تکرار تراژدی قتل‌عام شیعیان افغانستان

زهره صفاری/ سه انفجار پیاپی ظهر دیروز در مراسم نمار جمعه بزرگترین مسجد شیعیان قندهار، دست‌کم 33 کشته و حدود 50 مجروح بر جای گذاشت. به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، مسجد «امام بارگاه» یا «بی بی‌فاطمه» که بزرگترین مسجد جامع شیعیان قندهار به شمار می‌رود، نخستین هدف بمبگذاری‌های این شهر به عنوان پایگاه اصلی جنبش طالبان بوده است. این در حالی است که تنها 5 درصد جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند. به گفته شاهدان این فاجعه خونین با سه انفجار پیاپی ورودی مسجد، وضوخانه و بخش جنوبی رخ داد اما هنوز علت اصلی این انفجارهای مرگبار مشخص نشده است و برخی آن را نفوذ عامل انتحاری و برخی جاسازی شیء انفجاری در سیستم تهویه مسجد می‌دانند. «قاری سعید خوستی»، سخنگوی وزارت داخله افغانستان در واکنش به این انفجارها در توئیتی نوشت: «متأسفانه از انفجار در مسجد برادران شیعه در حوزه اول امنیتی شهر قندهار اطلاع یافتیم که شمار زیادی کشته و مجروح شده‌اند.» همزمان با این توئیت نیروهای ویژه امنیتی طالبان به محل اعزام شده و بررسی‌ها برای تعیین علت این انفجار و عوامل پشت صحنه آن آغاز شده است. گرچه هنوز هیچ گروهی مسئولیت این فاجعه خونین علیه شیعیان را برعهده نگرفته است اما وقوع این انفجارها یک هفته پس از قتل عام شیعیان در مسجد شمال قندوز توسط عامل انتحاری داعش، پیکان اتهامات را به سمت این گروهک تروریستی چرخانده است. این در شرایطی است که با افشای نقش داعش در انفجار قندوز، دولت طالبان وعده واکنش سریع به این جنایت و همچنین دستگیری مسئولان این کشتار را داده است.
به نوشته «طلوع نیوز»، هفته گذشته شماری از عالمان دینی و مقامات قندوز نیز با ابراز نگرانی از وضعیت امنیتی شیعیان، خواستار تمهیدات امنیتی طالبان در شهرها بویژه اماکن مقدس شدند.
«امام رضوی»، یکی از عالمان شیعیان که معتقد است آمار کشته‌شدگان قندوز به مراتب بیش از آمار رسمی است، گفت: «ما از امارت اسلامی می‌خواهیم که به‌طور جدی امنیت اماکن مقدس را تأمین کنند. مردم واقعاً خسته هستند.»
در عین حال بسیاری از گروه‌های داخلی و کشورهای دیگر نیز از طالبان خواستند تأمین امنیت مردم را برعهده بگیرند. نکته قابل توجه همزمانی حملات اخیر با تدارکات مذاکرات صلح افغانستان است. چراکه در حال حاضر دولت طالبان که در تلاش برای کسب مشروعیت بین‌المللی است، پس از مذاکره با امریکا و اروپا، برای نشستی راهی ترکیه شده و پس از آن به روسیه می‌رود. بنا به اعلام مقامات افغانستانی، سرپرست وزارت خارجه در حالی با مقامات ترکیه دیدار کرد که افغانستان بزودی میزبان شماری از وزرای خارجه کشورهای جهان خواهد بود. همچنین مقامات طالبان در راستای تقویت همکاری‌های اقتصادی، تجاری و... بزودی هیأتی را نیز به ازبکستان خواهد فرستاد.  


در پی تیراندازی ها و انفجار سه بمب در مسجد «امام بارگاه»، «ذبیح الله مجاهد»، سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ در صفحه توییترش این انفجار را جنایت بزرگ خواند. همچنین «حامد کرزای»، رئیس جمهوری پیشین افغانستان نیز این قتل عام را محکوم کرد. دفتر نمایندگی سازمان متحد در افغانستان نیز در واکنش به این حمله خواستار مجازات عاملان این کشتار شد.  سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل نیز حمله به مسجد شیعیان در قندهار را محکوم کرد.