دولت از موافقان رودست نخورد

آرمان ملی- حمید شجاعی: برخی نهادها، هیأت‌های اجرایی و بنیاد‌ها هستند که کمتر گزارش و آماری از عملکرد آنها منتشر شده و در اختیار افکار عمومی قرار می‌گیرد. این در حالی است که اینگونه نهادها از دیر باز صاحب ردیف بودجه‌هایی هستند و بدون گزارش عملکرد بودجه سالانه خود را از دولت دریافت می‌کنند. 
بنيادها و محافلي كه دولت‌هاي قبلي را- در قالب دولت سايه- دور مي‌زدند؛ الان در برابر سيد‌ابراهيم‌رئيسي چنين امكاني را ندارند؛ آيا روش خود را براي دور زدن رئيس جمهور و دولت، تغيير داده‌اند؟ حال نکته اینجاست که با روی کار بودن دولت رئیسی که همه چیز را دقیق و موشکافانه بررسی می‌کند بهتر است دولت اجازه ندهد تا اینگونه نهادها و بنیادها به اسم موافق، دولت را دور بزنند و در این دولت نیز بدون هیچ گونه آمار و گزارشی از عملکرد خود به فعالیت بپردازد. این تدبیر رئیس جمهور محترم را می‌طلبد. 
  پاسخگویی به کجا؟ 
جامعه به لحاظ اقتصادی و وضع معیشت با مسائل و مشکلات بسیاری روبه‌رو است که رشد روز افزون قیمت کالاهای مصرفی مردم از یک سو  و کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر بر این مشکلات دامن زده است. چنانکه دیگر برخی اقشار مردم توانایی خرید برخی کالاهای مصرفی را ندارند. تاثیر تحریم‌ نیز مزید بر علت شده تا این شرایط هرچه بدتر شود. در این میان دولت‌ها به‌ویژه دولت‌های دوازدهم و سیزدهم با شرایط ویژه‌ای روبه‌رو بوده‌اند و از ساختار بودجه‌ریزی گرفته تا پرداختی‌های کارمندان دولت از چالش‌های بزرگ دولت محسوب می‌شده است. این در حالی است که در ساختار بودجه نهادهایی قرار دارند که شاید چندان خروجی عملکردی و دستاوردی آنها مشخص نباشد اما بودجه‌های کلان از دولت دریافت ‌کنند. بنیادهایی مثل بنیاد 15 خرداد، بنیاد مستضعفان، بنیاد امور بیماری‌های خاص، بنیاد برگت، ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و...  که با وجود دریافت بودجه‌های سنگین طی سال‌های متمادی از برخی از این بنیادها هنوز شاهد گزارش عملکردی از سوی آنها به افکار عمومی، رسانه‌ها و مردم نبوده‌ایم و صرفا طی سال‌‌های متمادی صرفا نامی از این نهادها برده می‌شود و کسی نمی‌پرسد که عملکرد این نهادها و بنیادها اساسا توسط چه کسی و کجا کنترل می‌شود و به عبارت واضح‌تر به کجا پاسخگو هستند؟ به عنوان مثال بنیاد برکت مجموعه‌ای تحت حمایت و زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام(ره) است که در ماجرای انتشار ویروس کرونا و تولید واکسن ایرانی «کو ایران برکت» نامش بسیار بر روی زبان‌ها چرخیده و نقل محافل بوده است. در همین راستا محمد مخبر رئیس پیشین این بنیاد که هم اکنون در سمت معاونت اول ریاست جمهوری مشغول به فعالیت است بهمن ماه سال گذشته از تولید 50 میلیون واکسن ایرانی برکت تا پایان شهریور 1400 گزارش داده بود که به واسطه آن هم ایرانی‌ها واکسینه شوند. همین مساله باعث شد تا انتظارات و توقعات بالا رود و همه منتظر واکسن ایرانی باشند اما رئیس بنیاد برکت چند ماه پیش از پایان موعد مقرر از دست یافتن به وعده داده شده خبر داد و اینگونه پروژه تولید انبوه برکت از دستور کار خارج شد. همین مساله نیز موجب گردید تا جامعه نسبت به برخی نهادهای اینچنین که در بازه زمانی مشخصی آن هم در یک بحث مهم مثل کرونا وعده می‌دهند اما به هر دلیلی آن وعده عملی نمی‌شود با دیده بی‌اعتمادی و تردید بنگرند. هر چند که در مورد نهادهایی مثل بنیاد نیز ان قلت‌هایی مطرح بوده و هست. پرسش اینجاست که چرا اینگونه نهادهای اجرایی و بنیادها بابت بودجه‌ای که دریافت می‌کنند نسبت به عملکرد خود به جامعه گزارش نمی‌دهند. اگر هم بخواهند به نهاد یا دستگاهی گزارش کارکرد و عملکردی بدهند مشخص نیست که باید کجا را محل پاسخگویی این نهادها بدانیم. آنچه مسلم است در شرایطی که وضعیت مردم هر روز بدتر از دیروز می‌شود شفافیت هرچه بیشتر می‌تواند به بازیابی اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی کمک بیشتری کرده و مردم را با خود همراه کند. 


 دولت رو دست نخورد 
دولت سیزدهم با وعده‌‌های اقتصادی در راستای بهبود معیشت مردم، حل مشکلات اقتصادی  و مبارزه با فساد روی کار آمده و تاکنون نیز رئیس جمهور با سفرهای استانی خود در جریان مشکلات مردم در برخی شهرها و روستا قرار گرفته است. اما آنچه مسلم است و کارشناسان بسیاری بدان تاکید دارند باید دید نتیجه این سفرها به صورت محسوس در زندگی و معیشت مردم چه تاثیری خواهد گذاشت.  این در حالی است که دولت رئیسی تمام هم و غم خود را بر این موضوع گذاشته که شرایط معیشتی مردم را تا حدی بهبود بخشد. با توجه به کاراکتر شخصیت و نوع نگاهی هم که رئیس جمهور به مساله اقتصاد دارد به نظر می‌رسد که تلاش شود تا از برخی خاصه خرجی‌ها  و ازدیاد هزینه‌ها بدون پاسخگویی پرهیز گردد. با این حال همان‌طور که اشاره شد برخی نهادهای اجرایی و بنیادها هستند که بودجه دریافت می‌کنند اما گزارش عملکردی از آنها منتشر نمی‌شود و معلوم نیست باید به کجا پاسخ دهند. جالب اینکه برخی از این نهادها و بنیاد‌ها در دولت‌های گذشته از دولت بودجه می‌گرفتند و اگر هم در دولتی مثل دولت روحانی می‌خواستند تغییر و تحولی دراختصاص بودجه به اینگونه نهادها داشته باشند این نهادها صدای اعتراض‌شان به جهت این مساله بالا می‌رفت. هر چند که چندان پاسخگویی هم حداقل به دولت نداشته‌اند. امروز با گذشت بیش از 3 ماه از روی کارآمدن دولت آیت‌ا... رئیسی برخی از اینها به نام دوستداران و هواداران دولت وارد شده و در صدد خواهند بود که از همین جهت در کنار دولت قرار گیرند و به عبارتی دولت را به نام  موافق دور بزنند تا استفاده‌های لازم را ببرند. به نظر می‌رسد که دولت و مخصوصا رئیس جمهور محترم با نگاه تیزبینانه با اینگونه نهادها مواجه داشته باشد و به عبارتی از آنها رو دست نخورد تا بهتر بتواند شرایط جامعه را به لحاظ اقتصادی آنها در شرایطی که فعلا تحریم هستیم و مردم وضعیت معیشتی مناسبی ندارند، بهتر اداره کند.