بازتولید نقش محوری ایران در افغانستان

روز گذشته دومین نشست وزیران امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان در تهران برگزار شد در این نشست برخلاف دور اول این گفت وگوها در پاکستان که به صورت مجازی برگزار شد ، وزیران خارجه 5کشور همسایه شامل ایران  پاکستان ، ترکمنستان ، تاجیکستان و ازبکستان حضور فیزیکی  داشتند و وزیر خارجه چین نیز که در اجلاس G20 در اروپا به سر می برد به صورت ویدئویی سخنرانی کرد همچنین با موافقت همه اعضا در اولین نشست همسایگان ، روسیه نیز به این جمع اضافه شده بود که به صورت ویدئویی سخنان خود را در جمع وزیران همسایه افغانستان بیان کرد .چند سالی بود که جمهوری اسلامی ایران به نوعی از مذاکرات بر افغانستان و حتی در سال های اخیر با طالبان کنار گذاشته شده بود و روندهایی موازی برای آینده افغانستان تصمیم گیری می کردند به ویژه آن که مبدع و مبتکر این روندها بیشتر کشورهایی بودند که خود سابقه بسیار بدی در افغانستان داشتند و وضعیت تراژیک و بحرانی امروز این کشور حاصل اقدامات غلط و منفعت طلبانه آن هاست .نشست تهران که با سخنان معاون اول رئیس جمهور کشورمان و پیام خوب آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل گشایش یافت بار دیگر نقش ایران به عنوان یکی از مهم ترین بازیگران منطقه و به ویژه در مسائل افغانستان را پر رنگ کرد و این پیام را به رفقا و رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای ما داشت که نمی توان برای آینده و صلح افغانستان بدون تهران تصمیم گیری کرد .حضور این تعداد وزیر خارجه از جمله وزیرخارجه دو کشور عضو شورای امنیت در نشست تهران آن هم در مدت کوتاهی از تشکیل دولت جدید می تواند  دومین موفقیت دیپلماتیک دولت رئیسی پس از عضویت دایم در شانگهای باشد ، موفقیتی که این بار حضور و نفوذ کشورمان در تحولات منطقه ای از جمله افغانستان را به همگان یاد آور می‌شود. جمهوری اسلامی ایران در 40سال اخیر با میزبانی بیش از سه میلیون تبعه افغانستانی و در اوج تحریم ها و فشارهای سیاسی و اقتصادی ثابت کرده که بهترین دوست مردم  افغانستان در مشکلات و سختی هاست ، دوستی که اگر چه در مقاطعی با بی مهری های دولت های حاضر در کابل  روبه رو شده اما به جهت آینده نگری و نگاه راهبردی به همسایگانش هرگز دست کمک و دوستی خود را از مقابل کابل کنار نکشید و امروز هم که مردم افغانستان شدیدا نیازمند کمک‌های اقتصادی و سیاسی دوستان واقعی خود است در کنار آن ها ایستاده است . ارسال چندین محموله کمک های دارویی و غذایی از سوی ایران به افغانستان نشانی بر این مدعاست .بیانیه یازده ماده ای انتهای نشست نیز نشانی دیگر از موفقیت تهران در برگزاری یک کنفرانس بین المللی در موضوعی مورد توجه جهان داشت . این که نشست با یک بیانیه مشترک به کار خود پایان داد خود از جمله بخش های قابل توجه است و این که در 11ماده بیانیه حداقل بخش اعظم سیاست های ایران دیده شده نشان می‌دهد دیپلمات های ایرانی توانسته اند به خوبی طرف‌های دیگر به ویژه روس ها را که برخی  انتقاد و گلایه‌هایی  از فرصت مسکو داشتند  راضی کنند و با استدلال های خود همراه سازند.این  نشان می‌دهد که ایران اراده‌ای جدی برای پیگیری منافع ملی و امنیت منطقه‌ای پس از خروج آمریکا از افغانستان دارد و در صورت لزوم از هماهنگی‌های چندجانبه‌ برای افزایش فشار به طالبان در خصوص تأمین مؤلفه‌های مرتبط با امنیت ملی ایران و دیگر همسایگان، به‌ویژه در حوزه تروریسم، چشم‌پوشی نخواهد کرد.خلاصه آن که به نظر می رسد برگزاری موفق اجلاس تهران با حضور همه همسایگان و روسیه راهی جدید برای همکاری های بین المللی درباره افغانستان بدون حضور کشورهایی که خود عامل تخریب های امروز هستند باشد و از سوی دیگر اثرگذاری دوباره کشورمان در موضوعات منطقه‌ای می تواند آثار مثبتی برای ایران به ارمغان آورد که قابل چشم پوشی نبوده و باید با کار دیپلماتیک قوی و استفاده از همه ابزارهای دیپلماسی و میدانی به تقویت آن ها همت گمارد .