روزنامه ابتکار
1400/07/22
نتایج انتخابات پارلمانی چه پیامی برای ایران دارد؟ جنجال انتخابات در عراق
انتخابات عراق با حاشیه های فراوانی همراه شد. نتیجه انتخابات با تغییرات اندکی روبرو شد اما اعتراض هایی را نیز در پی داشت. تحلیل‌ها در خصوص نتایج انتخابات و تاثیر آن بر ایران نیز از دید خبرگزاری ها و تحلیلگران دور نمانده است.به گزارش مهر، تحلیلگران بر این باورند که این دوره از انتخابات پارلمانی عراق به نظر می‌رسد که شاهد نمونه‌ای از یک انتخابات مهندسی شده باشیم. علت این مساله چیست؟ علت آن است که کمیساریای عالی انتخابات عراق حوزه‌های انتخاباتی را از ۱۸ حوزه به ۸۳ حوزه تغییر داد. این حوزه‌ها به گونه‌ای تقسیم بندی شد که اشخاص بتوانند به نوعی در هر حوزه‌ای که می‌خواستند، آرا خود را به صندوق بیندازند.
بر همین اساس، به عنوان مثال، در یک شهر ۴ حوزه انتخاباتی ایجاد کردند که افراد ساکن آن شهر می‌توانستند در هر یک از حوزه‌های اعلام شده در شهر خود رای دهند. این بدان معناست که هر فرد می‌توانست در حوزه‌ای که با منطقه محل سکونت او در یک شهر متفاوت بود، حاضر شود و رای خود را به صندوق بیندازد.
نکته دیگری که از اهمیت بسیاری برخوردار است، این است که به دستور «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، نظامیان و خبرنگاران می‌توانستند در غیر از موطن و زادگاه اصلی خود رای دهند اما حشد شعبی از این دستور مستثنی شد و به حشد شعبی اجازه داده نشد که در مکان‌هایی که در ماموریت به سر می‌بردند، رای دهند. بنابراین، حدود ۲۰۰ هزار نیروی حشد شعبی که هم برای تامین امنیت انتخابات و هم تامین امنیت عراق در نقاط مختلف مشغول مبارزه با داعش بودند، از رای دادن محروم شدند.
همین مساله موجب شد تا به نوعی برخی از احزاب طرفدار ائتلاف «فتح» و مقاومت کرسی‌های زیادی را در انتخابات پارلمانی زودهنگام از دست بدهند. اگر در نظر بگیریم که از هر ۱۰ هزار نفر از این نیروها، یک نماینده مقاومت می‌توانست یک کرسی در پارلمان داشته باشد، آنگاه ائتلاف «فتح» حدود ۲۰ کرسی را از دست داده است. زمانی که این ۲۰ کرسی از دست می‌رود، طبیعی است که ۲۰ کرسی به دیگر جریان‌ها اختصاص داده میشود.
لذا کاملاً واضح است که یک نوع مهندسی در نحوه برگزاری انتخابات رقم خورد. مسئله دیگری که محل تردید است، الکترونیکی کردن برگزاری انتخابات بود. این اتفاق درحالی رخ داد که کشور عراق حتی یک سرور انتخاباتی و یک سرور قدرتمندی که توانایی اجرای چنین پروسه سنگینی را داشته باشد، ندارد. یک سرور در امارات مستقر است که آن هم در دست نیروهای امنیتی امارات است؛ نیروهایی که به نوعی یک همبستگی اطلاعاتی و امنیتی با آمریکا، رژیم صهیونیستی و دیگر طرف‌ها دارند.
در این سیستم برگزاری انتخابات ما مشاهده کردیم که به عنوان مثال، ائتلاف فتح در یک شهر با مشارکت بیش از ۲۵ هزار رای دهنده تنها ۳ یا ۴ کرسی به دست آورد اما جریان صدر با ۱۳ هزار رای ۸ نماینده وارد پارلمان کرده است. موارد این نوع ناهم‌خوانی‌ها در انتخابات اخیر عراق بسیار است.
با تمامی اینها، کمیساریای عالی انتخابات عراق بار دیگر اعلام کرد که این سیستم یک سیستم کاملاً کارآمد و مورد اعتماد است. این در حالی است که این خلل‌ها به روشنی در فرایند اخذ آرا به چشم می‌خورد. به هر حال، به نظر می‌رسد که این انتخابات از قبل به نوعی مهندسی شد که یک نوع تقابل شیعی - شیعی ایجاد کند. این به چه معناست؟ این بدان معناست که اگر کمیساریای عالی انتخابات تغییری در نتیجه انتخابات ندهد، جریان مقابل جریان فتح مخالفت می‌کند زیرا اسناد زیادی مبنی بر وجود انحراف در اعلام نتایج در اختیار دارد.
در نقطه مقابل، اگر کمیساریای عالی انتخابات عراق بخواهد نتایج انتخابات را به صورت گسترده تغییر دهد با مخالفت آشکار جریان صدر مواجه خواهد شد. لذا انتخابات این دوره از عراق به گونه‌ای مهندسی شد که در میان شیعیان دو قطبی ایجاد شود و بیت شیعی در مقابل یکدیگر بایستند.
حتی اگر این سناریو با خرابکاری و ایجاد تنش همراه شود، می‌تواند یک درگیری داخلی در بیت شیعی بینجامد. به هر حال، در تمامی این حالات و سناریوها، آنچه که اتفاق می‌افتد، خواسته جامعه عراق نیست بلکه خواسته قدرت‌هایی است که ناپایداری سیاسی، امنیتی و اجتماعی در جامعه عراق را دنبال می‌کنند. از جمله این طرف‌ها می‌توان به آمریکا، عربستان، امارات، رژیم صهیونیستی و حتی ترکیه اشاره کرد.
لذا بر اساس تمامی آنچه که گفته شد، اینگونه به نظر می‌رسد که مداخلات گسترده‌ای در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق انجام شده است تا دست کم نتیجه انتخابات، چالش برانگیز باشد.
نتایج انتخابات عراق برای ایران چه معنایی دربردارد؟
رویترز در مطلبی به قلم جان داویسون و احمد رشید نوشت: رای دهندگان عراقی در انتخابات این هفته به شدت شبه نظامیان را مورد سرزنش قرار دادند، اما از بین بردن کنترل شبه نظامیان شیعه در این کشور همچنان یک هدف سیاسی حساس خواهد بود و تهدید به خشونت همیشه در این کشور وجود دارد. برنده اصلی انتخابات مقتدی صدر روحانی شیعه بود، پوپولیستی که خود را به عنوان مخالف سرسخت ایران و ایالات متحده معرفی کرده است. صدر نتیجه را پیروزی مردم بر شبه نظامیان اعلام کرد.
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: یوسف محمد، یک جوان بیکار ۲۱ ساله در سنگر بزرگ صدر در بغداد می‌گوید: مهمترین چیز در این انتخابات این است که کشور‌های خارجی در رای گیری دخالت نکردند. ما از دیشب جشن گرفته ایم.
جبهه‌ی صدر، بیشترین کرسی را در پارلمان از مجموع ۳۲۹ کرسی دارد که از ۵۴ کرسی به ۷۳ مورد افزایش می‌یابد. این در حالی است که کرسی‌های رقبای اصلی جبهه‌ی صدر یعنی گروه‌های جناح فتح مرتبط با شبه نظامیان طرفدار تهران از ۴۸ کرسی به ۱۴ مورد کاهش یافت.
به طرزی غیرمعمول، یک بلوک متحد از مسلمانان سنی در رتبه دوم قرار گرفت و شاید بتوان گفت که فرقه اقلیت در بهترین موقعیت خود پس از سقوط صدام حسین قرار دارد. حتی گروه‌های تازه کار اصلاح طلب که علیه نخبگان حاکم مبارزه می‌کردند، توانستند بر خلاف پیش بینی‌های احزاب مستقر در این انتخابات به موفقیت دست یابند.
با این وجود هنوز شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد کنترل تهران بر این کشور همچنان بسیار زیاد است. از همه مهمتر، نوری المالکی، نخست وزیر سابق، یکی از دوستان ایران که به عنوان مدافع قانون و نظم در انتخابات حضور داشت، با کسب ۳۷ کرسی در جایگاه سوم، دستاورد‌های غافلگیر کننده بزرگی کسب کرد.
یک دیپلمات غربی گفت که یکی از چهره های بانفوذ ایران وقتی که نتایج اولیه اعلام شد، در بغداد حضور داشت. وی هنوز به دنبال راهی برای حفظ متحدان تهران در قدرت است.
بر اساس اطلاعات ما، او دیروز در جلسه‌ای با احزاب شبه نظامیان شیعه شرکت کرد. آن‌ها هر کاری که بتوانند برای سازماندهی بزرگترین بلوک در عراق انجام می‌دهند، اگرچه این کار با قدرت گرفتن صدر بسیار دشوار خواهد بود. تهران و بغداد هر دو علناً حضور او در عراق را تکذیب کردند، اما دو منبع ایرانی در تماس با رویترز آن را تایید کردند.
عراق از زمانی که به رهبری ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ مورد حمله قرار گرفت، میدان نبرد نیابتی برای نفوذ بین ایالات متحده و ایران بوده است. این حمله باعث سرنگونی صدام و ایجاد شرایطی برای قدرت گرفتن اکثریت شیعه شد.
در سال ۲۰۱۴ هنگامی که یک سوم عراق توسط جنگجویان گروه سنی داعش تسخیر شد، واشنگتن و تهران با ناراحتی در یک جبهه قرار گرفتند و هر دو به بغداد برای مبارزه با شبه نظامیان کمک می‌کردند.
اما وقتی داعش در سال ۲۰۱۷ شکست خورد، این ایران بود که پیشروی کرد. گروه‌های وابسته به شبه نظامیان شیعه، کنترل بخش اعظم دولت عراق را به دست گرفتند.
این امر باعث واکنش شدید در سال ۲۰۱۹ شد و صد‌ها هزار نفر از جوانان عراقی به خیابان‌ها آمدند تا علیه فساد، بیکاری و نفوذ خارجی اعتراض کنند. نیروهای امنیتی و شبه نظامیان ۶۰۰ نفر از آن‌ها را به ضرب گلوله کشتند. نخست وزیر نزدیک به ایران مجبور به استعفا شد و راه را برای انتخابات زودهنگام این هفته هموار کرد.
صدر از خانواده‌ای روحانی و محترم در عراق است. پدر و عموی او در زمان صدام کشته شده اند. وی به عنوان دشمن واشنگتن و تهران ظاهر شده است، که ابتدا قیام شیعیان را علیه اشغالگری آمریکا رهبری کرد و بعداً علیه نفوذ ایران دست به مبارزه زد.
در حالی که او همیشه از ایفای نقش اصلی در مدیریت ائتلاف‌ها خودداری کرده است، پیروانش بی سر و صدا کنترل وزارتخانه‌ها و صنایع را در دولت‌های تحت رهبری دیگر جناح‌های شیعه و مرتبط با تهران، حفظ کرده اند
اما اکثر تشکیلات سیاسی شیعه عراق به صدر بدگمان هستند یا حتی روابط خصمانه با او دارند. از جمله می‌توان به فرماندهان نیروهای امنیتی که در گذشته با پیروان صدر مبارزه می‌کردند، اشاره کرد. این ممکن است به مالکی کمک کند، کسی که در طول بیش از یک دهه گذشته به عنوان نخست وزیر کمپینی را رهبری کرده که شهر‌های جنوبی و مناطق مختلف بغداد را با موفقیت از کنترل پیروان صدر خارج کرده است.
حمدی مالک، متخصص شبه نظامیان شیعه عراق در موسسه واشنگتن گفت که مالکی پول زیادی را صرف مبارزات انتخاباتی کرده و از نوستالژی نیروهای مسلح استفاده و بر شخصیت خود به عنوان یک رهبر قوی تاکید کرده است.
یکی از مقامات حزب بدر که یکی از جناح‌های اصلی طرفدار ایران بود، گفت: یکی از دلایل عملکرد ضعیف بلوک فتح این بود که طرفدارانش رای خود را به مالکی منتقل کردند و او را یک سنگر موثرتر در برابر صدر دانستند. این مقام تصریح کرد: مالکی قبلاً نشان داد که می‌تواند در مقابل صدر بایستد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
اهالی مطبوعات از معاون مطبوعاتی جدید چه می‌خواهند؟
آزادی بیان، گره‌گشای اعتماد دوباره افکار عمومی
علیرضا صدقی
مخاطرات فروپاشی اجتماعی
معاون متوسطه آموزش و پرورش
بازگشایی مدارس تابع واکسیناسیون محصلان نیست
روحانی و لاریجانی چه در سر دارند؟
پایان روزه سکوت این دو نفر
باز هم گزافه‌گویی
علی‌اف ایران را به بهانه‌جویی متهم کرد
بازار سرمایه قوی متکی به بخش واقعی اقتصاد است
بورس در انتظار مدیران تازه‌نفس
نتایج انتخابات پارلمانی چه پیامی برای ایران دارد؟
جنجال انتخابات در عراق
رئیس جمهوری در جلسه هیئت دولت:
مدیران به گزارش‌های کم‌کاری و روابط ناسالم، حساس باشند
سخنگوی قوه قضائیه:
آزادی آذری جهرمی با قرار تامین کیفری
سردار حاجی زاده:
سامانه‌های پدافندی ارتش و سپاه در سراسر کشور مستقر هستند
هاآرتص با اشاره به ناکامی‌های رژیم صهیونیستی علیه ایران:
برقراری روابط تهران و ریاض پایان ائتلاف ضد ایرانی خواهد بود
گفت‌و‌گوهای باز طالبان و آمریکا به میزبانی قطر
