روزنامه خراسان

«پشت بارنامه» روی دوش مردم!

مسعود حمیدی/ خروجی بالا بودن هزینه‌های تولید محصولات دامی، گرانی گوشت و تخم‌مرغ است اما تولیدکنندگان و مدیران کشاورزی استان معتقدند با سه راه‌حل؛ حمل نهاده به ‌وسیله شبکه ریلی، واگذاری مدیریت توزیع نهاده توسط پشتیبانی امور دام و رفع انحصار از حمل نهاده توسط باربری ‌های واردکننده نهاده، می توانند هزینه‌ های تمام‌ شده حمل و نقل را کاهش دهند و درنتیجه گوشت و تخم‌مرغ ارزان‌تر به دست مردم برسد. مسئله گرانی یا افزایش قیمت نامتعارف کالاهای اساسی مانند، گوشت قرمز، گوشت مرغ، تخم‌مرغ، لبنیات و امثال آن در وهله اول موجب نارضایتی، گلایه و اعتراض مردم می‌شود و در میان‌مدت و بلندمدت حذف گروه کالایی از سبد خانوار و مورد تهدید قرار گرفتن امنیت غذایی و سلامتی مردم را موجب می‌شود که آثار آن بسیار خطرناک‌ است. عموم مردم راه‌حل را در مبارزه با گران‌فروشی و تشدید نظارت و برخورد با متخلفان می‌دانند و بدون شک این امر باید انجام شود، فارغ از این که برخوردهای قانونی انجام‌ شده تاکنون بازدارندگی لازم را نداشته‌اند زمانی که بازرس بر اساس قانون بخواهد با متخلف برخورد کند متوجه می‌شود که به ‌طور مثال یک سوپرمارکت هر کیلو تخم‌مرغ را گران‌تر از قیمت مصوب دولت از عمده‌فروش خریداری می کند و وقتی بخواهد با عمده‌فروش برخورد کند استنادات فروشنده بیانگر آن است که عمده‌فروش هم مجبور شده است قیمت تخم‌مرغ را بیشتر از نرخ مصوب از تولیدکننده خریداری کند. تولیدکننده نیز عوامل زیادی را معرفی می‌کند که موجب افزایش هزینه تولید شده‌اند، به‌ طور مثال قیمت نهاده دامی و دارو چند برابر شده ، دستمزد کارگر 50 درصد افزایش داشته ، قیمت آب، برق و گاز هم افزایش پیدا کرده، خشکسالی و تنش گرمایی هم به این دلایل افزوده ‌شده است. لذا اگرچه در ظاهر فروشنده خرد قیمت تخم‌مرغ را گران‌تر فروخته است اما زنجیره چندوجهی عوامل مؤثر برافزایش قیمت این محصول پیچیده‌اند و نمی‌توان با برخورد قهری صرف جلوی افزایش قیمت تخم‌مرغ را گرفت. تمامی عوامل با نسبت مشخصی در افزایش هزینه‌های تولید محصولات و گرانی آن برای مردم تأثیرگذار هستند؛ بنابراین باید هرکدام از عوامل را به ‌صورت مجزا مدیریت کرد تا تأثیر منفی آن‌ها را در قیمت تمام ‌شده محصولی مانند تخم‌مرغ کاهش دهیم. این مقدمه بیان شد تا به بررسی یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در افزایش یا کاهش هزینه تولید محصولات پروتئینی مانند مرغ و تخم‌مرغ و گوشت قرمز و حتی لبنیات یعنی « نهاده دامی» بپردازیم. نوسانات قیمت نهاده دامی در طول چند سال گذشته بسیار زیاد بوده که برخی از نوسانات در سطح ملی (مانند وضعیت اقتصادی و کمبود ارز برای واردات) و برخی هم در سطح بین‌المللی (مانند تحریم‌ها) قرارگرفته و بعضاً اجتناب‌ناپذیر هستند اما بعضی عوامل دیگر ناشی از مدیریت ضعیف و تخلفات در بازار و حضور دلالان است. یکی از این عوامل که به شدت در تعیین قیمت نهاده در بازار کشور و به خصوص استان خراسان رضوی نقش ایفا می‌کند « حمل‌ونقل نهاده دامی» است. بنا بر آمارها سالانه 2.5 میلیون تن نهاده دامی در استان خراسان رضوی مصرف می‌شود که عمده آن ذرت و کنجاله سویاست که می‌توان گفت 95 درصد این دو نهاده وارداتی هستند.اما مسئله به وارداتی بودن این نهاده‌ها ختم نمی‌شود بلکه 80 درصد این نهاده‌های وارداتی از طریق بندر امام خمینی(ره) در استان خوزستان وارد کشور می‌شوند. مشکل از این جا کلید می‌خورد؛ فاصله 1750 کیلومتری که باید نهاده‌ها از بندر امام بارگیری شود و به دست دامداران و مرغداران استان برسد. بر اساس آمار گمرک کشور، سال گذشته بیش از 13 میلیون تن نهاده دامی به ارزش حدود 4 میلیارد دلار وارد کشور شده است که سهم استان خراسان رضوی از این حجم واردات نهاده دامی حدود 2.5 میلیون تن بوده است. بارگیری و انتقال این حجم از نهاده توسط شبکه حمل‌ونقل جاده‌ای و کامیون‌ها انجام می‌شود. مشکل از کجا کلید می‌خورد؟ فارغ از این که کشور هم اکنون برای جابه جایی این حجم کالا و نهاده دامی وارداتی به کشور از بندرها به استان‌های مبدأ با مشکل کمبود ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای روبه روست، اگر نهاده دامی به ‌موقع به دست دامدار نرسد تا خوراک گله دام و طیور خود کند با دو مشکل اساسی مواجه می‌شود؛ اول این که مجبور می‌شود نهاده دامی موردنیاز خود را به انحای مختلف از بازار آزاد تهیه کند زیرا نمی‌تواند دام خود را گرسنه بگذارد، قیمت نهاده دامی در بازار آزاد فارغ از این که این نهاده چگونه و توسط چه کسانی در بازار آزاد توزیع می‌شود آن‌هم در شرایطی که واردات نهاده دامی کاملاً انحصاری و توسط دولت مدیریت می‌شود حداقل دو و سه  برابر قیمت مصوب و دولتی آن است و خروجی این رویه بالا رفتن قیمت تمام‌شده تخم‌مرغ، مرغ و گوشت تولید شده خواهد بود و دامدار یا تولیدکننده ناچار است برای جبران هزینه تحمیل‌شده برای خرید  سه برابر قیمت  نهاده دامی از بازار آزاد تولیدات خود را با قیمتی بالاتر از نرخ مصوب به بازار عرضه کند در این شرایط بازار با گرانی محصولات پروتئینی روبه رو می‌شود و دلیل آن بالا رفتن هزینه تولید برای تولیدکننده است. اما مشکل دیگری که بحران را تشدید می‌کند زمانی است که نهاده دامی به هر دلیلی به دامدار نرسد و بازار آزاد هم قادر به تأمین نیاز نهاده دامی حتی با چند برابر قیمت دولتی برای دامدار و مرغدار نباشد در چنین شرایطی دامدار ناچار می‌شود سویای خوراکی از فروشگاه‌ها خریداری  یا نان خشک را از نانوایی‌ها تهیه کند تا بتواند خوراک دام خود را تأمین کند و جلوی تلف شدن گله دام خود را بگیرد، این پدیده سال گذشته بارها در استان خراسان رضوی رخ ‌داده است. بدتر آن که به دلیل همین نبود نهاده، دامدار یا مرغدار ناچار می‌شود دام مولد و مرغ تخم‌گذار خود را کشتار کند زیرا قادر به تأمین خوراک برای دام خود نیست و از سوی دیگر میزان جوجه ریزی‌ها نیز به دلیل ترس از نبود نهاده دامی کاهش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی بازار با بحران کمبود گوشت مرغ، تخم‌مرغ و گوشت قرمز روبه رو می‌شود و شاهد صف‌های طولانی مردم برای خرید مرغ و تخم‌مرغ و گوشت خواهیم بود. مقصر هیچ‌ کدام از این شرایط به وجود آمده تولیدکننده، مرغدار یا دامدار نیست زیرا شرایط بر تولیدکننده تحمیل ‌شده است. رویه‌ای که دولت برای خرید نهاده دامی و اصلاح وضعیت و جلوگیری از دخالت و کاهش تعداد واسطه‌های توزیع نهاده دامی در کشور در نظر گرفته است« سامانه بازارگاه» است. دامداران اعم از مرغداران یا گاوداران با ورود به این سامانه بر اساس تعداد گله دام خود و سهمیه تعیین‌ شده به سفارش نهاده دامی اقدام و پول نهاده خریداری ‌شده را به‌حساب دولت واریز می‌کنند تا نهاده بعد از تأمین در اختیار دامدار قرار بگیرد. بعد از تخصیص نهاده حال نوبت به ترخیص نهاده از گمرک و بارگیری آن به استان توسط کامیون‌ها ست. اما گره کار دقیقاً همین‌جاست؛ نهاده دامی که یک ماه پیش خریداری ‌شده و باید امروز خوراک دام شود با تأخیر چند روزه و چند هفته‌ای روبه رو می‌شود. سال گذشته کامیون داران در اعتراض به نرخ «هزینه‌های حمل‌ونقل» اعتصاب کردند و نهاده‌ای از بندر بارگیری نشده و دامدار به نهاده خریداری ‌شده نمی‌رسد و بر سر دوراهی خرید نهاده با قیمت چند برابر از بازار آزاد یا کشتار دام مولد خود می‌ماند که خروجی هر دو مسیر گرانی تولیدات دامی در بازار است. پدیده‌ای به نام پشت بارنامه علاوه بر تأخیر دولت در تأمین نهاده دامی و فراینده‌های پیچیده و بوروکراتیک ترخیص کالا، دامداران برای بارگیری نهاده از بنادر توسط کامیون‌ها با پدیده‌ای به نام پشت بارنامه روبه رو هستند. یعنی برخی کامیون داران برخلاف قانون و نرخ مصوب برای حمل و جابه جایی محموله از بندر به مقصد استان از دامدار مبلغی را مازاد بر نرخ کرایه حمل تقاضا می‌کنند که به این مبلغ اصطلاحاً پشت بارنامه اطلاق می‌شود و خروجی این رویه گران شدن هزینه تهیه خوراک دام برای دامدار خواهد بود. «سید حسین موسوی نژاد» مدیرعامل اتحادیه تعاونی کشاورزی مرغداری مرغ تخم‌گذار استان در تشریح این پدیده به خراسان رضوی، می‌گوید: رواج پدیده وجه پشت بارنامه بیانگر ضعف شدید سیستم راهداری کشور است که هزینه‌ها را برای تولیدکننده افزایش  و به ‌نوعی تولیدکننده را مقابل مردم قرار می‌دهد. نرخ مصوب دولت برای هزینه جابه جایی هر« تن کیلومتر» برای کفی‌ها 450 تومان  برای هر یک کیلو و برای کامیون‌های دو محور 600 تومان برای هر کیلوست اما برخی کامیون داران به ‌هیچ‌ وجه این نرخ را رعایت نمی‌کنند. خریدوفروش شماره تماس دامدار ! وی می‌گوید: مبالغی که برخی کامیون داران به‌ عنوان پشت بارنامه مطالبه می‌کنند در برگه‌های بارنامه ثبت نمی‌شوند و این پدیده در برخی  بندرهای کشور به خصوص بندر امام    رواج دارد. عمده واردکنندگان نهاده دامی، شرکت حمل‌ونقل هم دارند وقتی مرغداری از خراسان رضوی مثلاً 4 هزار تن نهاده خریداری می‌کند و درخواست انتقال آن را می‌دهد، واردکننده اعلام می‌کند که تنها با شرکت باربری به خصوصی این انتقال را انجام می‌دهد. درحالی ‌که رویه قانونی این است که بر اساس نوبت ثبت‌ شده برای کامیون‌ها بارنامه‌ها در گمرک ثبت می‌شوند ولی متأسفانه تخلفی انجام  و شماره تماس خریدار نهاده دامی به کامیون دار تا مبلغ 400 هزار تومان فروخته می‌شود و این کاملاً تخلف است. کامیون دار که اطلاعات مرغدار یا خریدار نهاده دامی را در اختیار دارد با مرغدار تماس می‌گیرد و اعلام می‌کند شما مثلاً 20 تن نهاده در بندر دارید و برای حمل این محموله باید به ازای هر کیلو تا 500 تومان بالاتر از نرخ مصوب بپردازید(هزینه پشت بارنامه) یعنی محموله‌ای را که باید با قیمت 12 میلیون تومان به مشهد منتقل کند 25 میلیون تومان مطالبه می‌کند. تحریم مرغدار با لیست سیاه موسوی نژاد ادامه می‌دهد: اگر مرغدار مقاومت کند و کرایه درخواستی کامیون دار را پرداخت نکند اصطلاحاً در« لیست سیاه» قرار می‌گیرد و به بسیاری از راننده‌ها اعلام می‌کنند که محموله این مرغدار بارگیری نشود. مرغدار چاره‌ای ندارد جز پرداخت این هزینه دو برابری زیرا نمی‌تواند گله مرغ خود را گرسنه نگه دارد و خروجی این رویه بالا رفتن هزینه تولید برای مرغدار است. پشت بارنامه اخذ می‌شود اما مقصر جهاد کشاورزی است رئیس هیئت‌ مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارفرمایی کامیون داران کشور در گفت و گو با خراسان رضوی در واکنش به این اظهارات می‌گوید: در بحث نهاده‌های دامی 100 درصد مقصر وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های تابعه آن است زیرا حمل نهاده‌ها را به‌ صورت اختصاصی در اختیار دو یا سه شرکت قرار داده است. درحالی ‌که حمل‌ونقل دیگر کالاها اختصاصی نیست و این مشکل حمل‌ونقل تنها در نهاده دامی به وجود می آید. مثلاً حمل نهاده را به شرکت ... واگذار کردند ولی این شرکت توان حمل‌ونقل این حجم از محموله را ندارد. زمانی که این شرکت برای حمل و جابه جایی میلیون‌ها تن محصول و نهاده با جهاد کشاورزی قرارداد منعقد کرده رقمی را به‌ عنوان هزینه حمل پیشنهاد کرده که با واقعیت‌ها و هزینه‌های امروز سازگار نیست. مثلاً هزینه حمل یک محموله در بندر امام به ازای هر تن یک‌میلیون تومان است اما آقایان می‌گویند باید با تنی 380 هزار تومان حمل شود. چه کسی حاضر است این محموله را جابه جا کند؟ کامیون داران امروز خدمتی که برای جابه جایی بار انجام می‌دهند حداقل با 30 درصد ضرر است. «رضا تیموری» با تایید اخذ وجه«پشت بارنامه» توسط برخی کامیون داران می‌گوید: بنده به ‌هیچ ‌وجه اخذ این مبالغ را قانونی نمی‌دانم و  این کار کاملاً خلاف است که توسط این شرکت   و امثال آن باب شده زیرا نتوانستند طبق قراردادی که با جهاد کشاورزی بسته‌اند محموله‌ها را با ناوگان خود جابه جا کنند. کسانی که پشت بارنامه پرداخت می‌کنند چرا روی بارنامه مبلغ را درج نمی‌کنند؟ وی می‌گوید: این دروغ محض است که گفته می‌شود کامیون دار با دامدار در ارتباط است و شماره تماس‌ها خریدوفروش می‌شود. مقصر شرکت حمل‌ونقل است که با مبلغ پایین قرارداد منعقد می کند و الان توان و ناوگان برای بارگیری ندارد. کامیون دار کرایه‌اش را اخذ می کند و فرقی نمی کند محموله بارگیری شده آهن‌آلات باشد یا جو و نهاده دامی. بارگیری نهاده دامی را آزادسازی کنند تا هیچ محموله‌ای در بندر نماند. رئیس هیئت ‌مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارفرمایی کامیون داران کشور در پاسخ به این سؤال که اگر دامدار حاضر نباشد مازاد بر کرایه درج‌ شده در بارنامه  مبلغی را به کامیون دار پرداخت کند آیا محموله نهاده دامی این دامدار بارگیری می‌شود؟ می‌گوید: خیر، وقتی کرایه یک محموله 24 میلیون تومان باشد به‌ طور مثال کامیون دار چرا باید محموله را با قیمت 12 میلیون تومان بارگیری کند؟ وقتی دو محموله با تناژ یکسان در بندر آماده بارگیری هستند که یکی از آن‌ها 5 میلیون تومان کرایه دارد و یکی 8 میلیون تومان طبیعی است که کامیون دار محموله 8 میلیونی را انتخاب کند. چطور برای تاجر یا تولیدکننده صرفه دارد که یک محموله را 8 میلیون تومان بارگیری کند اما برای دامدار صرفه ندارد؟ دامداری هم یک بنگاه اقتصادی است همان‌طور که کامیون داری هم بنگاه اقتصادی است. تن کیلومتر 450 تومان تعیین‌شده کف‌کرایه حمل‌ونقل است. تیموری همچنین می‌ افزاید: ناوگان کامیون داران هم اکنون با کمبود تعداد کامیون روبه رو نیست و مازاد بر بار و محموله موجود، ما در کشور کامیون آماده بارگیری داریم. نهاده را در مقصد به دامدار تحویل دهند نه مبدأ مدیرعامل اتحادیه تعاونی کشاورزی مرغداری مرغ تخم‌گذار استان درباره راه‌حل‌های رفع این معضل می‌گوید: شرکت پشتیبانی امور دام کشور به‌ عنوان تأمین‌ کننده نهاده دامی کشور باید نهاده دامی را در «مقصد» به دامدار و مرغدار بفروشد و نه در «مبدأ». یعنی شرکت پشتیبانی امور دام کشور خود راسا برای انعقاد قرارداد با شرکت‌های حمل‌ونقل اقدام کند و بر اساس نرخ مصوب دولت محموله نهاده دامی را در مقصد به دست مرغدار برساند. البته شرکت پشتیبانی بخشی از عملیات را انجام می‌دهد اما پیشنهاد ما این است که این شرکت تمام نهاده دامی وارداتی را خودش مدیریت کند و در مقصد به مرغدار و دامدار تحویل دهد. با این روش طرف حساب کامیون دار شرکت دولتی است و باید نرخ مصوب را رعایت کند و مرغدار هم نهاده خریداری ‌شده را در مقصد از شرکت پشتیبانی امور دام تحویل می‌گیرد و لازم نیست  هزینه دو برابری برای انتقال نهاده دامی پرداخت کند که خروجی این رویه کاهش هزینه‌های تولید مرغ خواهد بود. نهاده با شبکه ریلی جابه جا شود به ‌صرفه‌تر است وی راه دوم را انتقال نهاده دامی از طریق شبکه حمل‌ونقل ریلی می داند و می‌گوید: استان خراسان رضوی بیشترین فاصله را از مبدأ ترخیص نهاده دامی یعنی بندر امام خمینی(ره) در خوزستان دارد و کامیون داران رغبت چندانی برای بارگیری محموله به مقصد مشهد ندارند. پیشنهادی که می‌توان  داد این است که با توجه به ظرفیت‌ های مطلوب شبکه ریلی کشور دولت شرکت‌های واردکننده را متقاعد کند که محموله‌های نهاده دامی وارداتی را از طریق شبکه ریلی و در مقصد به خریدار تحویل بدهند. موسوی درباره این‌ که چرا اتحادیه‌ها به ‌عنوان یک ‌نهاد حقوقی اقدام به انعقاد قرارداد با شرکت‌های باربری جاده‌ای و ریلی نمی‌کنند، می‌گوید: سال گذشته اتحادیه مرغداران مشهد با دو شرکت حمل‌ونقل ریلی که خصوصی هم هستند قرارداد منعقد کرد که نهاده را از بندر بارگیری کنند و در مشهد تحویل بدهند. از وقتی سیستم «بازارگاه» توسط دولت راه‌اندازی شده عملاً اتحادیه‌ها از سیستم نهاده دامی خارج شدند و دامدار مستقیماً نهاده دامی را خریداری می‌کند و خودش هم باید هزینه انتقال آن را بپردازد. معمولاً دامداران هر بار 20 تن یا 30 تن نهاده دامی از بازارگاه خریداری می‌کنند و امکان انتقال این محموله‌های خرد توسط شبکه ریلی وجود ندارد. زیرا شرکت ‌های حمل‌ونقل ریلی به این شرط قرارداد منعقد می‌کنند که مثلاً در یک ماه 4 هزار تن نهاده دامی برای حمل وجود داشته باشد. بنابراین باید سیستمی ایجاد شود که نهاده‌های دامی 20 تن و 30 تن دامداران یک جا تجمیع و توسط شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی به مقصد بارگیری شوند. این تولیدکننده تخم‌مرغ استان می‌ افزاید: اگر حمل‌ونقل نهاده دامی از طریق شبکه ریلی انجام شود چندین مزیت دارد؛ اولین و مهم‌ترین آن نصف شدن هزینه حمل‌ونقل نهاده دامی برای مرغدار و دامدار است که باعث می‌شود هزینه تولید برای تولیدکننده کاهش یابد و درنتیجه قیمت محصولات مانند مرغ و تخم‌مرغ و گوشت در بازار کم شود. دومین مزیت آن  حذف فساد در حمل‌ونقل نهاده دامی و شکسته شدن انحصار حمل‌ونقل کامیون داران است. مزیت سوم آن سلامت و کیفیت نهاده دامی است که تضمین می‌شود مثلاً سال گذشته یک دامدار کنجاله سویا را در بندر خریداری کرد ولی وقتی ‌که بار کامیون شد در مسیر انتقال، کامیون دار اقدام به ‌اضافه کردن نخاله مانند پودر آجر و امثال آن کرد که نه‌ تنها وزن محموله را افزایش داد بلکه این ناخالصی‌ها به ضرر سلامت دام تمام شد. آمادگی پشتیبانی امور دام برای مدیریت انتقال نهاده به استان مدیرکل پشتیبانی امور دام استان نیز از پیشنهاد توزیع نهاده توسط این نهاد و مقابله با انحصار شرکت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای برای جابه جایی نهاده‌های دامی استقبال می‌کند و در گفت وگو با خراسان رضوی می‌گوید: پشتیبانی امور دام تنها 15 درصد نهاده را به ‌عنوان ذخایر استراتژیک در اختیار دارد و توزیع 75 درصد دیگر نهاده‌ها در اختیار بخش خصوصی است. توزیع 100 درصدی نهاده دامی وارد شده به کشور توسط پشتیبانی امور دام کشور پیش ‌از این نیز در سطح وزارتخانه‌های دولت مطرح و عملیاتی نشد. سعادت علی نیا، می‌گوید: پشتیبانی امور دام کشور، حمل نهاده دامی در کشور را به ‌صورت مزایده‌ای در اختیار شرکت‌های بخش خصوصی قرار می‌دهد و هیچ‌گونه «پشت بارنامه» ای پرداخت نمی‌کند. از سوی دیگر بخشی از این نهاده‌ها توسط شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی انجام‌شده است. ایستگاه‌های ریلی استان ظرفیت انتقال نهاده را دارند وی درباره استفاده از ظرفیت حمل‌ونقل ریلی برای جابه جایی نهاده دامی از بنادر به مقصد استان می‌گوید: این ظرفیت در استان خراسان رضوی وجود دارد زیرا حدود 15 ایستگاه راه‌آهن استان این ظرفیت را دارا هستند که نهاده دامی را تخلیه کنند و بخش خصوصی می‌تواند از این توان استفاده کند. کل نهاده دامی مورد نیاز استان در طول سال حدود 2 میلیون و 100 هزار تن است و شرکت‌های حمل‌ونقل استان این توان و ظرفیت را دارند که نهاده استان را خودشان از بنادر به مقصد استان بارگیری کنند. علی نیا، درباره اخذ پشت بارنامه می‌گوید: بخش خصوصی واردکننده نهاده دامی ملزم هستند نهاده را در سامانه بازارگاه ثبت کنند، سپس بر اساس ضرایب به استان‌ها تخصیص داده می‌شود و شرکت‌های واردکننده موظف هستند محموله‌ها را به مقصد استان‌ها بارگیری کنند. زمانی که یک دامدار مثلاً 10 تن نهاده را از سامانه بازارگاه خریداری می‌کند، مشخصات خریدار در اختیار شرکت وارد کننده قرار می‌گیرد و این شرکت موظف است نهاده را در «مقصد» تحویل خریدار یا دامدار بدهد. اما کاری که شرکت‌ها انجام می‌دهند این است که اطلاعات را در اختیار باربری‌ها قرار می‌دهند تا با دامدار تماس بگیرند و تقاضای «پشت بارنامه» کنند اگر دامدار این مبلغ را پرداخت کند محموله به ‌موقع حمل می‌شود اگر حاضر به پرداخت نشود شرکت وارد کننده ارسال نهاده را یک ماه به تأخیر می‌اندازد و این شرکت‌ها عملاً تخلف می‌کنند. انحصار، تخلف و رانت شرکت ‌های وارد کننده نهاده  مدیرکل پشتیبانی امور دام استان می‌گوید: در رویه حمل بار یک رانت وجود دارد؛ اگر دامدار بخواهد خودش نحوه   باربری حمل نهاده خریداری ‌شده را انتخاب کند، شرکت مقاومت می‌کند. یعنی خریدار نمی‌تواند با یک باربری یا کامیون دار «غیر از» شرکت وارد کننده قرارداد منعقد کند و شرکت اعلام می‌کند محموله را خودش منتقل می‌کند، اگر دامدار پشت بارنامه بدهد محموله‌اش زودتر حمل می‌شود و  اگر این کار را نکند نهاده دامی این دامدار 30 تا 45 روز با تأخیر ارسال می‌شود. وی می‌گوید: راه‌حل خروج از این رانت و انحصار این است که هنگامی‌که نهاده در سامانه بازارگاه ثبت شد و دامداران استان آن را خریداری کردند این اختیار و حق را داشته باشند که با شرکت‌های باربری خود استان یا دیگر شرکت‌ها به اختیار قرارداد منعقد کنند تا محموله‌ها را از بندر بارگیری کنند. کاری که نهادهای بخش خصوصی مانند اتحادیه‌ها و اصناف می‌توانند انجام دهند این است که از طرف اعضای خود با شرکت‌های باربری قرارداد منعقد کنند تا نهاده به استان بارگیری شود. اما مشکل شرکت‌های واردکننده هستند که اجازه این کار را نمی‌دهند. «اورانی» رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان در گفت وگو با خراسان رضوی می‌گوید: ما از وزارت جهاد خواستیم سهمیه نهاده دامی 5 استان از جمله خراسان رضوی که 50 درصد دام کشور را در اختیاردارند به ‌صورت حمل‌ونقل ریلی انجام دهد، زیرا هزینه حمل‌ونقل ریلی ارزان‌تر است علاوه بر این انحصار حمل‌ونقل جاده‌ای شکسته و پدیده پشت بارنامه نیز حذف می‌شود اما شرکت‌های واردکننده که خودشان باربری دارند ، مقاومت می‌کنند. پیشنهاد بعدی این است که اجازه دهند حمل‌ونقل نهاده توسط شرکت‌های باربری استان انجام شود تا بازار سیاه ایجادشده در بنادر جمع شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اسراييل‌ضربه راهبردي خورده است (اعتماد) افتتاح ابرپروژه سد و نیروگاه ایرانی در سریلانکا (جوان) اخبار ویژه (کيهان) عیارسنجی طرح مالیات بر عایدی سرمایه (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
«پشت بارنامه» روی دوش مردم! وحدت اسلامی یک امر اصولی‌است نه امر تاکتیکی معمای «به زودی» برجامی   شیب افزایشی مراجعان کرونا در خراسان رضوی غیبت عجیب پدیده مقابل مس اردوغان در منگنه! عادی‌سازی مازوت‌سوزی! زیبایی‌های زندگی و کار روی دریا، ماجرای سفر به جزیره و واکنش‌ها به سیلی جنجالی اژه ای:دستگاه قضا نباید ابزار انتقام‌گیری یک جریان سیاسی از جریان مقابل باشد سریال ناتمام استخدام های جنجالی در وزارت نفت ! «ابلیس بدبو» به اعدام در ملأ عام محکوم شد نشانه‌های مثبت تورمی