاق فکر و شورای مشورتی در هر استانداری با حضور و میزبانی استاندار و دعوت از تعدادی از استانداران با انگیزه و علاقه‌مند سابق استان با گرایش‌های مختلف سیاسی به صورت هر دو ماه یکبار در استان یا تهران.
نکته مهم در هر دو مورد بالا باور وزیر و استاندار به اهمیت و ارزش تشکیل این اتاق و برخورد فعال با مباحث و نظرات پیشنهادی و سعه صدر و گشودگی برای بهره‌برداری از راهکارها و پرهیز از هرگونه برخورد تشریفاتی با این جلسات است.
۳- تاکید بر اطلاع‌رسانی درست و صادقانه، در گزارش عملکرد، اقدامات و فعالیت‌ها به جامعه و در سال به گروهی از مخاطبین خاص از افراد مطلع و صاحب‌نظر یا متعامل با دستگاه و سازمان مربوطه و درخواست اظهار نظر و نقد از طرف آنان.
۴- استفاده از ظرفیت و توانمندی سازمانها و نهادهای غیر دولتی و مردم نهاد برای پایش و رصد کردن شاخص‌های عملکردی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها از جهات گوناگون از جمله مسائل زیست محیطی توجه به تحول اداری و نوآوری با توجه به نظام شایستگی و همچنین ارزیابی بهره وری و اثربخشی فعالیت‌ها می‌باشد تا صرفاً به گزارش رسمی و اداری مسئولین اکتفا نشود. به عنوان مثال انجمن بهره‌وری ایران می‌تواند پایش وضعیت بهره وری دستگاه‌ها و ارزیابی عملکرد آنان از این زاویه را در صورت پیش‌بینی تمهیدات لازم عهده‌دار گردد و ساز و کار مناسبی را فراهم سازد.
در پایان تاکید می‌نماید با توجه به شرایط بسیار حساس امروز کشور و مشکلات اقتصادی و ضرورت توجه به انتظارات بحق جامعه و مردم اصلی‌ترین راهکار توفیق دولت و دولتمردان بر غلبه مشکلات، مشارکت‌پذیری و همراه ساختن مردم و به ویژه افراد توانمند مجرب و صاحب‌نظر و میدان دادن به سازمان‌های غیردولتی و مشاورین دلسوز با بلند طبعی و روی گشاده و باور داشتن به اصل مشاوره و تعاون می‌باشد.