روزنامه ایران

پیشنهادات شش‌گانه تهران برای افغانستان

گروه سیاسی/ تهران روز گذشته میزبان نشستی بود که وزرای خارجه 7 کشور ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان و با حضور آنلاین وزرای خارجه روسیه و چین به رایزنی درباره تحولات جاری افغانستان پرداختند. این نشست که دومین دور از ابتکار عمل پاکستان برای کمک به حل بحران افغانستان بود، یک هفته پس از اجلاس مسکو برگزار شد که به موازات این ابتکار عمل و با حضور نمایندگان طالبان و 10 کشور از جمله چین، ایران، هند و پاکستان برگزار شد. این در حالی بود که گروه طالبان به اجلاس روز گذشته تهران دعوت نشده بود با این حال ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان ابراز امیدواری کرد که این نشست برای افغانستان مؤثر واقع شود. نشست تهران با سخنان محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهوری کشورمان آغاز شد که رایزنی و همکاری کشورها و سازمان ملل متحد را برای برطرف کردن موانع فراروی تشکیل دولت قوی و ملی در افغانستان ضروری می‌دانست. بررسی نگرانی‌های موجود از وضعیت این کشور و مشورت و رایزنی با کشورهای منطقه‌ای درباره راه‌های برون‌رفت از وضعیت شکننده کنونی از جمله اهدافی بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در نشست روز گذشته تهران درباره افغانستان مطرح کرد. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه هم نشست تهران را مثبت و سازنده ارزیابی کرد و پیام آن را مشارکت و همکاری همه کشورهای منطقه به جای واگرایی و رقابت خواند. یکی از بحث برانگیزترین موضوعات پیرامون تحولات کابل، به رسمیت شناختن گروه طالبان است که همچنان با ممانعت کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران همراه بوده است. نشست روز گذشته با طرح 6 پیشنهاد از سوی ایران همراه شد که نقطه عزیمت آن مشارکت مؤثر همه جریان‌های قومی و مذهبی افغانستان بدون مداخله بازیگران خارجی بود؛ گزاره‌ای که علاوه بر وزیر خارجه ایران، «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه، «عبدالعزیز کاملف»، وزیر خارجه ازبکستان و «رشید مردف»، وزیر خارجه ترکمنستان هم بر آن تأکید داشتند وخواستار رعایت حقوق همه گروه‌ها از سوی دولت آینده شدند.
تأکید تهران بر تشکیل دولت فراگیر
به گزارش «ایران»، وزیر خارجه ایران در نشست روز گذشته رویکرد کشورهای همسایه را به‌واسطه درک عمیقی که از وضعیت افغانستان دارند، تا اندازه زیادی سازنده و همسو توصیف کرد و یادآور شد که این کشورها پیرامون موضوعات اساسی اجماع نسبی دارند و نشست جاری باید معطوف بر تقویت اجماع و همسویی به وجود آمده باشد. به گفته امیرعبداللهیان کشورهای همسایه افغانستان در صورت حفظ و تقویت اجماع می‌توانند نقش سازنده خود را در ایجاد همسویی میان گروه‌های سیاسی و قومی داخل افغانستان و در سطح نظام بین‌الملل ایفا کرده و به مدیریت بحران در این کشور کمک کنند. چه تضعیف یا بر هم خوردن این اجماع نتیجه‌ای جز ادامه آشفتگی و استمرار این بحران دیرپا که بیش از چهار دهه مردم افغانستان و کشورهای منطقه را رنج داده است، نخواهد داشت. وزیر امور خارجه همچنین در ادامه نشست روز گذشته با طرح 6 پیشنهاد، راهکارهایی را برای کمک به حل بحران افغانستان ارائه کرد. امیرعبداللهیان در بخش نخست پیشنهاداتش توازن قدرت در افغانستان را در حال تغییر ارزیابی کرد و گفت که این تحولات زمانی تثبیت شده و استمرار خواهد یافت که اقتضائات اجتماعی افغانستان به خوبی از سوی همه گروه‌ها و بازیگران درک شده و همسو با آن عمل شود. بر این اساس، ضرورت تشکیل دولتی فراگیر و با حضور و مشارکت مؤثر و پایدار همه گروه‌های قومی و مذهبی افغانستان از مسیر گفت‌و‌گوهای بین‌الافغانی با پشتیبانی و بدون مداخله بازیگران خارجی مورد تأکید جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. به گفته او ایران از کشورهای همسایه انتظار دارد از تمام نفوذ خود روی رهبران طالبان و سایر طرف‌های افغان برای تشویق هم‌پذیری و مشارکت جمعی در تشکیل دولت استفاده و این روند را تسهیل کنند.
امیرعبداللهیان در دومین بخش از پیشنهاداتش تأکید کرد که گروه طالبان به‌عنوان جریان حاکم در افغانستان وظایف انکارناپذیری در تأمین امنیت و مبارزه با تروریسم، رعایت حقوق گروه‌های مختلف ازجمله زنان، تأمین ضروریات زندگی برای شهروندان افغانستان، پایان دادن به تضییع حقوق اقلیت‌های قومی و مذهبی، از میان بردن ریشه‌های بی‌جاشدگی و آوارگی و رعایت اصول بنیادین و پذیرفته‌شده حقوق بین‌الملل دارد که باید نسبت به آنها اهتمام داشته باشد.


به گفته وزیر خارجه ایران سومین اقدام ضروری طالبان این است که این گروه ضمن اتخاذ رویکردی دوستانه نسبت به همسایگان خود، اقدامات لازم را به ‌منظور اطمینان بخشیدن نسبت به اینکه از قلمرو افغانستان هیچ تهدیدی علیه همسایگان وجود نخواهد داشت، به عمل آورد.
امیرعبداللهیان همچنین در چهارمین پیشنهادش اعلام کرد که مردم افغانستان نیازمند کمک‌های فوری بشردوستانه شامل، غذا، دارو و واکسن برای مقابله با کووید ۱۹ هستند. توجه به این نکته که توزیع کمک‌ها باید به‌گونه‌ای انجام شود که مردم به شکل منصفانه‌ای از آن بهره‌مند شوند، نیازمند سازوکاری منسجم است. بر همین اساس پیشنهاد تهران با درنظر گرفتن ضیق وقت و فوریت اقدام، فعال کردن «برنامه اکو برای حمایت از افغانستان» است.
وزیر خارجه در راهکار پنجم پیشنهاد کرد که به‌منظور مبارزه با جرایم سازمان‌یافته و اقدامات تروریستی با منشأ افغانستان، سازوکار همکاری‌های امنیتی و اطلاعاتی میان کشورهای منطقه با جدیت بیشتر و در فواصل کوتاه‌تر به تبادل اطلاعات و انجام هماهنگی میان کشورهای منطقه ازجمله همسایگان افغانستان بپردازد.
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین در آخرین بخش از صحبتهایش از دبیرکل سازمان ملل خواست تا برای بذل مساعی جمیله و در صورت لزوم میانجیگری میان طرف‌های افغان برای رسیدن به توافق در خصوص ساختار سیاسی آینده در آن کشور مشارکت داشته باشد.
هشدار «گوترش»
دبیرکل سازمان ملل که به صورت ویدیویی در این نشست سخنرانی کرد، هشدار داد که افغانستان با یک بحران فزاینده انسانی مواجه است که نیاز به اقدام فوری دارد. «آنتونیو گوترش» در ادامه سخنان خود از تعامل سازمان ملل با طالبان برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان خبر داد. او همچنین نسبت به موارد نقض حقوق بشر و حملات در افغانستان از زمان تسلط طالبان بر این کشور بشدت ابراز نگرانی کرد و خواستار تلاش برای مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر در افغانستان شد.
حمایت روسیه از تشکیل دولت فراگیر
«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه هم که به صورت مجازی در این نشست حضور یافت، در سخنانی تأکید کرد که باید منافع همه گروه ها و قومیت‌ها در افغانستان رعایت شود و از ایجاد یک دولت کاملاً فراگیر در افغانستان حمایت صورت گیرد. «لاوروف» با بیان اینکه حقوق زنان و مذاهب محترم شمرده شود و با قاچاق مواد مخدر و تروریسم در افغانستان و کشورهای اطراف آن مبارزه شود، از همسایگان افغانستان خواست تا با توجه به خروج ناتو و امریکا از افغانستان، کشور خود را پایگاه آنها قرار ندهند. «لاوروف» با تأکید بر اینکه برگزاری کنفرانس برای کنفرانس باید کنار گذاشته شود و کارها با محوریت سازمان ملل باید عملیاتی باشد، ابراز امیدواری کرد که نشست‌های افغانستان به جای موازی کاری به دنبال تکمیل هم باشند. «وانگ یی»، وزیر خارجه چین هم با استقبال از کانال‌های دیپلماتیک فعال برای بررسی تحولات افغانستان تأکید کرد که پکن همکاری‌های خود را با کشورهای مختلف درباره موضوع افغانستان ادامه می‌دهد تا وضعیت در افغانستان بهبود یابد و مردم این کشور بتوانند زندگی بهتری داشته باشند.
درخواست پاکستان برای آزادسازی پول‌های افغانستان
محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان نیز در نشست روز گذشته توجه جامعه جهانی به وضعیت اقتصادی مردم افغانستان را خواستار شد و تأکید کرد که باید پول‌های افغانستان در خارج از کشور آزاد شود. «قریشی» انتقال قدرت و برتری طالبان در افغانستان را بدون خونریزی توصیف کرد و در عین حال تأکید داشت که مبارزه با تروریسم در افغانستان حیاتی است. وزیر خارجه پاکستان با اشاره به اینکه در حال حاضر شاهد تشکیل یک کابینه موقت در این کشور هستیم و این می‌تواند زمینه را برای ایجاد یک دولت فراگیر در این کشور محقق کند، اهمیت به رعایت حقوق مردم افغانستان و حضور در دولت فراگیر را حائز اهمیت دانست و گفت: برای ما بازگشایی مدارس در افغانستان برای دختران و پسران مهم است. وزیر خارجه پاکستان به ارسال کمک‌ به افغانستان اشاره کرد و خواستار تداوم کمک‌های بین‌المللی و انساندوستانه به مردم این منطقه شد. «قریشی» برآورده شدن توقعات جامعه بین‌المللی از سوی هیأت حاکمه کنونی افغانستان را متضمن بهبود تعامل با طالبان دانست و تأکید کرد که باید به تمامیت ارضی افغانستان احترام گذاشت شود.
«رشید مردوف» وزیر خارجه ترکمنستان هم در سخنان خود در نشست تهران، حل بحران افغانستان را نیازمند طراحی یک نقشه راه جدید مطابق با واقعیات و شرایط فعلی دانست و احیای اقتصاد افغانستان و بخش اجتماعی این کشور را مورد توجه قرار داد. «مردوف» با اعلام اینکه کشورش از گفت‌و‌گو بین همه گروه‌های افغانستانی حمایت می‌کند، ابراز امیدواری کرد که همه قومیت‌ها در دولت آینده نماینده داشته باشند. او همچنین تصریح کرد که «عشق‌آباد» برای رسیدن به این هدف با هیأت حاکمه موقت افغانستان همکاری می‌کند.
لزوم فعال کردن ظرفیت‌های اقتصادی
فعال کردن ظرفیت‌های اقتصادی افغانستان و تداوم ارتباط مستمر این کشور با همسایگان از جمله محورهایی بود که از سوی «عبدالعزیز کاملف»، وزیر خارجه ازبکستان در اجلاس روز گذشته مطرح شد. وزیر خارجه ازبکستان با اشاره به اینکه در حال حاضر گروهی در افغانستان به قدرت رسیدند که می‌خواهند از سوی جامعه جهانی به رسمیت شناخته شوند، گفت که افغانستان در کنار چالش‌هایی که دارد فرصت‌هایی را نیز پیش رو دارد و از ظرفیت‌های این کشور می‌توان برای انجام پروژه‌های اقتصادی و تجاری استفاده کرد. او دنبال کردن توسعه افغانستان در عرصه‌های مختلف از جمله اقتصادی را مورد تأکید قرار داد و گفت می‌توان در این زمینه یک تلفیق و ارتباط‌گیری مستمر و مفید بین افغانستان و کشورهای همسایه ایجاد کرد. «کاملف» اعلام کرد که «تاشکند» آماده است در حوزه آموزش و عرصه اقتصادی به افغانستان کمک کند. تشکیل دولت فراگیر درافغانستان با حضور گروه‌ها و اقوام مختلف در این کشور هم مورد تصریح وزیر خارجه ازبکستان قرار گرفت.
بررسی درخواست طرف افغانستانی برای حضور در نشست
مقام‌های دیپلماتیک کشورهای حاضر در نشست در حالی آخرین مواضع خود را پیرامون تحولات افغانستان اعلام کردند که حسن کاظمی قمی، نماینده رئیس جمهوری در امور افغانستان خبر داد که اجلاس بعدی فقط با حضور نمایندگان کشورهای همسایه افغانستان تشکیل می‌شود. کاظمی قمی در توئیتی نوشت: «دومین نشست وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان به میزبانی ایران، شروع به کار کرد. طبق مصوبه اولین نشست، مقرر شد اجلاس بعدی فقط با حضور نمایندگان کشورهای همسایه افغانستان تشکیل شود و درخواست طرف افغانی مبنی بر حضور نماینده در نشست‌های بعدی، امروز مورد بررسی قرارگیرد».
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
ناکامی گناه مبهم فرشته! (خراسان)ارشادِ گشت ارشاد (اعتماد) اسرائیل دوباره تحقیر شد (تجارت) حباب «ریزپرنده- غول‌رسانه» ترکید! (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
توافق برای شروع مذاکرات ایران و 1+4 تحول‌های جدید در راه است پیشنهادات شش‌گانه تهران برای افغانستان پیگیری میدانی رئیس‌جمهوری از وضعیت جایگاه‌های سوخت وضعیت ابتلا، بستری و فوت شدگان کرونا روند کاهشی دارد آوار سنگین کرونا بر کودکان بی سرپرست موافقت رئیس‌جمهوری با اختصاص سهام عدالت به جاماندگان یک دوز برای همیشه تغییر ساعت طرح ترافیک تهران در گرو وضعیت کرونا برد پرسپولیس با دبل عبدی بهشت مافیای داوری را جهنم کنید خلق رؤیا با عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی طاعون در 7 استان کشور از نشخوارکنندگان کوچک قربانی می‌گیرد سلام ایران