قبای دفاع از مرجعیت به قامت شما نمی‌نشیند!

سرویس سیاسی جوان آنلاین: برخی اصلاح‌طلبان هم معترض اهانت به آیت‌الله صافی گلپایگانی شده‌اند، اما از آنجا که اصلاح‌طلبان ید طولایی در توهین به دین و مقدسات و علما دارند، اعتراضات آن‌ها صرفاً در قالب یک واکنش سیاسی و جناحی – و نه دلسوزی برای ساحت علمای دین- تعبیر می‌شود. از قضا نگاه آنان به آیت‌الله صافی نگاهی ابزاری است که می‌تواند آن‌ها را در رسیدن به هدف‌شان در تخریب وجهه جریان سیاسی رقیب کمک کند. وگرنه چه بسیار حرمت شکنی‌های دینی که نه تنها این قسم مقدس‌مآبی‌های اصلاح‌طلبان را فعال نکرد، بلکه حتی مدافع حرمت‌شکن شدند! در دیدار هفته گذشته رئیس مجلس با آیت‌الله صافی گلپایگانی، بخشی از سخنان این مرجع تقلید مورد توجه فعالان رسانه‌ای و مجازی قرار گرفت و به آن واکنش نشان داده و آن را نقد کردند. این میان، یادداشت تند و بی ادبانه سایت رجانیوز در نقد موضع آیت‌الله صافی باعث شد تا حواشی ماجرا بیشتر از اصل شود. حالا و پس از موج اعتراض تشکل‌های حوزوی و استادان و بزرگان حوزه علمیه قم، دادستان کل کشور دستور رسیدگی به موضوع اهانت به آیت‌الله صافی گلپایگانی را صادر کرده است.
نکته جالب، اما توجه اصلاح‌طلبان به موضوع اهانت به مرجعیت است. در چنین موضوعاتی، اصلاح‌طلبان همواره آن سوی ماجرا بودند؛ یعنی سوی توهین کننده. حالا با اعتماد به نفس قابل توجهی، مکان‌یابی مناسبی در این سوی ماجرا کرده‌اند و چنان مدافع ساحت مرجعیت شیعه شده‌اند که گویی همه آن‌هایی که از هاشم آغاجری پس از «کار میمون نامیدن تقلید» دفاع می‌کردند، منتقدان اصلاحات بوده‌اند و آغاجری هم یک اصولگرای تام و تمام بوده است!
آیت‌الله صافی چه گفته بود
آیت‌الله صافی گلپایگانی روز سی‌ام مهر‌ماه در دیدار محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس توصیه‌هایی درباره وضعیت معیشتی در جامعه و نیز روابط خارجی مطرح کرد. وی درباره روابط خارجی توصیه کرده بود که «باید با تمام کشور‌های دنیا با عزّت و اقتدار رابطه داشته باشیم و اینکه با بسیاری از کشور‌ها قهر باشیم صحیح نیست و به ضرر مردم عزیزمان است.» ایشان همچنین گفته بود: «امروز یکی از راه‌های اصلاح امور این است که با حفظ منافع کشور و با عزت، با جهان در ارتباط باشیم که خیلی از مشکلات برطرف خواهد شد.»‌


موضع آیت‌الله گلپایگانی البته با حفظ تمامی احترامات واجب به ایشان، قابل نقد است و می‌توان به درستی در نقد آن مطلب نوشت. کما اینکه موضع جدیدی هم نیست و طی هشت سال دولت حسن روحانی، هم نادرستی آن تجربه شد و هم در نقد آن مطالب متعدد نگاشته و بیان شد. اما پس از این سخنان، سایت رجانیوز دو یادداشت منتشر کرد که در یکی از آن‌ها با عنوان «هشت‌سال عبرت کافی نیست؟!» تعرضاتی به این مرجعیت شیعه شده که ورای نقد و تحلیل سیاسی است و قدم به وادی توهین می‌گذارد. در این یادداشت، با اشاره به آنکه نظر این مرجع تقلید، همانی است که حسن روحانی به واسطه آن «عوام ظاهربین و بی‌تحلیل و سطحی‌نگر را فریفت و از آن‌ها رأی گرفت»، موضع آیت‌الله صافی گلپایگانی «تقلیدِ سیاسیِ ایشان از نیرو‌های سکولار» و «بسیار مذموم»، وصف شده است.
در ادامه یادداشت به گونه‌ای تلویحی، آیت‌الله صافی کسی توصیف شده که به دلیل «ارتباطات محدود» و «محیط بسته»‌ای که در آن است، با واسطه با «واقعیّت» تماس دارد و این واسطه‌ها، همان «اعضای دفتر» هستند که برای او «مهندسی مواضع» و «طراحی ذهن» می‌کنند.
تحلیل رجانیوز در جای جای خود کنایه و طعنه‌های توهین آمیز به آیت‌الله صافی گلپایگانی دارد. چه آنجا که به عالمیت و راستین بودن ایشان طعنه می‌زند و تهمت روانه می‌کند که برای خوشامد دیگری حرف زده: «عالِم راستین و محقّقِ طالبِ نفس‌الامر، در این اندیشه نیست که سخن و داوری‌اش، با چه کسی اصطکاک می‌یابد و منزلت و اعتبار چه جریانی را می‌خراشد، بلکه دل و جان در گرو «حقیقت» دارد و آن را محافظه‌کارانه در پای بزرگان، قربانی نمی‌کند.» و چه آنجا که کنایه دیکتاتوری می‌زند: «باب نقادی، به دو صورت بسته می‌شود: یکی با استبداد آشکار و دیگری با قدیس‌سازی از اشخاص. دوران قرون وسطی و کلیسای کاتولیک و سلطنت پاپ‌ها گذشته و نمی‌توان نفهمید و نگفت و نخواست.»‌یا آنجا که می‌گوید «مردم کوچه و بازار» هم نادرستی این تحلیل را فهمیده‌اند، اما «افسوس که یک مرجع تقلید چنین برداشتی ندارد.»
اعتراضات علما و تشکل‌های حوزوی
بزرگان و تشکل‌هایی از حوزه نسبت به تعرض به ساحت آیت‌الله صافی گلپایگانی واکنش نشان داده و آن را محکوم کردند. از جمله در بیانیه جامعه روحانیت مبارز آمده است: «آنچه این روز‌ها و در برخی اظهارات و نوشته‌های منتشره درباره عالمان و بزرگان دینی و متخصصان فرهیخته و مؤمن می‌بینیم، خطری است که در ادوار تاریخی نیز با آن روبه‌رو بوده‌ایم و پیامد‌های ناگوار آن را فراوان دیده‌ایم. جامعه روحانیت مبارز، همگان را به تدبر و تأمل در فرمایش این بزرگان و دوری از تنگ نظری، پیش‌داوری و قضاوت‌های نابخردانه دعوت می‌کند.»
جامعه مدرسین حوزه‌های علمیه نیز این نوع حرکات را محکوم و در بیانیه‌ای به امضای سید‌هاشم حسینی بوشهری، رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، همگان را به رعایت اخلاق رسانه‌ای و آداب اسلامی در راستای حفظ منافع کشور دعوت کرده و خواستار آن شد تا از تکمیل پازل دشمن و ایجاد اختلاف و دودستگی در جامعه بپرهیزند. بزرگان و علمایی دیگر هم این توهین را محکوم کردند.
واکنش جناحی اصلاح‌طلبان
برخی تشکل‌ها و فعالان و رسانه‌های اصلاح‌طلب هم معترض اهانت به آیت‌الله صافی گلپایگانی شده‌اند، اما از آنجا که اصلاح‌طلبان ید طولایی در توهین به دین و مقدسات و علما دارند، اعتراضات آن‌ها صرفاً در قالب یک واکنش سیاسی و جناحی – و نه دلسوزی برای ساحت علمای دین- تعبیر می‌شود و نه آنکه باور شود در واقع امر دلشان برای حرمت شکنی علمای حوزه سوخته است. از قضا نگاه آنان به آیت‌الله صافی نگاهی ابزاری است که می‌تواند آن‌ها را به هدف‌شان در تخریب وجهه جریان سیاسی رقیب کمک کند. وگرنه چه بسیار حرمت شکنی‌های دینی که نه تنها این قسم مقدس مآبی‌های اصلاح‌طلبان را فعال نکرد، بلکه حتی مدافع حرمت شکن شدند!
همین کسانی که امروز به خاطر یک یادداشت در یک سایت خبری، کل جبهه انقلاب را زیر سؤال می‌برند، تا دیروز مدافع کسی بودند که سیستم تقلید در احکام اسلامی را «کار میمون» توصیف کرده بود. همین افراد کسانی هستند که همواره از هر نوع توهین و تشکیک نسبت به مسائل دینی و علما به اسم نقد دفاع می‌کردند و می‌گفتند باید حق نقد قائل شد و صبور بود. حالا چه شده که این نقد را برنمی‌تابند؟ ما اگر معترض هستیم، موضع همیشه‌مان رد توهین به علما و بزرگان دینی بوده، اما اصلاح‌طلبان، چون این یک موضع آیت‌الله صافی را همسو با سیاست‌های خود دانسته‌اند و از سویی توهین به ایشان از سوی رقبای اصلاح‌طلبان صورت گرفته، دلسوز شأنیت مراجع شده‌اند!
هم از این رو است که باید به آنان یادآور شد که اجازه دهید دفاع از ساحت مرجعیت، برای همین جریان حزب‌اللهی کشور باقی بماند؛ برای همین‌هایی که صرف نظر از سمت و سوی سیاسی، توهین به بزرگان دینی را تاب نمی‌آورند؛ ژست دفاع از مرجعیت به شما نمی‌آید و وصله نچسبی بر قامت اصلاح‌طلبی است. محتوای فتاوای مراجع در امور فرهنگی و سیاسی هم با عقاید اصلاح‌طلبان همخوانی ندارد و عرض خود می‌برند و زحمت ما می‌دارند!
یک یادداشت و چند ایراد
از ایرادات یادداشت تند رجانیوز، یکی همین بهانه دادن دست بهانه‌جو‌های اصلاح‌طلب است تا با دلسوز نشان دادن خود نسبت به مراجع، نیرو‌های جبهه‌های انقلاب را تضعیف کنند. از سویی این تندروی باعث شد تا اصل موضوع نقد و بررسی نشود و همه درگیر این توهین و محکومیت آن شوند.
هر فردی از آحاد جامعه می‌تواند نظری داشته باشد و هر فرد دیگری هم می‌تواند آن نظر را نقد کند. چه رسد که فرد نظردهنده یک مرجع عالی قدر باشد و نقد‌کننده یک رسانه. ممکن است نظر یک مرجع تقلید را اشتباه بدانیم که ایرادی هم ندارد و باید نقد شود. اما اینکه با توهین بخواهیم حق نظردهی را از بزرگان سلب کنیم و آن‌ها را مقلد و تحت تأثیر دیگران بدانیم، کار انقلابی نیست.
از سویی دیگر، حفظ شأنیت ارجح از تحلیل نگاری است و این دیوار اگر شکسته شود، آوارش اول از همه بر سر خود ما فرود می‌آید. صرف نظر از موافقت یا مخالفت با موضع آیت‌الله صافی، یادداشت رجانیوز بی ادبانه است. این هم که یک رسانه انقلابی و سیاسی، نتواند درک کند که حفظ شأنیت مراجع بالاتر از تحلیل سیاسی ا‌ست؛ و یا نباید با توهین، بهانه دست نان به نرخ روز خور‌های اصلاح‌طلب بدهد، یعنی هنوز سیاست را بلد نیست. نمای نزدیک
دستور دادستان به دادگاه ویژه روحانیت
دادستان کل کشور و رئیس دادگاه ویژه روحانیت در واکنش به حواشی ایجاد شده در فضای مجازی پیرامون فرمایش‌های آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی مرجع عالیقدر شیعه، ضمن اظهار تأسف از اینکه اشخاصی به خودشان اجازه می‌دهند که حریم مرجعیت شیعه را به بهانه‌هایی مورد هتک حرمت قرار دهند، اظهار کرد: باید حوزه نقدِ یک مطلب را کاملاً از حوزه اهانت و هتک حرمت جدا کرد. حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظری از صدور دستور به دادسرای ویژه روحانیت برای پیگیری موضوع خبر داد و افزود: از آنجایی‌که شخص منتشر‌کننده این مطلب، طلبه و مرتبط با حوزه علمیه است، رسیدگی به موضوع، درحوزه صلاحیت دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت است که به آن مرجع ابلاغ شده که ماجرا را در دستور رسیدگی و پیگیری قرار دهد. دادستان کل کشور تصریح کرد: همچنین طبق ماده ۲۷ قانون مطبوعات، رسیدگی به اتهامات شبکه‌های خبری که موضوع اهانت به مرجعیت را منتشر و بازنشر کرده‌اند، در صلاحیت هیئت نظارت بر مطبوعات است که همین دستور داده شد که موضوع در هیئت نظارت مورد بررسی، پیگیری و رسیدگی قرار گیرد و طبق قانون با افراد خاطی برخورد خواهد شد. رئیس دادگاه ویژه روحانیت تأکید کرد: شرایط عمومی کشور به گونه‌ای است که باید دامنه این مسائل خیلی زود جمع شود و نباید التهاب مسائل اجتماعی افزوده شود.