کارنامه 100 روزه و یک رسالت تاریخی

خیلی سریع یک چهاردهم وقت آقای رئیسی در دولت سیزدهم گذشت، تقریبا می شود گفت در این مدت رئیس دولت و هیئت وزیران، آمارها و تحلیل ها را گرفته اند و بر وضع موجود مسلط شده اند همان طور که در یادداشت های ایام انتخابات نوشتم مسئله اصلی مردم در این مقطع کارآمدی است، کارآمدی که مردم انتظار دارند  بازتاب آن را در رونق اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری، کاهش تورم، گشایش های معیشتی و در یک کلام بر سر سفره های خود ببینند. دولت آقای رئیسی در آستانه 100 روزگی خود کارنامه ای دارد که پرداختن منصفانه به آن امیدواریم باعث تقویت نقاط قوت و کنترل نقاط ضعفش شود لذا به فراخور روزنامه، امروز در گزارش هایی مجزا در حوزه های اجتماعی و اقتصادی و سیاسی در صفحات 9-10-12 روزنامه خراسان مروری بر عملکرد دولت داشته ایم. در عین حال به اجمال به نکاتی اشاره می‌شود: *بی تردید واکسیناسیون و اهتمامی را که دولت روی این موضوع گذاشت، به عنوان مهم ترین عملکرد مثبت دولت می توان برشمرد. اولویت دادن به واکسیناسیون و خروج از دعوای واکسیناسیون خارجی و داخلی، توجه به تولید داخلی و تمرکز بر واردات واکسن برای واکسیناسیون حداکثری و برخورد با واکسن نزن ها از جمله عملکردهای ویژه دولت در این 100 روز است اگرچه از این مرحله به بعد هم باید با اتخاذ یک سیاست مشخص، دقیق و البته جدی روند واکسیناسیون حداکثری را به سرانجام رساند. *احیای سفرهای استانی و بازدیدهای میدانی که باعث ارتباط نزدیک تردولت و مردم و دریافت دقیق تری از مشکلات  مردم شده است، از دیگر نکات قوت بوده هر چند به نظر می رسد آقای رئیسی باید به این نکته توجه داشته باشند که این جنس سفرهای میدانی تا مدتی معین از کارکرد مناسب برخوردار خواهد بود و در دراز مدت می‌تواند به ضدخود تبدیل شود چرا که منطقه‌ای که مورد سفر میدانی قرار می گیرد در مرحله بعد انتظار حل شدن مشکلش را دارد و طبیعتا نمی‌خواهد به صورت مستمر مشکلش را شرح بدهد. در واقع حس این که مسئولان مشکلات مردم را می بینند اگرچه به مردم  تشفی حداقلی می دهد اما اگر قصد برآن است که این جنس سفرها ادامه یابد، باید همزمان شفاف و علنی گزارش عملکردی از کارهای انجام شده و انجام نشده و دلایل آن به مردم داده شود تا مطالبات افکار عمومی به خصوص در سطح میدانی کنترل شود. *تلاش شخص آقای رئیسی برای شفافیت با مردم و مقید بودن به توضیح درباره مسائلی که کشور درگیر آن است، از جمله برگزاری نسبتا منظم گفت وگوهای تلویزیونی از دیگر نقاط مثبت دولت در این 100 روز بود اگرچه به نظر می رسد این رویکرد باید از شخص رئیس دولت عبور کند و کل بدنه دولت را دربر بگیرد از جمله تعیین سریع تر سخنگوی دولت و برگزاری نشست های هفتگی با رسانه ها حداقل کاری است که باید در آن تسریع شود. *حاکم نکردن ادبیات «آواربرداری یا تقصیر قبلی هاست» و ارتباط خوب با قوای دیگر و به خصوص حضور منظم در نشست های سران قوا از جمله نکات مثبتی بوده که دراین دوره شاهد آنیم که البته دو قوه دیگر هم در ایجاد این فضا نقش موثری داشتند.معضلی که درگذشته عملا منجر به آن شده بود حرف هایی که باید در جلسات مشترک زده می شد از پشت تریبون ها و در فضای عمومی مطرح می شد. *انتصاب های دیر هنگام و معلق بودن بدنه مدیریتی  دررده پایین تر از وزرا و همچنین  برخی انتصاب های سوال برانگیز درحال تبدیل شدن به یک چالش عمومی برای دولت است، موضوعی که به نظر می رسد شخص رئیس جمهور و اتاق فکر دولت باید به آن توجه ویژه کنند چرا که یکی از  وعده های آقای رئیسی در دوره انتخابات دولتی برآمده از همه جمهور براساس تخصص و تعهد بود. *برخی اظهار نظرهای وزرای دولت مثلا صحبت های وزیر کار و امور اجتماعی در باره زندگی وزرا  یا نظرات وزیر ارشاد درباره فیلم دیدن با خانواده یا نظرات وزیر فناوری و اطلاعات درباره شبکه های اجتماعی در حال ایجاد تصویری از دولت برای بخشی از  افکار عمومی شده است که این افراد به عنوان اعضای کابینه ای که قرار بود حلال مشکلات ما باشند نه تنها مشکلی را حل نخواهند کرد بلکه ممکن است مشکلی به مشکلات موجود  اضافه کنند. *برخی رفتار های پوپولیستی  همچون وعده بنزین  جبرانی یا قیمت گذاری های دستوری درماجرای لبنیات که عملا اجرایی نشد یا ماجرای زائران اربعین که عملا دولت نظرش را چند بار تغییر داد، می تواند تصویر یک دولت غیر مقتدر را به نمایش بگذارد. *در حوزه اقتصادی اگرچه حضور تعداد زیاد ی ژنرال اقتصادی در اتاق فکر اقتصاد کشور یکی از نقاط نقد در دولت سیزدهم است اما تلاش و رویکرد نسبتا درست  همچون کاهش استقراض  از بانک مرکزی در مهار انبساط پولی و تورم ،آغازطرح مسکن با وجود انتقادهایی که برآن هست به عنوان یکی از محرک های اقتصادی از نقاط مثبت در 100 روز است، هرچند شاخص های اقتصادی عملا نیاز به زمان دارد تا تاثیر سیاست گذاری ها را نمایان کند، زمانی که طبیعتا 100 روز برای آن کم است. *در هر حال اگرچه دولت توانسته برخی رویه های تورم زا را اصلاح کند اما آن چه مردم لمس می کنند، افزایش روزمره قیمت هاست چرا که رویه ها تا زمان تاثیر گذاری زمان بر است، موضوعی که به نظر می رسد دولت برای آن باید یک فکر اساسی کوتاه مدت بکند، ایده ای  همچون کالا برگ الکترونیک که در برگیرنده اقشار آسیب پذیر و کم برخوردار باشد. *توجه به دیپلماسی منطقه ای که در دولت قبل نسبتا مغفول بود، عضویت در پیمان شانگهای و همچنین توجه به حوزه اروپای دوم را می توان از نقاط قوت در حوزه عملکرد سیاست خارجی دولت سیزدهم  دانست. از طرفی تاخیر در مذاکرات هسته ای اگر  چه می تواند از منظر انتقال این پیام به طرف غربی که ما چندان هم اشتیاقی به مذاکره نداریم و گذشت زمان با توجه به افزایش ذخایر غنی شده 20 درصد و 60 درصد- به عنوان یک کارت مهم در مذاکرات برای ما -  به ضرر آن ها  باشد  اما نباید از این مسئله غافل شویم که تاخیر بیش از حد در آغاز مذاکرات این اهرم را در اختیار مخالفان جمهوری اسلامی قرار می دهد که بتوانند پروژه اجماع سازی  علیه کشورمان را به پیش ببرند موضوعی که باید به آن توجه ویژه کرد. براساس آن چه آمد دولت آقای رئیسی طی 100 روز گذشته کارنامه ای داشته که وزن نقاط مثبتش بر نقاط منفی اش می چربد، این برایند مثبت خوشبختانه در راستای امیدواری مردم از دولت جدید بود، واقعیت آن است که انباشت ناکارآمدی ها طی سالیان گذشته، فشارهای اقتصادی و شعارهای داده شده شرایط را به نقطه‌ای رسانده که افکار عمومی انتظار و توقعاتی بیش از  توان و امکانات موجود  از دولت دارند، موضوعی که حساسیت این مقطع از زمان را دو چندان می کند. بله باید پذیرفت این دولت یک رسالت تاریخی دارد تا سرمایه اجتماعی کشور را که طی سال های گذشته به دلایل مختلف صدمات جدی دیده، احیا کند.کوتاه سخن آن که در آغازین سال های گام دوم انقلاب ،کشور در یک پیچ تاریخی قرار گرفته است که کارآمدی اقتصادی مهم ترین عنصر گذر از آن است، مقطعی که برخلاف گذشته امکان آزمون و خطا در آن کم است، موضوعی است که به نظر می رسد آقای رئیسی باید به آن و رسالت تاریخی این دولت در احیای کارآمدی توجه ویژه داشته باشند.