بورس با وعده‌هاي سبز همچنان قرمز!

آرمان‌ملی- محمدسیاح: بازارسرمایه یا جیب دولت و شرکت‌های دولتی یا بانک دولت هرچه که هست معلوم است ماهیت خود را از دست داده، مدت‌هاست که این بازار با وعده‌های مسئولان منتظر بهبود اوضاع است، اما هر بار مسئولان دهان باز می‌کنند و وعده بهبودی می‌دهند این بازار بیش از قبل تشنج کرده و خون بالا می‌آورد! محمد عشقی، رئیس سازمان بورس که ریاستش با اما و اگرهایی همراه بوده هم گفته قرار است سرخی بازار کمتر شود. از آن طرف خاندوزی، وزیر اقتصاد از تصمیم این وزارتخانه با وزارت نفت و صمت برای کمک به بازارسرمایه خبر داده است! اولین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که اگر این وزارتخانه‌ها یا مدیریت جدید سازمان بورس توانایی بهبودبخشیدن به بازار را داشتند چرا تا امروز اقدامی ‌‌نکرده‌اند؟ چه شد که حالا در اوج ریزش بازار و نارضایتی سرمایه‌داران به فکر اصلاح وضعیت بازار افتادند؟ سوال بعدی این است که وقتی اقتصاد ایران با ابهامات بزرگی در نرخ ارز، ارزش ريال، برجام و تحریم‌ها، رشد اقتصادی، کسری 370 تا 400 هزار میلیاردی، نقدینگی سرگردان 4 هزار هزار میلیاردی و تجارت خارجی و تولید ناخالص داخلی ناچیز و قرارگرفتن در لیست سیاه FATF و صدها مشکل دیگر روبه‌رو است چه تصمیمی ‌‌قرار است بازارسرمایه را نجات بدهد؟ اصلا چه زمانی قرار است این اتفاق بیفتد؟  مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با تاکید بر اینکه سازمان در تلاش است که بازارسرمایه به ثبات برسد، اظهارکرد: نمی‌توان گفت مردم سرمایه خود را نمی‌آوردند. ما تلاش داریم بازار به ثبات برسد. هم رشدهای شدید و هم نزول‌های شدید برای بازارها سم است. او با بیان اینکه مهمترین بحث امروز کسری بودجه و انتشار اوراق است، گفت: به اندازه کشش بازار اوراق منتشر می‌شود. دولت همه کسری بودجه خود را از بازار تامین نمی‌کند و بخش عمده آن از منابع دیگر تامین می‌شود. در ۴۰ روز گذشته هیچ اوراقی فروخته نشده است. عشقی با تاکید بر اینکه سازمان به‌دنبال توقف قیمت‌گذاری دستوری و جلوگیری از رانت است، افزود: نمی‌شود سرمایه مردم را جذب کنیم و بعد دست در جیب شرکت‌ها کنیم و سودشان را بگیریم. در فولاد و پتروشیمی‌ این وضعیت بود که رفع شد. مردم  مطمئن باشند که ما از منافع شرکت‌ها حفاظت خواهیم کرد. عشقی در مورد وضعیت بازار هم گفت: قرمزی بازار ناگهان ایجاد نشده است که ناگهان هم از بین برود. وضعیت بازار به مرور بهبود یافته و ان‌شاءا... قرمزی تابلو کاهش پیدا خواهد کرد. احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و دارایی اعلام کرده «برنامه ما پیش‌بینی‌پذیرکردن اقتصاد و حذف قیمت‌گذاری‌های مضر به بازار در صنایع بورسی است و به‌زودی خبر تغییر نظام قیمت‌گذاری خودرو توسط وزارت صمت منتشر خواهد شد و من به‌دنبال پیش‌بینی‌پذیرکردن نرخ‌های کلیدی اقتصاد و به‌تبع بورس هستم تا نااطمینانی از بازار زدوده شود. در گذشته برای تغییرات مکرر قیمت خوراک و نرخ تسعیر ارز بانک‌ها و قواعد پالایشی‌ها و فراخوان عموم به سهامداری مستقیم اشتباهات بزرگی صورت گرفته است که باید با همکاری وزارت‌های نفت و صمت و بانک مرکزی و سازمان بورس شاهد کاهش این اشتباهات و ایجاد اطمینان در بازار باشیم. برای اعتمادآفرینی در حال اجماع‌سازی با وزارت‌های نفت و صمت و بانک مرکزی هستیم تا آنجا هم خبرهای امیدبخشی به اقتصاد منتقل کنیم.»
 دلایل افت بازارسرمایه چه بود؟
علیرضا کدیور، کارشناس بازارسرمایه در این باره به «آرمان‌ملی» گفت: اگر بخواهم به شکل کلی در این باره صحبت کنم باید اول ببینم که دلیل افت بازار در طی هفته‌ها و ماه‌های گذشته چه بوده است؛ بخشی زیادی از این ریزش به‌دلیل خروج سرمایه توسط سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار به‌دلیل نااطمینانی نسبت به اتفاقات آینده است. او ادامه داد: بخشی هم به‌دلیل تغییر دولت بوده و یکسری از افراد نمی‌دانستند که سیاست‌های اقتصادی، صادراتی یا هر سیاست اقتصادی دیگری در دولت جدید چیست. طبیعتا برای اینکه دغدغه و نگرانی سرمایه‌گذاران رفع شود باید اعتمادسازی، اطلاع‌رسانی و شفاف‌سازی شود که سرمایه‌گذاران نسبت به شرایط بتوانند تحلیل و برآورد خوب داشته باشند. کدیور اضافه کرد: بخش دیگر از مشکلات به این موضوع برمی‌گردد که باید شرایطی ایجاد شود که نقدینگی وارد بازارسرمایه شود. یکی از این شرایط این است که یا بازار از دید سرمایه‌گذاران ارزنده باشد یا اینکه مردم به‌دلیل نگرانی از شرایط تورمی‌ ‌و کاهش ارزش قدرت خرید ريال برای سرمایه‌گذاری به بازار سرمایه هجوم بیاورند. این عاملی است که می‌تواند به کاهش قرمزی‌های بازارسرمایه منجر شود تا بتواند رشد با ثباتی را در پیش بگیرد. 
 تاثیر موضع نامعلوم دولت در جام 


این کارشناس بازارسرمایه در پاسخ به این پرسش که همه این اقدامات جزو اماواگرهاست؛ چراکه همچنان سیاست‌های اقتصادی دولت شکل واقعی نگرفته و درمورد بازارسرمایه می‌بینیم هر روز اظهارنظرهایی از سوی مسئولان آن انجام می‌شود و بی‌اعتمادی نسبی به بازار هم وجود دارد؛ این بی‌اعتمادی آیا به‌دلیل ابهام در عوامل تاثیرگذار در بازارسرمایه است یا به‌دلیل بی‌اعتمادی به سیاست‌ها است؛ توضیح داد: همانطور که گفتم بخشی از این بی‌اعتمادی به‌دلیل ابهامات سیاست‌های دولت و تیم اقتصادی آن است. هرچند که صرفا این عوامل نیستند چراکه الان یکی از عوامل تاثیرگذار در اقتصاد ایران در ماه‌های گذشته بحث مذاکرات هسته‌ای و موضع دولت سیزدهم در برابر این مذاکرات هم موثر در شرایط حاضر بوده است. او ادامه داد: باید دید که سیاست دولت جدید در قبال مذاکرات چیست‌، آیا سیاست انجام و ادامه مذاکره است یا طولانی‌شدن آن. همه این ابهامات در بازارسرمایه تاثیر می‌گذارند. کدیور تاکیدکرد: بازار سهام بازاری است که برآیند تمام اتفاقات سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی است که نهایتا تاثیر خود را در بازارسرمایه می‌گذارد و اینکه هرکدام از این البهامات چطور برطرف می‌شوند؛ همگی بر روند بازارسرمایه تاثیر می‌گذارند. 
 شفافیت؛ اقدام مهم دولت
این کارشناس در واکنش به اینکه ما درباره تغییر یا اصلاح سیاست‌ها می‌شنویم و مسئولان هم بر آن تاکید دارند، اما سوال اینجاست که این سیاست‌ها و اقدامات چه خواهند بود؛ گفت: شفاف‌سازی دولت به‌عنوان مثال در حوزه انتشار اوراق بدهی، نحوه تامین کسری بودجه دولت، سیاست‌های مالیاتی دولت، سیاست‌های دولت در قبال مذاکرات هسته‌ای و اینکه سیاست و موضع دولت در قبال این مذاکرات چیست و ... همگی مواردی هستند باید جواب آنها مشخص شود. وی تاکیدکرد: دلیل آن هم این است که سرمایه‌‌گذاران بتوانند با ریسک کمتری در بازار سرمایه‌گذاری کنند. کدیور در پاسخ به این سوال که طولانی‌شدن زمان اتخاذ و اجرای سیاست‌هایی که گفته شد؛ چقدر در بازار به‌صورت مثبت یا منفی اثرگذار خواهد بود؛‌ توضیح داد:‌ قطعا هر چقدر موضوع زمانبر‌تر باشد و جواب این سوالات دیرتر به بازار داده شود بازار هم با ابهام مواجه و در بهترین حالت باز هم شاهد همین رفتارهای سینوسی در بازار خواهیم بود.  تصمیمات مسکنی و نسخه‌پیچی‌های آنی برای درمان جراحت ناشی از بحران‌های اقتصادی ایران در بازارسرمایه، امتحانی است که بارها مسئولان در آن شرکت کرده و هر بار هم بدترین نمرات را به‌جای گذاشتند. ابهام اصلی این است که در شرایط حاضر که بحران اقتصادی عمیق همه بخش‌های اقتصادی را فراگرفته و هر روز بخشی از دارایی‌های مردم و کشور را می‌بلعد چرا مسئولان به‌جای تصمیمات غیرشفاف و تاریخ مصرف‌دار به قبول این مشکلات در ابتدا و چاره‌اندیشی درباره آنها نیستند؟ چرا قبل از بررسی ریشه‌های مشکلات اقتصادی تصمیم کلی برای همه مشکلات می‌گیرند که حتما زمینه مختلفی دارند؟